Η Κύπρος είναι ασφαλής, διαμηνύει ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος σε δηλώσεις του στο Τρίτο Πρόγραμμα ραδιοφώνου ΡΙΚ
Για το θέμα της χρήσης των Βρετανικών Βάσεων και την ενημέρωση του Προέδρου της Δημοκρατίας από τη Βρετανίδα Πρωθυπουργό κα Τερέσα Μέι, μίλησεο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος κ. Πρόδρομος Προδρόμου στην εκπομπή «Πρωινό Δρομολόγιο» του Τρίτου Προγράμματος Ραδιοφώνου ΡΙΚ, την Δευτέρα 16 Απριλίου 2018.
Το πλήρες κείμενο των ερωτωαπαντήσεων έχει ως ακολούθως:
«Ερώτηση: Πώς μας επηρεάζουν τα γεγονότα στη Συρία;
Απάντηση: Τα γεγονότα αφορούν και εμάς καθώς η Κύπρος είναι η πλησιέστερη χώρα γεωγραφικά [στη Συρία]. Δεν έχουμε ρόλο, αλλά η πολιτική θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι πάντοτε συντεταγμένη με την ΕΕ. Ακούω κάποια σχόλια που μας παραπέμπουν σε εποχές όπου η Κύπρος ήταν αδέσμευτη. Σήμερα η Κύπρος είναι μέλος της ΕΕ. Η ΕΕ έχει πολιτική θέση, η οποία εκφράστηκε πρόσφατα μέσω της κας Μοντγκερίνι. Η θέση της δικής μας Κυβέρνησης είναι ότι καταδικάζουμε τη χρήση χημικών όπλων – αυτό πρέπει να σταματήσει, είναι έγκλημα πολέμου – αλλά ταυτοχρόνως θεωρούμε ότι είναι προτιμότερο να υιοθετηθεί η διπλωματική οδός. Κάποιοι εταίροι μας όμως μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες προέβηκαν σε αυτή την περιορισμένη, στοχευμένη επιχείρηση που παρακολουθήσαμε όλοι. Μένει να δούμε πώς θα εξομαλυνθεί η κατάσταση στη συνέχεια.
Το θέμα των Βάσεων δεν έχει νόημα να το συζητάμε κάθε φορά. Γνωρίζουμε όλοι ποια είναι η κατάσταση με τις Βάσεις στην Κύπρο. Μακάρι να μην υπήρχαν Βάσεις. Υπάρχουν όμως και διέπονται από ένα καθεστώς που δεν επηρεάζεται ούτε από ευχές ούτε από προτιμήσεις. Η θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν γνωστή σε όλους και δεν είναι θέμα να το συζητάμε και να το διατυμπανίζουμε στα ραδιόφωνα. Τα διαβήματα είχαν γίνει, στις διαβουλεύσεις ήταν κατατεθειμένη η κυπριακή θέση. Η κυπριακή θέση υπήρξε κατ’ επανάληψη παρόμοια σε όλες τις προηγούμενες δεκαετίες.
Υπήρξε ξεκάθαρη και λιτή δήλωση, ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έτυχε ενημέρωσης προηγουμένως. Ποιο είναι όμως το θέμα; Να βρεθεί λύση στην ανοιχτή πληγή της Συρίας ή να συζητάμε θέματα εσωτερικής πολιτικής; Γιατί, παρακολουθώ τις δηλώσεις του ΑΚΕΛ και του ΚΚΕ που δραστηριοποιείται τώρα στην Κύπρο. Όλοι όσοι συζητούν τώρα για τις Βάσεις θυμούνται ότι μέχρι τώρα στις συζητήσεις που έγιναν για επίλυση του Κυπριακού δεν είχε τεθεί θέμα Βρετανικών Βάσεων. Αντιθέτως, όλες οι κυβερνήσεις – και οι κυβερνήσεις που διαπραγματεύτηκαν την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ – είχαν θεωρήσει ως δεδομένη τη συνέχεια των Βρετανικών Βάσεων διασφαλίζοντας τι θα γίνει με τις βρετανικές βάσεις και το έδαφος που βρίσκεται υπό τον έλεγχο των Βρετανών και τι θα γίνει μετά από την ένταξη, πετύχαμε το καθεστώς που γνωρίζουμε και τώρα η κυβέρνηση διαπραγματεύεται τι θα γίνει με την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ.
