14/6/12

Ομιλία του Υπουργού Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού κ. Νεοκλή Συλικιώτη στο συνέδριο Cypriot - Greek Oil and Gas 2012, στη Λάρνακα 14/06/2012

Αρχικά επιτρέψετε μου να ευχαριστήσω τους διοργανωτές του Συνεδρίου για την τιμητική πρόσκληση αλλά και να τους συγχαρώ γι’ αυτή την πρωτοβουλία. Είμαι βέβαιος ότι θα δώσει την ευκαιρία για ένα γόνιμο και παραγωγικό διάλογο σε ένα από τα πλέον φλέγοντα ζητήματα, αυτό της ενέργειας και, μάλιστα, σε μια περίοδο που οι εξελίξεις στον τομέα είναι ραγδαίες και οι νέες προοπτικές που δημιουργούνται εξαιρετικά ευοίωνες.
Τα γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά χαρακτηριστικά της Κύπρου είναι πολύ καλά γνωστά. Τοποθετημένη στο νοτιο-ανατολικότερο άκρο της Μεσογείου, στο κρίσιμο σταυροδρόμι τριών ηπείρων – της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής - η Κύπρος γειτνιάζει με τις κυριότερες διεθνείς διαδρομές ενέργειας και βρίσκεται κοντά στις πολυσύχναστες ναυτιλιακές και αεροπορικές γραμμές που συνδέουν την Ευρώπη με τον αραβικό κόσμο και την Άπω Ανατολή. Επιπρόσθετα, από το 2004 αποτελούμε πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία επιδιώκει να διασφαλίσει τόσο τον βραχυπρόθεσμο όσο και τον μακροπρόθεσμο ενεργειακό της εφοδιασμό μέσα από τη δημιουργία ασφαλών εναλλακτικών διαδρόμων τροφοδοσίας. Αφετέρου, η ΕΕ επιθυμεί να προχωρήσει στην ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας και την άρση της απομόνωσης όλων των κρατών μελών από τα ευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας μέχρι το 2015.

Η αναβάθμιση του ρόλου της Κύπρου στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη, μετά την ανακάλυψη φυσικού αερίου στην Αποκλειστική Οικονομική μας Ζώνη, αποτελεί πλέον αδιαμφισβήτητο γεγονός. Απόρροια αυτής της κατάστασης είναι και το αυξημένο διεθνές ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε στον 2ο Γύρο Αδειοδότησης, με την υποβολή 33 αιτήσεων από 15 εταιρείες και κοινοπραξίες που προέρχονται από 14 χώρες, μεταξύ των οποίων η Γαλλία, οι ΗΠΑ, το Ισραήλ, η Ρωσία, η Νότια Κορέα, η Μαλαισία, η Ιταλία και η Αυστραλία. Μπροστά μας ανοίγονται νέες προοπτικές και δημιουργείται μια νέα δυναμική τόσο για μεγάλη και μακρόχρονη οικονομική ανάπτυξη στη χώρα μας όσο και για τον ρόλο που μπορούμε να διαδραματίσουμε στο παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα, καθώς και στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας. Τα γηγενή κοιτάσματα φυσικού αερίου:

 Συμβάλλουν ουσιαστικά στην ενεργειακή αυτονομία της Κύπρου, η οποία είναι βασική προϋπόθεση για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της.

 Εντάσσουν τη χώρα μας στα μεγάλα διεθνή δίκτυα πετρελαίου και φυσικού αερίου, αποτελώντας μια νέα ενεργειακή πηγή για την ΕΕ.

 Δημιουργούν τις προϋποθέσεις να καταστεί η Κύπρος περιφερειακό ενεργειακό κέντρο.

Η σωστή αξιοποίηση και έμπρακτη εφαρμογή αυτών των προοπτικών που ανοίγονται μπροστά μας απαιτούν μακρόπνοο σχεδιασμό και καλά μελετημένα βήματα. Η Κυβέρνηση έχει χαράξει την ενεργειακή της πολιτική επενδύοντας στο τρίπτυχο:

• Θωράκιση του γεωστρατηγικού ρόλου της χώρας μας.

• Διαφοροποίηση του ενεργειακού μίγματος της Κύπρου με ένταξη στο ενεργειακό μας σύστημα του φυσικού αερίου, αλλά και των ΑΠΕ, έτσι που σταδιακά να καταστούμε ενεργειακά αυτάρκεις.

• Ενδυνάμωση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης με τη δημιουργία ενός τρίτου διαδρόμου κάλυψης των ενεργειακών της αναγκών σε φυσικό αέριο.

Η υλοποίηση αυτής της ενεργειακής μας πολιτικής, που έχει πάντα ως απώτερο στόχο την εδραίωση της Κύπρου ως ενεργειακό περιφερειακό κέντρο, προϋποθέτει την ανάπτυξη των αναγκαίων ενεργειακών υποδομών για την αξιοποίηση τόσο των γηγενών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων όσο και αυτών που έχουν εντοπιστεί στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Στις υποδομές αυτές που να καθιστούν τεχνικά εφικτό έναν τέτοιο στόχο περιλαμβάνονται η κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού για τη μεταφορά του φυσικού αερίου στην Κύπρο, ώστε αυτό να διανέμεται στη συνέχεια για εγχώρια χρήση. Επίσης, περιλαμβάνεται η κατασκευή μονάδας υγροποίησης φυσικού αερίου που θα είναι εγκατεστημένη στην Κύπρο. Αυτό το έργο θα αποτελέσει κατά την άποψή μας την αναγκαία περιφερειακή ενεργειακή υποδομή που μπορεί να συμβάλει στην ουσιαστική διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού, εφόσον θα συνθέτει ένα ευέλικτο κομβικό σημείο για τη διασύνδεση με τις μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου που υπάρχουν στην ευρύτερη Μεσόγειο Θάλασσα και την προώθηση τους στην ευρωπαϊκή αλλά και στην παγκόσμια αγορά.

