Γραπτή
δήλωση του Υπουργού Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως
κ.
Ιωνά Νικολάου
σχετικά
με τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης
Το
Υπουργικό Συμβούλιο, στη χθεσινή του συνεδρία, ημερομηνίας 2 Απριλίου 2015,
αποφάσισε, μετά από Πρόταση του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, όπως
η Κύπρος προχωρήσει άμεσα με την υπογραφή της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και
Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας.
Πρόκειται για μια Συμφωνία, την οποία έχουν υπογραφεί 23 από τα 28 κράτη μέλη
της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της οποίας η υπογραφεί εκκρεμεί από το 2011.
Η
Σύμβαση αυτή, γνωστή και ως Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, είναι η πρώτη διεθνής
Συνθήκη, η οποία καλύπτει τους τομείς της πρόληψης, της προστασίας των θυμάτων
και της δίωξης των δραστών, για όλες τις μορφές βίας κατά των γυναικών,
περιλαμβανομένης της σωματικής, της ψυχολογικής, της σεξουαλικής, της
οικονομικής βίας, της παρενοχλητικής παρακολούθησης, του καταναγκαστικού γάμου,
του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων και της καταναγκαστικής
έκτρωσης και στείρωσης.
Η
απόφαση για υπογραφή της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης ήταν αποτέλεσμα ενδελεχούς μελέτης που έγινε από Τεχνική
Επιτροπή, η οποία κατέγραψε με κάθε λεπτομέρεια τις υποχρεώσεις που απορρέουν
από τη Σύμβαση ανά Υπουργείο, τις κοστολόγησε και μελέτησε τις επιφυλάξεις που
δυνατόν να κατατεθούν από την Κυπριακή Δημοκρατία κατά την υπογραφή της.
Η
Σύμβαση καλεί κάθε συμβαλλόμενο κράτος να λάβει:
α)
Μέτρα πρόληψης της βίας , όπως είναι η αλλαγή των κοινωνικών
στερεοτύπων και αντιλήψεων που καθιστούν τη βία κατά των γυναικών αποδεκτή, την
εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών που ασχολούνται με τα θύματα,
την ένταξη στα σχολικά προγράμματα όλων των βαθμίδων διδακτικού υλικού σχετικά
με την ισότητα των φύλων και τη συνεργασία με τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, τα
Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και τον ιδιωτικό τομέα για ευαισθητοποίηση του κοινού.
β)
Μέτρα προστασίας των θυμάτων , όπως είναι η δημιουργία
εξειδικευμένων υπηρεσιών υποστήριξης για την παροχή ιατρικής βοήθειας, καθώς
επίσης ψυχολογικών και νομικών συμβουλευτικών υπηρεσιών στα θύματα και στα
παιδιά τους και η δημιουργία ενός επαρκούς αριθμού κέντρων φιλοξενίας, καθώς και
δωρεάν τηλεφωνικής γραμμής έκτακτης ανάγκης, διαθέσιμης σε 24ωρη βάση.
γ)
Μέτρα δίωξης των δραστών , τα οποία να διασφαλίζουν ότι η βία
κατά των γυναικών ποινικοποιείται και τιμωρείται δεόντως, ότι απορρίπτονται όλες
οι πράξεις βίας που γίνονται για λόγους «τιμής», ότι τα θύματα επωφελούνται
μέτρων ειδικής προστασίας κατά τη διάρκεια των ερευνών και των ένδικων
διαδικασιών, καθώς και ότι οι διωκτικές αρχές ανταποκρίνονται αμέσως σε
εκκλήσεις για βοήθεια και διαχειρίζονται με τον κατάλληλο τρόπο επικίνδυνες
καταστάσεις.
Εξαιρετικά
σημαντική είναι επίσης η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού παρακολούθησης
της εφαρμογής της Σύμβασης, αποτελούμενου από ομάδα εμπειρογνωμόνων, η οποία θα
ελέγχει τη συμμόρφωση των κρατών, με στόχο την εγγύηση της μακροχρόνιας
αποτελεσματικότητάς της.
Η
Σύμβαση θα αναβαθμίσει γενικά το νομοθετικό πλαίσιο αντιμετώπισης του
προβλήματος της βίας εναντίον των γυναικών, αλλά και του πλαισίου πολιτικών που
εφαρμόζονται στην Κύπρο στον τομέα αυτό, συμπληρώνοντας και ενισχύοντας το
πλαίσιο της κυβερνητικής πολιτικής για ενδυνάμωση των γυναικών και εξάλειψη των
διακρίσεων σε βάρος τους.
Όπως
ανέφερα και στη Βουλή των Αντιπροσώπων, στις 9 Μαρτίου 2015, προτεραιότητα θα
δοθεί στην υλοποίηση κάποιων διατάξεων
της Σύμβασης, όπως είναι η δημιουργία χώρων φιλοξενίας, η λειτουργία γραμμής
επικοινωνίας επί 24ώρου, η δημιουργία ενιαίου αρχείου για στατιστικά στοιχεία
για την κατάσταση που επικρατεί στο τόπο μας, η επέκταση των ποινικών διατάξεων
ώστε να καλύπτουν κάθε μορφή βίας, η προστασία, τα δικαιώματα και υποστήριξη των
θυμάτων βίας, η συστηματική εκπαίδευση των μελών της Αστυνομίας σε θέματα
αναγνώρισης πιθανών θυμάτων βίας, καθώς επίσης και η ετοιμασία νομοσχεδίων, σε
συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία, για ποινικοποίηση όλων των μορφών βίας που
καλύπτει η Σύμβαση, όπως είναι η παρενοχλητική παρακολούθηση.
Η
Σύμβαση συζητήθηκε με τις γυναικείες και άλλες συναφείς Οργανώσεις, την Επίτροπο
Ισότητας των Φύλων και τα πολιτικά κόμματα, με τα οποία διαπιστώνετο πλήρης
συναίνεση ως προς την υπογραφή της και τα οφέλη που θα προκύψουν από αυτήν.
Σύμφωνα και με την
Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου όλα τα εμπλεκόμενα Υπουργεία, ξεχωριστά και
από κοινού, θα εργαστούν για τη σταδιακή συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις που
απορρέουν από τη Σύμβαση, ώστε η Δημοκρατία να είναι σε θέση να προχωρήσει στην
επικύρωση της Σύμβασης το ταχύτερο δυνατό.
