Χαιρετισμός Υπουργού Δικαιοσύνης
στη βράβευση σχολείων που εφαρμόζουν καλές πρακτικές πρόληψης της βίας
και της νεανικής παραβατικότητας
Αποτελεί τιμή και ιδιαίτερη χαρά για εμένα να βρίσκομαι σήμερα ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς και μαθητές δεκατεσσάρων (14) σχολείων που επιλέγηκαν να βραβευτούν για την εφαρμογή καλών πρακτικών πρόληψης της βίας και της νεανικής παραβατικότητας κατά το σχολικό έτος 2017-2018.
Νιώθω την ανάγκη να εκφράσω τα συγχαρητήριά μου αλλά και τη βαθιά εκτίμηση της Κυβέρνησης στις διευθύνσεις, το εκπαιδευτικό προσωπικό, τους σχολικούς συμβούλους, τους ψυχολόγους, τους συνδέσμους γονέων και κηδεμόνων και τους συνεργαζόμενους φορείς, αλλά προπαντός στους ίδιους τους μαθητές και μαθήτριες μας, που εργάστηκαν και συνέβαλαν στη επιτυχή εφαρμογή των δράσεων των σχολείων τους. Συγχαρητηρίων αξίζουν επίσης οι σαράντα (40) συνολικά σχολικές μονάδες, από όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης της Κύπρου, που υπέβαλαν τις συμμετοχές τους και που με τόσο ζήλο και αφοσίωση εφάρμοσαν προληπτικές δράσεις για την αντιμετώπιση των φαινομένων βίας και παραβατικότητας.
Η παρουσία όλων σας στη σημερινή εκδήλωση, αποτελεί έμπρακτη απόδειξη ότι ο θεσμός αυτός, που τα τελευταία χρόνια έχει καθιερωθεί από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, και πλέον συνδιοργανώνεται με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, περιβάλλεται από το ενδιαφέρον και την ευαισθησία όλων των, άμεσα ή έμμεσα, εμπλεκομένων σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Στο πλαίσιο της σημερινής εκδήλωσης θα απονεμηθούν βραβεία και έπαινοι σε δεκατέσσερα συνολικά σχολεία, τα οποία έχουν αξιολογηθεί και επιλεγεί από Ειδική Επιτροπή Αξιολόγησης, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι των δύο Υπουργείων.
Το φαινόμενο της βίας και της νεανικής παραβατικότητας, με όποια μορφή και αν κάνει την εμφάνισή της, αποτελεί ένα πολυσύνθετο ζήτημα. Η ανάγνωση των φαινομένων αυτών δεν μπορεί να είναι μονοδιάστατη. Δεν αφορά μόνο τους άμεσα εμπλεκόμενους, που είναι ο θύτης και το θύμα. Αφορά το περιβάλλον από το οποίο μπορεί να εκπηγάζει ή να τροφοδοτείται μία τέτοια συμπεριφορά, που μπορεί να είναι το ίδιο το σχολικό περιβάλλον, το οικογενειακό περιβάλλον των προσώπων αυτών, μέχρι και το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, στο οποίο τα παιδιά αλληλοεπιδρούν. Με άλλα λόγια, οι συμπεριφορές που παρατηρούνται από ένα μαθητή αποτελούν αντανάκλαση της γενικότερης κατάστασης που επικρατεί στην κοινωνία μας. Για τον λόγο αυτό, η πολιτική για την αντιμετώπισή τους οφείλει να ανταποκρίνεται στις σημερινές συνθήκες οργάνωσης και λειτουργίας της κοινωνίας μας και να κινείται, ταυτόχρονα, σε διαφορετικά επίπεδα και προς διαφορετικές κατευθύνσεις.
Είναι νομίζω παραδεκτό από όλους ότι η πρόληψη αποτελεί την πιο πρόσφορη και παραγωγική μέθοδο αντιμετώπισης συμπεριφορών αυτού του είδους. Η εφαρμογή ειδικών δράσεων και παρεμβάσεων που εστιάζουν στην πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας, διασφαλίζουν συνθήκες γενικότερης λειτουργικότητας και ευνομίας στη σχολική κοινότητα και αναπτύσσουν κλίμα συνεργασίας, συμμετοχής και αλληλοσεβασμού ανάμεσα στα μέλη της. Διαμορφώνουν, ταυτόχρονα, καλό σχολικό κλίμα επικοινωνίας διαλόγου και εμπιστοσύνης ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς και μαθητές
Με αυτό κατά νου, ο σχεδιασμός και η εφαρμογή διαδραστικών προληπτικών προγραμμάτων, μπορούν να αποτελέσουν καταλύτη για τη δημιουργία ενός θετικού σχολικού περιβάλλοντος και να καταστούν το ανάχωμα που θα αποτρέπει την εκδήλωση παραβατικών ή προβληματικών συμπεριφορών. Ιδιαίτερα, η ενεργός εμπλοκή του σχολείου σε δράσεις που στοχεύουν στη διαχείριση των εντάσεων του σχολικού περιβάλλοντος, στην πρόληψη της βίας και της νεανικής παραβατικότητας, όχι μόνο είναι σημαντική και κρίσιμη, αλλά σε πολλές περιπτώσεις είναι ικανή να συμβάλει θετικά στην αποτελεσματική θωράκιση και μελλοντική πορεία των νέων μας. Επιπρόσθετα, εάν οι καλές αυτές πρακτικές γίνουν βίωμα, τα παιδιά μας θα είναι φορείς σωστών και ωφέλιμων αντιλήψεων για την αντιμετώπιση των όποιων προκλήσεων θα αντιμετωπίσουν, εντασσόμενοι ως ενήλικες πολίτες στην κοινωνία αύριο.
