Δηλώσεις του Υπουργού Οικονομικών κ. Χάρη Γεωργιάδη
στη
ραδιοφωνική εκπομπή «Η Κύπρος Σήμερα», του Super Sport FM
Τα αποτελέσματα των τεστ αντοχής των τραπεζών σε
ευρωπαϊκό επίπεδο που ανακοινώθηκαν χθες και η πορεία της κυπριακής οικονομίας
μονοπώλησαν τις σημερινές δηλώσεις του Υπουργού Οικονομικών κ.
Χάρη Γεωργιάδη στη ραδιοφωνική εκπομπή «Η Κύπρος Σήμερα», του Super Sport FM.
Αναλυτικά οι δηλώσεις του Υπουργού Οικονομικών
έχουν ως εξής:
Ερώτηση : Γιατί είναι τόσο σημαντική η
χθεσινή απόφαση για την κυπριακή οικονομία και το χρηματοπιστωτικό μας
σύστημα;
Απάντηση : Η χθεσινή ημέρα για την
κυπριακή οικονομία και το χρηματοπιστωτικό μας σύστημα είναι πολύ σημαντική
επειδή το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου το οποίο είχε οδηγηθεί λόγω μίας σειράς
λαθών και παραλείψεων τόσο πολιτικών, όσο και εποπτικών όσο και τραπεζικών σε
μία άνευ προηγουμένου κρίση την περίοδο 2011-2013 σταθεροποιείται. Βάζει πίσω
του εκείνη την πάρα πολύ δύσκολη κατάσταση που κλόνισε το τραπεζικό σύστημα.
Αυτή η κατάσταση οριστικά τελειώνει. Οι κυπριακές τράπεζες με επαρκή κεφάλαια,
με νέες επενδύσεις, με νέα κεφάλαια, με νέους ανθρώπους σε θέσεις κλειδιά, με
νέο εποπτικό πλαίσιο πολύ πιο αποτελεσματικό, μπαίνουν στην τραπεζική ένωση με
όλα που αυτή η εξέλιξη σημαίνει. Είναι μία πάρα πολύ σημαντική εξέλιξη η οποία
δεν θα πρέπει να θεωρείται ως κατάληξη, ούτε ως αφορμή για πανηγυρισμούς αλλά ως
άλλο ένα σημαντικότατο ορόσημο στην μεγάλη αυτή προσπάθεια της διόρθωσης της
κυπριακής οικονομίας.
Ερώτηση : Για την πραγματική οικονομία
τι σημαίνει τώρα αυτό; Ο κόσμος τώρα περιμένει δάνεια, μείωση επιτοκίων,
πραγματικές αναδιαρθρώσεις δανείων.
Απάντηση : Πρώτα από όλα, καμιά
πραγματική οικονομία δεν μπορεί να λειτουργήσει, να ανακάμψει, να αναπτυχθεί
χωρίς ένα σταθερό, ισχυρό τραπεζικό σύστημα. Και αυτό είναι που έχει
επιβεβαιωθεί. Πως το τραπεζικό σύστημα που είχε φθάσει στα όρια της κατάρρευσης,
το οποίο δεν μπορούσε να λειτουργήσει και να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της
οικονομίας, τώρα έχει ισχυροποιηθεί, σταθεροποιηθεί και συνεπώς είναι τεράστια η
σημασία της διόρθωσης αυτού του τραπεζικού συστήματος και για την πραγματική
οικονομία και για την ικανότητα του τραπεζικού συστήματος να δίνει δάνεια. Όχι όμως, και θέλω να το τονίσω με τον πιο
ξεκάθαρο τρόπο, όχι με τον τρόπο τον παλιό. Με τον τρόπο που ξέραμε τα
προηγούμενα χρόνια του αλόγιστου υπερδανεισμού. Εξακολουθούμε ως ιδιωτική
οικονομία, ως νοικοκυριά και επιχειρήσεις να έχουμε υφιστάμενο δανεισμό €60 δις.
Ένα από τα πιο ψηλά ποσοστά ιδιωτικού δανεισμού σε ολόκληρη την Ευρώπη. Δηλαδή
έχουμε υπερδανειστεί τα προηγούμενα χρόνια και σήμερα δεν μπορούμε να αναμένουμε
πως έτσι ξαφνικά θα ξαναπάμε στις πρακτικές εκείνες που αλόγιστα, πανεύκολα
δινόταν δανεισμός σε όποιον το ζητούσε. Αλλά από την άλλη να είναι σε θέση οι
τράπεζες, να στηρίζουν τις πραγματικές ανάγκες της οικονομίας, τις πραγματικές
ανάγκες των επιχειρήσεων για παράδειγμα στην βάση συγκεκριμένων και βιώσιμων
σχεδίων. Ανάγκες των νοικοκυριών που δικαιολογούνται και που μπορούν τα
νοικοκυριά να τις αντέξουν, να τις αναλάβουν. Βεβαίως πρέπει να είναι σε θέση το
τραπεζικό σύστημα να τις ικανοποιήσει. Το τραπεζικό σύστημα είναι σε αυτή τη
θέση. Δεν θα πρέπει να αναμένεται μία πολύ μεγάλη πιστωτική επέκταση αλλά εκεί
που μπορεί να υπάρχει αίτημα για δανεισμό που να μπορεί να κριθεί ως
δικαιολογημένο να μπορεί να δοθεί το δάνειο. Επίσης πολύ σημαντικό είναι το
σύστημα αναδιάρθρωσης υφιστάμενων δανείων.
