Χαιρετισμός Υπουργού Υγείας Δρος Πόπης Κανάρη στα εγκαίνια της Παιδιατρικής Κλινικής «Αμερίκος Αργυρίου», του Γενικού Νοσοκομείου Λεμεσού
Είναι με ιδιαίτερη χαρά και ευχαρίστηση που μου δίνεται σήμερα η ευκαιρία να απευθύνω χαιρετισμό στα εγκαίνια της Παιδιατρικής Κλινικής «Αμερίκος Αργυρίου», του Γενικού Νοσοκομείου Λεμεσού.
Να μου επιτρέψετε να αναφέρω λίγα λόγια για το θεάρεστο και ανεκτίμητο έργο του γιατρού Αμερίκου Αργυρίου, ο οποίος άφησε το στίγμα του στην ιστορία του τόπου μας.
Ο Αμερίκος Αργυρίου γεννήθηκε στην Πόλη Χρυσοχούς το 1924. Αποφοίτησε από το Παγκύπριο Γυμνάσιο και την Αμερικανική Ακαδημία Λάρνακας και στη συνέχεια σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Μετεκπαιδεύτηκε στην Παιδιατρική στο Ηνωμένο Βασίλειο. και με υποτροφία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, εκπαιδεύτηκε στον τομέα της δημόσιας υγεία βρεφών και μητέρων στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο Βηρυτού.
Το 1970 εγκατέλειψε τη θέση του Διευθυντή του Παιδιατρικού Τμήματος του Νοσοκομείου Λεμεσού και ιδιώτευσε δημιουργώντας την πρώτη στην Κύπρο ιδιωτική παιδιατρική κλινική, εξοπλισμένη με τέσσερις θερμοκοιτίδες. Κατέγραψε μια αξιοζήλευτη επαγγελματική πορεία δεκαετιών υπηρετώντας την παιδιατρική με ανιδιοτέλεια και ήθος, θεραπεύοντας, ανακουφίζοντας και παρηγορώντας, όπως προστάζει ο Ιπποκρατικός όρκος.
Άνθρωπος με ανήσυχο πνεύμα και έχοντας έντονα το αίσθημα της κοινωνικής ευθύνης, προχώρησε το 1969, μαζί με άλλους διακεκριμένους συμπολίτες του, στη δημιουργία του Ιδρύματος ΘΕΟΤΟΚΟΣ. Ύψιστος στόχος τους ήταν να εξασφαλίσουν συνθήκες αξιοπρεπούς διαβίωσης και φροντίδας στα παιδιά με νοητική υστέρηση που μέχρι τότε, ζούσαν στην σκιά, περιφρονημένα από την κοινωνία και την πολιτεία. Με ζήλο και αφοσίωση και εις βάρος της προσωπικής του ζωής, ο γιατρός παρέμεινε στην ηγεσία του ιδρύματος μέχρι και τα γεράματα του, πολλαπλασιάζοντας τις υπηρεσίες που αυτό προσέφερε, όπως η έγκαιρη παρέμβαση, η εκπαίδευση, η κοινωνική ένταξη κ.ά. Η θαρραλέα στάση του γιατρού και η επιμονή του μέσα από το Ίδρυμα ΘΕΟΤΟΚΟΣ, επηρέασαν σημαντικά ώστε η απαξίωση, η περιθωριοποίηση και η απορριπτική στάση απέναντι στα άτομα με νοητική υστέρηση, να μετατραπούν σε αποδοχή και ενσωμάτωση, χωρίς προκαταληψεις.
Όταν από τη δεκαετία του 1970, διαφαίνονταν στον Ευρωπαϊκό χώρο νέες επιστημονικές και τεχνολογικές δυνατότητες για την πρόληψη ορισμένων μορφών νοητικής υστέρησης, ο γιατρός ένιωσε συνειδησιακά υπεύθυνος για να εφαρμοστούν και στη χώρα μας. Τα δικά του χαρακτηριστικά λόγια: «Είναι εγκληματικό να γνωρίζουμε ότι υπάρχουν τρόποι να προλαμβάνονται οι νοητικές μειονεξίες και να μένουμε απαθείς» ή «Και ένα παιδί να σωθεί αξίζει κάθε θυσία».
