Ερωτήσεις – Απαντήσεις από τη συνέντευξη Τύπου του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη

Ερωτήσεις – Απαντήσεις από τη συνέντευξη Τύπου του Προέδρου

της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη

Ερώτηση:  Σε ό,τι αφορά το Μνημόνιο υπάρχει μια πρόνοια η οποία προβλέπει, μεταξύ άλλων, να υπάρξει ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου σ’ ό,τι αφορά τις συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού δικαίου. Πώς προχωρεί αυτό το ζήτημα, έχει γίνει προγραμματισμός και πού ακριβώς βρίσκεται το θέμα αυτό;

Πρόεδρος : Θεωρώ πως ο κάθε θεσμός επιτελεί το έργο εφ ω ετάχθη και συνεπώς δεν θεωρώ ότι μπορεί να προκληθεί οποιαδήποτε ανησυχία ή αναστολή των προγραμμάτων ή των αποφάσεων της Κυβέρνησης. Όσον αφορά το πρώτο είμαστε σε προχωρημένο στάδιο και οπωσδήποτε θα υπάρξει η ανάλογη εξαγγελία υλοποίησης της απόφασης.

Ερώτηση : Με αφορμή την πλήρη κατάργηση όλων των περιορισμών. Προφανώς οι τράπεζες για να μπορούν να ασκήσουν την κύρια δουλειά τους, τον κύριο τους ρόλο, τις τραπεζικές εργασίες, θα πρέπει να έχουν απαλλαγεί από άλλα προβλήματα. Για παράδειγμα  η Τράπεζα Κύπρου θα πρέπει να απαλλαγεί από τον ELA. Θα ήθελα να σας ρωτήσω αν έχει υποβληθεί αίτημα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ώστε ο ELA της Τράπεζας Κύπρου να γίνει ένα μακροχρόνιο ομολογιακό δάνειο. Πρόσφατα ο κ. Ντράγκι όταν συνεδρίαζε στην Κύπρο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα περίπου δήλωσε άγνοια για το θέμα γι’ αυτό θέλω την άποψή σας.

Πρόεδρος : Θα σεβαστώ τα όσα είπε ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας γιατί πρόκειται περί λεπτού θέματος, όμως την ίδια ώρα δεν μπορώ παρά να πω ότι ηγέρθη το ανάλογο θέμα δύο φορές, πέρσι το καλοκαίρι και φέτος, κατά τις συναντήσεις μας. Είναι ένα ευαίσθητο θέμα το οποίο δεν θα ήθελε να συζητά δημοσίως ούτε και επιτρέπεται με βάση τους κανονισμούς, Όμως, επαναλαμβάνω, ότι ηγέρθη και περιορίζομαι μέχρι εδώ για να μην αποτρέψω την οποιαδήποτε θετική εξέλιξη, όμως το ELA δεν παρεμποδίζει ποσώς τις τράπεζες από το να προχωρήσουν, μετά την αποκατάσταση της πλήρους αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης με την άρση των όποιων περιοριστικών μέτρων, στην άντληση κεφαλαίων, στην άντληση καταθέσεων και έτσι στη δυνατότητα τους να χρηματοδοτήσουν με μεγαλύτερη ευχέρεια έργα ανάπτυξης.  

Ερώτηση  Ήταν πρόσφατα στην Κύπρο ο κ. Κατάινεν όσον αφορά το σχέδιο Γιούνκερ. Τι περιθώρια άντλησης κεφαλαίων από τον πακτωλό εκατομμυρίων που προσφέρεται στα κράτη μέλη και σε ποιους τομείς θα επιδιώξει η Κύπρος να αξιοποιήσει αυτό το πρόγραμμα;

Πρόεδρος  Όπως γνωρίζετε δεν υπάρχει ποσόστωση στην άντληση κεφαλαίων από τα 300 δις. Αυτό που θα επιτρέψει την άντληση πιστώσεων ή αν θέλετε της ευρωπαϊκής βοήθειας είναι η παρουσίαση ώριμων έργων προς εκτέλεση. Προς αυτήν την κατεύθυνση εργαζόμαστε συντονισμένα, το Υπουργείο Οικονομικών εργάζεται σε συνεργασία και με τον CIPA, το ΚΕΒΕ και τους υπόλοιπους για να δημιουργηθούν ακριβώς τα απαραίτητα εκείνα σχέδια και προγράμματα ή έργα τα οποία και θα μας επιτρέψουν μέσα από την παρουσίαση να τύχουμε της ανάλογης επενδυτικής βοήθειας.

