Ομιλία Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων κας Αννίτας Δημητρίου σε εκδήλωση στο Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο για την «Ημέρα της Ευρώπης», 9 Μαΐου 2022
Εξοχότατες κυρίες Πρέσβειρες και εξοχότατοι κύριοι πρέσβεις,
Αξιότιμη Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο,
Αξιότιμε Επικεφαλής του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο,
Κυρίες και Κύριοι,
Σήμερα τιμούμε μια μέρα συμβολική!
Και αναπόφευκτα τα ερωτήματα που καλούμαστε να απαντήσουμε… Τι Ευρώπη θέλουμε να οικοδομήσουμε; Ποιο θα είναι το μέλλον της Ευρώπης; Πώς θα εξασφαλίσουμε μια ουσιαστικά ενωμένη Ευρώπη; Προβάλλουν πιο αμείλικτα από ποτέ.
Στις 9 Μαΐου 1950, απαρχή της μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειας των 27 κρατών μελών, ο Robert Schuman με πρότασή του είχε διακηρύξει την ανάγκη μιας νέας μορφής πολιτικής συνεργασίας στην Ευρώπη, βασισμένης στην ειρήνη, τη σταθερότητα και την αλληλεγγύη μεταξύ των λαών, ικανή ν’ απομακρύνει τις νωπές τότε μνήμες από τον εφιάλτη του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου και κάνοντας την ένοπλη σύγκρουση μεταξύ των ευρωπαϊκών εθνών να μοιάζει με ενδεχόμενο αδιανόητο.
Δυστυχώς, σήμερα, ο εφιάλτης έχει ξυπνήσει ξανά. Η Ευρώπη βρίσκεται στο κατώφλι, μιας νέας παγκόσμιας πολεμικής σύρραξης και τα τραγικά γεγονότα της Ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία μας αναγκάζουν να αναμετρηθούμε εκ νέου με την ιστορία μας. Συγκυριακά, καλούμαστε να διακηρύξουμε ξανά με το ίδιο σθένος, όπως ακριβώς 72 χρόνια πριν, την αδήριτη ανάγκη για ενότητα, ειρήνη και αλληλεγγύη μεταξύ των λαών.
Αν μας έχει διδάξει κάτι η μέχρι τώρα κοινή ευρωπαϊκή μας πορεία, είναι ότι μόνο ενωμένοι μπορούμε να διασφαλίσουμε τη μακροπρόθεσμη επιβίωσή μας. Η πρόσφατη κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού αποτελεί τρανό παράδειγμα ότι μόνο μέσα από συλλογική δράση μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις απρόβλεπτες προκλήσεις και να ωθήσουμε τις κοινωνίες μας μπροστά.
Η φετινή 9η Μαΐου έχει την ιδιαιτερότητα να σηματοδοτεί μία νέα απαρχή για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τη σημερινή ολοκλήρωση των εργασιών της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης. Μιας φιλόδοξης, ομολογουμένως, άσκησης δημοκρατίας με επίκεντρο τους ίδιους τους ευρωπαίους πολίτες και δη τους νέους ευρωπαίους πολίτες.
