2/11/13

Χαιρετισμός του Υπουργού Εσωτερικών κ. Σωκράτη Χάσικου στο 12ο Τακτικό Συνέδριο της Ένωσης Κοινοτήτων Κύπρου

Κατ’ αρχάς να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο και το Διοικητικό Συμβούλιο για την πρόσκλησή τους να απευθύνω χαιρετισμό στο 12ο Τακτικό Συνέδριο της Ένωσης Κοινοτήτων Κύπρου. Απευθύνω προς όλους τους Κοινοτάρχες της Κύπρου και τους άλλους εκπροσώπους των κοινοτήτων εγκάρδιο χαιρετισμό καθώς και στον αγαπητό Πρόεδρο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας που μας τιμά με την παρουσία του.

Το Παγκύπριο Συνέδριο της Ένωσης Κοινοτήτων αποτελεί γεγονός μεγάλης σημασίας γιατί παρέχει την ευκαιρία για γόνιμη συζήτηση, για απολογισμό των δράσεων, για αποτίμηση του έργου που έχει παραχθεί και των επιτυχιών που είχαμε στην όλη προσπάθεια και για κωδικοποίηση των κύριων και επίκαιρων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι κοινότητές μας. Προσφέρεται, επίσης, ως βήμα για υποβολή εισηγήσεων αναφορικά με την προώθηση θεμάτων που οι κοινοτάρχες αντιμετωπίζουν στην άσκηση των πολύ σημαντικών καθηκόντων τους.

Να είστε βέβαιοι ότι θα τείνουμε ευήκοον ους στις απόψεις που θα κατατεθούν, ειδικά για το θέμα της μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης, το οποίο απασχολεί εδώ και καιρό την Κυβέρνηση, το Υπουργείο Εσωτερικών, τους εκλεγμένους φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης αλλά και τους πολίτες. Οι διαρθρωτικές αυτές αλλαγές είναι απόλυτα απαραίτητες ώστε οι τοπικές Αρχές αφενός να καταστούν βιώσιμες και ανταγωνιστικές, αφετέρου δε να αναλάβουν διευρυμένο φάσμα αρμοδιοτήτων και να ενισχύσουν τον ρόλο τους στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, με την εφαρμογή στην πράξη μιας από τις δημοκρατικότερες βασικές αρχές, αυτήν της επικουρικότητας και της εγγύτητας προς τον πολίτη, καθιστώντας με τον τρόπο αυτό την τοπική αυτοδιοίκηση πιο λειτουργική, πιο φιλική και ανθρώπινη και πιο εξυπηρετική.

Οι παρούσες συνθήκες απαιτούν εκ των πραγμάτων και για λόγους βιωσιμότητας θεσμικές και οργανωτικές αλλαγές που να προάγουν την αποτελεσματικότητα και τον εξορθολογισμό των δαπανών. Εξάλλου, υπάρχει συμβατική υποχρέωση μέσω των προνοιών του Μνημονίου για επαναξιολόγηση και αναμόρφωση του ευρύτερου δημόσιου τομέα και της τοπικής αυτοδιοίκησης, με σκοπό να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότερη χρήση των κυβερνητικών πόρων, να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα της δημόσιας υπηρεσίας και να διασφαλιστεί η παροχή ποιοτικότερων υπηρεσιών προς τους πολίτες.

Για την υλοποίηση των στόχων αυτών, ξεκινήσαμε ως Υπουργείο Εσωτερικών από τον Απρίλη του 2013 μια συλλογική προσπάθεια, με τη σύσταση της Μεικτής Επιτροπής Κυβέρνησης και Ένωσης Δήμων Κύπρου, στην οποία συμμετέχουν και εκπρόσωποι των κοινοβουλευτικών κομμάτων και, σε συνεργασία με την Επίτροπο Μεταρρύθμισης της Δημόσιας Υπηρεσίας, δρομολογούμε με μεθοδική εργασία και διάλογο την αναδιάρθρωση της τοπικής αυτοδιοίκησης και ειδικότερα, τον εκσυγχρονισμό της ταυτότητας και του ρόλου της καθώς και των αρμοδιοτήτων που κρίνεται σκόπιμο να της αποδοθούν. Πρόσφατα, κλήθηκε να συμμετάσχει στη διαδικασία του διαλόγου αυτού και η Ένωση Κοινοτήτων Κύπρου ολοκληρώνοντας έτσι τη σύνθεση της Μεικτής Επιτροπής.

Το Υπουργείο Εσωτερικών εκτιμά ότι οι εξουσίες της τοπικής αυτοδιοίκησης δεν μπορούν να επαυξηθούν παρά μόνο σε περίπτωση που υιοθετηθούν νέες δομές τοπικής αυτοδιοίκησης που θα καλύπτουν πολύ μεγαλύτερες από τις σημερινές πληθυσμιακές ομάδες και γεωγραφικές περιοχές, χωρίς να χάνεται το στοιχείο της επικουρικότητας και επαφής με τον πολίτη.

