Μήνυμα του Υπουργού Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας κ. Πρόδρομου Προδρόμου για την 60ή επέτειο της Κυπριακής Δημοκρατίας
Αύριο γιορτάζουμε την 60ή επέτειο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Εγκωμιάζουμε και τιμούμε την αντίσταση και τη διάρκεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, απέναντι σε πολλαπλές επιβουλές και σε κινδύνους. Γιορτάζουμε τους αγώνες για ελευθερία και δημοκρατία και την επιμονή του λαού μας σε αρχές και αξίες.
Η μνήμη στρέφεται στον τετραετή εκείνο θρυλικό απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ που τερμάτισε την αγγλική αποικιακή κατοχή και δημιούργησε τις προϋποθέσεις της ελευθερίας και της αυτοδιάθεσης. Έντονες διαπραγματεύσεις που ακολούθησαν δεν δικαίωσαν το αίτημα του κυπριακού λαού για αυτοδιάθεση, όπως είχε διακηρυχθεί και με το πάνδημο Ενωτικό Δημοψήφισμα του 1950, αλλά κατέληξαν στην Κυπριακή Δημοκρατία που δημιουργήθηκε επίσημα στις 16 Αυγούστου 1960. Ως πρώτος εκλελεγμένος Πρόεδρος, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’ παρέλαβε την εξουσία από τον τελευταίο Κυβερνήτη, Χιού Φουτ. Κυμάτισε την ημέρα εκείνη για πρώτη φορά η κυπριακή σημαία, στη θέση της αγγλικής. Ως επίσημη ημέρα Ανεξαρτησίας ορίσθηκε όμως η 1η Οκτωβρίου.
Αυτές τις μέρες που γιορτάζουμε με υπερηφάνεια τα 60χρονα της Κυπριακής Δημοκρατίας, ανασκοπούμε μια ιστορία αντίστασης απέναντι σε πολλαπλές απειλές και επιβουλές. Ενδοσκοπούμε και καταγράφουμε μια πορεία θαυμαστής διάρκειας, αλλά και προόδου του κυπριακού λαού σε αυτά τα 60 χρόνια, παρόλες τις δοκιμασίες.
Η Κυπριακή Δημοκρατία αντιμετώπισε και ξεπέρασε την οργανωμένη τουρκική προσπάθεια για να αποδομήσει το κυπριακό κράτος, το 1963 και τις τουρκικές αεροπορικές επιδρομές το 1964. Επεβίωσε του εγκληματικού πραξικοπήματος της Χούντας, τον Ιούλιο 1974 και άντεξε στη βάρβαρη τουρκική εισβολή που ακολούθησε. Παρά τις τεράστιες απώλειες, χάρη στον πατριωτισμό και την αγωνιστικότητα του λαού μας, όπως και την ηρωική αντίσταση της ΕΛΔΥΚ, η Κυπριακή Δημοκρατία στάθηκε όρθια.
Με συγκίνηση και αισθήματα ευγνωμοσύνης φέρνουμε σήμερα στο νου τη θυσία χιλιάδων αγωνιστών και πολεμιστών που έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία. Όπως και όσων αντιστάθηκαν στο προδοτικό πραξικόπημα που επιχείρησε τον Ιούλιο 1974 να καταλύσει τη δημοκρατία και έδωσε στην Τουρκία την αφορμή που γύρευε για χρόνια συνωμοτώντας και προετοιμάζοντας εισβολή.
Παραταύτα η Κύπρος δεν λύγισε και ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’ αποκαταστάθηκε στη θέση του ως εκλελεγμένος Πρόεδρος. Παρά το βαρύ πένθος για τους νεκρούς του, τον διωγμό από τις πατρογονικές εστίες στην Κερύνεια, την Αμμόχωστο, την Καρπασία και την προσφυγιά, ο κυπριακός λαός συσπειρώθηκε, ανασυντάχθηκε και ενωμένος ανοικοδόμησε στα ερείπια που άφησε η τουρκική επιδρομή.
Η Κυπριακή Δημοκρατία συνέχισε μια πορεία αναδιοργάνωσης, ανάκαμψης και οικονομικής δημιουργίας και αντιστάθηκε σε όλες τις οργανωμένες τουρκικές επιβουλές που πήραν τη μορφή του εποικισμού στα κατεχόμενα, της αλλοίωσης της φυσιογνωμίας τους και της παράνομης ανακήρυξης ενός κατοχικού ψευδοκράτους.
Ο κυπριακός λαός επιδίδεται έκτοτε σε μια συνεχή προσπάθεια αποτίναξης της κατοχής με πολιτικά μέσα και αποκατάστασης μόνιμων συνθηκών ειρήνης. Μέσα από τον ιστορικό συμβιβασμό του 1977 και 1979, ο κυπριακός ελληνισμός επιδιώκει μια συμφωνία στη βάση των αποφάσεων των Η.Ε. και του διεθνούς δικαίου, ούτως ώστε όλοι οι νόμιμοι Κύπριοι πολίτες να ζήσουμε μαζί ειρηνικά και με αμοιβαίο σεβασμό, μέσα σε ένα σύγχρονο κράτος δικαίου. Οι κοπιώδεις διπλωματικές προσπάθειες απέφεραν σημαντικά Ψηφίσματα και Αποφάσεις των Η.Ε., καθώς και διεθνείς προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού. Οι οποίες όμως δυστυχώς προσέκρουσαν στην τουρκική αδιαλλαξία και στη συνεχόμενη απειλή της Τουρκίας είτε για άμεσο έλεγχο είτε και για προσάρτηση των κατεχομένων.
