NEWS AGENCY-VOULI.NET-HELLAS AND CYPRUS NEWS
Χαιρετισμός του Υπουργού Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως κ. Λουκά Λουκά στη δημόσια συζήτηση με θέμα: "Γυναίκα - Κύπρος - ΜΜΕ", στη Λευκωσία
08/03/2010Είναι με ιδιαίτερη χαρά που αποδέχθηκα την πρόσκληση της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο, του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών και του Δήμου Στροβόλου, να απευθύνω χαιρετισμό στη σημερινή εκδήλωση που διοργανώνεται με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας. Συγχαίρω θερμά τους διοργανωτές για την απόφασή τους να προσδώσουν ένα ουσιαστικό περιεχόμενο στον εορτασμό της σημερινής επετείου διοργανώνοντας δημόσια συζήτηση για τη Γυναίκα και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Το θέμα αυτό απασχόλησε και απασχολεί όλο και περισσότερο τους διεθνείς και ευρωπαϊκούς οργανισμούς εδώ και αρκετά χρόνια, οι οποίοι αναγνωρίζουν και κατοχυρώνουν την ανεξαρτησία και την ελευθερία έκφρασης των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης όμως, ταυτόχρονα, τονίζουν την ευθύνη τους να προασπίζονται και να προωθούν και την ισότητα όντας φορείς κοινωνικής αλλαγής. Προς αυτή δε την κατεύθυνση κινούνται και οι συστάσεις και οι κατευθυντήριες γραμμές που έχουν υιοθετήσει σε σειρά σημαντικών εγγράφων όπως είναι το Πρόγραμμα Δράσης του Πεκίνου, που περιέχει ειδικό Κεφάλαιο για Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (1995), καθώς και αριθμός Συστάσεων του Συμβουλίου της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο ρόλος, λοιπόν, των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης δεν περιορίζεται στην ενημέρωση και την πληροφόρηση του κοινού, αλλά επεκτείνεται στη διαμόρφωση κοινωνικών αντιλήψεων και αξιών και στη μετεξέλιξη και τη μεταμόρφωση της κοινωνίας. Μια κριτική δε θεώρηση της συμβολής τους σε σχέση με την ισότητα τα τελευταία 25 χρόνια, καταδεικνύει αρκετές αρνητικές διαπιστώσεις, παρά το γεγονός ότι αναγνωρίζεται κάποια πρόοδος. Συγκεκριμένα, τα Ηνωμένα Έθνη διαπιστώνουν ότι τα Μέσα, ενώ είχαν τη δυνατότητα μιας μεγαλύτερης συνεισφοράς στην προώθηση της ισότητας, εντούτοις λόγω της υποεκπροσώπησης των γυναικών σε θέσεις λήψεως αποφάσεων και, κυρίως, της συνέχισης της προβολής αρνητικών και στερεότυπων προτύπων για τις γυναίκες, απέτυχαν να αποδώσουν την πραγματική θέση της γυναίκας στη σύγχρονη κοινωνία, διαιωνίζοντας παρωχημένες αντιλήψεις σε σχέση με τους ρόλους των δύο φύλων. Παράλληλα, επισημαίνουν ότι ούτε η μεγάλη ανάπτυξη νέων τεχνολογιών της πληροφορίας κατόρθωσε να ανατρέψει αυτή την κατάσταση, καθώς σε μεγάλο βαθμό το προφίλ των γυναικών που προβάλλεται ακόμα και στα παιδικά video games είναι όχι απλά στερεότυπο, αλλά και υποτιμητικό. Το ίδιο, δυστυχώς, ισχύει και με τη διαφήμιση, η οποία συχνά χρησιμοποιεί τις γυναίκες περιοριστικά στο ρόλο τους ως μητέρες ή οικοκυρές ή ως σεξουαλικά αντικείμενα. Στην Κύπρο η κατάσταση δεν ξεφεύγει από τις γενικές αυτές εκτιμήσεις. Ενώ έχουμε δηλαδή μια σημαντική αυξητική τάση των γυναικών δημοσιογράφων, (26% το 1990, 44% τα τελευταία χρόνια), εξακολουθεί η πραγματική δύναμη των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης να παραμένει στα χέρια των ανδρών (αρκεί να αναφερθεί ότι από τους 23 αρχισυντάκτες εφημερίδων δυο μόνο είναι γυναίκες). Αυτό βέβαια δεν διαφέρει και πολύ από την κατάσταση που επικρατεί γενικότερα σε σχέση με την εκπροσώπηση των γυναικών στις θέσεις λήψεως αποφάσεων της οικονομικής και πολιτικής ζωής. Παράλληλα, παρατηρείται και μια στερεοτυπία σε σχέση με τα θέματα που ανατίθενται σε γυναίκες και άνδρες δημοσιογράφους, με τις γυναίκες δημοσιογράφους να καλύπτουν, κυρίως, κοινωνικά και πολιτιστικά θέματα και μόδα, ενώ οι άνδρες τα οικονομικά και πολιτικά θέματα που θεωρούνται και πιο σημαντικά. Σε ό,τι αφορά δε το περιεχόμενο των προγραμμάτων, αλλά και των άρθρων στα έντυπα και ηλεκτρονικά Μέσα Ενημέρωσης, διαπιστώνεται μια σημαντική αύξηση στην κάλυψη θεμάτων που ενδιαφέρουν τις γυναίκες ή αφορούν πτυχές της ισότητας όπως π.