31/10/13

Ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη για την Παγκόσμια Ημέρα του ΟΗΕ, 31 Οκτωβρίου 2013

Η ίδρυση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών ακολούθησε τη φρίκη και το χάος του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου και ήταν αποτέλεσμα της συλλογικής συνείδησης που διαμορφώθηκε αμέσως μετά τον όλεθρο εκείνου του πολέμου. Αποστολή του Οργανισμού ήταν και παραμένει η εφαρμογή του διεθνούς δικαίου, η διατήρηση της ειρήνης και ασφάλειας, η προώθηση της ανάπτυξης και η διασφάλιση της κοινωνικής ισότητας ανά την υφήλιο.


Σήμερα, 68 χρόνια μετά, καθώς η παγκόσμια ισορροπία διαταράσσεται, τα ανθρώπινα δικαιώματα υπονομεύονται, οι εμφύλιες συγκρούσεις, οι πόλεμοι, η φτώχεια, ο υποσιτισμός και η υπανάπτυξη εξακολουθούν να μαστίζουν μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού, ο ρόλος του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών, καθίσταται κρίσιμος, επίκαιρος και σημαντικός.

Παρότι αναγνωρίζεται ότι η πολιτική και οικονομική επιρροή και ισχύς των κρατών ή και διεθνών οργανισμών είναι ασύμμετρη και άνιση στο σημερινό διεθνές σύστημα, εντούτοις δεν μπορεί κανείς να ξεχνά τις θεμελιώδεις αρχές του Καταστατικού Χάρτη αυτού του Οργανισμού, πάνω στις οποίες μπορεί να οικοδομηθεί ο κόσμος του αύριο όπως τον είχαν οραματιστεί οι δημιουργοί του Οργανισμού, το 1945.

Η παγκόσμια ημέρα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, την οποία καλούμαστε να τιμήσουμε σε αυτή τη σεμνή εκδήλωση, είναι μια ευκαιρία περισυλλογής, συναίσθησης των ευθυνών και μεγάλων αποφάσεων, γιατί είναι ανάγκη σήμερα, τα όπλα και η επιβολή της δύναμης των ισχυρών να δώσουν τη θέση τους στον διάλογο, με όρους σεβασμού των διαφορών ενός εκάστου.
Έχοντας κατά νουν τον στόχο της προώθησης των βασικών αρχών των Ηνωμένων Εθνών, είμαστε υποχρεωμένοι να παραδεχτούμε ότι αυτά που συμβαίνουν σήμερα κινδυνεύουν να ανατρέψουν την ισχύουσα παγκόσμια τάξη, αμφισβητώντας την αποτελεσματικότητα του διεθνούς αυτού Οργανισμού.

Δεν είναι πρόθεση μου να μειώσω την πολυδιάστατη συνεισφορά των Ηνωμένων Εθνών σε πληθώρα περιπτώσεων κατά τις τελευταίες επτά δεκαετίες. Αυτό που είναι σημαντικό είναι η αποφασιστική ενίσχυση του ρόλου του Οργανισμού και η διασφάλιση της αποτελεσματικότητας τόσο των αποφάσεων όσο και των δράσεων του. Εάν αποφάσεις ή ψηφίσματα που είναι βασισμένα στο διεθνές δίκαιο ή που καταδικάζουν τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν εφαρμόζονται ή δεν επιβάλλονται, τότε αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως προώθηση ή ακόμη και επιβράβευση της αυθαιρεσίας. Σε αυτή την περίπτωση, περιφερειακές διαφορές και συγκρούσεις μπορούν να διατηρούνται επ’ άπειρον, εξυπηρετώντας τα μικροπρεπή συμφέροντα και τις σκοπιμότητες των δραστών τους, σε βάρος του διεθνούς δικαίου και των οικουμενικών αρχών, όπως, δυστυχώς συμβαίνει στην Κύπρο.

Η μη εφαρμογή των σχετικών ψηφισμάτων και η αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να υποχρεώσουν την Τουρκία να σεβαστεί τους κανόνες και αρχές του διεθνούς δικαίου και του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, συντελεί στη συνέχιση της κατάφορης παραβίασης των δικαιωμάτων και των δικαίων της Κύπρου και του κυπριακού λαού, στο σύνολό του.

Σεβόμενοι απολύτως τις αρχές και τις διακηρύξεις των Ηνωμένων Εθνών, και με στόχο τον τερματισμό της διαίρεσης και την επανένωση της Κύπρου, την αποκατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των πολιτών και τη διαμόρφωση συνθηκών ειρηνικής συμβίωσης και συνδημιουργίας όλων των κατοίκων της χώρας μας, δηλώνουμε αποφασισμένοι να εισέλθουμε σε ένα νέο κύκλο διαλόγου που να είναι ικανός να οδηγήσει σε μια βιώσιμη και λειτουργική λύση του κυπριακού προβλήματος.

Πιστεύουμε ότι ΟΗΕ, ως το κατ’ εξοχήν βήμα προάσπισης της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών, είναι σε θέση να οδηγήσει σε λύση του κυπριακού προβλήματος μέσω των καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα και με βάση τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Μια λύση που να θεραπεύει την αιτία, που προκάλεσε το πρόβλημα. Αυτή αποτελεί τη μόνη οδό επίτευξης μιας κοινά αποδεκτής λύσης.

