Χαιρετισμός του Υπουργού
Ενέργειας κ. Γιώργου Λακκοτρύπη
στα εγκαίνια του
Φωτοβολταϊκού Πάρκου στο Πανεπιστήμιο Κύπρου
Με
ιδιαίτερη χαρά βρίσκομαι σήμερα μαζί σας για τα εγκαίνια του Φωτοβολταϊκού
Πάρκου «Φαέθων», στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, της μεγαλύτερης εγκατάστασης
φωτοβολταϊκών συστημάτων για σκοπούς ιδίας χρήσης που έχει υλοποιηθεί στην Κύπρο
μέχρι στιγμής, η οποία είναι ενταγμένη στο Σχέδιο «Ηλιακή Ενέργεια για
Όλους».
Καταρχάς, θα ήθελα να συγχαρώ θερμά όλους όσοι συνέβαλαν στην
υλοποίηση του έργου, το οποίο αναμφισβήτητα συνεισφέρει στη διάδοση της χρήσης
των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και αποτελεί παράδειγμα για την
εκμετάλλευση των εγχώριων ενεργειακών μας πόρων. Συνιστά, επίσης, σημείο
αναφοράς για την ευαισθητοποίηση του κοινού και, ιδιαίτερα, των φοιτητών, πάνω
στα ευρύτερα θέματα περιβαλλοντικής συνείδησης.
Οι φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις του
«Φαέθων», συνολικής ισχύος περίπου 395 kW , αποτελούνται από 1,645
πάνελ και 23
μετατροπείς ισχύος διαφόρων δυναμικοτήτων. Το έργο έχει τη δυνατότητα να παράγει
632,000kWh ηλεκτρικής ενέργειας ετησίως, η οποία θα καταναλώνεται επιτόπου για
να καλύψει ένα μέρος των αναγκών σε ηλεκτρισμό των εγκαταστάσεων της
Πανεπιστημιούπολης, συμβάλλοντας στη μείωση του λειτουργικού κόστους του
Πανεπιστημίου. Επιπλέον, αναμένεται να οδηγήσει στη μείωση των εκπομπών
διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα κατά περίπου 500 τόνους ανά έτος,
βοηθώντας έτσι στην επίτευξη του εθνικού στόχου που έχει τεθεί για μείωση των
εκπομπών των αερίων ρύπων του θερμοκηπίου.
Κυρίες και Κύριοι,
Για χώρες όπως η
Κύπρος, που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από εισαγωγές ενέργειας, οι Ανανεώσιμες
Πηγές μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του κόστους εισαγωγών καυσίμων, στην
ενίσχυση του εμπορικού ισοζυγίου και στη δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης.
Μπορούν, επίσης, να αυξήσουν τον ανταγωνισμό στην αγορά ως μια εναλλακτική πηγή
ηλεκτρικής ενέργειας και να βοηθήσουν στη διαφοροποίηση του ενεργειακού
μείγματος, βελτιώνοντας έτσι την ασφάλεια του εφοδιασμού.
Είναι για αυτούς
τους λόγους που η Κυβέρνηση, σε συνεργασία με τον Διεθνή Οργανισμό Ανανεώσιμων
Πηγών Ενέργειας ( IRENA), έχει προχωρήσει στην εκπόνηση οδικού χάρτη για
την ανάπτυξη ΑΠΕ στο νησί, στον οποίο εξετάστηκαν διάφορα σενάρια για το
ενεργειακό μείγμα της Κύπρου. Ο οδικός χάρτης έλαβε, παράλληλα, υπόψη και
εξέτασε θέματα, όπως η αποθήκευση ενέργειας, η ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου
με άλλες χώρες, η έλευση φυσικού αερίου και η χρήση ηλεκτρικών οχημάτων.
Επιπρόσθετα,
το Υπουργείο μας, στοχεύοντας στην ανάπτυξη επενδυτικών πρωτοβουλιών για πράσινη
επιχειρηματικότητα, θέσπισε από το 2004 κανόνες, με τους οποίους παραχωρούνται
οικονομικά κίνητρα για επενδύσεις σε Ανανεώσιμες Πηγές και Εξοικονόμηση
Ενέργειας από εθνικούς πόρους. Προχώρησε, επίσης, από το 2010, στον καταρτισμό
Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την περαιτέρω προώθηση των ΑΠΕ, το οποίο βρίσκεται
αυτή τη στιγμή υπό αναθεώρηση. Το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο Δράσης αναμένεται
να υιοθετηθεί με την ολοκλήρωση της μελέτης για την ευστάθεια και αξιοπιστία του
συστήματος που διενεργείται από το Joint
Research
Center
της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το 2014, το Υπουργείο κατάφερε να εξασφαλίσει πόρους από τα διαρθρωτικά
ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περίοδο 2014-2020 συνολικού ύψους €52 εκ.,
με σκοπό την υλοποίηση έργων και σχεδίων χορηγιών που αφορούν στην Εξοικονόμηση
Ενέργειας και στη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σε δημόσια κτήρια, κατοικίες
και επιχειρήσεις.
Η πολιτική αυτή του Κράτους, καθώς και οι πρωτοβουλίες του ιδιωτικού
τομέα, συνέβαλαν στην αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ στην ακαθάριστη κατανάλωση
ενέργειας της χώρας μας. Σήμερα, η εγκατεστημένη ισχύς συστημάτων ΑΠΕ για
ηλεκτροπαραγωγή ανέρχεται σε 61 μεγαβάτ από φωτοβολταϊκά συστήματα, 147 μεγαβάτ
από αιολικά πάρκα και 10,4 μεγαβάτ από αξιοποίηση βιομάζας.