Ερώτηση  Η προκήρυξη προσφορών θα γίνει για το κάθε έργο, όπως μας έχετε αναφέρει. Αυτοί που θα υποβάλουν τις προσφορές είναι οι εταιρείες που ασχολούνται με το αντικείμενο. Σε αυτό - επειδή έχετε πει πολλές φορές, επανειλημμένα, ότι δεν θα ανεχθείτε κανέναν που εμπλέκεται στη διαφθορά - εταιρείες, οι οποίες έχουν εμπλακεί σε σκάνδαλα, σε θέματα διαφθοράς που έχουμε δει τελευταίως , συνεχίζουν να υποβάλλουν αιτήσεις για να αναλάβουν έργα του δημοσίου, τουλάχιστον αυτές οι πληροφορίες υπάρχουν. Ισχύει αυτό; Η Κυβέρνηση είναι διατεθειμένη να αποκλείσει αυτές τις εταιρείες; Υπάρχουν οι ασφαλιστικές δικλίδες έτσι ώστε να μην έχουν το δικαίωμα να προσφύγουν μετά σε ενστάσεις;

Πρόεδρος  Για όσες των εταιρειών αποδεδειγμένα εμπλέκονται ή διαπλέκονται, οπωσδήποτε θα ληφθούν μέτρα και είμαστε σε συνεννόηση και με τον Γενικό Ελεγκτή, έτσι ώστε να αποφασιστεί η υλοποίηση κυρώσεων για όσους ενέχονται σε διαπλοκή.

Ερώτηση Με βάση τα σημερινά μέτρα που ανακοινώσατε να αντιληφθούμε ότι οι εκτιμήσεις για την ανάπτυξη φέτος που είναι πολύ χαμηλές θα αναβαθμιστούν και έχετε μετρήσει το ποσοστό της ανάπτυξης; Επίσης, πότε τοποθετείτε την επόμενη μας έξοδο στις αγορές και ποια είναι η ερμηνεία που δίδετε εσείς στην έξοδο από το Μνημόνιο. Έξοδος από το μνημόνιο ναι, παρακολούθηση όμως και μηχανισμός ελέγχου επίσης.

Πρόεδρος Το πρώτο σας ερώτημα αφορά αριθμούς. Πολλές φορές άκουσα ότι ευημερούν οι αριθμοί. Βεβαίως, για να ευημερήσουν οι άνθρωποι θα πρέπει να προηγηθεί η ευημερία των αριθμών. Ο λόγος που εξαγγέλλουμε κάποια μέτρα είναι ακριβώς για να τονώσουμε, να ωθήσουμε σε περαιτέρω ανάπτυξη. Και, συνεπώς, να διαψεύσουμε για άλλη μια φορά αρνητικές προβλέψεις. Το έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε και το επιτύχαμε. Διαψεύσαμε και τις προβλέψεις του 2013  και τις προβλέψεις του 2014. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι αποτελούμε ίσως μια εξαιρετική περίπτωση επιτυχίας των στόχων που θέσαμε. Από πολλές άλλες των χωρών που αντιμετώπισαν κρίση.

Όσον αφορά στο ερώτημα για την έξοδο στις αγορές και την τυχόν απαλλαγή μας από το μνημόνιο, αυτό που ήδη έχουμε πετύχει ήταν σε λιγότερο από 18 μήνες να δοκιμάσουμε και να επιτύχουμε. Πολύ περισσότερο να επιτύχουμε και ήδη καταγράφονται, μέσα από τις αποδόσεις των ομολόγων της Κυπριακής Δημοκρατίας, οι χαμηλότερες επιδόσεις, δηλαδή η πλήρης εμπιστοσύνη, η σταδιακή αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο κράτος, αφού τις περασμένες βδομάδες και πρόσφατα έχει μειωθεί κάτω του 4%. Συνεπώς, αυτό που θα επιχειρηθεί και με μεγαλύτερη επιτυχία είναι βεβαίως η συντομότερη έξοδός μας στις αγορές, ιδιαίτερα και μετά, πιστεύω, την υπεύθυνη θέση που παίρνουν κάποια κόμματα και την αναμενόμενη απόφαση της Βουλής των Αντιπροσώπων της 17 ^ης Απριλίου.

