Επικήδειος λόγος του Διευθυντή του Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Χρίστου Χριστοφίδη στην κηδεία των λειψάνων του Ιωάννη (Άντρου) Σαββίδη
23/10/2011
Σήμερα, εδώ στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής στη Λακατάμεια, γράφεται ο επίλογος του δράματος του Ιωάννη (Άντρου) Σαββίδη, ενός ακόμα ήρωα της τραγωδίας που έζησε ο τόπος μας εκείνο το μαύρο καλοκαίρι του 1974. Τριάντα εφτά και πλέον χρόνια μετά κηδεύουμε ένα ακόμα θύμα του δίδυμου εγκλήματος. Του προδοτικού πραξικοπήματος της Χούντας και της ΕΟΚΑ Β΄ και της βάρβαρης τουρκικής εισβολής που σκόρπισαν στο νησί μας την καταστροφή.
Σήμερα, κράτος και Πολιτεία, η οικογένεια και οι φίλοι, αποτίνουμε τον ύστατο φόρο τιμής σε ένα παλικάρι που έχασε τη ζωή του με ένα σκληρό και άδικο τρόπο σε μια ενέδρα των Τούρκων εισβολέων στις 24 του Ιούλη το 1974.
Ο Άντρος, όπως οι συγγενείς, οι συμμαθητές και οι φίλοι του τον φώναζαν, γεννήθηκε το 1951 στο Καιμακλί. Μετά την εκπλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων στην Εθνική Φρουρά και την αποστράτευσή του, άρχισε να κτίζει, όπως όλοι οι νέοι, τη ζωή και τα όνειρά του. Εργαζόταν ως ταπετσάρης αυτοκινήτων και πριν από την τουρκική εισβολή ο εικοσιτριάχρονος τότε Άντρος διέμενε μαζί με τη μνηστή και την οικογένεια του στο Κάτω Δίκωμο. Με την εκδήλωση της εισβολής στις 20 Ιουλίου 1974 και τη γενική επιστράτευση που ακολούθησε, ο Άντρος κατατάγηκε ως έφεδρος στο 361 Τ.Π. που είχε έδρα στην περιοχή Δικώμου – Συγχαρί.
Στις 24 Ιουλίου 1974 ο Άντρος μαζί με δύο άλλα άτομα από το Δίκωμο αποφάσισαν να μεταβούν στο Δίκωμο για να μεταφέρουν στις ελεύθερες περιοχές συγγενικό τους πρόσωπο που παρέμεινε εγκλωβισμένο στο Δίκωμο, λόγω και των προβλημάτων υγείας που αντιμετώπιζε. Ο Άντρος ήταν ο οδηγός του οχήματος. Ακολουθούσε άλλο όχημα το οποίο επίσης εκινείτο προς το Δίκωμο.
Φθάνοντας κοντά στο φράκτη της Μιας Μηλιάς, είδαν μία ομάδα στρατιωτών να κάθονται πάνω σε ένα ύψωμα χωρίς όμως να μπορούν να διακρίνουν εάν ήταν άνδρες της Εθνικής Φρουράς ή τουρκικά στρατεύματα εισβολής. Τελικά επρόκειτο, δυστυχώς, για Τούρκους στρατιώτες οι οποίοι άρχισαν να τους πυροβολούν. Μετά τους πρώτους πυροβολισμούς ο Άντρος ανάπτυξε ταχύτητα για να διαφύγει από την περιοχή. Ακολουθώντας το δρόμο, έφθασαν κοντά στο χωριό Συγχαρί στην τοποθεσία "Καππαρόβουνο", όπου αντιλήφθηκαν μια ενέδρα τουρκικών στρατευμάτων εισβολής, σε απόσταση 100-150 μέτρων περίπου, πάνω σε μία στροφή. Τα δύο αυτοκίνητα σταμάτησαν αμέσως και τότε οι Τούρκοι στρατιώτες άρχισαν να πυροβολούν εναντίον τους, με αποτέλεσμα ο Άντρος να τραυματιστεί στο λαιμό. Οι υπόλοιποι επιβάτες εγκατέλειψαν τα δυο οχήματα και έρποντας απομακρύνθηκαν για να προστατευθούν από τους πυροβολισμούς. Στη συνέχεια απομακρύνθηκαν εντελώς από την περιοχή, ενώ ο άτυχος Άντρος, λόγω του τραυματισμού του, παρέμεινε στο αυτοκίνητο. Έκτοτε χάθηκαν τα ίχνη του. Μάταια τον ανέμεναν οι γονείς, η οικογένεια και οι φίλοι του. Δυστυχώς, οι γονείς του, ο Κυριάκος και η Ανδρονίκη, έφυγαν με τον αβάστακτο πόνο από τη ζωή, χωρίς να ξαναδούν το μονάκριβο γιο τους.
