Eνδοσχολικός Εκφοβισμός και Ενδοσχολική
Βία
Τηλεφωνική Υπηρεσία
Συμβουλευτικής και Στήριξης
1410
Έλλη Ηλιάδου
Αναπληρώτρια
Προϊστάμενη
Υπηρεσίας
Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας
Υπουργείο Παιδείας και
Πολιτισμού
ΣΧΟΛΙΚΟ ΚΛΙΜΑ
Eνδοσχολικός Εκφοβισμός και Ενδοσχολική
Βία
Τηλεφωνική Υπηρεσία
Συμβουλευτικής και Στήριξης
1410
Η βία στο σχολείο είναι ένα
διαχρονικό, παγκόσμιο και κοινωνικό φαινόμενο με πολύπλοκες επιπτώσεις τόσο στη
διαδικασία της μάθησης όσο και στην ψυχική υγεία των μαθητών.
Περιλαμβάνει την ολότητα του φάσματος
των δραστηριοτήτων και των στοιχείων που προκαλούν πόνο ή σωματικές ή ψυχικές
βλάβες πάνω στα άτομα που δραστηριοποιούνται μέσα ή γύρω από το σχολείο ή
στοχεύουν να βλάψουν αντικείμενα στο σχολείο.
Οι Δραστηριότητες αυτές μπορεί να
είναι: Σωματική Βία, Εκφοβισμός, Απειλές, Κλοπές, Αυτοτραυματικές ή
Αυτοκτονικές Συμπεριφορές, Βία που αφορά Νέες Τεχνολογίες Πληροφόρησης και
Επικοινωνίας.
Οι ιστορικοί στοχαστές της Παιδείας
είχαν κατανοήσει τη σπουδαιότητα του συναισθηματικού, κοινωνικού και ηθικού
κλίματος του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος.
Οι πρωτοπόροι ερευνητές και παιδαγωγοί
όπως ο Jean
Piaget και ο John Dewey κατέδειξαν πως οι μαθητές μαθαίνουν όταν
αλληλεπιδρούν. Κατέδειξαν επίσης πως εκτός από τις γνωστικές δεξιότητες στα
μαθηματικά, την ανάγνωση ή την τέχνη τα σχολεία θα πρέπει να καλλιεργούν το
πνεύμα της πολιτότητας της αμοιβαίας συνύπαρξης, της αυτοδιαχείρισης, της
δικαιοσύνης, της αυτοπραγμάτωσης, του σεβασμού.
Θα πρέπει επιπλέον να υπογραμμίσω πως
οι επιστημονικές μελέτες έδειξαν πως ένα καλό σχολικό κλίμα είναι απαραίτητο
για μια συνεχή σχολική πρόοδο.
Το σχολικό κλίμα λειτουργεί ως
βαρόμετρο το οποίο αναγγέλλει την ευκολία ή τη δυσκολία με την οποία ένα σχολείο
θα διαχειριστεί τις αλλαγές, τα εμπόδια, τις απρόβλεπτες καταστάσεις που θα το
κλονίσουν.
Παραπέμπει επίσης σε αξίες, στάσεις
και συναισθήματα που κυριαρχούν στο σχολικό περιβάλλον.
Πολλές μελέτες σε πολλά εκπαιδευτικά
συστήματα δείχνουν πως ένα θετικό σχολικό κλίμα είναι σημαντικό γιατί ασκεί
θετική επίδραση στην ευεξία των μαθητών και μειώνει τα συναισθηματικά και
συμπεριφορικά προβλήματα στα σχολεία.
Επιπλέον περιλαμβάνει το σεβασμό, την
προσοχή και τις αμοιβαίες ευθύνες όσον αφορά τις σχέσεις των μαθητών μεταξύ
τους και των μαθητών με τους καθηγητές με συνέπεια τη σημαντική ανάπτυξη της
σχολικής επιτυχίας.
Όμως θα πρέπει να τονίσουμε πως είναι
τα ίδια τα σχολεία που έχουν καθοριστική επίδραση στη διαμόρφωση του σχολικού
κλίματος.
Η Διευθυντική ομάδα του σχολείου είναι
ο κύριος πρωταγωνιστής αυτής της αλλαγής.
Οι έρευνες δείχνουν ότι η διοίκηση της
σχολικής μονάδας είναι ο επαγγελματικός πυλώνας που θα πρέπει να συλλάβει πρώτα
όραμα. Οι εκπαιδευτικοί ιδιαίτερα θα πρέπει να νιώθουν στήριξη και ασφάλεια.
