Ομιλία
του Προέδρου της Βουλής στην ειδική συνεδρία της Βουλής
για τις μαύρες επετείους του πραξικοπήματος
και της τουρκικής εισβολής
Κύριε
Πρόεδρε της Δημοκρατίας,
Κύριε
Πρόεδρε της Βουλής των Αντιπροσώπων της Μάλτας,
Κύριοι
Υπουργοί,
Κυρίες
και κύριοι συνάδελφοι,
Σαράντα
ένα ολόκληρα χρόνια από την ημέρα που σταμάτησε ο χρόνος, από την ημέρα της
προδοσίας και του βιασμού της Κύπρου. Σαράντα ένα χρόνια μετά, η Βουλή των
Αντιπροσώπων συνέρχεται σήμερα καθηκόντως για να καταδικάσει το δίδυμο έγκλημα
σε βάρος της Κύπρου και του λαού της: του προδοτικού πραξικοπήματος της 15
ης Ιουλίου 1974 και της βάρβαρης τουρκικής εισβολής, που ακολούθησε, πέντε
μέρες μετά.
Τιμούμε
σήμερα τους περήφανους αγωνιστές της αντίστασης, που πρόταξαν τα στήθη τους στη
Χούντα των Αθηνών και την ΕΟΚΑ Β’ και
έδωσαν τη ζωή τους υπερασπιζόμενοι τον εκλεγμένο Πρόεδρο, Εθνάρχη Μακάριο και τη
νομιμότητα, υπεραμυνόμενοι της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Την ίδια ώρα
τιμούμε και αυτούς που αγωνίστηκαν ηρωικά ενάντια στην τουρκική εισβολή, τον
μαύρο εκείνο Ιούλιο και Αύγουστο. Τους πεσόντες, τους αγνοούμενους, τους
ανάπηρους του άνισου και άδικου εκείνου πολέμου. Τιμούμε τους καρτερικούς
εγκλωβισμένους μας, τους τραγικούς συγγενείς των αγνοουμένων μας και τον
προσφυγικό κόσμο της Κύπρου. Για σαράντα ένα χρόνια κουβαλούν καθημερινά
αμέτρητες πληγές στον νου και την ψυχή.
Έχουμε
χρέος απέναντι σε όλους όσοι θυσιάστηκαν στον βωμό της υπεράσπισης της
νομιμότητας και της ελευθερίας, μα και στις γενιές που θα έρθουν, να αγωνιστούμε
για άρση των αποτελεσμάτων της προδοσίας και των τετελεσμένων της εισβολής και
κατοχής της Τουρκίας στην Κύπρο. Έχουμε χρέος να αντλήσουμε διδάγματα και να
θωρακίσουμε τη δημοκρατία μας σε πνεύμα αγωνιστικής ενότητας, για
να συνεχίσουμε τον αγώνα για μια Κύπρο ελεύθερη και ενωμένη. Έχουμε χρέος
να διασφαλίσουμε τη φυσική και εθνική επιβίωση του Κυπριακού Ελληνισμού και να
παραμείνουμε προσηλωμένοι στην επίτευξη λύσης που θα διασφαλίζει την αρμονική
συμβίωση Ε/Κ και Τ/Κ σε ένα δημοκρατικό ευρωπαϊκό κράτος.
Λύσης,
που να είναι λειτουργική, βιώσιμη και διαρκής. Λύσης, που να ενώνει τους θεσμούς, την οικονομία και τον λαό μας,
στη βάση των περί Κύπρου ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, του
διεθνούς δικαίου και των ευρωπαϊκών αρχών και αξιών. Λύση που να διασφαλίζει τη συνέχιση της
Κυπριακής Δημοκρατίας, με μία κυριαρχία, μία διεθνή προσωπικότητα και μία
ιθαγένεια. Λύση, που να τερματίζει την
κατοχή και τις αναχρονιστικές εγγυήσεις, να προβλέπει την απόσυρση των τουρκικών
κατοχικών στρατευμάτων και των εποίκων και την αποκατάσταση των ανθρωπίνων
δικαιωμάτων και των βασικών ελευθεριών όλων των νομίμων κατοίκων του νησιού,
Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτών, Αρμενίων και Λατίνων.
Το
Κυπριακό ήταν και παραμένει πρόβλημα εισβολής και κατοχής. Η συνεχιζόμενη
παραβίαση της διεθνούς νομιμότητας από την Τουρκία και η πολύχρονη απουσία
γνήσιας πολιτικής βούλησης από πλευράς της για επίτευξη λύσης, κρατούν το
Κυπριακό άλυτο και σε επικίνδυνη στασιμότητα, επαναβεβαιώνοντας για πολλοστή
φορά ότι στην Άγκυρα βρίσκεται το κλειδί της λύσης.
