9/12/10

Ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια στην εκδήλωση για τα 20χρονα του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου

09/12/2010
Να μη μεταδοθεί πριν τις 6 μ.μ.



Μέσα από την πορεία των 20 χρόνων ζωής του και το σημαντικό έργο που έχει να επιδείξει, το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου έχει καταξιωθεί στις συνειδήσεις όλων μας. Έχει επαληθεύσει με τον πιο πανηγυρικό τρόπο τις πιο φιλόδοξες προσδοκίες όλων εκείνων που οραματίστηκαν τη δημιουργία του, αλλά και συνέβαλαν αποφασιστικά να γίνει ζωή και πράξη. Τα 20 πρώτα χρόνια της ζωής του Ινστιτούτου αποτελούν μια παραγωγική περίοδο μεγάλης προσφοράς στον ασθενή και στον πολίτη, στην κοινωνία και στην πολιτεία, στην επιστήμη και στην ανθρωπότητα. Είκοσι χρόνια έντονης διεθνούς επιστημονικής παρουσίας και δημιουργικής συμμετοχής στην ιατρική, ερευνητική, ακαδημαϊκή και κοινωνική ανάπτυξη. Το Ινστιτούτο αξιολογείται τόσο στην Κύπρο όσο και διεθνώς ως ιατρικό, ερευνητικό και ακαδημαϊκό Κέντρο Αριστείας.

Αγαπητοί φίλες και φίλοι,

Ευτύχησα να γνωρίζω το Ινστιτούτο από την ίδρυσή του, από τους πρώτους νηπιακούς του ακόμη βηματισμούς το 1990. Έχω ζήσει και παρακολουθήσει από κοντά τη δυναμική ανάπτυξη και εξέλιξή του. Ιδρύθηκε σε χρόνο και εποχές όπου η ερευνητική και ακαδημαϊκή υποδομή στην Κύπρο ήταν σχεδόν ανύπαρκτη. Το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου υπήρξε το πρώτο επιστημονικό ίδρυμα στον τόπο μας που είχε ιδρυθεί με σαφείς σκοπούς και στόχους: Να έχει ιατρικό, ερευνητικό και ακαδημαϊκό πρόγραμμα, δηλαδή να προσφέρει ιατρικές υπηρεσίες, έρευνα και μεταπτυχιακή εκπαίδευση.

Θέλω στο σημείο αυτό να συγχαρώ τους πρωτοπόρους, για την εποχή εκείνη, ιδρυτές του Ινστιτούτου. Τους ανθρώπους που με τη ρηξικέλευθή τους σκέψη και όραμα, τη δύναμη και το κουράγιο τους κατόρθωσαν να δώσουν στο όνειρό τους σάρκα και οστά, όσο άπιαστο και δύσκολο και αν φάνταζε 20 χρόνια πριν. Θέλω ιδιαίτερα να ευχαριστήσω από καρδιάς τον εμπνευστή και κύριο πρωταγωνιστή στην ίδρυση του Ινστιτούτου δρα Λεύκο Μίττλετον. Τον επιστήμονα και οραματιστή, ο οποίος το 1990 συνέλαβε την ιδέα και την μετουσίωσε με επιμονή, υπομονή και σκληρή δουλειά σε πράξη, μέσα σε συνθήκες φοβερά δύσκολες. Μέσα σε ένα περιβάλλον ουδέτερης απάθειας, αλλά και, όχι σπάνια, άρνησης και καχυποψίας, σε ένα περιβάλλον μάλλον φοβικό στην αποδοχή παρόμοιων φιλόδοξων και μακρόπνοων επιστημονικών σχεδιασμών. Η Κύπρος, για πολλούς, εθεωρείτο πολύ μικρή και αδύναμη να στηρίξει και να αναπτύξει ένα τέτοιο φιλόδοξο και με στρατηγικό σχεδιασμό σε βάθος χρόνου, ιατρικό και ερευνητικό κέντρο. Το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου, όμως, διέψευσε τους αρνητές του, προκάλεσε και κέντρισε το ενδιαφέρον των απαθών και ουδέτερων παρατηρητών του και δικαίωσε τους υποστηρικτές του. Ξεκίνησε δειλά-δειλά από ένα μικρό χώρο στο Μακάρειο Νοσοκομείο και καταξιώθηκε να είναι σήμερα το υπ’ αριθμόν ένα ιατρικό και ερευνητικό ινστιτούτο της χώρας και της γύρω περιοχής.

Εύσημα, φρονώ, οφείλουμε και στην τότε Κυβέρνηση της Δημοκρατίας, με επικεφαλής τον κ. Γιώργο Βασιλείου, που χαιρέτησε την ιδέα ίδρυσης του Ινστιτούτου και προχώρησε στη δημιουργία του.