Ερώτηση : Περιμένουν πάντως χιλιάδες στην ουρά και οι
τράπεζες δεν έδειχναν μέχρι τώρα πραγματική πρόθεση.
Απάντηση : Δεν είναι θέμα πρόθεσης. Είναι θέμα
ικανότητας. Οι τράπεζες μέχρι σήμερα δεν είχαν τα κεφάλαια που επιβαλλόταν για
να κάνουν αναδιαρθρώσεις. Κάθε αναδιάρθρωση κεφαλαίου συνεπάγεται και κάποια
πρόβλεψη σε κεφάλαια και μέχρι σήμερα η προτεραιότητα των τραπεζών ήταν να
εξασφαλίσουν τα κεφάλαια για να μπορέσουν να σταθούν στα πόδια τους και να
λειτουργήσουν. Αναδιαρθρώσεις συνεπάγονται με Οδηγία και Κανονισμό για τις
αναδιαρθρώσεις που μέχρι πριν ένα χρόνο δεν υπήρχε καν. Εδώ και ένα χρόνο
υπάρχει Οδηγία για τις αναδιαρθρώσεις από την Κεντρική Τράπεζα η οποία ίσως
ενδεχομένως, τώρα με την εμπειρία του πρώτου χρόνου να πρέπει να
επικαιροποιηθεί. Αναδιαρθρώσεις, συνεπάγονται εξειδικευμένες ομάδες. Τμήματα
στις τράπεζες που προηγουμένως δεν υπήρχαν. Τον τελευταίο χρόνο έχουν
δημιουργηθεί πολυμελής τέτοιες ομάδες, επιτελεία εκατοντάδων ατόμων σε κάθε
τράπεζα, οι οποίες έχουν ξεκινήσει τους τελευταίους μήνες να εργάζονται. Έχει
αρχίσει να δημιουργείται και ένα θεσμικό πλαίσιο με νομοθεσίες με παράδειγμα
όπως αυτή με την τραπεζική διαμεσολάβηση. Συνεπώς συμπληρώνουμε τα απαραίτητα
κομμάτια στο πάζλ που θα επιτρέψουν στο τραπεζικό σύστημα να λειτουργήσει
κανονικά, να μπορεί να αναδιαρθρώνει δάνεια και να μπορεί να δίνει νέα. Είναι
σήμερα τα δανειστικά αλλά και τα καταθετικά επιτόκια στο χαμηλότερο επίπεδο με
διαφορά που υπήρξαν ποτέ στην Κύπρο. Υπάρχει μία ξεκάθαρη πτωτική τάση στα
επιτόκια, μία τάση όμως η οποία θα πρέπει να συνεχιστεί. Ήδη εξακολουθούν να
παραμένουν ψηλά σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Κλείνει η ψαλίδα μεταξύ των
επιτοκίων στην Κύπρο και στην Ευρώπη αλλά πρέπει να συνεχιστεί η πρόοδος.
Ερώτηση : Πότε υπολογίζετε να κλείσει εντελώς η ψαλίδα;
Μέχρι την άνοιξη;
Απάντηση : Δεν είναι το θέμα να προβεί
κάποιος σε χρονικό υπολογισμό. Ένα τραπεζικό σύστημα το οποίο όπως είναι σε
τροχιά ομαλοποίησης τον τελευταίο χρόνο, βεβαίως και μπορούμε να αναμένουμε και
συνέχιση αυτής της τάσης. Αλλά από την άλλη πρέπει να πω πως υπάρχουν πολλά που
πρέπει να γίνουν για αυτό και δεν θα πρέπει κανείς να πανηγυρίζει αλλά αντίθετα
με αυτοπεποίθηση και σοβαρότητα να συνεχίσουμε την προσπάθεια. Δεν θα
αποκλιμακωθούν στην έκταση και με το ρυθμό που θα θέλαμε τα επιτόκια όταν πολλά
δάνεια εξακολουθούν να μην αποπληρώνονται.
Ερώτηση : Και πρέπει να δούμε και τον
κόσμο πραγματικά να εμπιστεύεται τις κυπριακές τράπεζες και να επιστρέψει τις
καταθέσεις που έχει στα σπίτια του.
Απάντηση : Εγώ θεωρώ πως αυτό έχει
γίνει σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό κατά τη διάρκεια της τελευταίας χρονιάς αλλά για
όσους αμφέβαλλαν, ή για όσους δικαιολογημένα ανησυχούσαν από την επανάληψη της
ανεύθυνης εκείνης φημολογίας ότι έρχεται νέο κούρεμα, αυτές οι φήμες που
αναπαράγονταν από κάποιους σήμερα τελειώνουν. Οι κυπριακές τράπεζες έχουν
περάσει τον πιο απαιτητικό έλεγχο σε πανευρωπαϊκό επίπεδο μπαίνουν κάτω από την
τραπεζική ένωση σε μία εβδομάδα από σήμερα με πολύ ικανοποιητικά κεφάλαια.
