Ομιλία του Υπουργού Άμυνας κ. Κώστα Παπακώστα στο μνημόσυνο των ηρώων Νίκου Ττοφή και Δημήτρη Βρακά, στο Φρέναρος
03/10/2010
Με βαθιά συγκίνηση και θλίψη βρισκόμαστε εδώ σήμερα για να αποδώσουμε τον ελάχιστο φόρο μνήμης και τιμής που οφείλουμε στους δύο μας ήρωες, τον Νίκο Ττοφή και τον Δημήτρη Βρακά, άξιους υπερασπιστές της ελευθερίας και της τιμής της μικρής μας πατρίδας.
Δεν είναι εύκολο το εγχείρημα να εγκλωβίσει κανείς μέσα σε λίγες σελίδες τη μεγάλη τους θυσία. Κανένας ήρωας δεν χωράει σε καμιά περιγραφή ή απεικόνιση, γιατί κανένας από αυτούς δεν δίστασε να θυσιάσει τη ζωή του προκειμένου να ανακόψει την τουρκική προέλαση.
Οι ήρωες μας, όπως ο Νίκος Ττοφής και ο Δημήτρης Βρακάς, είχαν, εξ’ ορισμού, την ικανότητα να υπερβαίνουν τον εαυτό τους, να αναμετρώνται με προκλήσεις που δεν μπορεί να φανταστεί το μυαλό ενός ανθρώπου που δεν έχει ζήσει ο ίδιος τη θηριωδία του άνισου εκείνου πολέμου του 1974.
Ο Νίκος Ττοφής γεννήθηκε στις 17 Ιανουαρίου του 1954 και ήταν το πρώτο από τα τρία παιδιά του Κωστή Ττοφή και της Μαρίας Τράγγολα από το Φρέναρος. Παρ’ όλο που ήταν άνθρωποι απλοϊκοί, εντούτοις τους χαρακτήριζε ένα φιλοπρόοδο πνεύμα κι ονειρεύονταν να μορφώσουν τα παιδιά τους για να έχουν μια πιο άνετη ζωή.
Φοιτώντας στο δημοτικό σχολείο της γενέτειράς του από το 1960 έως το 1966, ο Νίκος ήταν άριστος μαθητής κερδίζοντας την αγάπη των δασκάλων του και των συμμαθητών του. Δραστήριος και κινητικός, ανοικτόκαρδος και γελαστός έδινε παντού το δυναμικό του "παρών".
Αποφοιτώντας από το δημοτικό σχολείο, ο Νίκος φοίτησε για τρία χρόνια στο Κέντρο Ανωτέρων Σπουδών Αμμοχώστου και στη συνέχεια πήγε στην Επαγγελματική Σχολή «Νέοι Ορίζοντες», παίρνοντας δίπλωμα στα ξενοδοχειακά.
Ο Νίκος Ττοφής κλήθηκε για να υπηρετήσει τη θητεία του στην Εθνική Φρουρά το καλοκαίρι του 1972. Μετά το πέρας της εκπαίδευσής του, ο Νίκος μετατέθηκε στο 256 ΤΠ.
Η έδρα του Τάγματος βρισκόταν στο χωριό Διόριος όπου τοποθετήθηκε στον δεύτερο λόχο του Τάγματος. Το καλοκαίρι του 1974 είχε αρχίσει να προετοιμάζεται για την απόλυσή του από τις τάξεις της Εθνικής Φρουράς. Δεν πρόλαβε, όμως, λόγω της βάρβαρης τούρκικης εισβολής. Στις 31 Ιουλίου, ο δεύτερος λόχος του Τάγματος διατάχθηκε να εγκατασταθεί στην περιοχή του χωριού Αγριδάκι της επαρχίας Κερύνειας που απειλείτο από τους εισβολείς. Εκείνη την ημέρα ο Νίκος μαζί με 55 συντρόφους του, ενισχυμένοι και από μερικούς καταδρομείς της 33ης Μοίρας, ήρθαν αντιμέτωποι με ισχυρές, εχθρικές δυνάμεις. Τα βλήματα έπεφταν βροχή.
Παρόλα αυτά, οι στρατιώτες του 256 ΤΠ και οι καταδρομείς προέβαλαν αντίσταση και σταμάτησαν την προέλαση των Τούρκων. Στη συνέχεια, το Τάγμα διατάχθηκε να μετακινηθεί και να εγκατασταθεί στην περιοχή Καραβά. Ανάμεσα στους γενναίους που είχαν ταχθεί να υπερασπιστούν την κωμόπολη, ήταν και ο Νίκος.
