Ομιλία του Υπουργού Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού κ. Νεοκλή Συλικιώτη στο συνέδριο με θέμα: “Lebanon International Petroleum Exploration Forum & Exhibition 2012”, στη Βηρυτό 03/07/2012

Αρχικά επιτρέψετε μου να ευχαριστήσω θερμά τους διοργανωτές για την τιμητική πρόσκληση που μου απευθύνατε να παρευρεθώ και να μιλήσω στο σημερινό συνέδριο. Ιδιαίτερες ευχαριστίες θα ήθελα να απευθύνω στον φίλο Υπουργό Ενέργειας και Υδάτων κ. Gebran Bassil, για τη ζεστή φιλοξενία που μας επιφυλάξατε στην πάντα όμορφη Βηρυτό. Τόσο κατά τη διάρκεια των εργασιών του Συνεδρίου, όσο και αργότερα στη διμερή μας συνάντηση με τον κ. Bassil, είμαι βέβαιος ότι οι συζητήσεις μας θα είναι ιδιαίτερα εποικοδομητικές και παραγωγικές, επαναβεβαιώνοντας την παραδοσιακή φιλία και τα γερά θεμέλια συνεργασίας που στηρίζουν τις σχέσεις Λιβάνου – Κύπρου.


Βρισκόμαστε σε μια περίοδο σημαντικών εξελίξεων στον τομέα των υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή της νότιο-ανατολικής Μεσογείου. Οι πρόσφατες ανακαλύψεις μεγάλων ποσοτήτων φυσικού αερίου στη Λεκάνη της Λεβαντίνης, πολύ δε περισσότερο, οι ποσότητες υδρογονανθράκων που κρύβει αυτή η περιοχή και αναμένουμε ότι θα διαπιστωθούν στο προσεχές μέλλον, δημιουργούν νέες προοπτικές και νέα δυναμική όσον αφορά στον ρόλο της Ανατολικής Μεσογείου στα ενεργειακά δρώμενα σε περιφερειακή, ευρωπαϊκή και παγκόσμια κλίμακα.
Αυτές οι νέες προοπτικές για να μετουσιωθούν, ωστόσο, σε πράξη και να αποδώσουν καρπούς επιβάλλουν από την πλευρά μας να ενεργήσουμε με ψυχραιμία και σύνεση για να αξιοποιήσουμε σωστά τις συνέργιες που προκύπτουν. Αλλά, πάνω απ’ όλα, επιβάλλουν ριζική αλλαγή στάσης και συμπεριφορών για να μπορέσουμε να οικοδομήσουμε μια ειλικρινή συνεργασία μεταξύ των χωρών της περιοχής μας και έτσι να μεγιστοποιήσουμε τα οφέλη που θα αποκομίσουν οι λαοί μας. Μέσα σε αυτό το πνεύμα συνεργασίας και συναντίληψης αντικρίζουμε και τις διάφορες διμερείς συμφωνίες που συνάπτουμε με τους γείτονες μας είτε αυτές αφορούν τον καθορισμό των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών των χωρών μας είτε αφορούν θέματα συνεκμετάλλευσης κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.
Το βέβαιο είναι ότι το νέο κεφάλαιο που ανοίγεται για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου αποτελεί την ελπίδα για διαρκή ειρήνη, ευημερία και πρόοδο των λαών μας. Έχω την εντύπωση ότι αυτή την ιστορική ευκαιρία που μας δίνεται δεν μπορούμε να την αγνοήσουμε, ούτε και να της γυρίσουμε την πλάτη.
Μέσα σε αυτό το πνεύμα περιφερειακής ειρήνης και συνεργασίας σας προσκαλώ να συμμετάσχετε στην Υπουργική Διάσκεψη που διοργανώνουμε στην Κύπρο στις 9 Νοεμβρίου με θέμα την ασφάλεια των υπεράκτιων δραστηριοτήτων αναζήτησης, εξερεύνησης και παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθώς και την ασφάλεια της ενεργειακής τροφοδοσίας της ΕΕ. Στη Διάσκεψη αυτή που οργανώνουμε ως προεδρεύουσα χώρα του Συμβουλίου της ΕΕ, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα κληθούν να συμμετέχουν τα κράτη μέλη της ΕΕ και οι γειτονικές μας χώρες της Ανατολικής Μεσογείου.
