Γραπτή δήλωση του Υπουργού
Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας σχετικά με τον σχεδιασμό
και την πρόοδο στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση
Σχετικά με σημερινές δηλώσεις του Γενικού Γραμματέα του ΑΚΕΛ κ. Άντρου Κυπριανού θέλω να παρατηρήσω ότι είναι βέβαια καλοδεχούμενο το ενδιαφέρον των πολιτικών δυνάμεων για τα εκπαιδευτικά πράγματα, όπως και ειδικότερα η έγνοια μπροστά στη μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζει η εκπαίδευση εξαιτίας της πανδημίας και του περιορισμού στο σπίτι.
Στη βάση αυτής της επιδίωξης το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας (ΥΠΠΑΝ) κινήθηκε από την πρώτη στιγμή λαμβάνοντας μια σειρά από μέτρα και πρωτοβουλίες που ήδη έχουν τεθεί σε εφαρμογή. Με την ευκαιρία των επισημάνσεων και των ερωτημάτων που θέτουν οι σημερινές δηλώσεις του κ. Α. Κυπριανού, θα ήθελα να υπενθυμίσω ορισμένα πράγματα που έχουν ανακοινωθεί τις προηγούμενες μέρες.
1. Το ΥΠΠΑΝ έχει από την πρώτη στιγμή καταρτίσει και εφαρμόζει σχεδιασμό εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (διδασκαλίας) και παιδαγωγικής υποστήριξης σε τρία επίπεδα.
Πρώτον, ενεργοποιήθηκαν άδειες χρήσεως των προγραμμάτων λογισμικού για τις οποίες πάγια πληρώνονται δικαιώματα από το κράτος. Με αυτό τον τρόπο υπάρχει πλέον η τεχνική δυνατότητα να γίνεται εξ αποστάσεως διδασκαλία ή άλλη επικοινωνία με όλους τους μαθητές/τριες σε όλα τα δημόσια σχολεία. Δεκάδες χιλιάδες παιδιά και εκπαιδευτικοί έχουν συνδεθεί στο σύστημα, μέσω κωδικών που τους δόθηκαν.
Δεύτερο, αναρτάται τακτικά μεγάλος όγκος παιδαγωγικού υλικού υποστήριξης και άλλες χρήσιμες πληροφορίες στις ιστοσελίδες των σχολείων και στον ιστότοπο του ΥΠΠΑΝ.
Τρίτο, μεταδίδεται ήδη παιδαγωγικό τηλεοπτικό πρόγραμμα τόσο από το Ρ.Ι.Κ. όσο και από ιδιωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς που έχουν εθελοντικά προσφέρει αυτή τη δυνατότητα.
2. Οι διευθυντικές ομάδες των σχολείων, σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς, έχουν επικοινωνήσει με τους γονείς/κηδεμόνες και έχουν καταγράψει τυχόν ανάγκες στο σπίτι ως προς τη συνδεσιμότητα στο διαδίκτυο και για συσκευές. Συγκεντρώθηκαν ανά το παγκύπριο τα στοιχεία για 456 δημόσια σχολεία και περίπου 97 χιλιάδες μαθητές/τριες . Είναι η πρώτη φορά που γίνεται μια τέτοια καταγραφή και διαθέτουμε στοιχεία για τις πραγματικές ανάγκες, με τη φιλοδοξία να καλύψουμε ελλείψεις που υπήρχαν πάντοτε, αλλά μέσα στις σημερινές συνθήκες θα είχαν μεγαλύτερη αρνητική επίδραση.
Για τον σκοπό αυτό και μετά από πρωτοβουλία του Υπουργείου έχουμε εξασφαλίσει δωρεές από ιδιωτικούς οργανισμούς για 3.050 ηλεκτρονικές συσκευές, καθώς και για αριθμό συνδέσεων στο διαδίκτυο. Πρόσθετα, εκδηλώθηκε ήδη πρόθεση από άλλους φορείς και για χρηματική συνεισφορά. Έχουμε ήδη παραλάβει σήμερα στο Υπουργείο 1.000 συσκευές (ταμπλέτες), ενώ αύριο θα παραδοθούν και οι υπόλοιπες. Ταυτόχρονα υλοποιείται προσφορά από την Α.ΤΗ.Κ. και από άλλους οργανισμούς για την εγκατάσταση συνδέσεων στο διαδίκτυο.