Κυρίες και κύριοι,
Έναντι στις αντιξοότητες μιας πανδημίας που έπληξε απροσδόκητα την ανθρωπότητα και άλλαξε για πάντα τις ζωές όλων μας, η Ευρώπη επέλεξε να απαντήσει με περισσότερη δημοκρατία, προωθώντας την πολυεπίπεδη διαβούλευση της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης. Όπως ήδη γνωρίζετε, η Διάσκεψη αποτελεί μοναδικό εγχείρημα, στο πλαίσιο του οποίου τα τρία θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα εθνικά κοινοβούλια, οι κυβερνήσεις και τα κοινωνικά σύνολα, με επίκεντρο τους ευρωπαίους πολίτες έλαβαν μέρος σε μια πολυθεματική συζήτηση, με σκοπό την συνδιαμόρφωση ενός νέου ορίζοντα για το μέλλον της Ευρώπης.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων, ως εθνικό κοινοβούλιο συμμετείχε με τετραμελή αντιπροσωπεία στις εργασίες της Ολομέλειας, όπως και των ομάδων εργασίας της Διάσκεψης στις επιμέρους ενότητες της κλιματικής αλλαγής και του περιβάλλοντος, της ισχυρότερης οικονομίας και κοινωνικής δικαιοσύνης και εργοδότησης, της ψηφιακής μετάβασης και της μετανάστευσης. Ως ο κατ’ εξοχήν φορέας της δημοκρατικής βούλησης των πολιτών, η Βουλή των Αντιπροσώπων κάλεσε τους Κύπριους πολίτες σε ένα ανοικτό διάλογο, δίδοντάς τους το βήμα για να δώσουν οι ίδιοι απαντήσεις στο ερώτημα «Ποια Ευρώπη θέλουμε;»
Καθώς οι εργασίες της Διάσκεψης ολοκληρώνονται, η προώθηση συνολικά 325 συστάσεων προς τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καταδεικνύει την τεράστια ανταπόκριση των ευρωπαίων πολιτών και την πολύτιμη συμβολή τους στον καθορισμό του οράματος για το μέλλον της Ευρώπης των επόμενων κρίσιμων για την ανθρωπότητα δεκαετιών.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι μέσα από αυτή την πραγματική άσκηση δημοκρατίας διαφάνηκε ότι ο πήχης των προσδοκιών των πολιτών για το μέλλον του ευρωπαϊκού οικοδομήματος είχε τεθεί πολύ ψηλά και ότι οι πολίτες ζητούν μεγαλύτερη εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θέματα ισότητας των φύλων, οικονομικής ανθεκτικότητας, μετανάστευσης, κλιματικής κρίσης, διασφάλισης της δημόσιας υγείας και περαιτέρω προάσπισης των δημοκρατικών αρχών και των αξιών της Ένωσης.
Είναι γεγονός ότι, οι συμπολίτες μας αναμένουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση να συνεχίσει αλλά και να ενισχύσει τον διάλογο με τους πολίτες, θεσμοθετώντας εκείνες τις διαδικασίες και μηχανισμούς που θα διασφαλίσουν την αμφίδρομη και συνεχή επικοινωνία μεταξύ των πολιτών και των ευρωπαϊκών θεσμών.
Κατά τον ίδιο τρόπο, αναμένεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αναλάβει εκείνο τον ηγετικό ρόλο που θα συμβάλει αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και στην προστασία της βιοποικιλότητας, με την υιοθέτηση ενός νέου μοντέλου κυκλικής οικονομίας και τη διασφάλιση έτσι μιας δίκαιης πράσινης μετάβασης και μίας κλιματικά υπεύθυνης και οικονομικά προσιτής παραγωγής τροφίμων.
Η ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της ποιότητας των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης και δημόσιας υγείας τίθεται επίσης ψηλά στις προτεραιότητες των πολιτών, με την απαίτηση για αποκρυστάλλωση ενός νέου καθολικού «δικαιώματος στην υγεία», που θα προσδώσει ισότιμη πρόσβαση όλων των Ευρωπαίων πολιτών σε αξιόπιστες υπηρεσίες υγείας για όλες και όλους χωρίς διακρίσεις.
Ακόμη, οι τεχνολογικές προκλήσεις και οι κίνδυνοι της ψηφιακής εποχής, απασχολούν τους πολίτες, οι οποίοι απαιτούν την κατοχύρωση ψηφιακών δικαιωμάτων, την ίση και καθολική πρόσβαση στις ψηφιακές υποδομές και την αποτελεσματική προστασία από την παραπληροφόρηση, ένα ζήτημα που προσλαμβάνει επικίνδυνες για τη δημοκρατία διαστάσεις.
Όσον αφορά στον τομέα της οικονομίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης και των εργασιακών σχέσεων, οι πολίτες απαιτούν δικαιότερες συνθήκες εργασίας, με έμφαση στην ισότητα των φύλων, στους νέους και στις ευάλωτες ομάδες, στο πλαίσιο μιας ανθεκτικής, βιώσιμης και καινοτόμου αγοράς με ισχυρή κοινωνική διάσταση, ενώ σε σχέση με το μεταναστευτικό, η Ευρωπαϊκή Ένωση καλείται να αντιμετωπίσει όλες τις μορφές παράτυπης μετανάστευσης και τη βελτίωση των πολιτικών ενσωμάτωσης σε όλα τα κράτη μέλη με συγκεκριμένες κατευθυντήριες οδηγίες και ισότιμο καταμερισμό.