Παρά την αδυναμία επίλυσης του Κυπριακού, η δημιουργικότητα και ο φιλοπρόοδος προσανατολισμός του λαού μας, μέσα από σοφή στρατηγική και με την αποφασιστική στήριξη της Ελλάδας, αξίωσαν την Κυπριακή Δημοκρατία να ενταχθεί στην ενωμένη Ευρώπη, ως πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το 2004. Έκτοτε η χώρα μας διαγράφει μια πορεία προόδου και εκσυγχρονισμού σε όλους τους τομείς. Ενώ η Κυπριακή Δημοκρατία στάθηκε ορθή και ανασυντάχθηκε και μετά τη βαθιά οικονομική κρίση του 2012-13 που είχε φέρει τη χώρα στα όρια της χρεοκοπίας.
Τις μέρες αυτές, γιορτάζοντας τα 60χρονα της Κυπριακής Δημοκρατίας, μπορούμε να είμαστε περήφανοι για όσα έχουμε πετύχει, φροντίζοντας όμως να διδαχτούμε και από λάθη που έχουν γίνει. Η ιστορική γνώση είναι ιδιαίτερα πολύτιμη τη στιγμή που στις μέρες μας αντιμετωπίζουμε και μια νέα επίθεση της Τουρκίας στα νερά της Κύπρου και στο Αιγαίο, ενώ με εκδηλώσεις άκρατου επεκτατισμού το πολεμοχαρές τουρκικό καθεστώς αναπτύσσει επικίνδυνα αποσταθεροποιητική δράση από τη Συρία μέχρι και τη Λιβύη ή ακόμα την περιοχή του Καυκάσου.
Εμείς ειδικότερα, στον χώρο της εκπαίδευσης, πρέπει να συνεχίσουμε να καλλιεργούμε το πνεύμα και να κατακτούμε γνώσεις και δεξιότητες που θα μας επιτρέψουν να σταθούμε αντάξιοι της Ιστορίας και της τρισχιλιετούς παράδοσής μας σε αυτό τον τόπο. Αλλά και να είμαστε χρήσιμοι και ανταγωνιστικοί ευρωπαίοι πολίτες μέσα στον σύγχρονο κόσμο.
Στα σχολεία μας αποκτούμε συνείδηση των καταβολών μας και καλλιεργούμε την ιστορική μνήμη, αλλά ταυτόχρονα ανοίγουμε και την προοπτική του μέλλοντος για εσάς τους αυριανούς πολίτες, με όλα τα γνωσιολογικά εφόδια, επιστημονική μέθοδο και εμπειρίες της σύγχρονης τεχνολογίας.
Στα 60χρονα με ευγνωμοσύνη θυμόμαστε και τιμούμε τους προγόνους μας που σε δύσκολους καιρούς αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν για να μπορούμε εμείς να ζούμε ελεύθεροι, να σπουδάζουμε και να σχεδιάζουμε το μέλλον μας μέσα στην Ευρώπη.
Η φλόγα στα μάτια των νέων μας και η δίψα τους για μάθηση και πρόοδο και για ευόδωση ευγενών ιδεωδών και στόχων, μας γεμίζει αισιοδοξία και δικαιώνει την πίστη μας στο μέλλον. Με τον επαγγελματισμό και την αφοσίωση ενός πολύ καλά καταρτισμένου εκπαιδευτικού προσωπικού, φροντίζουμε για την παιδεία και την προσωπικότητα των νέων και έτσι οικοδομούμε το αύριο ενός σύγχρονου δημοκρατικού κράτους που θα εξασφαλίζει την ευημερία και τα δικαιώματα όλων των πολιτών του.
Η 60ή επέτειος της Κυπριακής Δημοκρατίας δίνει ξεχωριστό νόημα σε αυτές τις ευγενικές προσπάθειές μας στην εκπαίδευση, ιδιαίτερα αυτές τις μέρες που με σύνεση και φρόνηση μέσα στα εκπαιδευτήρια μας αντιμετωπίζουμε και την απειλή της πανδημίας.
Απευθύνω με την ευκαιρία προσωπικές ευχές για πρόοδο και επιτυχία σε όλους τους μαθητές και τις μαθήτριες, τους φοιτητές και τις φοιτήτριες, αλλά και τους εκπαιδευτικούς μας σε όλες τις βαθμίδες.
Χρόνια πολλά στην Κυπριακή Δημοκρατία που στάθηκε, αντιστάθηκε και δικαίως σήμερα γιορτάζει!