Συνέντευξη Τύπου του Υπουργού Εσωτερικών αναφορικά με τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων και την πρόοδο των έργων που έχουν πραγματοποιηθεί
20/01/2012
Ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Νεοκλής Συλικιώτης έδωσε σήμερα συνέντευξη Τύπου αναφορικά με τη διαχείριση στερεών αποβλήτων.
Στην εισαγωγική του ομιλία, ο κ. Υπουργός δήλωσε τα ακόλουθα: «Το 2012 είναι μια χρονιά σταθμός για τα θέματα διαχείρισης στερεών αποβλήτων, αφού φέτος η στρατηγική μας για ολοκληρωμένη διαχείριση των στερεών αποβλήτων μπαίνει στην τελική φάση συνολικής υλοποίησης της. Την αμέσως επόμενη χρονική περίοδο προχωρούμε με προσφορές και σταδιακά, όλους τους μήνες που ακολουθούν, αρχίζουμε με την κατασκευή των περισσότερων έργων υποδομής. Αναφέρομαι στις μονάδες ανακύκλωσης σε Λευκωσία και Λεμεσό, καθώς και στα υποστηρικτικά προς τις μονάδες αυτές έργα που είναι οι διαμετακομιστικοί σταθμοί, στην αποκατάσταση των σκυβαλότοπων στις επαρχίες Πάφου, Λάρνακας και Αμμοχώστου, στο παγκύπριο δίκτυο των πράσινων σημείων, όπως και στις μονάδες ανακύκλωσης αδρανών υλικών, τα μπάζα. Παράλληλα βέβαια, προχωρούμε και με τις αναγκαίες προπαρασκευαστικές εργασίες για τη δημιουργία της μονάδας καύσης για παραγωγή ενέργειας, αλλά και την αναβάθμιση του ΧΥΤΑ Πάφου σε μονάδα ολοκληρωμένης διαχείρισης στερεών αποβλήτων. Σε όλα αυτά θα αναφερθώ με περισσότερη λεπτομέρεια στη συνέχεια.
Η συνολική υλοποίηση της στρατηγικής μας για ολοκληρωμένη διαχείριση των στερεών αποβλήτων ουσιαστικά είναι μονόδρομος για εμάς, γιατί πρέπει επιτέλους και η Κύπρος να περάσει σε μια νέα, σύγχρονη εποχή στη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, μια εποχή που να είναι πλήρως εναρμονισμένη με συνθήκες και συνήθειες που προστατεύουν τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον. Αλλά και γιατί η υιοθέτηση αυτού του σύγχρονου τρόπου διαχείρισης των αποβλήτων αποτελεί συμβατική υποχρέωση μας έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και μια από τις βασικές αρχές της ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής πολιτικής με την οποία οφείλουμε να εναρμονιστούμε είναι ότι ο «ρυπαίνων πληρώνει».
Η στρατηγική αυτή αποτελείται από πέντε βασικούς πυλώνες: την κατασκευή τεσσάρων περιφερειακών μονάδων ολοκληρωμένων εγκαταστάσεων διαχείρισης αποβλήτων, την αποκατάσταση και μετέπειτα φροντίδα των σκυβαλότοπων, την κατασκευή του δικτύου πράσινων σημείων, την εφαρμογή της νομοθεσίας και των Κανονισμών για τη διαχείριση και ανακύκλωση αδρανών υλικών και την κατασκευή μονάδας καύσης για παραγωγή ενέργειας.
Όπως γνωρίζετε, ήδη, από την 1η Απριλίου 2010 έχει ολοκληρωθεί και τέθηκε σε πλήρη λειτουργία η μονάδα Λάρνακας-Αμμοχώστου, μια υπερσύγχρονη και πρωτοποριακή μονάδα ολοκληρωμένης διαχείρισης στερεών οικιακών απορριμμάτων, συγκρινόμενη ακόμη και με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Σε πλήρη λειτουργία βρίσκεται, επίσης, και ο διαμετακομιστικός σταθμός στη Σκαρίνου, ενώ τους αμέσως επόμενους μήνες αρχίζουν οι κατασκευαστικές εργασίες για τη δημιουργία του δεύτερου διαμετακομιστικού σταθμού στην περιοχή της ελεύθερης Αμμοχώστου.
Εντός των επόμενων λίγων μηνών προχωρούμε με την προκήρυξη προσφορών για τις μονάδες στις Επαρχίες Λευκωσίας και Λεμεσού. Μια διαδικασία που θα πάρει κάποιους μήνες για να ολοκληρωθεί, έτσι τέλος του 2012 ξεκινούν οι κατασκευαστικές εργασίες των δύο αυτών μονάδων, οι οποίες θα είναι έτοιμες να τεθούν σε λειτουργία το 2015. Παράλληλα, πολύ σύντομα τίθεται σε λειτουργία το νέο κύτταρο του ΧΥΤΑ στην Πάφο, του οποίου η κατασκευή έχει πρόσφατα ολοκληρωθεί. Επίσης, φέτος προχωρούμε και με τις διαδικασίες για την κατασκευή του δρόμου προσπέλασης προς τον Διαμετακομιστικό Σταθμό Πόλης Χρυσοχούς, αλλά και την ετοιμασία των μελετών για την αναβάθμιση του ΧΥΤΑ σε μονάδα ολοκληρωμένης διαχείρισης, που θα τεθεί σε λειτουργία το 2015, όπως και στις άλλες επαρχίες.