Στο ίδιο πλαίσιο, οι πολίτες καλούν την Ευρωπαϊκή Ένωση να μειώσει την ενεργειακή εξάρτησή της από τρίτες χώρες, να λάβει μέτρα για την αυτονόμησή της όσον αφορά κρίσιμους τομείς επιβίωσης και να ενισχύσει παράλληλα τον ρόλο της στην παγκόσμια σκηνή ως παράγοντας ειρήνης, ασφάλειας και σταθερότητας.
Κυρίες και Κύριοι,
Η Ευρωπαϊκή Ένωση απέδειξε ότι αποτελεί έναν ζωντανό και δυναμικό οργανισμό που εξελίσσεται και μετασχηματίζεται συνεχώς, με στόχο να προσαρμόζεται στο σημερινό μεταβαλλόμενο περιβάλλον των κοινωνιών που την συναπαρτίζουν. Οι ραγδαίες εξελίξεις των δύο τελευταίων χρόνων υπήρξαν, θεωρώ, καταλυτικές για να αντιληφθούμε όλες και όλοι τις προκλήσεις και τις ανάγκες διασφάλισης της Ευρώπης του μέλλοντος, διασφάλισης της ευρωπαϊκής μας ιδιότητας και συνέχειας.
Είναι γι’ αυτό που δε μας δίνεται πλέον άλλη επιλογή, από του να εργαστούμε συλλογικά για μία πιο ισχυρή Ευρώπη, μία Ευρώπη που θα βρίσκεται πιο κοντά στους πολίτες της, ειδικότερα σε γεωγραφικά απομακρυσμένες περιοχές όπως η Κύπρος και που θα εφαρμόζει πολιτικές που θα λαμβάνουν υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τις δυνατότητες αλλά και τις επί μέρους προκλήσεις των γεωγραφικά απομακρυσμένων κρατών μελών. Μία Ευρώπη χωρίς την πολιτική των «δύο μέτρων και δύο σταθμών», ικανή να αντιδρά γρήγορα και αποφασιστικά σε ζητήματα ασφάλειας και εξωτερικών υποθέσεων και προπαντός με μηδενική ανοχή στην εργαλειοποίηση μείζονων ανθρωπιστικών θεμάτων.
Φίλες και φίλοι
Όπως για παράδειγμα σε μια συμφωνική ορχήστρα συνυπάρχουν, πνευστά, έγχορδα, κρουστά -το καθένα μέσα απ’ το δικό του ιδιαίτερο ηχόχρωμα- και όλα συγχρονίζονται σ’ ένα καθολικό αποτέλεσμα για χάριν της σύνθεσης, έτσι και στη νομοθετική εξουσία μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες και συνεργασίες επέρχεται ο συγκερασμός και η εναρμόνιση των διαφορετικών απόψεων και αντιλήψεων για το καλώς νοούμενο συμφέρον των πολιτών.
Η Ευρώπη που προσωπικά οραματίζομαι είναι ακριβώς αυτή:
Προσηλωμένη στις κοινές αρχές και αξίες, ενωμένη στην διαφορετικότητα και την πολυμορφία να διαμορφώνει και να κατευθύνει το μέλλον που θέλουμε όλες και όλοι μαζί να διασφαλίσουμε: ασφαλές, ειρηνικό, ισότιμο, δίκαιο, συμπεριληπτικό, χωρίς διακρίσεις και προκαταλήψεις, με απόλυτο σεβασμό στη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Με αφορμή τη σημερινή ημέρα, θα ήθελα να καλέσω όλες και όλους, ειδικότερα τις νέες και τους νέους της Κύπρου να αδράξουν τις ευκαιρίες που τους δίνονται και με τη συμμετοχή τους στα κοινά να συνδιαμορφώσουν το μέλλον που η καθεμία και ο καθένας επιθυμεί. Γιατί η Ευρώπη είναι μια ιδέα που κουβαλά ο κάθε πολίτης μέσα του, η Ευρώπη είμαστε εμείς και εμείς είμαστε η Ευρώπη.
Ευχαριστώ.
