Χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη στην τελετή αποκαλυπτηρίων του μνημείου «Μαθητιώσας Νεολαίας» στο Παγκύπριο Γυμνάσιο
Με αισθήματα χρέους και υπερηφάνειας, αποκαλύπτουμε το σεπτό τούτο μνημείο, αποδίδοντας τον ελάχιστο οφειλόμενο φόρο τιμής στον αγώνα που έδωσε η μαθητιώσα νεολαία, μεταξύ άλλων και στον χώρο του Παγκυπρίου Γυμνασίου, παλεύοντας για την ανεξαρτησία της πατρίδας μας κατά τον Απελευθερωτικό Αγώνα του 1955-59.
Ένα Ιστορικό Γυμνάσιο, το οποίο, από την ίδρυσή του το 1812, στα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας αλλά και μετέπειτα στα δυσκολότερα που ακολούθησαν, αναδείχθηκε, ως ξεχωριστό κομμάτι του πολιτισμού και της ιστορίας μας, ως ο φωτεινός φάρος που διατήρησε την ιστορική ταυτότητα, τη θρησκεία και τον πολιτισμό μας στη δοκιμαζόμενη πατρίδα μας.
Ως και ο στόχος του ιδρυτή του, του Εθνομάρτυρα Αρχιεπισκόπου Κυπριανού, το Παγκύπριο Γυμνάσιο πέτυχε να γαλουχήσει χιλιάδες μαθητές με τα ελληνοχριστιανικά ιδεώδη, αναδεικνυόμενο ως το εκπαιδευτήριο του τόπου μας που καθόρισε τη φυσιογνωμία του Ελληνισμού της Κύπρου και της εκπαίδευσής του.
Κατέστη ο τόπος μέσα στον οποίο, οι εκλεκτοί και σπουδαίοι καθηγητές που το λάμπρυναν με την παρουσία τους, πέραν της υψηλής ελληνικής παιδείας και αγωγής, μεταλαμπάδευσαν στους νέους τα ιδανικά και τις αξίες της πατρίδας, τις παρακαταθήκες της αρετής και της ανδρείας των Ελλήνων και κυρίως τον ασίγαστο πόθο της ελευθερίας.
Έχοντας πλέον σφυρηλατημένη την ψυχή τους και παραμένοντας απαρασάλευτα προσηλωμένοι στις αρχές και αξίες αυτές, οι μαθητές του συμμετείχαν εθελοντικά και οργανωμένα σε σημαντικές ιστορικές στιγμές του Έθνους, αλλά και στους αγώνες του Κυπριακού Ελληνισμού για τη φυσική, τη θρησκευτική και την εθνική του επιβίωση.
Και όταν το 1955, οι κάτοικοι της μεγαλονήσου κλήθηκαν να συμμετέχουν στο αποκορύφωμα των αγώνων αυτών του Κυπριακού Ελληνισμού, στην πιο κρίσιμη και αποφασιστική πράξη του για την κατάκτηση της ελευθερίας του, οι νέοι, με μπροστάρηδες τους μαθητές του Παγκυπρίου Γυμνασίου, βρέθηκαν και πάλι αυθόρμητα στην πρωτοπορία της επαναστατικής τετραετίας.
Η αυτοπροαίρετη συμμετοχή τους στον Αγώνα με τα όποια συνεπαγόμενα της επιλογής αυτής, ήταν ακριβώς αποτέλεσμα της άδολης αγάπης για την πατρίδα και της συνείδησης του χρέους τους απέναντι στην εθνική ιστορία.
Ένα χρέος που οι μαθητές του Παγκυπρίου Γυμνασίου επιτέλεσαν στο ακέραιο στην περίφημη μάχη στη Σεβέρειο Βιβλιοθήκη, την οποία Βιβλιοθήκη μετέτρεψαν σε σύμβολο αγώνα και αντίστασης, δίδοντας μαθήματα πατριωτισμού και απαράμιλλου ηρωισμού.
Οι συνεχείς πληροφορίες που διεδίδοντο το τελευταίο δεκαήμερο του Ιανουαρίου του 1956 για κακομεταχείριση των κρατουμένων στα Κρατητήρια της Κοκκινοτριμυθιάς, δεν θα μπορούσαν παρά να προκαλέσουν την έντονη αντίδραση των νέων, οι οποίοι βγήκαν στους δρόμους της Λευκωσίας για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στη βία των Άγγλων αποικιοκρατών.