Την ώρα όμως που προσπαθούμε να επιτύχουμε επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, για να αποφύγουμε τα διάφορα άλλα που ακούγονται από την άλλη πλευρά, εάν κάποιοι θεωρούν ότι προτεραιότητα είναι να τεθεί το θέμα των Βάσεων μπορούν να το προτείνουν. Προχθές έγινε Εθνικό Συμβούλιο με τη μορφή της σύσκεψης των πολιτικών αρχηγών και δεν ακούστηκε κάτι τέτοιο.
Ερώτηση: Δεν μπορούμε να έχουμε κάποια άποψη για το θέμα της χρήσης των Βρετανικών Βάσεων;
Απάντηση: Τα περιθώρια να έχουμε άποψη εξασφαλίζονται όταν λάβουμε υπόψη τη θέση της ΕΕ με την οποία συντασσόμαστε. Οι συζητήσεις που ακούγονται δεν λαμβάνουν υπόψη αυτή τη θέση. Η Κυβέρνηση την λαμβάνει, διότι η Κύπρος συντάσσεται με τις πολιτικές της ΕΕ.
Εντούτοις, ο λόγος που επικαλούμαστε τη θέση της ΕΕ δεν είναι απλώς επειδή είναι μια θέση που μας δεσμεύει αλλά επειδή απευθύνεται στο επίκεντρο του προβλήματος. Το επίκεντρο του προβλήματος είναι ότι στο δράμα της Συρίας, η οποία έχει στην πράξη κατατεμαχιστεί με την παρουσία διάφορων στρατιωτικών αποστολών, στρατών και ομάδων, επιδεινώνεται με τη χρήση χημικών όπλων, δηλαδή με μέσα μαζικής, απάνθρωπης γενοκτονίας. Αυτή είναι η πρώτη προτεραιότητα, τουλάχιστον από τη δική μας άποψη.
Ερώτηση: Δεν θα έχουμε όμως πρόβλημα με την Ρωσία υιοθετώντας την άποψη των δυτικών;
Απάντηση: Δεν άκουσα σε καμία περίπτωση την Ρωσία να τοποθετείται υπέρ της χρήσης χημικών όπλων. Η άποψη της ΕΕ, όπως διατυπώθηκε και από την Ύπατη Εκπρόσωπο, είναι η έντονη καταδίκη της επανειλημμένης χρήσης χημικών όπλων.
Σε κάποιες περιοχές της Συρίας έχει γίνει χρήση χημικών όπλων και η ΕΕ ως εμπλεκόμενη πρέπει να δει τι θα γίνει. H συζήτηση κατά πόσον και πώς οι Βρετανικές Βάσεις είναι κυρίαρχες, έχει γίνει πολλές φορές. Έχουμε ακούσει διάφορες νομικές απόψεις. Όσοι θέλουν να συζητήσουμε αυτό το θέμα έχοντας υπόψη και τη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας θα πρέπει να έχουν και κάποια ιδέα ως προς το τι σημαίνει το να ανοίξουμε μια συζήτηση για τη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης. Είναι πιο συγκεκριμένο να πούμε ότι πρέπει με τη λύση του Κυπριακού να καταργηθεί η Συνθήκη Εγγυήσεων και είναι άλλο πράγμα να αρχίσουμε να συζητούμε την εγκαθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία μετά από τη λύση του Κυπριακού θα πρέπει να βρει συνέχεια μετατρεπόμενη σε ομοσπονδιακό καθεστώς, όπως προβλέπουν τα ψηφίσματα και οι αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών.
Η Κυβέρνηση αναμένει και είναι δεκτική σε προτάσεις για μια διαφορετική πολιτική στο θέμα των Βάσεων. Όπως όμως είναι το καθεστώς των πραγμάτων και το νομικό καθεστώς, ξέρουμε ότι πρόκειται απλώς για απόψεις. Η Πρωθυπουργός της Βρετανίας κα Τερέσα Μέι τηλεφώνησε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον ενημέρωσε, υπογραμμίζοντας μάλιστα ότι η χρήση των αγγλικών Βάσεων ήταν περιορισμένη, που αυτό σημαίνει ότι η Πρωθυπουργός και η αγγλική κυβέρνηση γνωρίζουν τη θέση της Λευκωσίας ότι θα θέλαμε να αποφευχθούν πολεμικές επιχειρήσεις από ή με τη χρήση των Βρετανικών Βάσεων, και ότι η Κύπρος είναι ασφαλής – και είναι όντως ασφαλής η Κύπρος, δεν διατρέξαμε οποιονδήποτε κίνδυνο.