Ανεξάρτητα από το τελικό σενάριο που θα υιοθετηθεί, και αφού θα έχουμε πλέον στα χέρια μας και τη μελέτη των ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων από τη Μεγάλη Βρετανία που ανέλαβαν την διεξαγωγή της, το Υπουργείο Εσωτερικών θεωρεί ότι θα πρέπει να διαφοροποιηθεί δραστικά η υφιστάμενη κατάσταση αναφορικά με :
• Τη δημιουργία ενός νέου επιπέδου/οργάνου τοπικής αυτοδιοίκησης το οποίο θα προικοδοτηθεί σε επίπεδο εξουσιών από το κεντρικό κράτος αλλά και από τις σημερινές τοπικές Αρχές, όπου αυτό δικαιολογείται.
• Τη διαχείριση του συνόλου των θεμάτων του προσωπικού από ανεξάρτητο όργανο για το σύνολο των τοπικών Αρχών.
• Την άσκηση εσωτερικού ελέγχου.
• Τη διασφάλιση της λογοδοσίας και της προσωπικής ευθύνης των αιρετών αξιωματούχων.
• Τις συμπλεγματοποιήσεις υπηρεσιών με στόχο τις οικονομίες κλίμακας αλλά και την παροχή ποιοτικότερων υπηρεσιών προς τους πολίτες.

Όλα όσα αναφέρω πιο πάνω θα αποτελέσουν θέματα/τροφή για διάλογο. Είναι πεποίθηση μας πως για να γίνουν τομές στην Τοπική Αυτοδιοίκηση επιβάλλεται αφενός πολιτική βούληση, αλλά πρώτιστα απαιτείται και ευρύτατη πολιτική και κοινωνική συναίνεση. Βεβαίως, οι αποφάσεις που θα ληφθούν θα κατατεθούν ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων, η οποία και θα λάβει τις τελικές αποφάσεις.

Κυρίες και κύριοι,

Το Συνέδριό σας συμπίπτει με τη μεγαλύτερη πρόκληση, μετά τα θλιβερά γεγονότα του 1974, όσον αφορά την οικονομία. Η έννοια της κοινότητας είναι ταυτισμένη με την ύπαιθρο και η ύπαιθρος αποτελεί για τη χώρα μας ζωτικό κύτταρο γεωγραφικής, πολιτισμικής και κοινωνικής ισορροπίας. Η σταθερή ανάπτυξη της υπαίθρου και η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου του αγροτικού μας πληθυσμού βρίσκονται μέσα στις πιο υψηλές προτεραιότητες της κυβερνητικής πολιτικής. Υπό το φως όμως των οικονομικών δεδομένων που βιώνουμε αυτή την περίοδο, με τη δυσχερή οικονομικά θέση του κεντρικού κράτους, που αποτελεί τον κύριο οικονομικό αιμοδότη της τοπικής αυτοδιοίκησης, η αναγκαιότητα μείωσης των δημόσιων δαπανών είναι μονόδρομος στον οποίο θα πρέπει να οδεύσουμε, χωρίς να εξαιρούνται οι όποιας μορφής χορηγίες που παραχωρούνται προς τις τοπικές Αρχές με τη μορφή είτε οικονομικής ενίσχυσης είτε εκτέλεσης πολεοδομικών και αναπτυξιακών έργων. Ο σχεδιασμός όμως των έργων δεν παγώνει, αντίθετα ενθαρρύνεται να συνεχιστεί ώστε όταν οι συνθήκες το επιτρέπουν να αρχίσει άμεσα η εκτέλεσή τους.

Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθώ και στις προσπάθειες που καταβάλλει το Υπουργείο Εσωτερικών για την εξεύρεση τρόπων εξοικονόμησης της κατανάλωσης ρεύματος ώστε να μειωθούν οι δαπάνες που επωμίζονται οι κοινότητες και οι δήμοι για την ηλεκτροφώτιση του οδικού δικτύου, καθώς και για την απλοποίηση, στο μέτρο του δυνατού και νομικά επιτρεπτού, της διαδικασίας που απαιτείται για την εγγραφή δρόμων στις κοινότητες.

Η Ένωση Κοινοτήτων Κύπρου, από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα, έχει επιτελέσει ένα σημαντικό και αξιόλογο έργο στον τομέα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Η συνεργασία της με τις κρατικές Υπηρεσίες, και ιδιαίτερα με τον Υπουργείο Εσωτερικών και τις Επαρχιακές Διοικήσεις, ήταν και είναι εξαιρετική. Είμαι βέβαιος ότι αυτή η εποικοδομητική και παραγωγική συνεργασία θα συνεχιστεί με τον ίδιο ζήλο και συνέπεια και θα συμβάλει ουσιαστικά στην πρόοδο και την ανάπτυξη της υπαίθρου, αναβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής των κατοίκων της.