Με αφορμή τους τραυματισμούς και τις συλλήψεις συμμαθητών τους στα επεισόδια των προηγούμενων ημερών, οι μαθητές του Παγκυπρίου και άλλων σχολείων της Λευκωσίας, με εφόδια το ασύγκριτο θάρρος και την απροσμέτρητη γενναιοψυχία, συγκεντρώθηκαν στις 27 Ιανουαρίου στο ιστορικό Γυμνάσιο.
Στη μάχη που ακολούθησε, οχυρωμένοι στη στέγη της Σεβέρειου Βιβλιοθήκης, αψηφώντας τον κίνδυνο και χωρίς να οπισθοχωρήσουν, αναμετρήθηκαν με το μένος των Άγγλων στρατιωτών.
Ήταν δε τόση η διάρκεια και η σφοδρότητα της σύγκρουσης, που ανάγκασε τους Άγγλους να ζητήσουν επανειλημμένα ενισχύσεις, προκειμένου να καταφέρουν να περικυκλώσουν τη γύρω περιοχή και να εισβάλουν με τη χρήση δακρυγόνων στο Παγκύπριο Γυμνάσιο και τη Βιβλιοθήκη.
Μετά τους βάρβαρους ξυλοδαρμούς, την κακοποίηση, τη σύλληψη και τη μεταφορά καθηγητών και μαθητών στα κρατητήρια, που ακολούθησε την αιματηρή μάχη, οι Άγγλοι διέταξαν αμέσως την επομένη μέρα το κλείσιμο και τη διαγραφή του ιστορικού σχολείου από το μητρώο Σχολών Μέσης Παιδείας.
Η μάχη όμως στη Σεβέρειο Βιβλιοθήκη, αλλά και ο ανυπέρβλητος πατριωτισμός που επέδειξαν οι μαθητές, έγινε παράδειγμα και σημείο αναφοράς για τους αγώνες που με αμείωτο ενθουσιασμό έδωσε η νεολαία της Κύπρου στη συνέχεια.
Η απόφαση της ίδρυσης αργότερα της Αλκίμου Νεολαίας της ΕΟΚΑ, η επένδυση αυτή στην αδάμαστη ψυχή της Νεολαίας, ήρθε να συντονίσει τη δράση των νέων και των νεανίδων του τόπου, αποκαλύπτοντας την αφοσίωση τους στο δίκαιο του Αγώνα και στην εκπλήρωση του χρέους που ανέλαβαν.
Μέσα από υψηλές πράξεις ηρωισμού, χωρίς να λιποψυχήσουν μπροστά στις δυσχέρειες και τις στερήσεις των κρατητηρίων, των φυλακών και των κρησφύγετων, χωρίς να πτοηθούν από τις αγχόνες ή να καμφθούν από τα βασανιστήρια, οι νέοι μετατράπηκαν σε ακατάλυτα σύμβολα αρετής και ανδρείας.
Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,
Αναντίλεκτα, η εθελούσια, καθολική και ολοκληρωτική συμμετοχή της νεολαίας της Κύπρου στον αγώνα που διεξήγαγε η ΕΟΚΑ το 1955-59, αποδείχθηκε καθοριστικής σημασίας για την επίτευξη του στόχου της απαλλαγής από την αγγλική αποικιοκρατία και της εθνικής δικαίωσης που έθεσε η Οργάνωση άμα τη δημιουργία της.
Ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει ότι είναι στην τόλμη και το πνεύμα αυτοθυσίας των νέων αυτών, που αψηφούσαν τον θάνατο, που οφείλεται τα μέγιστα η επιτυχία του Αγώνα, η οποία οδήγησε στην απελευθέρωση της πατρίδος μας, δίνοντας μας το δικαίωμα να απολαμβάνουμε εμείς σήμερα τα αγαθά της Δημοκρατίας.