Όπως είχαμε πει από την αρχή οι όποιες ελλείψεις είναι σε μεγάλο βαθμό διαχειρίσιμες και με ικανοποίηση διαπιστώνουμε ότι, εξοπλίζοντας μέσω των σχολείων τα παιδιά που έχουν ανάγκη στήριξης, φέρνουμε σε πέρας ένα πολύ μεγάλων διαστάσεων εγχείρημα.
Στόχος είναι τα παιδιά να μη στερηθούν τις δυνατότητες της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης εξαιτίας ελλείψεων στο σπίτι.
3. Έχουν δοθεί σαφείς οδηγίες σε όλα τα σχολεία κατά τρόπο που οι διευθυντικές ομάδες με τη συνεργασία των εκπαιδευτικών έχουν καταρτίσει και εφαρμόζουν Σχέδιο Δράσης το οποίο κοινοποιείται στους μαθητές/-τριες και τους γονείς/κηδεμόνες. Όπως και σε πολλές άλλες χώρες, τα σχολεία μας έχουν κληθεί να διαχειριστούν μια έκτακτη και πολύ δύσκολη κατάσταση πραγμάτων. Αλλά το όφελος είναι ότι αποκτούν και την εμπειρία και τα αντανακλαστικά για να διαχειριστούν την εξ αποστάσεως εκπαιδευτική στήριξη.
Έχει δοθεί κάποιος βαθμός αυτονομίας και πρωτοβουλίας στις εκπαιδευτικές μονάδες και τους εκπαιδευτικούς προκειμένου να προσαρμόσουν τη δράση τους στα δεδομένα και τις ανάγκες του κάθε σχολείου και της κάθε τάξης, όπως οι ίδιοι τα γνωρίζουν καλύτερα από όλους. Τυχόν μικρές διαφορές είναι αναμενόμενες αφού και πριν τη διακοπή της φοίτησης των παιδιών, στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, δεν ήταν όλες οι τάξεις και όλα τα σχολεία στο ίδιο ακριβώς σημείο υλοποίησης του αναλυτικού προγράμματος. Θα πρέπει λοιπόν προσαρμοσμένοι στα δεδομένα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της δικής τους ομάδας μαθητών/-τριών, να τους προσφέρουν την πιο κατάλληλη εκπαιδευτική στήριξη.
Είναι η ώρα που πρέπει να δείξουμε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς, ενώ εκείνοι από την πλευρά τους θα αναπτύξουν ικανότητες προσαρμογής στις ιδιαίτερες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί.
Δόθηκε αρχικά έμφαση και προτεραιότητα στην τελική τάξη του Λυκείου και αμέσως μετά προχωρήσαμε και στις άλλες τάξεις του Λυκείου. Αλλά τώρα η εξ αποστάσεως διδασκαλία είναι ήδη μια γενικευμένη καθημερινή πραγματικότητα και στις άλλες βαθμίδες. Από την προδημοτική μέχρι και τα πανεπιστήμια, οι μαθητές/τριες και φοιτητές/τριες θα στηριχθούν με κατάλληλο και προσαρμοσμένο τρόπο προκειμένου να δώσουμε συνέχεια στην εκπαιδευτική διαδικασία.