Σε ό,τι αφορά την έξοδό μας από το μνημόνιο, αυτό που θέλουμε είναι να πετύχουμε την απεξάρτηση μας από τους δανειστές. Η κυριαρχία του κράτους εξαρτάται από το πόσο δέσμιος είσαι από συγκεκριμένους δανειστές. Άλλο είναι οι αγορές, άλλο είναι οι συγκεκριμένοι δανειστές.

Όσον αφορά το θέμα της εποπτείας είναι πρώτιστα και πάνω απ’ όλα δική μας υποχρέωση να εποπτεύσουμε την επιτυχία του προγράμματος με το νοικοκύρεμα του κράτους, με τον εκσυγχρονισμό του κράτους, με σειρά μέτρων μεταρρυθμίσεων που θα πάρουμε έτσι ώστε να επιτύχουμε επιτέλους αυτό που όλοι αναμένουμε. Και θα το επιτύχουμε.

 

Ερώτηση:  Συνολικά, τα ποσά για τα έργα που είναι έτοιμα, μιλάμε για 350 εκ ευρώ. Πώς εξασφαλίσαμε αυτούς τους πόρους, από  ποιους τομείς, ώστε να μη θέτουμε σε κίνδυνο την πορεία της εξυγίανσης;

Πρόεδρος:  Για πρώτη φορά την τελευταία πενταετία, το 2014 κατέγραψε πλεονάσματα 400 και πλέον εκατομμυρίων. Δηλαδή μέσα από τα μέτρα που πήραμε, τις πολιτικές και τις δράσεις που ασκήσαμε, επιτύχαμε πλεόνασμα για πρώτη φορά το 2014. Παρά τις αρνητικές προβλέψεις, παρά τη μετάθεση του χρόνου ότι θα το επιτυγχάναμε. Δεύτερον, υπάρχουν κάποια εκ των εξαγγελθέντων προγραμμάτων τα οποία συγχρηματοδοτούνται από την ΕΕ, π.χ. για τα θέματα της ανεργίας των νέων. Αλλά η επιτυχία είναι να αποκτάς την εμπιστοσύνη ή να είσαι έτοιμος να αντλήσεις μέσα από συγκροτημένα προγράμματα και αυτό έχουμε επιτύχει.

Ερώτηση:  Για τα έργα που έχετε εξαγγείλει, άμεσα θα γίνουν οι προσφορές. Αυτό που καθυστερεί συνήθως τη διαδικασία είναι η γραφειοκρατία. Τι χρονική διάρκεια δίνετε ώστε να κινηθούν όλα αυτά που πρέπει να γίνουν και επίσης από τα εννέα σχέδια που έχετε εξαγγείλει για την ανεργία, τι αριθμό φιλοδοξείτε ανέργων να απασχοληθούν σε αυτά τα έργα;

Πρόεδρος:  Όσον αφορά στο θέμα των προσφορών, μιλούμε για ώριμα έργα που είναι από πάσης άποψης έτοιμα. Συνεπώς, το επόμενο στάδιο είναι η προκήρυξη των προσφορών. Δεν μπορεί να αποτρέψεις – γι’ αυτό και εξάλλου έχουμε μέσα από ένα εκσυγχρονιστικό σχέδιο καταθέσει τέσσερα νομοσχέδια, δεν θα αναμένουμε βεβαίως τα τέσσερα νομοσχέδια αλλά διαπιστώσαμε αυτό που έχετε αναφέρει. Ότι υπάρχει, πρώτον, η έλλειψη διαφάνειας, αλλά και επιτρέπεται η διαπλοκή μέσα από τον τρόπο που μέχρι σήμερα γίνονταν οι προσφορές. Δεύτερον, η καθυστέρηση στην κατακύρωση προσφορών αλλά και η καθυστέρηση στην εκδίκαση στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών. Θα προσπαθήσουμε με κάθε τρόπο και ενόψει της επιθυμίας μας το ταχύτερο να υλοποιηθούν, να είναι κατά το δυνατόν με επίβλεψη και της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, άρτιοι οι διαγωνισμοί, έτσι ώστε να αποφευχθούν, και με την υποχρέωση δημοσιοποίησης των αποφάσεων των Αρχών που κατακυρώνουν, να αποτρέψουμε χρονοβόρες διαδικασίες μέσω προσφυγών κλπ. Ευελπιστώ ότι με την ολοκλήρωση της κατακύρωσης και με την αποφυγή, χωρίς να μπορώ να το εγγυηθώ, το Φθινόπωρο ή νωρίτερα, θα είμαστε σε θέση να ξεκινήσει η εκτέλεση έργων.

Για τους ανέργους: Πέρσι, στα τέσσερα προγράμματα είχαν εργοδοτηθεί, όπως ανέφερα 6200 άνεργοι και από τα προγράμματα που αναφέρονται στην απόκτηση εργασιακής εμπειρίας ο ένας στους δύο συνέχισαν να παραμένουν, δηλαδή είχαν προσληφθεί είτε από τις ίδιες τις εταιρείες στις οποίες είχαν εργοδοτηθεί μέσα από τα προγράμματα και συνεχίζουν να εργάζονται και έτσι δημιουργήθηκαν κάποιες νέες θέσεις εργασίας. Για φέτος, ελπίζω να είναι ανάλογος και μεγαλύτερος ο αριθμός.

Ερώτηση:  Το θέμα των υδρογονανθράκων είναι μια σημαντική πτυχή της οικονομίας. Έχετε πει επανειλημμένα ότι το ενεργειακό πρόγραμμα συνεχίζεται κανονικά και όμως οι γεωτρήσεις έχουν ανασταλεί. Μπορείτε να μας διευκρινίσετε ακριβώς πώς συνεχίζεται το ενεργειακό πρόγραμμα;

Πρόεδρος:  Μα ήδη έχουν ανακοινωθεί. Πρώτον, δεν αναστέλλονται, συνεχίζονται. Έχουμε ήδη πει ότι η NOBLE προτίθεται να εξαγγείλει τον επιχειρηματικό προγραμματισμό αξιοποίησης του οικοπέδου 12. Έχουμε ολοκληρώσει τη σύμβαση με την TOTAL ενώ η ΕΝΙ για τεχνικούς ή τεχνικοοικονομικούς λόγους αναπροσαρμόζει το πρόγραμμά της ενόψει των δύο ερευνητικών ερευνών που απέτυχαν ως αποτέλεσμα ενός μοντέλου το οποίο θεωρείται ότι δεν ήταν εκείνο που θα μπορούσε να αποδώσει αποτελέσματα από τις έρευνες που διεξάγονται. Να αναφέρω ακόμα, ότι οι ανασχεδιασμοί των πετρελαϊκών εταιρειών είναι ανά το παγκόσμιο που ανασχεδιάζονται, ενόψει της πτώσης των τιμών του πετρελαίου και της ανάγκης εξοικονόμησης πόρων μέσα από τα ερευνητικά προγράμματα που διαφορετικά θα υλοποιούνταν. Συνεπώς, καμία αναστολή των πολιτικών της Κυβέρνησης ή των αποφάσεων της Κυβέρνησης που αφορούν τη διαχείριση των υδρογονανθράκων.

Ερώτηση  Μιλάμε για έργα 280 εκ. ευρώ. 200 συν 80 εκ. ευρώ

Πρόεδρος  Συν 160.

Ερώτηση  Για ποια έργα μιλάμε; Υπάρχουν συγκεκριμένα ώριμα έργα για τα οποία μπορείτε να μας αναφέρετε; Και επιπλέον, δεν είδα πουθενά κάτι για εξαγγελία νέας εταιρείας αερομεταφορέα.

Πρόεδρος  Για να εξαγγείλεις  μια νέα εταιρεία θα πρέπει να υπάρξουν ενδιαφερόμενοι. Αν δεν υπάρχουν, το κράτος δεν πρόκειται να κάνει μια δεύτερη κρατική εταιρεία αερομεταφορέα. Αυτό που πρέπει κάποτε να αναλογίζεται κανείς είναι πώς διαχειριστήκαμε μια δεδομένη δυστυχώς χρεοκοπία του κρατικού αερομεταφορέα που κόστισε στους φορολογούμενους εκατοντάδες εκατομμύρια ζημιές, πώς αντιμετωπίσαμε τους εργαζόμενους, πώς αντιμετωπίσαμε τους πελάτες των Κυπριακών Αερογραμμών που ενδέχετο να παραμείνουν εάν δεν υπήρχε ολοκληρωμένο σχέδιο, στο εξωτερικό και να ταλαιπωρηθούν. Βεβαίως, καταβάλλονται προσπάθειες αν βρεθεί ενδιαφερόμενος και είναι έτοιμος να επενδύσει είναι με ιδιαίτερη ικανοποίηση που θα το χαιρετίζαμε.