Η
δε συνεισφορά των συστημάτων αυτών στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας
ανήλθε στο 8,7% για το 2014, υπερκαλύπτοντας έτσι τον ενδιάμεσο στόχο που είχε
τεθεί για τη χώρα μας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, για μερίδιο ΑΠΕ 7,45% για τη
διετία 2015-2016. Σημειώνεται ότι ο εθνικός μας στόχος μέχρι το 2020 έχει
καθοριστεί στο 13%.
Κυρίες
και Κύριοι,
Ο
τομέας της ενέργειας στην Κύπρο αντιμετωπίζει σήμερα πολλές προκλήσεις. Παρόλη
την πρόσφατη ύφεση στις τιμές ηλεκτρισμού, λόγω της μείωσης στις διεθνείς τιμές
αργού πετρελαίου, το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας παραμένει
μεταξύ των υψηλότερων στην Ευρώπη, κυρίως λόγω της εξάρτησης από τις εισαγωγές
καυσίμου που χρησιμοποιούνται στην ηλεκτροπαραγωγή, αλλά και της έλλειψης
αποτελεσματικού ανταγωνισμού στην αγορά ηλεκτρισμού.
Αν
και η διαδικασία για την απελευθέρωση της αγοράς έχει αρχίσει πριν από δέκα και
πλέον χρόνια, η Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ) εξακολουθεί να κατέχει το 100% της
προμήθειας και το 91% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Για τον λόγο αυτό,
Υπουργείο Ενέργειας και Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου προχωρούμε με
αποφασιστικά βήματα προς την αναδιοργάνωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτά
τα βήματα περιλαμβάνουν:
· την ανεξαρτητοποίηση του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου,
· τον λογιστικό και λειτουργικό διαχωρισμό της ΑΗΚ, με τον οποίο θα διασφαλίζεται η διαφάνεια σε ό,τι αφορά τις
αποδόσεις κάθε επιχειρησιακής μονάδας, καθώς και ότι δεν θα υπάρχουν
διασταυρούμενες επιδοτήσεις μεταξύ των διαφόρων δραστηριοτήτων,
· την τροποποίηση των υφιστάμενων Κανόνων Αγοράς Ηλεκτρισμού, ούτως ώστε να
δοθεί πραγματική ευκαιρία σε ανεξάρτητους παραγωγούς και προμηθευτές να
ενταχθούν και να ανταγωνιστούν στην αγορά ηλεκτρισμού, αλλά και στις ΑΠΕ να
συναγωνίζονται επί ίσοις όροις με τις συμβατικές τεχνολογίες παραγωγής
ηλεκτρισμού,
· τη
διενέργεια μελέτης για εκτίμηση του αντίκτυπου των προτεινόμενων από την ΡΑΕΚ
τροποποιήσεων στους Κανόνες Αγοράς Ηλεκτρισμού στις τιμές ηλεκτρισμού, στη
ρευστότητα των προτεινόμενων σταδίων αγοράς, δηλαδή την προθεσμιακή και την
προημερήσια αγορά, στην ικανότητα των ΑΠΕ να ανταγωνίζονται επί ίσοις όροις με
την συμβατική παραγωγή, αλλά και κατά πόσον το διαμορφούμενο περιβάλλον θα
αποτελεί πόλο έλξης για διενέργεια νέων επενδύσεων,
· τη
σταδιακή εξάλειψη των καθεστώτων στήριξης για τις ΑΠΕ, πολιτική η οποία είναι
ευθυγραμμισμένη με τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για το θέμα,
· τη
διενέργεια μελέτης, για την οποία έχει προκηρύξει διαγωνισμό ο Έφορος
Αποκρατικοποιήσεων για τον καθορισμό του βέλτιστου τρόπου λειτουργίας της ΑΗΚ.
Σύμφωνα με τα έγγραφα του διαγωνισμού, η μελέτη θα πρέπει να εξετάσει διάφορες
παραμέτρους, όπως είναι η λειτουργία της ανταγωνιστικής αγοράς ενέργειας, η
διασφάλιση της επάρκειας και αξιοπιστίας του ηλεκτρικού συστήματος, η προστασία
των καταναλωτών και η διαχρονική μείωση της τιμής ηλεκτρισμού. Η μελέτη θα
περιλαμβάνει, επίσης, και τη διεθνή συγκριτική αξιολόγηση της ΑΗΚ με άλλες
εταιρείες ηλεκτρισμού.
Την ίδια στιγμή και με στόχο τη διαφοροποίηση του εθνικού ενεργειακού
μείγματος, η Κυβέρνηση εξετάζει τη δυνατότητα για εισαγωγή φυσικού αερίου είτε
ως ενδιάμεση λύση από τρίτους είτε ως μόνιμη λύση από τα γηγενή κοιτάσματα.
Αγαπητοί
φίλοι,
Δεν θα σας κουράσω περισσότερο. Κλείνοντας, όμως, επιτρέψτε μου να
συγχαρώ απλά, για ακόμα μια φορά, τις Αρχές του Πανεπιστημίου Κύπρου για την
υλοποίηση της εξαιρετικής πρωτοβουλίας που εγκαινιάζουμε σήμερα.
Σας ευχαριστώ όλους για την προσοχή σας.