Ως
υπό ένταξη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Τουρκία καλείται επανειλημμένα να
αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία, να ομαλοποιήσει τις σχέσεις της με την
Κύπρο και να συμβάλει ενεργά και αποτελεσματικά στις προσπάθειες που
καταβάλλονται για εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό.
Ωστόσο συνεχίζει να αρνείται πεισμόνως να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που
της έχουν ανατεθεί από τα ευρωπαϊκά συλλογικά όργανα.
Αναμένουμε
ότι στην υπό εξέλιξη διαπραγματευτική διαδικασία θα υπάρξει επιτέλους
εγκατάλειψη της πάγιας τουρκικής αδιαλλαξίας, για να ανοίξει ο δρόμος για τη
λύση. Το δηλώνουμε για μια ακόμα
φορά. Επιθυμούμε διακαώς λύση του
Κυπριακού το συντομότερο. Αυτό όμως δεν
σημαίνει ότι θα αποδεχτούμε την οποιαδήποτε λύση. Ούτε οι αντιστάσεις του
Κυπριακού Ελληνισμού θα καμφθούν υπό το βάρος της δυσχερούς οικονομικής
κατάστασης. Και όσοι σπεύδουν να χαρακτηρίσουν την τρέχουσα περίοδο ως δήθεν
ευκαιρία για λύση, στηριζόμενοι στις ποικιλόμορφες πιέσεις της οικονομικής
κρίσης, που βιώνει καθημερινά ο λαός μας, ας μην τρέφουν αυταπάτες. Αν η λύση είναι ανισοβαρής και ατελέσφορη, ο
λαός και πάλι θα την απορρίψει. Και όσοι ενδιαφέρονται πραγματικά για τη λύση,
προτρέπονται να αποταθούν προς τον θύτη, την Τουρκία, για να την πείσουν να
εγκαταλείψει την αδιάλλακτη στάση της και τις επιδρομικές και επεκτατικές της
πολιτικές.
Κύριε
Πρόεδρε της Δημοκρατίας,
Κύριε
Πρόεδρε της Βουλής των Αντιπροσώπων της Μάλτας,
Κυρίες
και κύριοι συνάδελφοι,
Η
χώρα μας, ως ο πιο απομακρυσμένος προμαχώνας της Ευρώπης στην Ανατολική
Μεσόγειο, όπως και η Μάλτα, μπορεί να αποτελέσει γέφυρα ειρήνης, σταθερότητας,
ασφάλειας και συνεργασίας στην ευρύτερη περιοχή. Η Κύπρος μπορεί ακόμη να συμβάλει τα μέγιστα
στην ενεργειακή ασφάλεια και αυτάρκεια της Ευρώπης μετά την ανακάλυψη
κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Κυπριακή ΑΟΖ. Γι’ αυτό συμμετέχουμε ενεργά και
ισότιμα ως κράτος μέλος στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στους σχεδιασμούς που
διαγράφονται φιλόδοξα για έναν κόσμο της προόδου, ευημερίας, ειρήνης και
ασφάλειας.
Ενωμένοι,
σήμερα δεν ξεχνούμε. Ενωμένοι, σήμερα μνημονεύουμε και τιμούμε όσους στάθηκαν
όρθιοι και υπερήφανοι απέναντι στην προδοσία και τη βαρβαρότητα. Ενωμένοι,
σήμερα δίνουμε ξανά περιεχόμενο στις θυσίες των ηρώων και μαρτύρων μας και
επαναλαμβάνουμε το καθήκον μας για συνέχιση του αγώνα τους για ελευθερία μέχρι
την τελική δικαίωση.