Για το πρώτο σας ερώτημα για τα έργα, και βεβαίως έχω κάμει αναφορά για συγκεκριμένα έργα είτε μιλάμε για πολεοδομικά είτε για περιβαλλοντικά είτε αποχετευτικά είτε του οδικού δικτύου είτε ανέγερσης νοσηλευτικών κέντρων είτε αναβάθμισης ή ανέγερσης νέων εκπαιδευτηρίων κλπ. Αυτά είναι έργα, τα οποία έχουν ήδη ολοκληρωθεί ως προς τους σχεδιασμούς και συνεπώς αυτό το οποίο αποφασίσαμε με την εξοικονόμηση και τη διάθεση επιπλέον 80 εκατομμυρίων είναι να τροχοδρομήσουμε την άμεση ζήτηση προσφορών. Εξάλλου θα εξαγγελθούν συγκεκριμένα τα μέτρα από τον κάθε Υπουργό που αναφέρονται στον τομέα των αρμοδιοτήτων του.

Ερώτηση  Όλα δείχνουν ότι τα χρήματα από το Μνημόνιο και τα 10 δισεκατομμύρια δεν πρόκειται να χρειαστούν να εκταμιευθούν από το κράτος. Υπάρχει περίπτωση τα χρήματα που περισσεύουν να τα αξιοποιήσετε με κάποιο άλλο τρόπο, όπως με τη χρηματοδότηση κάποιων έργων, για παράδειγμα, διότι είναι και φτηνή χρηματοδότηση αυτή.

Πρόεδρος  Οτιδήποτε μπορεί να εξυπηρετήσει το δημόσιο συμφέρον και το δημόσιο καλό και την ανόρθωση της οικονομίας θα γίνει. Σας βεβαιώ ότι θα γίνει.

Ερώτηση  Για τις θέσεις εργασίας για τα μέτρα για τους άνεργους, ανησυχείτε καθόλου αν το σχέδιο μπορεί να σκοντάψει κάπου τη στιγμή που υπάρχει παράταση για το ωράριο καταστημάτων την Κυριακή. Για να υπάρξουν νέες θέσεις εργασίας πρέπει και η οικονομία να το στηρίξει αυτό πιο γενικά. Μήπως αυτό το σχέδιο μπορεί να σκοντάψει κάπου;

Πρόεδρος  Είναι εμείς που το υιοθετήσαμε το σχέδιο, εμείς το εφαρμόσαμε και ήδη περίπου 7-7,5 χιλιάδες κόσμος έχει εργοδοτηθεί. Ας αναλάβουν όλοι τις ευθύνες τους μακριά από λαϊκισμό και θέλω να πιστεύω ότι στο τέλος θα επικρατήσουν πιο σώφρονες σκέψεις και προβληματισμοί έτσι ώστε να μην αφήσουμε ή να προσθέσουμε στους ανέργους επτά χιλιάδες την ώρα που εξαγγέλλουμε μέτρα προκειμένου να αυξήσουμε τον βαθμό, έστω και προσωρινής εργοδότησης, αλλά είναι μια υποχρέωση του κράτους να μην αφήσουμε στους δρόμους επτά χιλιάδες εργαζόμενους ή επτά χιλιάδες, ενδεχόμενα, οικογένειες.  Αυτήν την ώρα παίρνουμε κάποια έκτακτα μέτρα, θα πρέπει όλοι να δείξουμε κατανόηση. Δεν παραγνωρίζουμε τα προβλήματα που δημιουργούνται ενδεχομένως σε μικροκαταστηματάρχες κλπ, και εκείνοι πρέπει να επιβιώσουν. Αλλά δεν νομίζω ότι οι εργάσιμες ώρες της Κυριακής, η λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές, είναι αυτό που θα οδηγήσει σε περαιτέρω προβλήματα. Εξάλλου ένα από τα προγράμματα είναι και η επιδότηση εργοδότησης υπαλλήλων από μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μέχρι τέσσερεις υπαλλήλους. Συνεπώς, εύχομαι και θέλω να ελπίζω ότι θα επικρατήσουν δεύτερες σκέψεις ή θα γίνουν τέτοιες ρυθμίσεις, έτσι ώστε να αποτραπεί η απόλυση των εργαζομένων που έχουν προσληφθεί ως αποτέλεσμα των μέτρων που η Κυβέρνηση εξήγγειλε.