Εντός του δεύτερου εξαμήνου του 2012 αρχίζουν, επίσης, οι κατασκευαστικές εργασίες για την αποκατάσταση και μετέπειτα φροντίδα όλων των σκυβαλότοπων στις επαρχίες Λάρνακας, Αμμοχώστου και Πάφου, οι οποίοι ήδη έχουν κλείσει με τη λειτουργία του ΧΥΤΥ σε Λάρνακα/Αμμόχωστο και του ΧΥΤΑ σε Πάφο. Ως χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσης των κατασκευαστικών εργασιών, για μεν την Λάρνακα/Αμμόχωστο προβλέπεται το 2014, για δε την Πάφο το 2013. Με την κατασκευή των Μονάδων Ολοκληρωμένης Διαχείρισης των επαρχιών Λευκωσίας και Λεμεσού θα γίνουν και οι ανάλογες ενέργειες για την αποκατάσταση και την μετέπειτα φροντίδα των σκυβαλότοπων των δύο αυτών επαρχιών. Ήδη, πάντως, από τους 63 σκυβαλότοπους που λειτουργούσαν στις επαρχίες Λευκωσίας και Λεμεσού έχουμε κλείσει τους 57 και πλέον παραμένουν σε λειτουργία μόνο έξι: τρεις στην επαρχία Λευκωσίας και τρεις στην επαρχία Λεμεσού, με προοπτική πολύ σύντομα να περιορίσουμε ακόμη περισσότερο αυτό τον αριθμό.
Ένα άλλο σημαντικό κομμάτι των προβλεπόμενων έργων υποδομής στο πλαίσιο υλοποίησης της στρατηγικής μας για ολοκληρωμένη διαχείριση των στερεών αποβλήτων είναι το παγκύπριο δίκτυο πράσινων σημείων. Στα σημεία αυτά θα συλλέγονται και ανακυκλώνονται ειδικά ρεύματα υλικών, όπως χαρτί, γυαλί, κλαδέματα, έπιπλα κ.α., τα οποία δεν θα δέχονται οι Εγκαταστάσεις Ολοκληρωμένης Διαχείρισης και τα οποία οι πολίτες είναι συνηθισμένοι είτε να τα τοποθετούν στους κάδους με τα υπόλοιπα οικιακά απόβλητα, είτε να τα εναποθέτουν παράνομα στην ύπαιθρο. Σύμφωνα, λοιπόν, με τον προγραμματισμό που έχουμε κάνει, το πρώτο εξάμηνο του 2012 αρχίζουν οι εργασίες για την κατασκευή αυτού του δικτύου 38 σταθερών πράσινων σημείων σε όλη την Κύπρο που θα ολοκληρωθούν εντός του 2013. Όλα αυτά τα έργα, μιας συνολικής δαπάνης που υπερβαίνει τα €350 εκ., προωθούνται με συγχρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την προγραμματική περίοδο 2007 - 2013.
Παράλληλα, μετά και την έγκριση των σχετικών Κανονισμών για τη δημιουργία μονάδων ανακύκλωσης υλικών από εκσκαφές, κατεδαφίσεις και κατασκευές, προχωρούμε με την αδειοδότηση τέτοιων μονάδων στις διάφορες επαρχίες. Ήδη, στην επαρχία Λεμεσού έχει αδιεοδοτηθεί και λειτουργεί μια μονάδα, στην επαρχία Πάφου έχει αδειοδοτηθεί μια άλλη μονάδα, άλλες τρεις αιτήσεις που αφορούν τις επαρχίες Λεμεσού και Λάρνακας βρίσκονται στο τελικό στάδιο εξέτασης τους, ενώ αναμένεται η κατάθεση σχετικών αιτήσεων και από ιδιώτες που ενδιαφέρονται να δραστηριοποιηθούν στην επαρχία Λευκωσίας. Ως αποτέλεσμα, πολύ σύντομα θα υπάρχει ένα επαρκές σύστημα ανακύκλωσης αδρανών υλικών σε όλη την Κύπρο.
Με τη λειτουργία των μονάδων ανακύκλωσης αδρανών υλικών έχουν ενεργοποιηθεί και οι πρόνοιες των σχετικών Κανονισμών που προβλέπουν αυστηρές ποινές, οι οποίες μάλιστα αυξάνονται με αριθμητική πρόοδο, σε βάρος όσων προβαίνουν σε παράνομη απόρριψη των μπαζών. Για σκοπούς ελέγχου και πάταξης της παράνομης απόρριψης μπαζών έχουμε διορίσει εννέα μόνιμους επιθεωρητές, οι οποίοι συνεπικουρούνται στο έργο τους από 120 άλλους επόπτες, οι οποίοι έχουν διοριστεί από τις Επαρχιακές Διοικήσεις, ενώ αναμένουμε τον διορισμό και από την Τοπική Αυτοδιοίκηση αυτών που θα ενεργούν όπως οι επιθεωρητές.
Ένας άλλος στόχος που θέσαμε, και ο οποίος τυγχάνει της πλήρους στήριξης και της ΕΕ, είναι η δημιουργία μιας σύγχρονης μονάδας ενεργειακής αξιοποίησης, η οποία ουσιαστικά θα χρησιμοποιεί το επεξεργασμένο οργανικό υλικό που θα παίρνουμε από όλες τις μονάδες ολοκληρωμένης διαχείρισης στερεών αποβλήτων, για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, ισχύος μέχρι 50 Μεγαβάτ ημερησίως.
Η χωροθέτηση όλων των έργων έχει αποφασιστεί μετά από συνεννόηση και πλήρη συμφωνία με τις Τοπικές Αρχές των επηρεαζόμενων Δήμων και Κοινοτήτων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να υπάρξει κατά τόπους κάποια καθυστέρηση στην υλοποίηση των έργων, όμως, αυτή η πρακτική, αφενός συνάδει και με τις απαιτήσεις της ΕΕ και, αφετέρου διασφαλίζει αυτό που θέλουμε να επιτύχουμε, να υπάρχει δηλαδή κοινωνική αποδοχή των όσων κάνουμε σε τοπικό επίπεδο. Ένα ακόμη σημαντικό βήμα που έχουμε κάνει είναι πως για όλες τις μονάδες, είτε αυτές βρίσκονται σε λειτουργία, είτε υπό κατασκευή, έχουν διοριστεί οι διαχειριστικές επιτροπές στις οποίες συμμετέχουν εκπρόσωποι των Δήμων και Κοινοτήτων, και στις οποίες σταδιακά μεταφέρεται η ευθύνη της διαχείρισης των μονάδων.
Και με αυτή την ευκαιρία θα επαναλάβω πως ανεξάρτητα και πέρα από τις όποιες δυσκολίες και προσκόμματα, εμείς προχωρούμε αποφασιστικά με την υλοποίηση της στρατηγικής μας και καλούμε τις Τοπικές Αρχές και τις τοπικές κοινωνίες στο σύνολο τους συνεργάτες και σύμμαχους μας σε αυτή την προσπάθεια για να οδηγήσουμε την Κύπρο μας στη σύγχρονη και ασφαλή για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον διαχείριση των αποβλήτων».
Ο Υπουργός Εσωτερικών, στη συνέχεια, απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων διευκρίνισε τα ακόλουθα: «Για να μπορεί να λειτουργήσει η Μονάδα Καύσης θα πρέπει να τελειώσουν οι Επαρχιακές Μονάδες Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, οι οποίες θα παράγουν το οργανικό υλικό που θα μεταφέρεται προς επεξεργασία για παραγωγή ενέργειας. Υπάρχει πιθανότητα μετά από συνεννόηση που έγινε με τη ΡΑΕΚ, η παραγωγή ενέργειας να επιχορηγείται από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Στόχος είναι μέχρι το τέλος του 2012 να προχωρήσουμε με τις αναγκαίες διαδικασίες για την κατασκευή της Μονάδας Καύσης και, παράλληλα, να αρχίσουν οι κατασκευαστικές εργασίες των Μονάδων Ολοκληρωμένης Διαχείρισης τέλος του 2012, ούτως ώστε το 2015 να τεθούν όλες σε πλήρη λειτουργία.
Συνεπώς, τηρώντας αυτό το χρονοδιάγραμμα, το οποίο υπερκαλύπτει τους προκαθορισμένους στόχους της ΕΕ που παραπέμπουν στο 2020, το 2015 θα έχουμε περάσει σε μια σύγχρονη και ολοκληρωμένη διαχείριση στερεών αποβλήτων, στην πλήρη αποκατάσταση των σκυβαλότοπων, αλλά και στην πλήρη ανάκτηση των υλικών και αξιοποίηση του για σκοπούς παραγωγής ενέργειας».
Αναφορικά με το παγκύπριο δίκτυο πράσινων σημείων, ο Υπουργός Εσωτερικών ανέφερε ότι στην παρούσα φάση η διαδικασία βρίσκεται στο στάδιο των προσφορών και αναμένεται ότι μέχρι το 2013 θα ολοκληρωθούν οι εργασίες κατασκευής του δικτύου, διευκρινίζοντας ότι το μέγεθος των κατασκευών, όπως και το κόστος, θα ποικίλει ανάλογα με τις ανάγκες σε όγκο των υλικών που θα υπάρχουν στην κάθε περιοχή.
Όπως επισήμανε ο κ. Συλικιώτης, για την υλοποίηση της στρατηγικής ολοκληρωμένης διαχείρισης των αποβλήτων απαιτούνται πολύχρονες διαδικασίες, κυρίως, λόγω του γεγονότος ότι όλα τα έργα υποδομής συγχρηματοδοτούνται από την ΕΕ, η οποία προϋποθέτει χρονοβόρες και απαιτητικές διαδικασίες προκειμένου να εγκρίνει και στη συνέχεια να αποδεσμεύσει τα σχετικά κονδύλια.