Τιμώντας τα 60 χρόνια της εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, ηθική μας επιταγή και ελάχιστος φόρος τιμής τόσο απέναντι στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ 1955-1959, που προσέφεραν τη ζωή τους ως μαγιά στο απελευθερωτικό έπος, όσο και απέναντι σε όλους τους άλλους αγωνιστές των εκάστοτε αγώνων του Έθνους, είναι να σταθούμε με ευλάβεια μπροστά στο παράστημά τους και να αντλήσουμε διδάγματα από τη θυσία τους.
Θυσία, η οποία, αποτελώντας το μέτρο της συνείδησής μας, θα πρέπει να καθοδηγεί τα βήματά μας για την επίτευξη του δικού μας χρέους προς την πατρίδα.
Ένα χρέος το οποίο επιτάσσει τη συνέχιση του αγώνα για την προάσπιση της Κυπριακής Δημοκρατίας, την πλήρη διακρίβωση της τύχης ενός εκάστου αγνοουμένου και την εξεύρεση μιας δίκαιης, λειτουργικής και κατ’ επέκταση βιώσιμης λύσης για το Κυπριακό ζήτημα, η οποία θα επανενώνει τον τόπο μας, αποκαθιστώντας παράλληλα πλήρως τα αναφαίρετα ανθρώπινα δικαιώματα των πολιτών, ως επιτάσσει και η ιδιότητά μας ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Προς την κατεύθυνση αυτή, είναι απαραίτητο η λύση να εδράζεται και να σέβεται απόλυτα τις αποφάσεις και τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, το Διεθνές Δίκαιο, αλλά και τις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Την ίδια στιγμή, είναι απαραίτητο η λύση να διασφαλίζει την πλήρη κυριαρχία της πατρίδος μας, μακράν εξαρτήσεων από τρίτες χώρες ή παρουσίας κατοχικών στρατευμάτων. Είναι σε μία τέτοια πατρίδα, ελεύθερη και επανενωμένη, όπως ακριβώς συμβαίνει και στις υπόλοιπες χώρες, που αξίζει να ζουν και να μεγαλώνουν τα παιδιά μας.
Μία πατρίδα στην οποία θα μπορούν μέσα σε συνθήκες αλληλοσεβασμού, ασφάλειας, ειρήνης και σταθερότητας, να συμβιώσουν, να συνδημιουργήσουν και να ευημερήσουν.
Έχοντας πλήρη επίγνωση της ιστορικής ευθύνης που μου αναλογεί, τόσο απέναντι στον προσφυγικό κόσμο όσο και ολόκληρο τον Κυπριακό Ελληνισμό, θέλω να σας διαβεβαιώσω πως είμαι αποφασισμένος, σε απόλυτη συνεργασία και πνεύμα ομοψυχίας με τις υπόλοιπες των πολιτικών δυνάμεων, να πράξω ό,τι είναι δυνατόν, έτσι ώστε να διασφαλίζεται στις παρούσες και τις μέλλουσες των γενεών ένα ασφαλές και ειρηνικό μέλλον.
Εργαζόμενος προς την κατεύθυνση αυτή θα καταβάλω το άπαν των δυνάμεών μου εμμένοντας και εντείνοντας τις προσπάθειες της επανέναρξης του διαλόγου, προκειμένου να αποτραπούν τα τετελεσμένα που κάθε χρόνο, δυστυχώς, καταγράφονται εις βάρος της ελληνοκυπριακής πλευράς.
Στο πλαίσιο αυτό, και εν όψει των νέων δεδομένων που τίθενται ενώπιόν μας ύστερα από την ενεργό εμπλοκή του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, ευελπιστούμε ότι η Τουρκία θα επιδείξει την ίδια με της δικής μας πλευράς αποφασιστικότητα και εποικοδομητική στάση, για να μπορέσουμε να οδηγηθούμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα.
Όπως είναι κατανοητό και ως πολλάκις έχω διαμηνύσει, είναι απαραίτητο η Τουρκία να παραμερίσει τις όποιες υπέρμετρες αξιώσεις σε βάρος της ελληνοκυπριακής πλευράς, ως επίσης να τερματίσει κάθε παραβίαση και παράνομη ενέργεια επί του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας και των θαλάσσιων ζωνών της.