Στην Κύπρο έχουμε πάρει τις αποφάσεις μας και προχωρούμε με την υλοποίηση της στρατηγικής που έχουμε χαράξει στον τομέα της ενέργειας, διατηρώντας, ταυτόχρονα, ανοικτό τον δρόμο για ευρύτερες συνεργασίες με τους γείτονες μας. Πολύ περισσότερο, θα πρόσθετα ότι η Κύπρος προσβλέπει και ελπίζει σε αυτή τη συνεργασία, έτσι που να καταστήσουμε την περιοχή μας τον τρίτο διάδρομο ασφαλούς ενεργειακής τροφοδοσίας της Ευρώπης. Είμαστε μέλος της ΕΕ και μας ενδιαφέρει η ενεργειακή της ασφάλεια. Ταυτόχρονα, όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι αυτή ακριβώς η ιδιότητα της Κύπρου, του κράτους μέλους της ΕΕ, διευκολύνει την υλοποίηση ενός τέτοιου σχεδιασμού.
Αναφερόμενος στην στρατηγική της κυπριακής Κυβέρνησης για τον τομέα της ενέργειας θα ήθελα να σταθώ σε κάποιους κύριους άξονες της:
· Τη διαφοροποίηση του ενεργειακού μίγματος της Κύπρου με ένταξη στο ενεργειακό μας σύστημα του φυσικού αερίου, αλλά και των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, έτσι που σταδιακά να καταστούμε ενεργειακά αυτάρκης.
· Τη μετατροπή της Κύπρου σε περιφερειακό ενεργειακό κέντρο για συγκέντρωση, επεξεργασία, διέλευση ή και διαμετακόμιση ενεργειακών πόρων από την γύρω περιοχή στις ευρωπαϊκές και διεθνείς αγορές.
Ο δεύτερος άξονας της στρατηγικής μας, τον οποίο θα ήθελα να θίξω στη σημερινή μου παρουσίαση, συνδέεται άρρηκτα με τα γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά χαρακτηριστικά της Κύπρου. Μέλος της ΕΕ από το 2004 και τοποθετημένη στο νοτιο-ανατολικότερο άκρο της Μεσογείου, στο κρίσιμο σταυροδρόμι τριών ηπείρων – της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής - η Κύπρος γειτνιάζει με τις κυριότερες διεθνείς διαδρομές ενέργειας και βρίσκεται κοντά στις πολυσύχναστες ναυτιλιακές και αεροπορικές γραμμές που συνδέουν την Ευρώπη με τον αραβικό κόσμο και την Άπω Ανατολή. Παράλληλα, όμως, συνδέεται και με την ετοιμότητα και την απόφαση της κυπριακής Κυβέρνησης να προχωρήσει άμεσα με την κατασκευή των αναγκαίων ενεργειακών υποδομών.
Οι ενεργειακές υποδομές είναι απαραίτητες για την αξιοποίηση τόσο των γηγενών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, όσο και αυτών που έχουν εντοπιστεί, ή αναμένεται να εντοπιστούν στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Ας μην ξεχνάμε, ότι σύμφωνα με εκτιμήσεις του Κέντρου Γεωλογικής Επισκόπησης των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, η Λεκάνη της Λεβαντίνης, που βρίσκεται στην νότιο-ανατολική Μεσόγειο, έχει αποθέματα υδρογονανθράκων ίσα με περίπου 1,68 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και 122 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου. Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, ότι τα σημερινά επιβεβαιωμένα κοιτάσματα υδρογονανθράκων, καθώς και οι μελλοντικές ανακαλύψεις κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στον θαλάσσιο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου, είναι δυνατό να καταστήσουν την περιοχή έναν ουσιαστικό ενεργειακό τροφοδότη.
Μια τέτοια υποδομή που να καθιστά τεχνικά εφικτό έναν τέτοιο στόχο αποτελεί η κατασκευή μονάδας υγροποίησης φυσικού αερίου που θα είναι εγκατεστημένη στην Κύπρο. Αυτό το έργο αποτελεί, κατά την άποψή μας, την αναγκαία περιφερειακή ενεργειακή υποδομή που θα συμβάλει στην ουσιαστική διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού, εφόσον θα συνθέτει ένα ευέλικτο κομβικό σημείο για τη διασύνδεση με τις μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου που υπάρχουν στην ευρύτερη Μεσόγειο Θάλασσα και την προώθηση τους στην ευρωπαϊκή, αλλά και στην παγκόσμια αγορά. Στη βάση αυτών των δεδομένων, αλλά και του έντονου επενδυτικού ενδιαφέροντος που έχει ήδη εκδηλωθεί από μεγάλους επενδυτικούς οργανισμούς και όχι μόνο, η Κυβέρνηση αποφάσισε να ξεκινήσει με τις αναγκαίες διεργασίες για τη δημιουργία του Τερματικού Σταθμού Υγροποίησης Φυσικού Αερίου στην Κύπρο.
