Ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών για τον Κρατικό Προϋπολογισμό 2024 και το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2024-2026
Το Υπουργικό Συμβούλιο κατά τη συνεδρία του σήμερα, 27.9.2023, ενέκρινε, το νομοσχέδιο του Προϋπολογισμού για το έτος 2024 και το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2024-2026.
Ο Προϋπολογισμός του 2024 και το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2024-2026 έχουν ως βασικές προτεραιότητες τη διατήρηση ενός πλεονασματικού δημοσιονομικού ισοζυγίου, τη συγκράτηση της απασχόλησης στον δημόσιο τομέα, τη μείωση του δημοσίου χρέους μεσοπρόθεσμα, την προώθηση της πράσινης μετάβασης και του ψηφιακού μετασχηματισμού, τη διατήρηση ενός εύρωστου χρηματοπιστωτικού συστήματος και ακόμα πιο σημαντικό τη δημιουργία συνθηκών βιώσιμης ανάπτυξης σε βασικούς τομείς της οικονομίας. Παράλληλα, υψίστης σημασίας θεωρείται η υλοποίηση έργων υποδομής με σημαντική προστιθέμενη αξία, με ιδιαίτερη έμφαση στα συγχρηματοδοτούμενα έργα και τα έργα του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Στο πιο πάνω πλαίσιο σημειώνεται ότι οι αναπτυξιακές δαπάνες αναμένεται να αυξηθούν κατά 12% το 2024 σε σχέση το έτος 2023. Περαιτέρω, κατά το 2024 αναμένεται αύξηση της τάξης του 15% στις δαπάνες για κοινωνικές παροχές. Όσον αφορά στην απασχόληση στον δημόσιο τομέα σημειώνεται η μείωση του συνολικού αριθμού νέων/πρόσθετων μόνιμων θέσεων για το έτος 2024 σε σχέση με το 2023. Για το έτος 2024 η συνολική αύξηση θέσεων ανέρχεται στις 52, ενώ για το 2023 η συνολική αύξηση θέσεων ήταν 485 θέσεις.
H κυπριακή οικονομία εκτιμάται ότι το 2024 θα καταγράψει θετικό ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 2,9% επηρεαζόμενο από τις εξελίξεις στις τιμές και τα επιτόκια. Να σημειωθεί ότι για το 2023 εκτιμάται ότι η κυπριακή οικονομία θα καταγράψει θετικό ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 2,5%. Ως εκ τούτου, η αγορά εργασίας αναμένεται να επηρεαστεί θετικά, με μείωση του ποσοστού ανεργίας το 2024 στο 5,8% από 6,5% το 2023.
Με βάση τις προκαταρκτικές προβλέψεις, το δημοσιονομικό ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης για το 2024 αναμένεται να παραμείνει πλεονασματικό και να κυμανθεί στο 2,2% του ΑΕΠ σε σύγκριση με πλεόνασμα ύψους 1,9% το 2023. Το πρωτογενές πλεόνασμα εκτιμάται στο 3,6% για το 2024 σε σύγκριση 3,3% του ΑΕΠ τον προηγούμενο χρόνο. Σημειώνεται ότι, μεσοπρόθεσμα, η δημοσιονομική θέση προβλέπεται να παραμείνει πλεονασματική, με το δημοσιονομικό ισοζύγιο να είναι κατά μέσο όρο γύρω στο 2,1% του ΑΕΠ την περίοδο 2024-2026.
Επισημαίνεται ότι η προβλεπόμενη διατήρηση δημοσιονομικών πλεονασμάτων του κράτους κατά το έτος 2023, λόγω της βελτιωμένης οικονομικής δραστηριότητας στην οικονομία παρά το δυσμενές εξωτερικό περιβάλλον, σε συνδυασμό με την προβλεπόμενη απορρόφηση κονδυλιών μέσω του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αναμένεται να διαδραματίσουν θετικό ρόλο στη διαμόρφωση του πλάνου χρηματοδότησης της Κυβέρνησης, με αποτέλεσμα το δημόσιο χρέος ως προς το ΑΕΠ να παραμένει σε πτωτική πορεία. Στο πλαίσιο αυτό, το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ αναμένεται να περιοριστεί στο 72,9% το τέλος του 2024, σε σύγκριση με 80,9% το 2023.
Αξιοσημείωτα είναι τα συμπεράσματα από τις πιστοληπτικές αξιολογήσεις, που έλαβαν χώρα κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023, οι οποίες ήταν ιδιαίτερα θετικές για την Κυπριακή Δημοκρατία καταδεικνύοντας τα βήματα σταθερότητας και προόδου της κυπριακής οικονομίας. Η διασφάλιση της μακροοικονομικής σταθερότητας και η περαιτέρω βελτίωση του χρηματοπιστωτικού συστήματος αποτελούν το κλειδί, τους κρίσιμους παράγοντες για περαιτέρω αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Όσον αφορά στους δημοσιονομικούς κινδύνους, επισημαίνεται ο κίνδυνος της αύξησης του πληθωρισμού λόγω συνέχισης ή και επιβολής νέων κυρώσεων στη Ρωσία και τη Λευκορωσία, που οδηγεί σε διάβρωση του πραγματικού εισοδήματος των πολιτών, με αρνητικές επιπτώσεις στην κατανάλωση και στα έσοδα του κράτους. Σε αυτό το πλαίσιο διατυπώνεται και ο κίνδυνος για ανάληψη επιπρόσθετων οριζόντιων κοινωνικών μέτρων στήριξης του πληθυσμού λόγω των συνεχόμενων πληθωριστικών πιέσεων. Περαιτέρω, υπάρχει ο κίνδυνος περαιτέρω αύξησης των επιτοκίων οδηγώντας σε επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης, με συνεπακόλουθο τη μείωση των κρατικών εσόδων, καθώς και οι επιπτώσεις από τυχόν αύξηση των μεταναστευτικών ροών.