Η εκταφή των λειψάνων του Άντρου πραγματοποιήθηκε από τάφο που εντοπίστηκε στην περιοχή "Καππαρόβουνος" στο Συγχαρί, στα πλαίσια του προγράμματος εκταφών και αναγνώρισης λειψάνων της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων Κύπρου που λειτουργεί υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.
Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,
Το θέμα των αγνοουμένων αποτελεί για εμάς ανθρωπιστικό θέμα υψίστης σημασίας και στηρίζουμε με κάθε τρόπο το έργο της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων Κύπρου. Η Επιτροπή με την επαναλειτουργία της τα τελευταία χρόνια έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στο θέμα της διακρίβωσης της τύχης των αγνοουμένων. Αδιαμφισβήτητα, το θέμα των αγνοουμένων αποτελεί την πιο θλιβερή πτυχή της κυπριακής τραγωδίας του 1974. Μόνο οι οικογένειες και οι οικείοι των αγνοουμένων γνωρίζουν τον πόνο και τη θλίψη που μπορεί να προκαλέσει ο χαμός αγαπημένων προσώπων κάτω από αυτές τις συνθήκες. Εμείς συμμεριζόμαστε το πολύχρονο δράμα τους και απαιτούμε όπως οι οικογένειες μάθουν για την τύχη του δικού τους προσώπου. Αυτό είναι αναφαίρετό τους δικαίωμα. Το χρέος μας απέναντι στις οικογένειες των αγνοουμένων είναι μεγάλο.
Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,
Η δικαίωση των ηρώων μας και η διασφάλιση του μέλλοντος της πατρίδας μας περνά μέσα από την οριστική αποτίναξη της κατοχής και την επανένωση της πατρίδας και του λαού μας. Η διχοτόμηση αποτελεί καταστροφή για τον τόπο και το λαό μας. Οι ήρωες μας δεν θυσιάστηκαν για να οδηγηθούμε στη νομιμοποίηση της παράνομης κατοχής της Τουρκίας, ούτε για να παραδώσουμε στις νεότερες γενιές την πατρίδα μας μισή.
Προς την κατεύθυνση της επίλυσης του Κυπριακού ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καταβάλλει όλες του τις δυνάμεις. Πετύχαμε να διασφαλίσουμε μια διαδικασία μακριά από οποιαδήποτε μορφή επιδιαιτησίας και ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα η οποία μας προστατεύει από επικίνδυνες κακοτοπιές του πρόσφατου παρελθόντος. Δεν μπορούμε να αποδεχθούμε η διαδικασία αυτή να παραβιαστεί. Ταυτόχρονα, οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων συμφώνησαν ότι συζητούν για επίτευξη λύσης διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, ένα κράτος με μια κυριαρχία, με μια ιθαγένεια και μια διεθνή προσωπικότητα. Τη λύση δηλαδή που στηρίζει και ολόκληρη η διεθνής κοινότητα.