Είναι η μόνη οδός ούτως ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες οι οποίες σύντομα θα μας κατευθύνουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, για να συζητήσουμε στη βάση ενός δομημένου διαλόγου τη λύση που θα οδηγεί στον τερματισμό της απαράδεκτης κρατούσας κατάστασης, την αποκατάσταση της ειρήνης στην Κύπρο και την αρμονική συμβίωση όλων των νόμιμων κατοίκων της.
Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,
Η απόφαση του Συμβουλίου Ιστορικής Μνήμης Αγώνα ΕΟΚΑ να ανεγείρει στον χώρο του Παγκυπρίου Γυμνασίου παραπλεύρως της Σεβερείου Βιβλιοθήκης το σεπτό αυτό μνημείο, αναγνωρίζει και τιμά τη σπουδαία συμβολή της νεολαίας στην επίτευξη του στόχου της ελευθερίας και της απαλλαγής από την Αγγλική κατοχή.
Την ίδια στιγμή, η γενικότερη δραστηριότητα όλων των φορέων των Αγωνιστών προβάλλοντας το ήθος, την πίστη, την αυτοθυσία και το μεγαλείο των αγωνιστών του τόπου μας, καθοδηγεί την πνευματική πορεία του λαού μας, ιδιαίτερα στις κρίσιμες στιγμές που διέρχεται η πατρίδα μας.
Θα ήθελα επομένως να συγχαρώ θερμά τόσο το Συμβούλιο Ιστορικής Μνήμης Αγώνα ΕΟΚΑ 1955-59, αλλά και όλους τους συντελεστές για τη δημιουργία του έργου αυτού. Συγχαίρω, επίσης, όλους όσοι συνέδραμαν για την πραγματοποίηση και την επιτυχία της σημερινής εκδήλωσης.
Αγαπητοί καθηγητές, αγαπητά παιδιά,
Είναι βαρύτατη τιμή για κάποιον να υπηρετεί και να φοιτά στο Παγκύπριο Γυμνάσιο. Στο Παγκύπριο Γυμνάσιο όπου δίδαξαν καθηγητές που διακρίθηκαν για το ήθος και τον επαγγελματισμό τους και φοίτησαν μαθητές που διέπρεψαν σε όλους τους τομείς της ζωής, στην πολιτική, τις τέχνες, τα γράμματα, τους αγώνες της πατρίδας μας.
Στο Παγκύπριο Γυμνάσιο όπου ανδρώνονται νέοι που αναλαμβάνουν στη συνέχεια να χαράξουν την πορεία του τόπου μας.
Το μνημείο που κοσμεί από σήμερα τον περιβάλλοντα χώρο του σχολείου σας, θα αποτελεί από τούδε και στο εξής υπόμνηση της δράσης υπέρ της προάσπισης των ιδανικών του Έθνους μας, ως αποτέλεσμα του υψηλού πατριωτισμού που χαρακτήρισε διαχρονικά τους καθηγητές και τους μαθητές του.
Θα αποτελεί την ίδια στιγμή, υπόμνηση του δικού μας βαρύτατου χρέους, ως μέρος της δικής μας συνδρομής στο μέλλον της πατρίδας, να αποκαταστήσουμε την αίγλη του, προκειμένου να μπορεί να συνεχίσει την υψηλή του προσφορά στα ελληνικά γράμματα και την παιδεία του τόπου μας.
Ως ακριβώς και ο στόχος της πολιτικής που υιοθετούμε προς την κατεύθυνση αυτή, το Παγκύπριο Γυμνάσιο, μέσα από τη νέα του μορφή και αναβαθμισμένο ρόλο, ανταποκρινόμενο στο όραμα των ιδρυτών, των ευεργετών, των μεγάλων δασκάλων και μαθητών του, θα μετατραπεί ξανά σε ένα πρότυπο εκπαιδευτήριο.
Ένα πρότυπο εκπαιδευτήριο, το οποίο θα τροφοδοτεί τις νέες και τους νέους της πατρίδας με γνώσεις και δεξιότητες, αξίες, ιδανικά και ήθος, καθιστώντας τους ικανούς να συμβάλουν στην πρόοδο και την ευημερία της πατρίδα μας και να διαφυλάξουν την εθνική μας ταυτότητα.