Με βάση αυτή τη φιλοσοφία, η υιοθέτηση και εφαρμογή αντεγκληματικής πολιτικής με άμεσους, μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους, έχει τεθεί ως μία από τις υψηλότερες προτεραιότητες στο Πρόγραμμα Διακυβέρνησης του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη, η οποία ως κύριο της άξονα έχει την πρόληψη της παραβατικότητας, με έμφαση τον πρωτογενή της τομέα.
Προς την κατεύθυνση αυτή προχωρούμε στον σχεδιασμό και στη σύσταση των Τοπικών Συμβουλίων Πρόληψης της Παραβατικότητας, βασισμένα στη φιλοσοφία του προληπτικού και συμμετοχικού χαρακτήρα της αντεγκληματικής πολιτικής, με επίκεντρο τις ίδιες τις τοπικές κοινωνίες και με προσανατολισμό τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση των αιτιών εκδήλωσης της παραβατικής συμπεριφοράς.
Η σύσταση των Τοπικών Συμβουλίων Πρόληψης θα συμβάλει στην ανάπτυξη της κοινοτικής διαμεσολάβησης και της κοινοτικής αλληλεγγύης προς τους συμπολίτες μας, στην εφαρμογή αυξημένων μέτρων πρόληψης σε ορισμένες περιοχές που παρουσιάζουν αυξημένα κρούσματα παραβατικότητας και στη λήψη μέτρων για την εξάλειψη των αιτιών και κοινωνικών παραγόντων που ευνοούν την παραβατική συμπεριφορά.
Επίσης, προωθούμε, για πρώτη φορά στον τόπο μας, την ψήφιση ολοκληρωμένης νομοθεσίας με παιδοκεντρικό προσανατολισμό, που εγκαθιδρύει ένα σύστημα δικαιοσύνης φιλικό προς τα παιδιά που τυγχάνει να βρεθούν σε σύγκρουση με τον νόμο. Στο ρυθμιστικό πεδίο της νέας νομοθεσίας θα εμπίπτουν θέματα που αφορούν στην παιδική παραβατικότητα και συγκεκριμένα στην εγκαθίδρυση των απαραίτητων δομών και μηχανισμών πρόληψης και αντιμετώπισης της παιδικής παραβατικότητας, καθώς και τη ρύθμιση της μεταχείρισης των παιδιών στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης.
Ολοκληρώνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω ξανά όλους όσοι έχουν συμβάλει για την πραγματοποίηση αυτής της σημαντικής εκδήλωσης και να επαναλάβω ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως θα παραμείνει προσηλωμένο στον σχεδιασμό και υιοθέτηση μέτρων που θα συμβάλλουν στην πρόληψη και αντιμετώπιση όχι μόνο της σχολικής και νεανικής παραβατικότητας, αλλά γενικότερα κάθε συμπεριφοράς που μπορεί να διασαλεύσει την κοινωνική ειρήνη και ευημερία. Θέλω επίσης να τονίσω ότι για την Κυβέρνηση αποτελεί προτεραιότητα όπως όλοι οι πολίτες, όλα τα παιδιά της χώρας μας αισθάνονται ασφαλή και προστατευμένα απέναντι σε κάθε μορφής βία και να απολαμβάνουν ελεύθερα και ανεμπόδιστα όλα τα ανθρώπινα τους δικαιώματα.
Αγαπητά μου παιδιά,
Σήμερα βρισκόμαστε εδώ για να τιμήσουμε πρωτίστως εσάς. Η συμμετοχή σας στη δράση που ολοκληρώνεται σήμερα είναι πολύ διαφορετική από οποιαδήποτε επιτυχία σας σε άλλες διοργανώσεις. Θέλω να ξέρετε ότι αυτό που πετύχατε τόσο εσείς, όσο και οι συμμαθητές σας άλλων σχολείων που δεν είναι μαζί μας, είναι πολύ σπουδαιότερο από το οποιοδήποτε άλλο βραβείο ή έπαινο!
Μάθατε στην πράξη τι σημαίνει να συμβιώνετε με άλλους ανθρώπους, πως είναι να αντιμετωπίζετε τα προβλήματα που προκύπτουν μεταξύ σας ή πως να βοηθάτε άλλους όταν έχουν μεταξύ τους προβλήματα. Κρατείστε τις εμπειρίες αυτές και μεταφέρετέ τις στην οικογένειά σας, στη γειτονιά σας, στην παρέα σας.
Δεν μπορούμε να σας υποσχεθούμε ούτε να σας προσφέρουμε μία ουτοπική κοινωνία, που θα είναι απαλλαγμένη από προβλήματα. Είμαστε όμως εδώ για να σας βοηθήσουμε να αποκτήσετε την κατάλληλη στάση ζωής και να γίνεται πρότυπα συμπεριφοράς και συνέργειας για το σχολείο σας, την οικογένειά σας, για όλους μας.
Συνεχίστε αυτή την προσπάθεια και να γνωρίζετε ότι θα συνεχίσουμε να είμαστε συμπαραστάτες και υποστηρικτές σας.