Η εμπλοκή των Ηνωμένων Εθνών στο Κυπριακό μπορεί να μην έχει καταφέρει, έως τώρα, να επιλύσει το πρόβλημά μας. Έχει όμως σίγουρα αποτρέψει τα χειρότερα. Διατηρεί το ζήτημα της Κύπρου ζωντανό στη διεθνή σκηνή και εμποδίζει τη νομιμοποίηση της διαίρεσης. Πέραν τούτου η εμπλοκή και συζήτηση του Κυπριακού στα Ηνωμένα Έθνη τονίζει και τη διεθνή υπόσταση του προβλήματος και εξουδετερώνει τις όποιες προσπάθειες υποβιβασμού του σε διακοινοτική διαφορά.

Πρέπει επίσης να αναφέρω ότι η Ειρηνευτική Δύναμη του ΟΗΕ στην Κύπρο αποτελεί, σχεδόν από τον καιρό ίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, παράγοντα υποβοηθητικό στις προσπάθειες για λύση, αλλά και συνεισφέρει στη διατήρηση και αποκατάσταση της τάξης και παρέχει ανθρωπιστική βοήθεια στον πληθυσμό που έχει πληγεί από τις συνέπειες της τουρκικής εισβολής. Η εδώ παρουσία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, για μισό σχεδόν αιώνα, συνιστά την καλύτερη επιβεβαίωση της σημασίας, αλλά και της ουσιαστικής βοήθειας που ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών παρέχει στον τόπο μας. Θέλω να ευχαριστήσω όλους, τα Ηνωμένα Έθνη, τις χώρες που κατά καιρούς έχουν αποστείλει στρατεύματά τους ή και άλλη βοήθεια στην Κύπρο και τους αντιπροσώπους του ΟΗΕ, από τότε μέχρι σήμερα, για τις πολύτιμες υπηρεσίες τους προς την πατρίδα μας. Ιδιαίτερα, θέλω να μνημονεύσω τους 174 Ειρηνευτές, μέλη της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, που έχασαν τη ζωή τους υπηρετώντας το καθήκον στον τόπο μας.

Από την εποχή της ανεξαρτησίας η Κύπρος επωφελήθηκε ουσιαστικά και σε άλλους τομείς δραστηριοτήτων του ΟΗΕ. Ειδικότερα το πρόγραμμα του ΟΗΕ για την ανάπτυξη (η UNOPS και στη συνέχεια η UNDP), βοήθησε την νεαρή Δημοκρατία στα πρώτα της βήματα και την οδήγησε προς την κατεύθυνση της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, μέσω της παροχής τεχνικής βοήθειας και υλοποίησης αναπτυξιακών προγραμμάτων του Οργανισμού.

Αγαπητοί φίλες και φίλοι,

Δραττόμενος της ευκαιρίας, θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι παρά τις τρέχουσες οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε, είμαι αποφασισμένος να εργαστώ με αποφασιστικότητα για την επίτευξη μιας βιώσιμης και διαρκούς διευθέτησης ούτως ώστε όλες οι κοινότητες της Κύπρου να ζήσουν και να ευημερήσουν σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα η οποία να σέβεται πλήρως τις αρχές και αξίες των Ηνωμένων Εθνών, να διασφαλίζει τις θεμελιώδεις ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων των πολιτών της καθώς και την ειρηνική συνύπαρξη και ευημερούσα συνεργασία τους. Αυτό θα αντανακλούσε στην πράξη τον απόλυτο σεβασμό και την προσήλωσή μας στις αξίες των Ηνωμένων Εθνών που σήμερα τιμούμε.

Είναι ισχυρή μου πεποίθηση ότι το παρόν στάτους κβο είναι απαράδεκτο και η διατήρησή του θα είχε περαιτέρω αρνητικές επιπτώσεις για τους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους.

Συνεπώς, μια συνολική διευθέτηση όχι μόνο είναι επιθυμητή, αλλά δεν πρέπει να καθυστερήσει περαιτέρω.

Είμαι σίγουρος ότι η επανένωση της Κύπρου δεν είναι μόνο προς το συμφέρον του κυπριακού λαού αλλά και προς όφελος ολόκληρης της διεθνούς κοινότητας, αφού μια λύση στο κυπριακό πρόβλημα χωρίς αμφιβολία θα έχει μια πολύ σημαντική αλυσιδωτή επίδραση στην επίτευξη και διατήρηση ενός αναγκαίου περιβάλλοντος σταθερότητας, ασφάλειας και ειρήνης στην περιοχή μας.

Επαναλαμβάνω ότι εμείς είμαστε αποφασισμένοι να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων αυτής της ιστορικής ευθύνης και να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια με σκοπό την προσφορά ενός πιο σταθερού, ακμάζοντος και διαλλακτικού μέλλοντος στην άμεση περιοχή μας, έτσι ώστε η κληρονομιά μας να μείνει στην ιστορία για τις επόμενες γενιές.

Ευχόμενος να έλθει σύντομα εκείνη η μέρα που οι βασικές αρχές των Ηνωμένων Εθνών θα κυριαρχούν στις σχέσεις των κρατών και των εθνών και η ανθρωπότητα θα βιώνει στην πράξη το όραμα εκείνων που δημιούργησαν τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών, επιθυμώ να συγχαρώ τον Σύνδεσμο Ηνωμένων Εθνών Κύπρου και τον πρόεδρό του για τη δράση τους και για τις προσπάθειες που καταβάλλουν ώστε οι σκοποί των Ηνωμένων Εθνών να γίνουν συνείδηση και βίωμα στον κάθε έναν από εμάς.