Αναγνωρίζοντας, παράλληλα, τον σημαντικό ρόλο που συνεχίζει να διαδραματίζει το πετρέλαιο στα παγκόσμια ενεργειακά δρώμενα ως βασικό καύσιμο σε ορισμένους τομείς, αλλά και ως εφεδρικό καύσιμο για την ηλεκτροπαραγωγή και την ανάγκη για διατήρηση αποθεμάτων ασφαλείας, η κυπριακή Κυβέρνηση προχωρεί τις διαδικασίες για τη δημιουργία τερματικού σταθμού υποδοχής και αποθήκευσης πετρελαιοειδών. Το τερματικό αυτό θα περιλαμβάνει εγκαταστάσεις αποθήκευσης λειτουργικών αποθεμάτων πετρελαιοειδών, καθώς και εγκαταστάσεις αποθεμάτων ασφαλείας πετρελαιοειδών. Επιπρόσθετα, θα διαθέτει εγκαταστάσεις για τη χρήση του ως διαμετακομιστικού σταθμού για την εμπορία πετρελαιοειδών.
Είναι σαφές ότι για τη δημιουργία τέτοιων υποδομών, πολύ περισσότερο όταν αναφερόμαστε στην κατασκευή τερματικού υγροποίησης φυσικού αερίου, το κόστος είναι εξαιρετικά υψηλό. Γι’ αυτό, άλλωστε, και επιδιώκουμε πολυμερή συνεργασία με την εμπλοκή και άλλων σημαντικών χωρών ή και μεγάλων εταιρειών, διατηρώντας, όμως, για το κυπριακό κράτος τη δεσπόζουσα θέση, αφού πρόκειται για μια υποδομή στρατηγικής σημασίας. Προς αυτήν την κατεύθυνση, προσβλέπουμε και στην αξιοποίηση σχετικών κοινοτικών κονδυλίων που θα διατεθούν στο πλαίσιο της νέας ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ.
Κυρίες – κύριοι σύνεδροι,
Η αναβάθμιση του ρόλου της Κύπρου στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη, μετά την ανακάλυψη φυσικού αερίου στην Αποκλειστική Οικονομική μας Ζώνη, αποτελεί πλέον αδιαμφισβήτητο γεγονός. Απόρροια αυτής της κατάστασης είναι και το αυξημένο διεθνές ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε στον δεύτερο γύρο αδειοδότησης, με την υποβολή 33 αιτήσεων από 15 εταιρείες και κοινοπραξίες, που προέρχονται από 14 χώρες, μεταξύ αυτών, τη Γαλλία, τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, τη Νότια Κορέα, τη Μαλαισία, την Ιταλία, την Αυστραλία, τον Λίβανο. Αυτό το μομέντουμ που διαμορφώνεται για μεγάλη και μακρόχρονη οικονομική ανάπτυξη στην Κύπρο, όσο και για τον ρόλο που μπορούμε να διαδραματίσουμε στο παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα, καθώς και στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας, οφείλουμε να το αξιοποιήσουμε. Στην παρούσα φάση, προχωρούμε με τις διαδικασίες του δεύτερου γύρου αδειοδότησης, ο οποίος βρίσκεται στο στάδιο της αξιολόγησης των αιτήσεων. Σε ένα άλλο επίπεδο διεργασιών, η Κυβέρνηση έχει ορίσει τα μέλη της Διαπραγματευτικής Ομάδας με όρους εντολής την κατάληξη σε αριθμό συμφωνιών που πρέπει να υπογράψουμε με την εταιρία Noble, προκειμένου να έχουμε το συντομότερο δυνατό φυσικό αέριο στην Κύπρο για σκοπούς εσωτερικής κατανάλωσης, αλλά και εμπορικής εκμετάλλευσης με τη διάθεση του στις ευρωπαϊκές και διεθνείς αγορές.
Βρισκόμαστε λοιπόν, όπως αντιλαμβάνεστε, σε μια κρίσιμη καμπή σε ό,τι αφορά στον τομέα της ενέργειας στην Κύπρο, σε συνδυασμό με τις εγχώριες αλλά και τις παγκόσμιες εξελίξεις. Έχουμε σαφή εικόνα των δεδομένων που διαμορφώνονται, γνωρίζουμε που θέλουμε να φτάσουμε και προχωρούμε προσεχτικά, σταθερά και δομημένα στον στόχο μας. Ο θαλάσσιος χώρος της ανατολικής Μεσογείου μπορεί να μετατραπεί σε χώρο κοινών συνόρων και συμφερόντων για όλους μας, προσφέροντας προοπτικές ειρήνης, ευημερίας και προόδου στην ευρύτερη περιοχή. Μας προσφέρεται επιτέλους η ιστορική ευκαιρία να συνεργαστούμε ειλικρινά, εποικοδομητικά και με καλή θέληση προς όφελος των λαών μας. Σε αυτήν την προοπτική, προσκαλούμε τον Λίβανο να συμμετέχει.