Χαιρετισμός του Υπουργού Υγείας δρος Σταύρου Μαλά στην εκδήλωση του Ογκολογικού Κέντρου Τράπεζας Κύπρου, προχθές, στη Λεμεσό
05/02/2012
Είναι πραγματικά με ιδιαίτερη συγκίνηση που βρίσκομαι απόψε εδώ, ανάμεσα σε τόσους συνεργάτες και φίλους που όλοι μαζί έχουμε ένα κοινό όραμα: Να βοηθήσουμε τους καρκινοπαθείς.
Ο καρκίνος στις μέρες μας έχει λάβει διαστάσεις πανδημίας στις ανεπτυγμένες χώρες. Ένας στους τρεις Ευρωπαίους πολίτες θα νοσήσουν με καρκίνο. Αποτελεί δε, τη δεύτερη αιτία θανάτου πανευρωπαϊκά και έχει αύξουσα τάση σε ολόκληρο τον ανεπτυγμένο κόσμο. Στην επικράτεια μερικών χωρών έχει ήδη καταστεί η πρώτη αιτία θανάτου, ξεπερνώντας τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Ο καρκίνος είναι μια πολυπαραγοντική ασθένεια και αυτή είναι η πρόκληση για τις Υπηρεσίες Υγείας, επειδή δεν έχουν να πολεμήσουν μια συγκεκριμένη αιτία αλλά ένα σύνολο διαφορετικών αιτιών.
Οι κύριοι παράγοντες που προκαλούν καρκίνο είναι οι περιβαλλοντικοί, αυτοί που σχετίζονται με τη συμπεριφορά και τη διατροφή μας, κάποιοι λοιμογόνοι παράγοντες και, σε σπάνιες περιπτώσεις, η κληρονομική προδιάθεση. Στοχεύοντας αυτούς τους παράγοντες, 30% των καρκίνων μπορούν να προληφθούν.
Η σημερινή μέρα αναδείχθηκε από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) ως η «Παγκόσμια Ημέρα Καρκίνου» με στόχο ακριβώς να ενώσουμε τις δυνάμεις μας τόσο για την πρόληψη όσο και για την αντιμετώπιση της ασθένειας.
Το Υπουργείο Υγείας αποτέλεσε ένα από τα πρώτα Υπουργεία που έδρασαν άμεσα, ακολουθώντας τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ανέπτυξε ολοκληρωμένο Στρατηγικό Σχέδιο, βασισμένο στους τέσσερις βασικούς πυλώνες: Πρόληψη, Θεραπευτική Αντιμετώπιση, Ανακουφιστική Φροντίδα και Έρευνα. Πάνω στους άξονες αυτής της Στρατηγικής είναι βασισμένο και το Σχέδιο Δράσης.
Είναι πλέον επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι οι περισσότερες μορφές καρκίνου μπορούν να προληφθούν. Οι ανεπτυγμένες φαρμακευτικές θεραπείες και τεχνικές τείνουν να καταστήσουν τον καρκίνο ως μια ακόμη χρόνια ασθένεια.
Γι’ αυτό η έρευνα πρέπει να γίνεται συντονισμένα και οργανωμένα για την αποφυγή επικάλυψης των προσπαθειών και ένα άρτια οργανωμένο Αρχείο Καρκίνου, ως εργαλείο παρακολούθησης όλων των πιο πάνω μέτρων, αποτελεί πρώτιστη μέριμνα όλων των κρατών. Σ’ αυτές τις διαπιστώσεις, στις οποίες έχει καταλήξει η ΕΕ, έχει βασιστεί και η Εθνική μας πολιτική, με στόχο τη συντονισμένη προσπάθεια όλων των φορέων να δράσουν συλλογικά.
Το Υπουργείο Υγείας έχει αναπτύξει εξαιρετικά προγράμματα αγωγής της υγείας, στο πλαίσιο της σχολιατρικής, με στόχο τον υγιεινό τρόπο ζωής. Κι εδώ θα ήθελα να σταθώ για λίγο και να αναφέρω ως παράδειγμα το φετινό θέμα που επιλέξατε ως προτεραιότητα για την παγκόσμια ημέρα, την υγιεινή διατροφή. Στον τομέα αυτό δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα και προάγουμε μέσω πολλαπλών προγραμμάτων, που είναι προσαρμοσμένα σε κάθε ηλικιακό στάδιο της παιδικής-εφηβικής ζωής, τη μεσογειακή διατροφή που θεωρείται ασπίδα εναντίον πολλών χρόνιων ασθενειών.
Παράλληλα, συνεχίζουμε και φέτος το πρόγραμμα προαγωγής της υγείας στις κοινότητες, που αγκαλιάστηκε από το κοινό. Επίσης, ο προκλινικός πληθυσμιακός έλεγχος για τον καρκίνο του μαστού, συνεχώς εμπλουτίζεται με την εισαγωγή προγράμματος μηχανογράφησης και την παραγγελία ψηφιακών μαστογράφων υψηλής τεχνολογίας.
Για τους προκλινικούς πληθυσμιακούς ελέγχους του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, καθώς και του παχέως εντέρου, έχουν εκπονηθεί σχεδιασμοί βασισμένοι στις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει τεθεί χρονοδιάγραμμα για την υλοποίησής τους.
Στον τομέα της θεραπείας, το Υπουργείο Υγείας παρέχει όλες τις μοντέρνες φαρμακοθεραπείες και τεχνικές, ώστε οι ασθενείς μας να μην υστερούν σε τίποτε από τους άλλους Ευρωπαίους πολίτες. Παράλληλα, το Σχέδιο Δράσης για τον καρκίνο θέτει ως προτεραιότητα τη δημιουργία Κέντρου Μαστού και, σε κατοπινό στάδιο, Κέντρου Γαστρεντερικού Συστήματος, με στόχο την ολιστική αντιμετώπιση αυτών των δύο πολύ συχνών καρκίνων.
Με τη βοήθεια των μη κυβερνητικών οργανισμών, επενδύουμε συνεχώς και στην ανακουφιστική φροντίδα.
Σ’ αυτό λοιπόν το σημείο, θα ήθελα να αναφέρω επιγραμματικά κάποιους σημαντικούς σταθμούς που επιτεύχθηκαν στην πορεία μας κατά του καρκίνου, αυτή τη χρονιά: Πριν από δυο εβδομάδες ακριβώς, ο Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για την αντιμετώπιση της ασθένειας, δρ Αδάμος Αδάμου, μου παρέδωσε το Σχέδιο Δράσης εναντίον του καρκίνου. Η Εθνική Επιτροπή εργάστηκε πολύ συστηματικά και σκληρά και το αποτέλεσμα θα συμβάλει καταλυτικά στην κοινή μας προσπάθεια. Το Υπουργείο Υγείας, με τη συνεργασία όλων των φορέων καλείται τώρα να εφαρμόσει τις περιγραφόμενες δράσεις.
Ο δεύτερος σταθμός είναι η απόφαση και η τροχοδρόμηση της δημιουργίας δύο ακόμα ακτινοθεραπευτικών Μονάδων στην Κύπρο: Η πρώτη, στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, που θα αποτελέσει μέρος του ακαδημαϊκού πυρήνα της ιατρικής σχολής το 2013. Η δεύτερη, είναι η ακτινοθεραπευτική Μονάδα του Νοσοκομείου Λεμεσού που θα καλύπτει όλη την ευρύτερη περιοχή Λεμεσού και Πάφου.
Νιώθω σ’ αυτό το σημείο την ανάγκη να σας διαβεβαιώσω, μιας και βρισκόμαστε στη Λεμεσό, ότι το ακτινοθεραπευτικό δεν θα καθυστερήσει και θέλω να θεωρήσετε ήδη τη δημιουργία του ως μια πραγματικότητα, καθώς αυτή τη στιγμή μελετούμε μια συντομότερη και λιγότερο δαπανηρή λύση.
Η τρίτη ενέργεια - σταθμός είναι η εκπαίδευση των λειτουργών, οι οποίοι θα αποτελέσουν τη μαγιά για την οργάνωση των υπηρεσιών ανακουφιστικής φροντίδας, από τον καθηγητή Frank Ferris του Πανεπιστημίου Sand Diego.
Εκτός από την εκπαίδευση των λειτουργών μας έχουμε πρόσφατα εκπαιδεύσει αναισθησιολόγο, ο οποίος ήδη λειτουργεί Κλινική Πόνου στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας.
Τέλος, η ενδυνάμωση του Αρχείου Καρκίνου και η ένταξή του στη Μονάδα Παρακολούθησης της Υγείας καθώς και η ετοιμασία νομοσχεδίου για την υποχρεωτική δήλωση των περιστατικών από πολλαπλές πηγές, μας κάνει ιδιαίτερα περήφανους.
Όλα λοιπόν αυτά τα μέτρα δηλώνουν ότι συμβάλλουμε ενεργά και εργαζόμαστε για την εφαρμογή της διακήρυξης εναντία στον καρκίνο, με την οποία δεσμευτήκαμε πέρσι.
Η αποψινή εκδήλωση αποδεικνύει ότι όλοι μαζί ενωμένοι θα προωθήσουμε μέσα από την Εθνική Στρατηγική, που για πρώτη φορά συντονίζει τις κοινές μας προσπάθειες, τη Διεθνή Διακήρυξη εναντίον του καρκίνου.
Καταλήγοντας, θέλω να ευχαριστήσω τους διοργανωτές καθώς και όλους εσάς για την συνεχή υποστήριξη και συνεργασία σε αυτή τη συνεχή και επίπονη μάχη εναντίον αυτής της ασθένειας.