Οι μαθητές επίσης έχουν την ανάγκη να
νοιώσουν ότι οι εκπαιδευτικοί τους δεν τους αντιμετωπίζουν ως μονάδες αλλά ως
μια ομάδα αλληλέγγυα.
Το Υπουργείο Παιδείας εφαρμόζει έγκυρα
προγράμματα για βελτίωση του σχολικού κλίματος.
Μερικά από αυτά έχουν αξιολογηθεί θετικά γιατί το ίδιο το σχολείο
υιοθέτησε μια γενική στάση και μια δέσμευση στην καθημερινή του πρακτική.
Η απόφαση επίσης του Υπουργείου
Παιδείας για Σύσταση και Λειτουργία Επιτροπής Τροποποίησης των Κανονισμών των
Σχολείων Μέσης και Δημοτικής Εκπαίδευσης με στόχο τη δημιουργία σαφών
κανονισμών που να εφαρμόζονται με συνέπεια και με δικαιοσύνη στα σχολεία είναι
κάτι που θα βοηθήσει τη βελτίωση του σχολικού κλίματος και σ’ αυτό δίνει
ιδιαίτερη έμφαση στο Υπουργείο.
Κατά τα τελευταία χρόνια που η χώρα
μας αντιμετωπίζει προβλήματα ένεκα της οικονομικής κρίσης η οποία επήλθε ως
αποτέλεσμα της κρίσης αρχών και αξιών στην κοινωνία , τα παιδιά χρειάζονται όσο
ποτέ άλλοτε να τους ακούσει ο γονιός τους ο οποίος όμως με τη σειρά του συναντά
δυσκολίες, απορίες, προβλήματα ίσως και αδιέξοδα με τα παιδιά του.
Η φυσική απουσία και η συναισθηματική
αποξένωση ή αστάθεια της σύγχρονης οικογένειας, δημιουργούν ακόμη πιο έντονα
την αδήριτη ανάγκη για την σταθερή παρουσία ενός ειδικού και εκτός ωρών
σχολείου που θα έχει τη δυνατότητα να «ακούσει» το παιδί και να το βοηθήσει να
αντιμετωπίσει τις εξατομικευμένες του ανάγκες.
Μέσω της Γραμμής Στήριξης και
Συμβουλευτικής οι μαθητές θα έχουν άμεση πρόσβαση σε ένα χώρο και σε ένα ειδικό,
τον Ψυχολόγο που θα τους ενισχύσει με τις συμβουλές του για το πώς να διαχειριστούν αυτά που τους
συμβαίνουν είτε στο πλαίσιο του σχολείου που φοιτούν είτε στην οικογένεια τους.
Η δυνατότητα αυτής της Τηλεφωνικής
Υπηρεσίας Στήριξης και Συμβουλευτικής να δράσει άμεσα και υποστηρικτικά στα
προβλήματα των μαθητών καλύπτοντας τόσο τις γνωστικές – εκπαιδευτικές όσο και
τις ψυχοκοινωνικές τους ανάγκες την καθιστά πολύ σημαντική στον τομέα του χώρου
της πρόληψης.
Οι Ψυχολόγοι της Γραμμής είναι
υποχρεωμένοι να τηρούν τις αρχές της εχεμύθειας, εμπιστευτικότητας και
ανωνυμίας που εμπεριέχονται στον
Επαγγελματικό Κώδικα Δεοντολογίας των Ψυχολόγων.
Με στόχο την ποιοτική προσφορά αυτών
των υπηρεσιών οι Ψυχολόγοι της Ανοικτής Γραμμής θα έχουν στενή συνεργασία και
επιστημονικής ανατροφοδότησης από Εκπαιδευτικό Ψυχολόγο της Υπηρεσίας
Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού.
Πέραν της επιστημονικής
ανατροφοδότησης θα γίνεται ποιοτική και ποσοτική αξιολόγηση των δεδομένων που
θα απορρέουν από τις κλήσεις των μαθητών με στόχο την όσο το δυνατό πιο
στοχευμένη και αποτελεσματική παροχή ψυχολογικών υπηρεσιών σ΄αυτούς από την
Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού.
Χαιρετίζουμε λοιπόν την επέκταση της
Τηλεφωνικής Γραμμής Στήριξης και Συμβουλευτικής 1410 για τους μαθητές ως μια
σημαντική ευκαιρία γι’ αυτούς έτσι ώστε να επεξεργαστούν τις ψυχικές τους
εντάσεις και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στις διαπροσωπικές του σχέσεις με
στόχο να μειώσουμε τη Βία στο σχολείο.