Απευθύνω τα πιο θερμά μου συγχαρητήρια και ένα μεγάλο ευχαριστώ στους συνιδρυτές, τον Σύνδεσμο Μυοπαθών, τους ασθενείς και τους πολλούς άλλους πολίτες και οργανωμένα σύνολα που πρόσφεραν απλόχερα τη βοήθειά τους στο Ινστιτούτο. Θερμές ευχαριστίες, αλλά και τον σεβασμό και εκτίμησή μου απευθύνω και στο σημερινό Διοικητικό και Επιστημονικό Συμβούλιο, αλλά και σε όλους όσοι κατά καιρούς υπηρέτησαν το Ινστιτούτο μέσα από αυτούς τους φορείς. Όλους εκείνους που, με τον μόχθο, την αφοσίωση και την ανιδιοτελή προσφορά τους, πέτυχαν την καταξίωσή του. Θερμές όμως ευχαριστίες, πρώτα και πάνω από όλους, οφείλονται στο προσωπικό του Ινστιτούτου, τα καθημερινά ζωντανά κύτταρά του, γιατί χωρίς την πλήρη αφοσίωση και σκληρή δουλειά αυτών των ανθρώπων, το Ινστιτούτο δεν θα μπορούσε να λειτουργεί στη μορφή και στο επίπεδο που λειτουργεί σήμερα.

Η συνομολόγηση και υπογραφή, μόλις την περασμένη εβδομάδα, της νέας συμφωνίας μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου σηματοδοτεί μια νέα εποχή για το Ινστιτούτο. Αποτελεί ένα ακόμη πιο δυναμικό ξεκίνημα για ακόμη μεγαλύτερη ανέλιξη και την απαρχή μιας νέας πορείας και σχέσης μεταξύ του Ινστιτούτου και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Έχοντας παρακαταθήκη τις πλούσιες εμπειρίες των προηγούμενων 20 χρόνων λειτουργίας του, το Ινστιτούτο θα προσφέρει ακόμη περισσότερα στην κοινωνία μέσα από το νέο πιο ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης. Το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου έχει ήδη αποδείξει, μέσα από τα επιστημονικά του επιτεύγματα, ότι μπορεί να αντιμετωπίσει, με ακόμη πιο θετικό τρόπο και ακόμη πιο αποτελεσματικά, τις νέες προκλήσεις, αλλά και τις απαιτήσεις των καιρών.

Η Κυπριακή Δημοκρατία ήταν δίπλα στο Ινστιτούτο από τα πρώτα χρόνια δημιουργίας του και θα συνεχίσει να έρχεται ουσιαστικός αρωγός, στυλοβάτης και συμπαραστάτης του Ινστιτούτου στο πολυσήμαντο και πολυδιάστατο έργο που επιτελεί. Η παροχή ιατρικών υπηρεσιών, η παραγωγή πρωτοποριακής έρευνας και η προσφορά μεταπτυχιακής εκπαίδευσης αποτελούν κύριο και πρωτεύον μέλημα για το Ινστιτούτο και συνιστούν τους βασικούς πυλώνες δραστηριότητάς του. Τα μέχρι σήμερα επιστημονικά του αποτελέσματα έχουν κατατάξει το Ινστιτούτο, όχι απλά ως ένα άριστο Ινστιτούτο, αλλά ως ένα Εθνικό Κέντρο Αριστείας και Περιφερειακό Κέντρο Αναφοράς. Βασικός στόχος των δραστηριοτήτων του Ινστιτούτου είναι και παραμένει η διαφύλαξη, βελτίωση και αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών. Ο στόχος αυτός, που έχει από την ίδρυσή του καθοριστεί παραμένει αναλλοίωτος μέχρι σήμερα ως ο πρωτεύων και θεμελιακός στόχος του Ινστιτούτου.

Η σημαντική προσφορά του Ινστιτούτου εντός της χώρας μας αντικατοπτρίζεται στην εξυπηρέτηση μεγάλου αριθμού συμπατριωτών μας που υποφέρουν από σπάνιες νευρολογικές και νευρομυϊκές ασθένειες, καθώς και από πολλές άλλες γενετικές παθήσεις. Οι ολοένα αυξανόμενες υπηρεσίες που παρέχει ικανοποιούν και ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες του τόπου και των ασθενών.

Το Ινστιτούτο αποτελεί, επίσης, υπόδειγμα άριστης συνεργασίας Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων τόσο στο Διοικητικό Συμβούλιο όσο και στο επιστημονικό προσωπικό. Λόγω του δικοινοτικού του χαρακτήρα, οι Τουρκοκύπριοι ασθενείς έχουν τη δυνατότητα να απολαμβάνουν πλήρως και ισότιμα τις υπηρεσίες του Ινστιτούτου. Ο αριθμός των Τουρκοκύπριων ασθενών που εξυπηρετούνται ανέρχεται στους 600, ενώ οι συνολικές υπηρεσίες προσφέρονται σε αριθμό πέραν των 850 ασθενών ετησίως.

Θέλω, με την ευκαιρία αυτή, να αναφερθώ και στο πρόγραμμα που αφορά τους αγνοούμενους της κυπριακής τραγωδίας, το οποίο ανέθεσε η Κυπριακή Δημοκρατία στο Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου. Μέσα από το πρόγραμμα αυτό, και σε συνεργασία με τη Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοούμενους, το Ινστιτούτο προχωρεί στην αναγνώριση και ταυτοποίηση λειψάνων αγνοουμένων και πεσόντων με τη χρήση σύγχρονων γενετικών μεθόδων. Η εμπλοκή του Εργαστηρίου Δικανικής Γενετικής του Ινστιτούτου στο Πρόγραμμα Αγνοουμένων άρχισε το 1997 με πολύ στενή συνεργασία με τις αρμόδιες Υπηρεσίες του κράτους και ιδιαίτερα την Υπηρεσία Αγνοουμένων και το Υπουργείο Εξωτερικών. Από το 2007 συνεργάζεται στενά και με τη Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοούμενους. Μέχρι σήμερα έχει ταυτοποιηθεί ένας σημαντικός αριθμός λειψάνων αγνοουμένων μέσω του προγράμματος. Στόχος είναι ο πολλαπλασιασμός σε σύντομο χρόνο του αριθμού ταυτοποιήσεων. Το έργο που έχει αναλάβει και διεκπεραιώνει με επιτυχία το Ινστιτούτο καταδεικνύει, για ακόμη μία φορά, τη σημαντική προσφορά του στα επιστημονικά, κοινωνικά και ανθρωπιστικά θέματα του τόπου μας.

Η ανάπτυξη πρωτοποριακής και καινοτόμου έρευνας κατέχει επίσης ένα μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων του Ινστιτούτου. Η συνεχής διεκπεραίωση πρωτοποριακής έρευνας είναι ένας τομέας άρρηκτα συνδεδεμένος με τις εξειδικευμένες ιατρικές υπηρεσίες που παρέχει το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου. Είναι απόλυτα συνυφασμένος με τις ανάγκες των ασθενών, των πολιτών και της κοινωνίας γενικότερα. Οι επιστημονικές ανακαλύψεις που υλοποιούνται μέσα από τα ερευνητικά προγράμματα στο Ινστιτούτο συμβάλλουν με τον πιο εμφαντικό τρόπο στη διεθνή προβολή της Κύπρου και τιμούν τη μικρή μας χώρα. Η σημαντική αναβάθμιση της ερευνητικής του υποδομής την τελευταία δεκαετία με κρατικές ενισχύσεις του έδωσε τη δυνατότητα να διευρύνει το ερευνητικό του έργο καθιστώντας το πιο ανταγωνιστικό σε ένα αυξανόμενα απαιτητικό παγκόσμιο ερευνητικό περιβάλλον.

Είναι αξιοσημείωτο ότι μέσα στους δύσκολους καιρούς, από πλευράς οικονομικών που διανύουμε, το Ινστιτούτο συνεχίζει να αποσπά, αξιολογικά και ανταγωνιστικά, μεγάλο αριθμό ερευνητικών προγραμμάτων. Ο ζήλος και η επιτυχία των επιστημόνων του Ινστιτούτου στην παραγωγή έρευνας καταδεικνύεται και αριθμητικά μέσα από τα εκατοντάδες ερευνητικά προγράμματα που χρηματοδοτούνται και από τις εκατοντάδες επιστημονικές δημοσιεύσεις σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά με διεθνή εμβέλεια.

Η ακαδημαϊκή δραστηριότητα είναι ένα μεγάλο και συνεχώς εξελισσόμενο κεφάλαιο για το Ινστιτούτο. Τα τελευταία χρόνια έχει ενδυναμωθεί περισσότερο παρέχοντας μεταπτυχιακές ευκαιρίες εκπαίδευσης, μέσω διάφορων συνεργασιών με πανεπιστήμια της Κύπρου, της Ελλάδας και άλλων χωρών του εξωτερικού.