Με πρωτοβουλία δική του και έχοντας ως βάση το Ίδρυμα Θεοτόκος, προχώρησε το 1988 στη δημιουργία του Κέντρου Πρόληψης Πνευματικής Καθυστέρησης. Με πρώτο, το 1989, το Πρόγραμμα Προληπτικού Ελέγχου Νεογνών για την εξέταση όλων των νεογνών (κρατικού και ιδιωτικού τομέα) για δύο μεταβολικά νοσήματα: τον συγγενή υποθυρεοειδισμό και τη φαινυλοκετονουρία. Μερίμνησε να εξασφαλίσει τη συνεργασία όλων των παιδιάτρων της χώρας και να διασφαλίσει ότι οι υπηρεσίες θα προσφέρονταν δωρεάν σε όλους. Κανένα παιδί δεν έπρεπε να μείνει έξω από το πρόγραμμα. Η προσπάθεια ήταν τιτάνια, αλλά ο ίδιος ανυποχώρητος. Η επιτυχία δεν άργησε να έρθει. Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, άρχισαν να εντοπίζονται πάσχοντα νεογνά και έγκαιρα να τους προσφέρεται η θεραπεία που τους εξασφάλιζε μια υγιή ανάπτυξη. Το Υπουργείο Υγείας στήριξε αυτή την προσπάθεια και θα συνεχίσει να την στηρίζει.
Το 1991, το Κέντρο προχώρησε στο δεύτερο εθνικό ανιχνευτικό πρόγραμμα. Το Πρόγραμμα Προγεννητικού Ελέγχου, προσφέροντας, και πάλι δωρεάν, σε όλες τις εγκυμονούσες κρατικού και ιδιωτικού τομέα, βιοχημικές εξετάσεις για την ανίχνευση χρωματοσωμικών ανωμαλιών, με πιο συχνή την τρισωμία 21. Μέχρι σήμερα, τα δύο αυτά προγράμματα προσφέρονται κατ΄ αποκλειστικότητα από το Κέντρο, με μεγάλη επιτυχία και τη συμμετοχή όλου του πληθυσμού.
Το ανήσυχο πνεύμα και η διορατικότητα του γιατρού τον ώθησαν να διαβλέψει την αναγκαιότητα επέκτασης των ανιχνευτικών προγραμμάτων του Κέντρου, σε ένα ξέχωρο από την νοητική υστέρηση τομέα: τη νεογνική βαρηκοΐα. Το 2004 ξεκινά την προσφορά του Ανιχνευτικού Προγράμματος Ακοής Νεογνών. Η επιτυχία και αποδοχή κι αυτού του προγράμματος ήταν άμεσες. Η εισαγωγή του επέβαλλε και την αλλαγή στην ονομασία του οργανισμού που μετονομάστηκε σε Κέντρο Προληπτικής Παιδιατρικής.
Για τις υπηρεσίες του, ο οραματιστής και πρωτοπόρος γιατρός ανακηρύχθηκε σε Επίτιμο Πρόεδρο της Παιδιατρικής Εταιρείας Κύπρου και τιμήθηκε από πολλούς φορείς. Το 2016 έλαβε το Μετάλλιο Εξαιρετικής Προσφοράς της Δημοκρατίας και το 2017, το βραβείο του Ευρωπαίου Πολίτη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η μνήμη του γιατρού θα μείνει αιώνια στη σκέψη όλων όσων ευεργετήθηκαν και όσων θα ευεργετηθούν στο μέλλον από το έργο του. Ο ίδιος, πολύ σεμνά, ένιωθε ότι πήρε περισσότερα από ότι έδωσε. Η ικανοποίηση που ένιωθε γνωρίζοντας ότι οι προσπάθειες του έσωσαν τόσα παιδιά, ήταν μεγάλη.
Φίλες και φίλοι,
Εύχομαι για το έργο που μας αφήνει πίσω του ο Αμερίκος Αργυρίου, να βρεθούν συνεχιστές, οι οποίοι θα ακολουθήσουν το δικό του παράδειγμα, για το καλό του συνανθρώπου και της κοινωνίας μας γενικότερα.
Θερμές ευχαριστίες σε όλους τους διοργανωτές της εκδήλωσης. Τη Διεύθυνση του Γενικού Νοσοκομείου Λεμεσού, τον ΟΚΥπΥ, την Διευθύντρια της Παιδιατρικής Κλινικής, τον Δρ Αργύρη Αργυρίου και τη Βουλεύτρια, κα Φωτεινή Τσιρίδου, για την πρωτοβουλία τους να συνεισφέρουν και να καλύψουν σημαντικές ανάγκες της Παιδιατρικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Λεμεσού, την οποία θα στηρίξουμε ένθερμα.