27/3/13

Χαιρετισμός του Υπουργού Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος κ. Νίκου Κουγιάλη για την Ημέρα Μετεωρολογίας, στο Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών 27/03/2013

Γιορτάζουμε σήμερα την Παγκόσμια Ημέρα Μετεωρολογίας, σε ανάμνηση της υιοθέτησης και εφαρμογής της Σύμβασης του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού στις 23 Μαρτίου του 1950. Με τη Σύμβαση αυτή, ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός ανέλαβε τα καθήκοντα και υποχρεώσεις της μέχρι τότε Διεθνούς Μετεωρολογικής Οργάνωσης, που είχε εγκαθιδρυθεί ήδη από το 1873, με σκοπό την ανάπτυξη της διεθνούς συνεργασίας στον τομέα της Μετεωρολογίας για την προστασία της ανθρώπινης ζωής και περιουσίας. Ο φετινός εορτασμός της Ημέρας της Μετεωρολογίας συμπίπτει με τον εορτασμό για τα 50 χρόνια του Προγράμματος «Παγκόσμια παρακολούθηση του καιρού» (World Weather Watch).

Το φετινό θέμα των εορτασμών, όπως έχει καθοριστεί από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό, είναι άμεσα σχετικό με τον πιο πάνω σκοπό και αφορά την ανάγκη της συστηματικής παρακολούθησης του καιρού σε μια προσπάθεια προστασίας της ζωής και της περιουσίας. Το θέμα του φετινού εορτασμού είναι “Watching the weather to protect life and property – Παρακολουθώντας τον καιρό για την προστασία της ζωής και της περιουσίας” και σκοπεύει στην ανάδειξη της σημασίας και της σημαντικής συμβολής της μετεωρολογικής επιστήμης στη διαφύλαξη της ανθρώπινης ζωής και περιουσίας.

Ο καιρός και το κλίμα δεν γνωρίζουν εθνικά σύνορα. Γι’ αυτό και ο συντονισμός των δραστηριοτήτων για παρακολούθηση του καιρού σε παγκόσμια κλίμακα έχει ιδιαίτερη σημασία. Το Πρόγραμμα του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού για παγκόσμια παρακολούθηση του καιρού επικεντρώνεται ακριβώς στη συγκέντρωση μετεωρολογικών στοιχείων σε κλίμακα πέρα από τα σύνορα των διαφόρων χωρών.

Η μείωση του κινδύνου από φυσικές καταστροφές βρίσκεται ψηλά στις προτεραιότητες του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού, από την αρχή της ίδρυσής του. Πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι κατά τα τελευταία 50 χρόνια το 90% σχεδόν των φυσικών καταστροφών που έχουν πλήξει τον πλανήτη συνδέεται με τον καιρό, το κλίμα και φαινόμενα που έχουν σχέση με το νερό. Ο αριθμός των ευάλωτων σε αυτούς τους φυσικούς κινδύνους κοινωνιών έχει αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες ως αποτέλεσμα της αύξησης της αστικοποίησης και της μετακίνησης πληθυσμών σε πιο ευάλωτες περιοχές όπως είναι τα παράλια, περιοχές χαμηλού υψομέτρου, ξηρές περιοχές, περιοχές στα δέλτα των ποταμών και περιοχές ευάλωτες σε πλημμύρες.

Το θέμα της αύξησης των κινδύνων από φυσικές καταστροφές που είναι σχετικές με τον καιρό, το κλίμα και το νερό είναι άμεσα συνδεδεμένο με την αύξηση στη συχνότητα και ένταση ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως πολύ ξεκάθαρα διατυπώνεται στην τελευταία έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή. Συνεπώς, οι υπεύθυνοι στα Κέντρα Λήψης Αποφάσεων και οι αρμόδιοι που έχουν την ευθύνη της ανταπόκρισης σε περιπτώσεις κρίσεων θα χρειάζονται όλο και περισσότερο πιο εξειδικευμένες πληροφορίες για τον καιρό και το κλίμα, με σκοπό τον πιο αποτελεσματικό σχεδιασμό για αντιμετώπιση των κρίσεων αυτών.

Η παροχή πληροφοριών για τον καιρό και το κλίμα είναι επίσης απαραίτητη για τη στήριξη αρκετών ζωτικών κοινωνικο-οικονομικών δραστηριοτήτων όπως είναι η γεωργία, η υγεία, οι μεταφορές, η παραγωγή ενέργειας και η διαχείριση των υδάτινων πόρων.

Η παρατήρηση του καιρού αποτελεί μια παλιά διαδικασία που ξεκίνησε με την παρουσία του ανθρώπου στη Γη. Ο πρωτόγονος άνθρωπος παρακολουθούσε την εξέλιξη του καιρού με παρατηρήσεις της κατάστασης του ουρανού σε συνδυασμό με τη συμπεριφορά των πλανητών και σε ορισμένες περιπτώσεις τις αντιδράσεις των ζώων. Από αυτές τις απλοϊκές παρατηρήσεις, η Μετεωρολογία έχει εξελιχθεί σε μια επιστήμη στην οποία πολλές τεχνολογικές εξελίξεις βρίσκουν κατάλληλη εφαρμογή. Η επιστημονική θεμελίωση της παρατήρησης και πρόγνωσης του καιρού βασίσθηκε στην ανακάλυψη των θερμομέτρων, των βαρομέτρων και άλλων οργάνων τον 17ο αιώνα και στη συνέχεια σε σωρεία καινοτομιών και εξελίξεων στον τομέα της τεχνολογίας. Όλα αυτά, αλλά και η τελειοποίηση των μέσων τηλεπικοινωνίας που διαθέτουμε σήμερα, κατέστησαν την παρατήρηση του καιρού και την ταχύτατη διάδοσή της τη βάση για τις σύγχρονες εφαρμογές της Μετεωρολογίας.

Σήμερα, οι μετεωρολόγοι έχουν στη διάθεσή τους ένα πλατύ φάσμα συστημάτων για τη παρατήρηση του καιρού που περιλαμβάνει τους μετεωρολογικούς δορυφόρους και τα μετεωρολογικά ραντάρ αλλά και τη δυνατότητα χρήσης ηλεκτρονικών υπολογιστών τεράστιων υπολογιστικών δυνατοτήτων. Όλα αυτά έχουν οδηγήσει σε ακριβέστερες προγνώσεις τόσο μικρής αλλά και μακρότερης διάρκειας, όπως είναι οι εποχικές προγνώσεις.

Και ενώ σήμερα υπάρχουν όλες αυτές οι εξελίξεις στη διάθεσή μας και πραγματικά διαθέτουμε μια πληθώρα μέσων και πληροφοριών για την παρατήρηση του καιρού, υπάρχουν ακόμη αδυναμίες στην άμεση χρήση και εφαρμογή των πληροφοριών που υπάρχουν, αφού για αρκετές αναπτυσσόμενες χώρες δεν υπάρχουν τα αναγκαία μέσα επικοινωνίας για να μπορεί η πληροφορία να φθάσει έγκαιρα σε όλους τους επηρεαζόμενους. Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός συνεχίζει να υποδεικνύει ότι οι λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, τα μικρά αναπτυσσόμενα νησιά και άλλες ευάλωτες αναπτυσσόμενες χώρες θα πρέπει να ενθαρρυνθούν να χρησιμοποιούν συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για να διαφυλάξουν την ευάλωτη αειφόρο ανάπτυξή τους καθώς επίσης το περιβάλλον και το παγκόσμιο κλίμα, τόσο για το παρόν όσο και για τις επόμενες γενιές.

Η δική μας Μετεωρολογική Υπηρεσία είναι σήμερα ένα σύγχρονο τμήμα που διαθέτει όλα τα αναγκαία τεχνολογικά μέσα και το απαραίτητο και κατάλληλα εκπαιδευμένο επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό. Σε απόλυτη συνεργασία με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό, του οποίου η Κύπρος είναι μέλος, εργάζεται για την αποτελεσματική εκτέλεση της αποστολής της. Μέσα στα πλαίσια των δυνατοτήτων μας, καταβάλλεται προσπάθεια αναβάθμισης μέρους του υφιστάμενου εξοπλισμού ώστε οι προσφερόμενες υπηρεσίες προς τον πολίτη να έχουν τη ψηλότερη δυνατή ποιότητα.

Θα ήθελα να συγχαρώ τον Διευθυντή και το προσωπικό της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας για το έργο που επιτελούν, το οποίο ακριβώς συνάδει και με το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Μετεωρολογίας “Παρακολουθώντας τον καιρό για την προστασία της ζωής και της περιουσίας”.

Κλείνοντας το σημερινό μου χαιρετισμό, εύχομαι στην Μετεωρολογική Υπηρεσία και στους Λειτουργούς της κάθε επιτυχία στο έργο τους και διαβεβαιώνω πως το Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, αλλά και εγώ προσωπικά, θα παρέχουμε κάθε δυνατή στήριξη και βοήθεια.

Σημείωση: Τον χαιρετισμό διάβασε η Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Γεωργίας κα Αίγλη Παντελάκη.