Σημαντικό έργο προς αυτή την κατεύθυνση αποτελεί ακόμη η σύνδεση του τριγώνου Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ μέσω της πόντισης καλωδίου για σκοπούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Άλλωστε, όλα αυτά τα θέματα, όπως και τις ωφέλειες που μπορούμε να αποκομίσουμε από συνέργειες με την ΕΕ για την προώθηση έργων κοινού ενδιαφέροντος, τα συζήτησα με τους Ισραηλινούς ομολόγους μου στην πρόσφατη εκεί επίσκεψη μου. Όπως έχω ήδη δηλώσει, από το Ισραήλ έχω φύγει πολύ αισιόδοξος ότι θέσαμε τις βάσεις για μια ουσιαστική και ειλικρινή στρατηγική συνεργασία προς αμοιβαίο όφελος.

Στο εσωτερικό μέτωπο τώρα, είναι σαφές πως η υλοποίηση της ενεργειακής μας πολιτικής προϋποθέτει τη διευθέτηση μιας σειράς εξαιρετικά κρίσιμων ζητημάτων. Σε αυτό το πλαίσιο, τις αμέσως επόμενες εβδομάδες οριστικοποιούμε τη σύσταση της Κρατικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων. Ταυτόχρονα, προχωρούμε με τις διεργασίες για τη σύσταση Ταμείου Υδρογονανθράκων, ενώ έχουμε ήδη προκαταρκτικά συμφωνήσει με το ΜΙΤ για τη διενέργεια μελέτης που θα αφορά, σε πρώτη φάση, τη διερεύνηση των προοπτικών οικονομικής εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου και τρόπων διοχέτευσης του στις διεθνείς αγορές, κάτι που συνεπάγεται μελέτη βιωσιμότητας του τερματικού υγροποίησης φυσικού αερίου. Σε δεύτερη φάση, η μελέτη θα αφορά τη διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού ένταξης του φυσικού αερίου στο ενεργειακό σύστημα της Κύπρου. Τις επόμενες ημέρες θα βρίσκονται στην Κύπρο οι καθηγητές από το ΜΙΤ οι οποίοι είναι οι επικεφαλής της μελέτης, και θα έχω συνάντηση μαζί τους για την αποσαφήνιση και των τελευταίων λεπτομερειών. Ομαλά εξελίσσεται επίσης και το έργο που αφορά την κατασκευή δικτύου διανομής φυσικού αερίου στην εγχώρια αγορά. Όπως παρουσιάστηκε την προηγούμενη εβδομάδα σε σχετική εκδήλωση, αρχικά το δίκτυο αυτό θα τροφοδοτεί με φυσικό αέριο τους ηλεκτροπαραγωγούς σταθμούς του Βασιλικού, της Μονής και της Δεκέλειας, με προοπτική, βέβαια, σε κατοπινό στάδιο το δίκτυο διανομής να καλύψει τα ξενοδοχεία, τις βιομηχανίες και τις πόλεις.

Μεταφερόμενος σε ένα άλλο επίπεδο διεργασιών, να σας ενημερώσω πως μετά την ολοκλήρωση των διερευνητικών διαβουλεύσεων που πραγματοποίησε η Ομάδα Επαφής με την Noble, στο πλαίσιο των οποίων η εταιρεία παρουσίασε το πλάνο των μελλοντικών της εργασιών για την έλευση φυσικού αερίου στην Κύπρο, αλλά και για σκοπούς εμπορικής αξιοποίησης του στις διεθνείς αγορές, πολύ σύντομα θα ορίσουμε τα μέλη της Διαπραγματευτικής Ομάδας με όρους εντολής την κατάληξη σε αριθμό συμφωνιών που πρέπει να υπογράψουμε με την εταιρεία. Καθόσον αφορά την πορεία των διαδικασιών από τον δεύτερο γύρο αδειοδότησης, όπως γνωρίζετε, αυτή πλέον βρίσκεται στα χέρια της Συμβουλευτικής Επιτροπής, η οποία και προχωρεί με την αξιολόγηση των αιτήσεων.

Βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη καμπή σε ό,τι αφορά τον τομέα της ενέργειας στην Κύπρο, σε συνδυασμό με τις εγχώριες αλλά και τις παγκόσμιες εξελίξεις. Έχουμε σαφή εικόνα των δεδομένων που διαμορφώνονται, γνωρίζουμε πού θέλουμε να φτάσουμε και προχωρούμε προσεκτικά, σταθερά και δομημένα στον στόχο μας. Στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου μας προσφέρεται επιτέλους η ιστορική ευκαιρία να συνεργαστούμε ειλικρινά, εποικοδομητικά και με καλή θέληση προς όφελος των λαών μας. Στον βαθμό που μας αφορά, η Κύπρος σκοπεύει να αδράξει αυτή την ευκαιρία και να μετατραπεί σε γέφυρα ειρηνικής συνεργασίας και συνύπαρξης των χωρών της περιοχής, αλλά και μεταξύ της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής.