1/12/12

Ομιλία του Υπουργού Άμυνας κ. Δημήτρη Ηλιάδη στην εκδήλωση του ΟΠΕΚ, του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «To Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης στην ΕΕ», στη Λευκωσία 01/12/2012

Ευχαριστώ πολύ τον ΟΠΕΚ, το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πρόσκληση να μιλήσω στη σημερινή εκδήλωση στην οποία και ανταποκρίθηκα πρόθυμα.

Είναι εύστοχη και επίκαιρη η επιλογή του θέματος της βράβευσης της ΕΕ με το Νόμπελ Ειρήνης, καθώς πρόκειται για ένα γεγονός με τεράστια σημασία, με πολλαπλούς συμβολισμούς και ευρύτερα μηνύματα. Αλλά είναι, επίσης, σημαντικό ότι ο ΟΠΕΚ πάντα θυμάται και τιμά το Γιάννο Κρανιδιώτη. Έναν οραματιστή πολιτικό, αρχιτέκτονα και πρωτεργάτη της ευρωπαϊκής πορείας της Κύπρου η οποία, μέσα από την πολιτική των ελληνικών κυβερνήσεων Α. Παπανδρέου και Κ. Σημίτη και τη συμπόρευση των κυπριακών κυβερνήσεων Γ. Βασιλείου και Γλ. Κληρίδη, οδήγησε στην ένταξη της Κύπρου στην ευρωπαϊκή οικογένεια.

H Kυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ καθηκόντως ενέταξε την εκδήλωση στα πλαίσια της Προεδρίας και ορθώς την έθεσε υπό την αιγίδα της ως οφειλόμενη τιμή στον Γιάννο Κρανιδιώτη.

Η ένταξη, ως μείζον γεγονός, δικαίως χαρακτηρίζεται και είναι ο σημαντικότερος σταθμός της νεότερης κυπριακής ιστορίας μετά την ανεξαρτησία.

Ο Γιάννος Κρανιδιώτης και όσοι εργάστηκαν για την ένταξη απέδειξαν ότι όταν το πολιτικό όραμα και η στρατηγική αντίληψη υπερβαίνουν την κοντόφθαλμη καθ’ ημέραν πολιτική, τότε με υπεύθυνη και συνεπή συμπεριφορά μπορούμε να αναδεικνύουμε και να επιτυγχάνουμε μεγάλους στόχους. Αυτό ως υπόδειγμα αλλά και ως παράδειγμα που μπορεί να ισχύσει και σήμερα. Μπορεί;
Η Ευρώπη, υπήρξε η ήπειρος των συνεχών ανταγωνισμών και των τoπικών πολέμων μεταξύ των κρατών της και, δυστυχώς, η ήπειρος που προκάλεσε και υπήρξε το κεντρικό θέατρο δύο αιματηρών παγκόσμιων πολέμων.

Το 1945, την επομένη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Winston Churchill περιέγραφε την Ευρώπη σαν ένα σωρό ερειπίων, ένα νεκροταφείο, πρόσφορο έδαφος για την εξαθλίωση, τους λοιμούς και την καλλιέργεια μίσους.

Πριν λίγες ημέρες ο Martin Schulz δήλωνε βαθιά συγκινημένος με την απόφαση της Επιτροπής του Βραβείου Νόμπελ, για να προσθέσει ότι: «Η ΕΕ είναι ένα μοναδικό έργο που αντικατέστησε τον πόλεμο με την ειρήνη, το μίσος με την αλληλεγγύη», ενώ ο Herman Van Rompuy τονίζει ότι «η ΕΕ είναι μια μοναδική προσπάθεια όλο και περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών να υπερβούν τον πόλεμο και τους διαχωρισμούς και να διαμορφώσουν από κοινού μια ήπειρο ειρήνης και ευημερίας».

Η Επιτροπή του Βραβείου Νόμπελ τιμά την ΕΕ για το πιο σημαντικό της έργο «τον επιτυχή αγώνα για ειρήνη, συμφιλίωση, δημοκρατία και ανθρώπινα δικαιώματα» και για το μεγαλείο της ότι «κατάφερε να μετατρέψει την Ευρώπη από μια ήπειρο πολέμου σε μια ήπειρο ειρήνης και αδελφοσύνης ανάμεσα στα έθνη της».

Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα του 1952, μετεξελίχθηκε στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα του 1958, για να φτάσουμε στο Μάαστριχτ και την Ευρωπαϊκή Ένωση του 1993. Είναι μια μακρά και δύσκολη αλλά θαυμαστή πορεία με τελευταίο σταθμό τη Λισαβόνα το 2009.