Κύριε
Πρόεδρε της Δημοκρατίας,
Κύριε
Πρόεδρε της Βουλής των Αντιπροσώπων της Μάλτας,
Κυρίες
και κύριοι συνάδελφοι,
Ένας
πολύπαθος, ένας προδομένος λαός μπορεί να επιβιώσει μόνο όταν αντιστέκεται και
όταν η εκλελεγμένη ηγεσία εκφράζει τη βούληση και τα αισθήματα του λαού. Μια ηγεσία μπορεί να επιβιώσει μόνο όταν
απολαύει της εμπιστοσύνης και της στήριξης του λαού, αλλά και όταν έχει σωστούς
φίλους και συμμάχους και εκτός της χώρας. Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος είχε και τα
δύο, και την αγάπη του λαού του και τη συμπαράσταση φίλων και συμμάχων στο
εξωτερικό. Οι τραγικές μέρες που ακολούθησαν τη 15 η του Ιούλη του
1974 το καταδεικνύουν. Ο λαός αντιστάθηκε στο πραξικόπημα της χούντας των Αθηνών
και των εδώ συνεργατών της και άκουσε με ανακούφιση το διάγγελμα του Μακαρίου
από τον Ελεύθερο Ραδιοσταθμό της Πάφου, με το οποίο τον διαβεβαίωνε ότι ήταν
ζωντανός και τον καλούσε σε αντίσταση. Και μια φίλη χώρα, η Μάλτα, τον
φιλοξένησε όταν υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει την Κύπρο, για να καταγγείλει τα
τεκταινόμενα στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Με
ελικοφόρο των βρετανικών βάσεων Ακρωτηρίου μετέβη στο Μεσογειακό Αρχηγείο της
RAF
στη Luqa
της Μάλτας.
Εκεί έσπευσαν
να τον συναντήσουν ο Αναπληρωτής Πρωθυπουργός
και ο Γενικός Κυβερνήτης της Μάλτας
Sir Anthony Joseph Mamo
και ο Βρετανός Ύπατος Αρμοστής. Λίγο
αργότερα κατέφθασε και
ο Πρωθυπουργός της Μάλτας Dom Mintoff
, με τον οποίο ο Μακάριος διατηρούσε πολύχρονες φιλικές σχέσεις. Δέκα και πλέον χρόνια πριν, τον Ιούνιο του
1961, ο Mintoff
είχε αποστείλει επιστολή στον Μακάριο, ζητώντας του να βοηθήσει τη Μάλτα να
πετύχει την ανεξαρτησία της από τη Μεγάλη Βρετανία και να προωθήσει το ζήτημα
της Μάλτας στα Ηνωμένα Έθνη και μόλις εννέα μήνες πριν, τον Νοέμβριο του 1973, ο
Αρχιεπίσκοπος πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στη Μάλτα, έπειτα από πρόσκληση
του Πρωθυπουργού.
Η
φίλη χώρα ήταν, όπως προανέφερα, στο
πλευρό της Κύπρου και τον μαύρο Ιούλη του ’74. Ο Γενικός Κυβερνήτης της Μάλτας Sir Anthony Joseph Mamo
φιλοξένησε το
βράδυ της 16ης Ιουλίου τον Μακάριο και τη συνοδεία του και ο Πρωθυπουργός
Mintoff
πρότεινε στον Αρχιεπίσκοπο να παραμείνει στη Μάλτα και να σχηματίσει κυβέρνηση
εν εξορία. Όμως προορισμός του Μακαρίου
ήταν το Λονδίνο και στη συνέχεια το Συμβούλιο Ασφαλείας στη Νέα Υόρκη. Γιατί
στόχος του ήταν η επιστροφή στην Κύπρο και ο αγώνας για αποκατάσταση της
δημοκρατίας και τη σωτηρία της Κύπρου. Μιας δημοκρατίας που η κατάλυσή της άνοιξε τις
κερκόπορτες στον Τούρκο εισβολέα.
Στο
πρόσωπο του Προέδρου της Βουλής της Μάλτας δρος Anglu Farrugia
, εκφράζουμε τη βαθιά μας εκτίμηση και τις ευγνώμονες ευχαριστίες του κυπριακού
λαού προς την ηγεσία και τον λαό της Μάλτας για τη θερμή τους υποδοχή και
φιλοξενία του Προέδρου Μακαρίου εκείνες τις τραγικές ώρες του Ιούλη του
1974.
Κυρίες
και κύριοι,
Σαράντα
ένα χρόνια μετά ο κυπριακός λαός εξακολουθεί να βιώνει τις τραγικές συνέπειες
του προδοτικού πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής. Όσα όμως χρόνια κι αν
περάσουν, εμείς εμμένουμε στον αγώνα για μια ελεύθερη Κύπρο, ένα δημοκρατικό
ευρωπαϊκό κράτος. Θα εμμένουμε σ’ αυτό, γιατί, παραφράζοντας τα λόγια του
εθνάρχη Μακάριου: Όσο οι καρδίες μας θα
κτυπούν ενωμένες, οι παλμοί τους θα είναι παλμοί αγώνα για τη σωτηρία της
Κύπρου, θα είναι παλμοί αγώνα για την πρόοδο και την ευημερία του λαού της,
Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, του κυπριακού λαού στο σύνολό του.
Τιμή
και δόξα στους ήρωες της αντίστασης.
Τιμή
και δόξα στους αγωνιστές της δημοκρατίας και της ελευθερίας.