Και βεβαίως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, επειδή σήμερα θα κάνει τη μεγάλη προσπάθεια σε αυτή τη συνάντηση με τον κ. Ακιντζί, την ενημέρωσε πλήρως για το κυπριακό πρόγραμμα, επιφυλασσόμενος ότι τις επόμενες μέρες, με τη συμμετοχή του στη Διάσκεψη της Κοινοπολιτείας, θα έχει την ευκαιρία να έχει επαφές.
Ερώτηση: Να αναμένουμε κάτι από το αποψινό δείπνο; Έχουν ξεκαθαρίσει πράγματα;
Απάντηση: Έχουν ξεκαθαρίσει τα πράγματα αλλά πρέπει να υπενθυμίσω ότι αντικειμενικός σκοπός μας είναι να φτάσουμε στην επίλυση του προβλήματος, δηλαδή να τερματιστεί η κατοχή και να περάσουμε σε μια ομοσπονδιακή οργάνωση Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως προβλέπουν αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας, Ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών αλλά και σε πλήρη αρμονία με τις αρχές και τους κανόνες της ΕΕ. Άρα, χρειάζεται να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις με αξιοποίηση του πλαισίου Γκουτέρες όσο γίνεται πιο σύντομα. Όταν λέμε διαπραγματεύσεις, ξέρουμε τι εννοούμε: διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών, στη βάση της κοινής αντίληψης που επαναβεβαιώθηκε και από την κοινή δήλωση του Φεβρουαρίου 2014, όπως έχει δημοσιοποιήσει και ο ίδιος ο ΓΓ ΟΗΕ στη βάση του πλαισίου που ο ίδιος διαμόρφωσε τον Ιούνιο 2017.
Ερώτηση: Από εκεί που διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά;
Απάντηση: Δεν είναι έτσι το λογικό; Και δεν χρειάζονται πρόσθετες προϋποθέσεις και όροι. Μόνο καλή πίστη και πολιτική βούληση από τις δύο πλευρές και στη συνέχεια και η ετοιμότητα της Άγκυρας για διαπραγμάτευση που να οδηγεί σε λύση.
Συντρέχει η ανάγκη να συνεχιστεί ο διάλογος για τις εσωτερικές πτυχές. Αυτό γινόταν και στη διαδικασία που οδήγησε στη Διάσκεψη πρώτα στη Γενεύη και μετά στο Κραν Μοντανά.
Όλοι γνωρίζουμε ότι υπάρχουν ζητήματα που πρέπει να συζητηθούν και πέραν από αυτό. Υπάρχουν για παράδειγμα όλα εκείνα τα ζητήματα που αφορούν στην οργάνωση της οικονομίας μετά από τη λύση. Δεν είναι ‘προθέρμανση’ να ετοιμαστεί στο σύνολό του το τραπεζικό σύστημα για την τραπεζική ένωση. Τα πράγματα στην Ευρώπη τρέχουν.
Να ξεκινήσουμε εφ’ όλης της ύλης και το πότε θα υπάρξει νέα διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών το ξέρουμε όλοι ότι επαφίεται στον ίδιο τον Γενικό Γραμματέα ΟΗΕ, ο οποίος έχει καλέσει επί τούτου τις δύο πλευρές να υποβάλουν ιδέες και ο ίδιος θα κρίνει εάν υπάρχει το έδαφος για να φτάσουμε στο θέμα της διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών όπως τη γνωρίσαμε και τη ζήσαμε.
Τα διαδικαστικά είναι απλά. Θα είναι μία συνάντηση χωρίς ημερήσια διάταξη. Επομένως οι δύο ηγέτες μπορούν να συζητήσουν ελεύθερα και πρώτος στόχος, είναι να αποκατασταθεί η επαφή, η επικοινωνία, οι συνομιλίες. Ελπίζουμε ότι θα υπάρχει θετική ανταπόκριση και ότι όλα θα πάνε καλά.
Η δική μας πλευρά δεν είχε αντίρρηση να υπάρξει μια λιτή ανακοίνωση, αλλά δεν είναι αυτά τα θέματα που πρέπει να μας απασχολήσουν. Το σημαντικό είναι η γενική εικόνα και να δούμε ότι υπάρχει βούληση για να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα ενημερώσει αργότερα για τα όσα έχουν συμβεί και πώς προχωράμε."