Συνεπώς, αυτές οι φήμες που πράγματι προκαλούσαν ανησυχία σε κάποιους συμπολίτες
μας και δεν επέτρεπαν και σε αυτούς να εμπιστευτούν τις κυπριακές τράπεζες,
θεωρώ πως σήμερα τέλειωσαν τα ψέματα. Ακούσαμε πολλά τον τελευταίο χρόνο.
Προβλέψεις ανεύθυνες, εκτιμήσεις της πλάκας. Κάποιοι τον τελευταίο χρόνο
δούλεψαν. Και αναφέρομαι και στην Κεντρική Τράπεζα και στις τράπεζες που
επαναλαμβάνω έχουν νέες διοικήσεις, νέες διευθύνσεις, νέους ανθρώπους για να μας
φέρουν σε αυτό το σημείο της αποκατάστασης της σταθερότητας αλλά και της
εμπιστοσύνης προς το τραπεζικό μας σύστημα που είναι εξέλιξη απαραίτητη για την
πορεία της κυπριακής οικονομίας.
Ερώτηση : Ώρα τώρα είναι να αγγίξουμε τους
μεγαλοοφειλέτες. Αυτό περιμένει ο κόσμος.
Απάντηση : Και αυτό θα έλεγα εντάσσεται
στα πλαίσια αυτής της πρώτης προσπάθειας. Εκείνοι οι μεγαλοοφειλέτες οι οποίοι
τα προηγούμενα χρόνια βολεύονταν. Και για να είμαι δίκαιος όχι πάντοτε
μεγαλοοφειλέτες. Και μικροφειλέτες σε κάποιες περιπτώσεις που νόμιζαν που
παίρνουν δανεικά και αγύριστα επειδή το κατεστημένο που διοικούσε και
λειτουργούσε τις τράπεζες μας το επέτρεπε. Αυτή η κατάσταση που κάποιους βόλεψε
αλλά υπονόμευσε τα καλώς νοούμενα συμφέροντα της οικονομίας και των συμπολιτών
μας τέλειωσε. Βεβαίως, και αυτοί που έχουν δανειστεί εκατοντάδες εκατομμύρια θα
πρέπει να τα αποπληρώσουν ή εν πάση περιπτώσει να βρεθεί ο τρόπος μεταχείρισης
τους αλλά το ίδιο αφορά τον κάθε δανειζόμενο είτε έχει δανειστεί πολλά είτε
ολιγότερα. Τα δάνεια είναι καταθέσεις συμπολιτών μας.
Ερώτηση : Πότε θα ξαναβγούμε στις αγορές;
Απάντηση : Ήταν η έξοδός μας στις
αγορές το περασμένο καλοκαίρι άλλη μία κίνηση που εντασσόταν σε αυτό τον
ευρύτερο σχεδιασμό και στρατηγική που ακολουθούμε. Δεν ήταν άσχετη εκείνη η
κίνηση με εκείνη που ακολούθησε, την άντληση δηλαδή κεφαλαίων από τις τράπεζες,
η οποία άντληση κεφαλαίων ήταν αυτή που επέτρεψε την πραγματοποίηση του χθεσινού
βήματος. Βεβαίως και θα θέλουμε να επαναλάβουμε το εγχείρημα του δανεισμού από
τις αγορές την κατάλληλη στιγμή, όταν τα δεδομένα των αγορών το επιτρέψουν.
Ερώτηση : Αυτό σημαίνει μέσα στο επόμενο τρίμηνο;
Απάντηση : Όταν τα δεδομένα των αγορών
το επιτρέψουν. Δεν προαναγγέλλονται 2-3 μήνες πριν τέτοιες κινήσεις. Αυτές οι
κινήσεις γίνονται με σοβαρότητα, με τρόπο τεχνοκρατικό. Εδώ είναι που έχουν πολύ
μεγάλη σημασία και οι επαναλαμβανόμενες θετικές αξιολογήσεις για αναβάθμιση από
οίκους αξιολόγησης επειδή ακριβώς στόχος μας είναι το συντομότερο δυνατόν να
αποκαταστήσουμε την δυνατότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας να χρηματοδοτεί τις
ανάγκες της ελεύθερα από τις αγορές όπως πράττουν όλα τα άλλα κράτη χωρίς τις
γνωστές εξαρτήσεις και αυτό θα το πετύχουμε όχι με τους λαϊκισμούς και τα
συνθήματα, όχι με τους δογματισμούς και την άρνηση αλλά με την συνέχιση της
υλοποίησης αυτής της πολιτικής των μεταρρυθμίσεων, της εξυγίανσης και της
σταθεροποίησης της οικονομίας μας.