Η ΕΕ δεν είναι τέλεια ασφαλώς, και σήμερα περνάει μια σοβαρή οικονομική και όχι μόνο κρίση. Αντιμετωπίζει προβλήματα δυσλειτουργίας, πολυπλοκότητας, βραδύτητας στη λήψη αποφάσεων και άλλα. Ωστόσο επιβιώνει μέσα από τις αντιθέσεις, τους συμβιβασμούς, τις συνθέσεις, τις συναινέσεις. Προχωράει μπροστά, δένει τους λαούς της, γίνεται κοινή συνείδηση η συνύπαρξη, η κοινή πορεία, το κοινό μέλλον.
Η απονομή του Νόμπελ Ειρήνης σ’ αυτή τη δύσκολη συγκυρία είναι η πιο ισχυρή αναγνώριση όχι μόνο για την επιτυχία της ειρήνης στην Ευρωπαϊκή ήπειρο, αλλά και για το ρόλο της ΕΕ στη διεθνή σκηνή. Είναι ένα καθαρό μήνυμα για τις μελλοντικές προοπτικές. Ένας δίκαιος έπαινος και ένα δυνατό κίνητρο να προχωρήσει, να συνεχίσει η Ένωση στον δρόμο της ειρήνης και του μέλλοντος.

Η Συνθήκη της Λισαβόνας άνοιξε τον δρόμο για μια περισσότερο δραστήρια και συνεκτική Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας, της οποίας αναπόσπαστο στοιχείο και βασική συνισταμένη αποτελεί η Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ).

Η ΕΕ, ως παγκόσμιος παράγοντας, προβάλλει ως μια ήρεμη, πολιτισμένη και αξιόπιστη δύναμη με πολιτικές και οικονομικές πρωτοβουλίες και με πρωτοποριακή παρουσία στους τομείς της ανθρωπιστικής και αναπτυξιακής βοήθειας και αλληλεγγύης.

Η ΚΠΑΑ της ΕΕ στοχεύει στην ειρήνη, την ασφάλεια, τη σταθερότητα και την ανάπτυξη στην Ευρώπη και τον κόσμο. Και εμείς στο Υπουργείο της Άμυνας που υπηρετούμε την ΚΠΑΑ δεν είμαστε και δεν αισθανόμαστε ως υπουργείο πολέμου. Είμαστε υπουργείο ειρήνης, ένας μικρός συντελεστής στη μεγάλη προσπάθεια της ΕΕ για έναν καλύτερο κόσμο.

Η Κύπρος, στο πλαίσιο της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, προσπάθησε να προωθήσει την ΚΠΑΑ μέσα από το πρόγραμμα και τις ουσιαστικές πρωτοβουλίες που αναλάβαμε, που κρίθηκαν επιτυχείς και έχουν ιδιαίτερα εκτιμηθεί τόσο από τους εταίρους μας όσο και από τους θεσμικούς αξιωματούχους της ΕΕ.

Είμαστε μικρή χώρα και ένα νέο κράτος μέλος. Δεν έχουμε μεγάλο αριθμό τεχνοκρατών και εμπειρογνωμόνων και οι δυνάμεις μας είναι περιορισμένες. Τίποτε, όμως, δεν μας εμποδίζει να είμαστε εργατικοί, σοβαροί και υπεύθυνοι. Να έχουμε ιδέες, προτάσεις, εισηγήσεις: Να αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες, να είμαστε δημιουργικοί. Να υπηρετήσουμε τις μεγάλες πολιτικές της ΕΕ.

Η υπεραξία της γεωστρατηγικής θέσης της Κύπρου που μέχρι σήμερα λειτούργησε ως στόχος και μειονέκτημα μπορεί να μετατραπεί σε στρατηγικό πλεονέκτημα για να υπηρετήσουμε τους στόχους μας της ειρήνης, της ασφάλειας, της σταθερότητας, της συνεργασίας, της ανάπτυξης στη βάση πάντοτε του διεθνούς δικαίου. Για την Κύπρο, την Ευρώπη, την περιοχή.

Μας λείπει το όραμα και η στρατηγική αντίληψη, η σοβαρή και υπεύθυνη πολιτική. Μπορούμε να τα αποκτήσουμε; Δεν διεκδικούμε το Νόμπελ Ειρήνης. Μπορούμε, όμως, να διεκδικήσουμε την ειρήνη.