Μετά τη δημιουργία του κοινού προγράμματος σπουδών μεταπτυχιακού και διδακτορικού επιπέδου του Ινστιτούτου και του Πανεπιστημίου Κύπρου τον περασμένο Σεπτέμβριο, τώρα το Ινστιτούτο σχεδιάζει την ανάπτυξη Μεταπτυχιακής Σχολής Μοριακής Ιατρικής. Η Σχολή αυτή θα παρέχει μεταπτυχιακά προγράμματα επιπέδου Μάστερ και Διδακτορικού στα Αγγλικά, δίνοντας έτσι σε Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας, αλλά και σε φοιτητές των γύρω χωρών τη δυνατότητα φοίτησης σε κλάδους που δεν παρέχονται από άλλα πανεπιστήμια ή ακαδημαϊκά ιδρύματα στην Κύπρο. Η Σχολή θα συνεισφέρει στην έρευνα, θα συμβάλει στον στρατηγικό ρόλο της Κύπρου στην περιοχή και θα προσφέρει πολύ μεγάλα κοινωνικά, επιστημονικά, πολιτικά και οικονομικά οφέλη στο Ινστιτούτο και στη χώρα μας.

Το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου έχει διεθνή δραστηριότητα και τυγχάνει διεθνούς αναγνώρισης. Αυτό φαίνεται έμπρακτα και από τις πολυάριθμες επισκέψεις στο Ινστιτούτο, επιστημόνων και αξιωματούχων από ξένες χώρες κάθε χρόνο, καθώς επίσης και από τις πολλές συνεργασίες που έχει με διάφορες χώρες της γύρω περιοχής και της Ευρώπης. Ενδεικτικά θέλω μόνο να επισημάνω τις πολύ πρόσφατες υπογραφές Μνημονίων συναντίληψης τόσο με το Ανώτατο Συμβούλιο Υγείας του Κατάρ όσο και με το Ιατρικό Πανεπιστήμιο της Ρωσίας. Και τα δύο αυτά μνημόνια είναι πολύ ουσιαστικά και θα αποφέρουν σημαντικά κοινωνικά, ιατρικά, πολιτικά και οικονομικά οφέλη τόσο στο Ινστιτούτο και στο νησί μας όσο και στους απλούς πολίτες.

Μετά τη συμπλήρωση δύο δεκαετιών με πλήρη, έντονη και δημιουργική παρουσία, το Ινστιτούτο έχει θέσει τον πήχη πολύ ψηλά. Νέες προκλήσεις και ευοίωνες προοπτικές διανοίγονται μπροστά του.

Αγαπητοί φίλες και φίλοι,
Θέλω να σας διαβεβαιώσω ακόμη μια φορά ότι σε αυτόν τον ευγενικό αγώνα δεν είστε μόνοι. Έχετε την πλήρη στήριξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Κυβέρνησης και τη δική μου προσωπικά. Θεωρούμε το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου ως την προμετωπίδα και το υψηλό υπόδειγμα και παράδειγμα αριστείας για τις προσπάθειες μετεξέλιξης της πατρίδας μας σε τόπο επιστημονικής έρευνας και καινοτομίας. Στις σύγχρονες κοινωνίες, η παραγωγή νέας γνώσης και η καινοτομία αποτελούν βασικούς άξονες ποιοτικής αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού τόσο της κοινωνίας όσο και της οικονομίας. Το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου έχει ειδική αποστολή σε αυτήν τη νέα πρόκληση και καλείται να αναπροσαρμόζεται συνεχώς και να μεγιστοποιεί τις αποδόσεις του μέσα στο νέο και ασταμάτητα μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Η κυπριακή πολιτεία, παρά τις διαχρονικές δυσκολίες και προβλήματα, έρχεται αρωγός και συμπαραστάτης στην πολυδιάστατη αποστολή του. Η Κυπριακή Δημοκρατία εμπιστεύεται εσάς και το έργο σας το οποίο είμαι σίγουρος ότι θα πορευθεί στα ίδια γνωστά δημιουργικά μονοπάτια, με ακόμη μεγαλύτερες επιτυχίες.

Σας εύχομαι κάθε επιτυχία στο μέλλον για το καλό της επιστήμης, του τόπου και του λαού. Το κράτος θα είναι στο πλευρό σας, συνοδοιπόρος, συμπαραστάτης, προστάτης και αρωγός, για να σας στηρίζει στις νέες προκλήσεις και στις νέες φιλόδοξες επιστημονικές σας αναζητήσεις.

Η επιστήμη και η ιατρική σας χρειάζεται. Η Κύπρος και οι πολίτες της, όλοι εμείς, σας χρειαζόμαστε.