Είναι αλήθεια ότι παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα στις απευθείας διαπραγματεύσεις, αυτή η πρόοδος δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες μας. Την ίδια στιγμή, ιδιαίτερα το τελευταίο χρονικό διάστημα, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης κ. Έρογλου υπαναχωρεί από συγκλίσεις οι οποίες έχουν επιτευχθεί μεταξύ των δύο πλευρών σε σημαντικές πτυχές του Κυπριακού. Προτάσεις και θέσεις του κ. Έρογλου στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων αφίστανται της συμφωνημένης βάσης και παραπέμπουν περισσότερο σε μια φιλοσοφία λύσης δύο κρατών. Η αρνητική στάση του κ. Έρογλου εκτρέφεται και από την τουρκική προκλητικότητα και επιθετικότητα η οποία κορυφώνεται τους τελευταίους μήνες μετά και τις εκλογές του περασμένου Ιούνη στην Τουρκία.
Πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους, ιδιαίτερα από την τουρκική και τουρκοκυπριακή ηγεσία και τον ΟΗΕ ότι με τέτοιες προσεγγίσεις και θέσεις δεν μπορούμε να φτάσουμε σε συμφωνημένη λύση. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών έχει υποχρέωση να υπερασπιστεί τόσο τη συμφωνημένη διαδικασία όσο και τη συμφωνημένη βάση λύσης του προβλήματος. Εάν γίνουν από πλευράς του ΟΗΕ ανεκτές συμπεριφορές παλινδρομήσεων και τακτικισμών με στόχο να οδηγηθούμε σε αδιέξοδο, εάν γίνουν ανεκτές συμπεριφορές υπόσκαψης της ίδιας της βάσης λύσης τότε είναι σαν να δίνεται το πράσινο φως στην Τουρκία να συνεχίζει την απαράδεκτη και παράνομη διαίρεση του νησιού, αφού υπό αυτές τις συνθήκες οι συνομιλίες δεν μπορούν να οδηγήσουν στον στόχο τους.
Η δική μας πλευρά είναι πανέτοιμη για λύση του Κυπριακού, αλλά όχι για οποιανδήποτε λύση. Δεν είμαστε καθόλου έτοιμοι να αποδεχθούμε μια κακή λύση η οποία θα συνιστά ουσιαστικά «κλείσιμο» του προβλήματος με συνεπακόλουθες, όμως, αρνητικές επιπτώσεις στο μέλλον του λαού μας.
Η τουρκική προκλητικότητα και οι απειλές εκφράζονται με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο σε σχέση με τις προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας για ανεύρεση υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική μας Ζώνη. Η οριοθέτηση της ΑΟΖ μας μέσα από συμφωνίες με γειτονικά κράτη, η συμφωνία με την εταιρεία Noble Energy και η αποφασιστική, από τη δική μας πλευρά, έναρξη γεωτρήσεων αποτελούν ίσως τις σημαντικότερες θετικές εξελίξεις για τον τόπο εδώ και αρκετά χρόνια. Πιθανή ανεύρεση υδρογονανθράκων δε θα δώσει μόνο μια ισχυρή ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη του τόπου, αλλά ταυτόχρονα θα δημιουργήσει ένα επιπρόσθετο ισχυρό κίνητρο για τη λύση του Κυπριακού και θα αναβαθμίσει περαιτέρω τη θέση της Κύπρου διεθνώς. Προς αυτήν την κατεύθυνση θα συνεχίσουμε με αποφασιστικότητα, σοβαρότητα και εχεμύθεια να εργαζόμαστε, εν όψει και του δεύτερου γύρου αδειοδοτήσεων.
Ήρωα Άντρο,
Νομίζω ότι μπορώ να ισχυριστώ ότι ανήκω σε εκείνη την κατηγορία ανθρώπων που από προσωπική εμπειρία κατανοούν πλήρως τι σημαίνει η απώλεια σου για την οικογένεια και τους οικείους σου. Ας είναι η σημερινή μέρα, ας είναι η ταφή σου με τιμές ήρωα, ελάχιστο έστω βάλσαμο στις πληγές τους. Υποσχόμαστε ότι θα πράξουμε ό,τι είναι δυνατό για την δικαίωση της θυσίας σου. Για να πάρουν τα όνειρα εκδίκηση.
Ας είναι ελαφρύ το χώμα που θα σε σκεπάσει. Αιωνία σου η μνήμη. Τιμή και δόξα στους Ήρωες μας.