χ. η ενδοοικογενειακή βία, που όμως, σύμφωνα με σχετικές έρευνες, φαίνεται ότι δεν προβάλλονται σε ώρες υψηλής τηλεθέασης, ενώ πολύ σπάνια γίνονται τίτλοι ειδήσεων ή πρωτοσέλιδα. Παράλληλα στις πολιτικές, οικονομικές και επιστημονικές συζητήσεις είναι εμφανής η έλλειψη γυναικών στα πάνελ κάτι που, δυστυχώς, ισχύει και στις προεκλογικές περιόδους κατά τις οποίες οι γυναίκες υποψήφιες δεν προβάλλονται όσο και οι άνδρες ανθυποψήφιοι τους. Σε ό,τι αφορά βέβαια τις διάφορες τηλεοπτικές σειρές κυπριακής ή ξένης παραγωγής (κυρίως ελληνικής ή λατινοαμερικάνικης), δυστυχώς, στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν ξεφεύγουν από τις αρνητικές και στερεότυπες αντιλήψεις για τους ρόλους ανδρών και γυναικών. Με στόχο την αξιοποίηση της δύναμης και των δυνατοτήτων των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης στην προώθηση της ισότητας και την ενθάρρυνσή τους ώστε να συστρατευθούν με όλους τους άλλους εμπλεκόμενους φορείς, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως περιέλαβε στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα (2007-2013) το οποίο υιοθετήθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο (2007) ειδικό κεφάλαιο για την εξάλειψη των στερεοτύπων με κύρια έμφαση στο ρόλο της Εκπαίδευσης και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Εκπαιδευτικά προγράμματα για ευαισθητοποίηση των ιδιοκτητών και Λειτουργών των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης σε θέματα ισότητας, η διεξαγωγή ολοκληρωμένων ερευνών σχετικά με τον τρόπο που τα κυπριακά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης μεταχειρίζονται τις γυναίκες στα προγράμματα και τις διαφημίσεις, καθώς και κίνητρα για ενθάρρυνση της ανάδειξης μεγαλύτερου αριθμού γυναικών στα κέντρα λήψεως αποφάσεων των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης είναι μεταξύ των μέτρων που προβλέπονται στο σχετικό κεφάλαιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ισότητα. Ο Εθνικός Μηχανισμός για τα Δικαιώματα της Γυναίκας που, ως γνωστόν, προεδρεύεται από τον Υπουργό Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως και σε αυτόν μετέχει το σύνολο των γυναικείων, συνδικαλιστικών και άλλων μη κυβερνητικών οργανώσεων έχει ήδη συστήσει ειδική Υποεπιτροπή για τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης με κύριο στόχο να συμβάλει στην υλοποίηση των μέτρων αυτών. Άμεσα και ως πρώτο βήμα προγραμματίζεται συνάντηση του Συμβουλίου του Εθνικού Μηχανισμού με τα ανώτερα στελέχη όλων των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, ηλεκτρονικών και εντύπων, για να αρχίσει ένας εποικοδομητικός διάλογος για στενότερη συνεργασία. Προσβλέποντας στην ενεργότερη εμπλοκή των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης για αλλαγή νοοτροπίας, στάσεων και αντιλήψεων, σάς συγχαίρω για άλλη μια φορά για την πρωτοβουλία σας και σας εύχομαι κάθε επιτυχία. Σημείωση: Το χαιρετισμό διάβασε, εκ μέρους του Υπουργού Δικαιοσύνης, η Γενική Γραμματέας του Εθνικού Μηχανισμού για τα Δικαιώματα της Γυναίκας κα Μάρω Βαρναβίδου.