Στις 6 Αυγούστου 1974, παρά το γεγονός ότι είχε συμφωνηθεί εκεχειρία, εντούτοις οι Τούρκοι την παραβίασαν και εκδήλωσαν σφοδρότατες επιθέσεις σε όλο το μήκος του μετώπου στην Κερύνεια, και όχι μόνο, για διεύρυνση του προγεφυρώματος της εισβολής, χρησιμοποιώντας άρματα, πυροβολικό, όλμους, πυρά ναυτικού, σύγχρονο οπλισμό και χιλιάδες στρατιώτες. Η πεδινή περιοχή της Λαπήθου - Καραβά παρουσίαζε μια εικόνα κολάσεως.
Η μέρα εκείνη αποτέλεσε μια μέρα ανθρωποθυσίας στο βωμό της προδομένης μας πατρίδας. Δεκάδες αξιωματικοί και άντρες του Τάγματος θυσίασαν τη ζωή τους, ανάμεσα τους και ο εύτολμος στρατιώτης Νίκος Ττοφής.
Ο Δημήτρης Βρακάς, γιος του Αρτέμη και της Ελένης από το χωριό Πηγή της επαρχίας Αμμοχώστου, γεννήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 1940. Ήταν το τρίτο παιδί μιας πολύτεκνης οικογένειας αγροτών που είχε την ευτυχία να μεγαλώσει στο σπίτι της οκτώ παιδιά.
Ζώντας τα παιδικά του χρόνια στην Πηγή, ο Δημήτρης γράφτηκε το 1946 στο δημοτικό σχολείο. Η εξαετής του φοίτηση, όμως, δεν ολοκληρώθηκε. Τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα της οικογένειάς του, τον ανάγκασαν να εγκαταλείψει το σχολείο στο τέλος της πέμπτης τάξης, αναζητώντας δουλειά στις οικοδομές. Ο Δημήτης εργοδοτήθηκε στο Βαρώσι από έναν εργολάβο οικοδομών. Έξυπνος, δραστήριος, εργατικός, πέρασε γρήγορα από το στάδιο του μαθητευόμενου, εργαζόμενος δίπλα σε έμπειρους μαστόρους. Ακολούθησαν δύσκολα οικονομικά χρόνια για τον Δημήτρη μέχρι που το 1964 προσλήφθηκε από την εταιρεία Λόρδου, εξασφαλίζοντας πολύ γρήγορα τη θέση του επιστάτη. Ήταν πασίγνωστος και όλοι τον αγαπούσαν λόγω του χαρακτήρα του.
Το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου τον οδήγησε στο να πιστεύει πως η Κύπρος θα είχε σοβαρά προβλήματα με την Τουρκία, κάτι που δυστυχώς δεν άργησε να επαληθευτεί.
Στις 20 Ιουλίου του 1974, όταν ακούστηκαν τα νέα από το ραδιόφωνο για την εισβολή της Τουρκίας, καθώς και το επείγον κάλεσμα των εφέδρων σε επιστράτευση, ο Δημήτρης κατατάγηκε στη μονάδα του, η οποία διατάχθηκε να καταλάβει το τουρκοκυπριακό χωριό Όβγορος της επαρχίας Αμμοχώστου. Κατά τη διάρκεια της επίθεσης, μια από τις ριπές των Τούρκων κτύπησε θανάσιμα τον Δημήτρη.
Η κηδεία του Δημήτρη Βρακά έγινε στο Λευκόνοικο, την 21η Ιουλίου 1974. Η νεκρώσιμη ακολουθία ήταν συνοπτική στην παρουσία της γυναίκας του Μαρούλας και τεσσάρων άλλων συγγενικών του προσώπων μόνον. Εκείνη την ημέρα τα τουρκικά αεροπλάνα πετούσαν συνεχώς πάνω από την κωμόπολη ως αργά το απόγευμα και για λόγους ασφάλειας, η παρουσία του κόσμου είχε απαγορευθεί στην κηδεία του ήρωα. Ο Δημήτρης Βρακάς έφυγε, αφήνοντας πίσω του τη γυναίκα του Μαρούλα και τα τρία του παιδιά, τον Θεόδωρο, την Ελένη και τον Αρτέμη. Η γυναίκα του, αντάξια σύντροφος του Δημήτρη, με σθένος μεγάλωσε τα τρία τους παιδιά μέσα από αγώνες και στερήσεις βιώνοντας, είμαι βέβαιος, δύσκολες μέρες.
Αισθάνομαι την ανάγκη ν’ απευθυνθώ στα αδέλφια του ήρωα Νίκου Ττοφή: την Αργυρούλα και τον Ανδρέα και στην οικογένεια του ήρωα Δημήτρη Βρακά: τη γυναίκα του Μαρούλα και τα παιδιά του Θεόδωρο, Ελένη και Αρτέμη και να τους προτρέψω, μέσα στον πόνο που βιώνουν, να κρατήσουν στην καρδιά τους περισσή υπερηφάνεια.
Γιατί, ο δικός τους άνθρωπος, με την ηρωική του θυσία, μάς έδωσε μαθήματα φιλοπατρίας και υψηλού αγωνιστικού φρονήματος που ο λαός μας σήμερα τα έχει, πραγματικά, μεγάλη ανάγκη.
Τόσο ο Νίκος όσο και ο Δημήτρης, ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα της πατρίδας, αντέταξαν το ανάστημά τους στους εισβολείς του Αττίλα. Με αυταπάρνηση, με θάρρος και γενναιότητα ρίχτηκαν στον άνισο αγώνα για την ελευθερία. Αψήφησαν την απόλυτη υπεροπλία του εχθρού. Έπνιξαν την οργή τους για την προδοσία και με αταλάντευτο πείσμα ρίχτηκαν στα πεδία των μαχών.
Συμπατριώτες, συμπατριώτισσες,
Το χρέος μας προς τη θυσία των ηρώων μας για την ελευθερία και τη δημοκρατία είναι πάρα πολύ μεγάλο και δεν έχει ακόμη, δυστυχώς, εκπληρωθεί. Αυτό θα γίνει μόνο με τον τερματισμό της κατοχής και του εποικισμού, με την ελευθερία και την επανένωση της πολύπαθης πατρίδας μας. Για να ζήσει ο λαός μας σε συνθήκες ειρήνης και ευημερίας.
Συνειδητοποιούμε και αναγνωρίζουμε ότι δεν είναι καθόλου εύκολο να ανατραπούν τα δεδομένα που δημιούργησε το δίδυμο έγκλημα, η πολύχρονη κατοχή και η διαίρεση της πατρίδας μας. Δυστυχώς, η τουρκική πλευρά συνεχίζει την αδιάλλακτη στάση της και ο δρόμος προς την επίτευξη μια βιώσιμης και λειτουργικής λύσης, συνεχίζει να είναι δύσβατος και ανηφορικός.
Με πρωτεργάτη τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Δημήτρη Χριστόφια, θα συνεχίσουμε τον αγώνα προς όλες τις κατευθύνσεις για να πεισθεί η Τουρκία να επιδείξει πραγματική βούληση για λύση του Κυπριακού στο πλαίσιο μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, με μια κυριαρχία, μια ιθαγένεια και μια διεθνή προσωπικότητα, με πολιτική ισότητα, όπως καθορίζεται από τα σχετικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Τα γεγονότα μαρτυρούν από μόνα τους ότι βρισκόμαστε στην πιο κρίσιμη καμπή του κυπριακού προβλήματος και θα πρέπει να λειτουργήσουμε συντονισμένα και αποφασιστικά. Για να το επιτύχουμε, όμως, χρειάζεται να υπάρχει ενότητα και ομοψυχία στο εσωτερικό μας μέτωπο. Έχουμε καθήκον, όλοι μας, να σφυρηλατήσουμε την ενότητά μας διότι η ιστορία μάς έχει διδάξει ότι εκεί όπου ο Ελληνισμός έδωσε τις μάχες του ενωμένος, μεγαλούργησε. Μόνον έτσι θα επιτύχουμε τη δικαίωση της θυσίας των ηρώων μας. Οι ένδοξοι υπερασπιστές της πατρίδας μας αγωνίστηκαν για μια Κύπρο ελεύθερη, ασφαλή και ευημερούσα. Μας έδειξαν τον δρόμο του αγώνα που οφείλουμε να συνεχίσουμε με συνέπεια.
Σήμερα εκφράζουμε με τον πιο επίσημο τρόπο τον θαυμασμό και την ευγνωμοσύνη μας στον Νίκο Ττοφή και τον Δημήτρη Βρακά. Σήμερα είναι μια ευκαιρία να αναστοχαζόμαστε την ιστορία μας, να διδασκόμαστε από αυτήν και να στρέφουμε τον εαυτό μας σε μια κατεύθυνση πιο δημιουργική για μας τους ίδιους και για τα παιδιά μας.
Με αυτές τις σκέψεις, σας προτρέπω να κρατάτε τη σημαία της πατρίδας μας ψηλά μαζί με την εθνική μας υπερηφάνεια. Εύχομαι μαζί με σας, ποτέ ξανά η πατρίδα μας να ζήσει παρόμοια τραγωδία.
Αιωνία ας είναι η μνήμη όλων των ηρωικώς πεσόντων και αγωνισαμένων στις ένδοξες μάχες και η θυσία τους στο βωμό της ελευθερίας φωτεινό παράδειγμα.