Ερώτηση  Τα περιοριστικά μέτρα αίρονται παραμονές της διαπραγμάτευσης της Ελλάδας με τις Βρυξέλλες. Η κα Γιωρκάτζη είχε πει στο Bloomberg πριν από ένα μήνα ότι θα είχαν αρθεί τα μέτρα πολύ πιθανόν πριν, αν δεν υπήρχε το πρόβλημα της Ελλάδας. Είναι ψήφος εμπιστοσύνης προς την Ελλάδα ότι η Κύπρος αίρει τα μέτρα σήμερα;

Πρόεδρος  Είναι και μια μορφή ψήφου εμπιστοσύνης διότι θέλουμε να πιστεύουμε, όχι να ελπίζουμε, να πιστεύουμε ότι θα αποφευχθεί  η οποιαδήποτε κρίση στην Ελλάδα. Οι αποφάσεις, βεβαίως, λαμβάνονται από τον Υπουργό Οικονομικών, απλά σας ενημερώνω για τα διαδικαστικά, σε συνεννόηση με την Κεντρική Τράπεζα Κύπρου. Η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου στις βολιδοσκοπήσεις ή αν θέλετε στη διερεύνηση κατά πόσον υπάρχουν ενστάσεις ή οποιαδήποτε κωλύματα, δεν ανέφερε οτιδήποτε και συνεπώς η Κυβέρνηση, γνώστης των πραγματικοτήτων, αποφάσισε να προχωρήσει στην άρση των οποιωνδήποτε περιορισμών. Θέλουμε να ελπίζουμε και να πιστεύουμε ότι δεν θα υπάρξει οποιαδήποτε περαιτέρω κρίση στην Ελλάδα ή επιδείνωση της κρίσης. Και επίσης η άρση δείχνει και την απόλυτη εμπιστοσύνη στο τραπεζικό μας σύστημα που απεξαρτητοποιημένο πλέον από τα ελληνικά τραπεζικά ιδρύματα μπορεί να προχωρήσει στην παραπέρα ευεργετική για την οικονομία δράση του. Κάτω από τους ελέγχους, βεβαίως, που σήμερα εφαρμόζονται.

Ερώτηση  Η Δημοκρατία προετοιμάζεται ή μελετά κάποια μέτρα στην περίπτωση εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, ατυχήματος έστω. Και, δεύτερο, οι ιδιώτες επενδυτές εξακολουθούν να θεωρούν ως το κυριότερο πρόβλημα τη γραφειοκρατία και τις καθυστερήσεις στη Δημόσια Υπηρεσία. Να αναμένουμε κάποια μέτρα σύντομα από την Κυβέρνησή σας για αυτό το θέμα;

Πρόεδρος  Για το δεύτερο, πιστεύω ότι μέχρι το Φθινόπωρο θα εξαγγελθούν τα μέτρα εκσυγχρονισμού που αναφέρονται στις επιχειρηματικές δραστηριότητες. Ο εκσυγχρονισμός, δηλαδή, που έχουμε εξαγγείλει, που δεν είναι ένα εύκολο εγχείρημα, αλλά οπωσδήποτε θα προχωρήσουμε με αποφασιστικότητα και θα το υλοποιήσουμε και συνεπώς, γνώστες των προβλημάτων, ήδη έχουμε αποφασίσει και για μεγάλα έργα, τα οποία έχουν συμπληρώσει τον φάκελο, δηλαδή όλα τα απαιτούμενα, η παραχωρούμενη άδεια δεν υπερβαίνει τους τρεις μήνες. Αρκεί να είναι ολοκληρωμένος ο φάκελος του έργου υπό ανάπτυξη.

Για το πρώτο ερώτημά σας, επαναλαμβάνω ότι θέλω να πιστεύω ότι δεν θα υπάρξει ένας ανάλογος κίνδυνος. Αλλά επειδή, λέει μια κυπριακή παροιμία, του φρονίμου τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν, θέλω να σας βεβαιώσω ότι έχουν γίνει όλες οι ασκήσεις επί χάρτου στο όποιο ενδεχόμενο. Βεβαίως, δεν υπάρχει ο μεγάλος κίνδυνος επιρροής της κυπριακής οικονομίας πλέον, αλλά και για τον ελάχιστο που υπάρχει έχει προγραμματιστεί μια σειρά από μέτρα έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθεί ακόμα περισσότερο.

Σας ευχαριστώ θερμά. Εύχομαι Καλό Πάσχα και Καλή Ανάσταση σε όλους μας τους συμπολίτες και ιδιαίτερα στην πατρίδα μας.