4. Γενικές οδηγίες και κατευθύνσεις έχουν δοθεί στους εκπαιδευτικούς και είναι γνωστές σε όλους. Διαπιστώνεται ήδη σημαντική πρόοδος στην ανάπτυξη του όλου φιλόδοξου εγχειρήματος, καθώς και αξιόλογο έργο από τη μεγάλη πλειοψηφία των εκπαιδευτικών. Μπορούν όλοι να συμβάλουν με δεδομένο ότι θα ακολουθούν τις γενικές οδηγίες και τη στρατηγική που αναπτύσσεται απο το ΥΠΠΑΝ, όπως εξηγήθηκε με εγκυκλίους και οδηγίες στις διευθύνσεις των σχολείων, αγνοώντας αυτοσχέδιες συστάσεις ή υποδείξεις από άλλους –όπως δυστυχώς συμβαίνει σε κάποιες εξαιρέσεις. Η συμμετοχή και προσωπική εργασία τους είναι το κλειδί για την επιτυχία του εγχειρήματος και το Υπουργείο χαιρετίζει το γεγονός ότι η μεγάλη πλειοψηφία των εκπαιδευτικών συμπεριφέρονται ευσυνείδητα και καταβάλλουν τις προσπάθειες που αναμένεται. Υπογραμμίζουμε ακόμα ότι σημαντικός αριθμός εκπαιδευτικών έχουν αναλάβει και πρωτοβουλίες, κάνοντας ακόμα περισσότερα για να στηρίξουν τα παιδιά που μένουν στο σπίτι.
5. Ταυτόχρονα, το Υπουργείο έχει διοργανώσει και γίνεται μέσω του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ταχύρρυθμη επιμόρφωση/ενημέρωση εκπαιδευτικών σχετικά με τη χρήση της εξ αποστάσεως ηλεκτρονικής διδασκαλίας μέσω του συγκεκριμένου συστήματος που εφαρμόζεται. Έχουν ήδη επιμορφωθεί εκπαιδευτικοί οι οποίοι λειτουργούν και ως «πυρήνες», παρέχοντας υποστήριξη σε συναδέλφους τους μέσα στα σχολεία, όπως και αρκετοί άλλοι. Συνολικά, το τελευταίο χρονικό διάστημα έχουν επιμορφωθεί για το πρόγραμμα αυτό σχεδόν 700 εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων. Στο αμέσως επόμενο διάστημα προγραμματίστηκε να επιμορφωθούν αρκετές εκατοντάδες ακόμα, ενώ παράλληλα στον Ιστότοπο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου είναι αναρτημένος αναλυτικός οδηγός για χρήση του προγράμματος εξ αποστάσεως διδασκαλίας τον οποίο μπορούν να συμβουλεύονται όλοι οι εκπαιδευτικοί καθώς και χρήσιμο επιμορφωτικό υλικό.
6. Είναι γνωστό σε όλους τους ενδιαφερόμενους ότι σε τυχόν εξετάσεις εκείνο που θα κριθεί θα είναι διδασκαλία που έχει γίνει κανονικά, μέσα στις τάξεις του σχολείου. Αυτό αφορά τόσο τη διδασκαλία που έγινε πριν τη διακοπή της φοίτησης, όσο και τυχόν πρόσθετη διδασκαλία που μπορεί να γίνει, αν υπάρξει ο χρόνος, μετά από επάνοδο στις τάξεις. Ως προς το πότε ακριβώς θα γίνουν οι απαραίτητες εξετάσεις, αυτό θα εξαρτηθεί από τις εξελίξεις στο αμέσως επόμενο διάστημα και μέχρι το τέλος των προβλεπόμενων διακοπών του Πάσχα, όταν φαίνεται θα υπάρχει και καλύτερη εξέλιξη για την πορεία αναχαίτισης της επιδημίας, σύμφωνα πάντα με τα επιστημονικά δεδομένα και την κρίση των εμπειρογνωμόνων που συνεργάζονται με την Κυβέρνηση.
7. Είναι αλήθεια ότι πρέπει να καταβληθεί πρόσθετη προσπάθεια για την ενημέρωση των γονέων και κηδεμόνων των μαθητών/τριών, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για παιδιά μικρότερης ηλικίας. Για τον σκοπό αυτό, πέραν του σχετικού υλικού που καθημερινά αναρτάται στον Ιστότοπο του ΥΠΠΑΝ, στον Ιστότοπο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και σε ιστοσελίδες σχολείων, θα τεθούν σε λειτουργία τις επόμενες μέρες ειδικές γραμμές τηλεφωνικής επικοινωνίας από όπου θα μπορούν να αντλούν πληροφορίες και να έχουν όποια άλλη στήριξη οι ενδιαφερόμενοι γονείς/κηδεμόνες. Προτρέπονται, ωστόσο, οι γονείς/κηδεμόνες να επικοινωνούν με τα σχολεία και τους εκπαιδευτικούς των παιδιών τους.
8. Το ΥΠΠΑΝ έχει ήδη σχεδιασμούς που καλύπτουν όλες τις πιθανές περιπτώσεις ως προς τη χρονική διάρκεια ισχύος των έκτακτων μέτρων. Αναλόγως των αποτελεσμάτων της συλλογικής προσπάθειας για να ξεπεράσουμε την επιδημία, θα προσαρμοσθεί και η όλη διοργάνωση της φετινής σχολικής χρονιάς. Προβλέπονται διαφορετικές λύσεις αναλόγως της χρονικής στιγμής κατά την οποία θα μπορέσουμε να επιστρέψουμε στα σχολεία. Εάν τυχόν χρειαστούν κάποιες έκτακτες νομοθετικές προσαρμογές το ΥΠΠΑΝ θα προωθήσει στη Βουλή των Αντιπροσώπων τις ανάλογες προτάσεις που έχει ετοιμάσει και υπολογίζει και στη συμβολή των βουλευτών και των πολιτικών δυνάμεων προκειμένου συλλογικά να δώσουμε τις καλύτερες λύσεις προς όφελος ταυτόχρονα και της εκπαίδευσης και των παιδιών.
9. Όσον αφορά τις διαδικασίες εξ αποστάσεως διδασκαλίας στα πανεπιστήμια, έχουν ήδη εκδοθεί σχετικές συστάσεις και κατευθύνσεις από τον Φορέα ΔΙΠΑΕ, σύμφωνα και με τις γενικές οδηγίες που δίνονται στην Ε.Ε., τις οποίες θα πρέπει τα πανεπιστήμια να λάβουν υπόψη. Κανένας δεν μπορεί ωστόσο να εξασφαλίσει την εκ των προτέρων εγκυρότητα των οποιωνδήποτε αποφάσεων ή πρακτικών. Γίνονται ωστόσο συνεννοήσεις με τις πρυτανικές αρχές και έχουμε εμπιστοσύνη ότι, στο πλαίσιο αποφάσεων που είναι στη δική τους κρίση, τα πανεπιστήμια μας θα αντιμετωπίσουν τις έκτακτες συνθήκες διασφαλίζοντας και την ποιότητα σπουδών και την εγκυρότητα των διαδικασιών τους.
Ζούμε όλοι μέσα σε έκτακτες συνθήκες και ο στόχος είναι να προσαρμοσθούμε και να φανούμε χρήσιμοι προκειμένου η συλλογική προσπάθεια για την αντιμετώπιση της νόσου να μην έχει παράπλευρες απώλειες ως προς την εκπαίδευση των παιδιών και των νέων μας. Παρακολουθώντας τις γενικές εξελίξεις ανά το διεθνές και σε συνεχή επικοινωνία με τους υπουργούς Παιδείας των 26 άλλων κρατών-μελών της Ε.Ε., με ικανοποίηση διαπιστώνουμε ότι, μπροστά στην πρόκληση της πανδημίας, η εκπαίδευση στη χώρα μας όχι μόνο δεν υστερεί, αλλά βρίσκεται σε μια πολύ ικανοποιητική πορεία. Παρά την καθημερινή απειλή κατά της δημόσιας υγείας και μέσα στις πολύ δύσκολες συνθήκες που δημιουργούνται για την αποτελεσματική αντιμετώπισή της, τις μέρες αυτές το εκπαιδευτικό μας σύστημα αποκτά και την υποδομή και την τεχνογνωσία και μια βασική οργάνωση συστήματος εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Αυτό θα είναι μια μόνιμη κατάκτηση, κάτι που θα μας μείνει και θα είναι πολύ χρήσιμο και στη συνέχεια.
