Χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια στην παρουσίαση του πεντάτομου έργου «Ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας» του δημοσιογραφικού οργανισμού «Ο Φιλελεύθερος», χθες
14/10/2010
Εκφράζω τη λύπη μου γιατί ειλημμένες υποχρεώσεις δεν μου επέτρεψαν να παρευρεθώ στη σημερινή εκδήλωση για την παρουσίαση του πεντάτομου έργου «Ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας», του δημοσιογραφικού οργανισμού «Ο Φιλελεύθερος». Θέλω να συγχαρώ τους εμπνευστές αυτής της ιδέας αλλά και όλους όσοι συνέβαλαν στην πραγμάτωσή της. Η έκδοση του πεντάτομου έργου έρχεται να προσθέσει ακόμα ένα σημαντικό κρίκο στην αλυσίδα των εκδόσεων που ο οργανισμός «Ο Φιλελεύθερος» προσφέρει στην κυπριακή κοινωνία. Γι’ αυτό το πλούσιο εκδοτικό έργο είναι άξιος συγχαρητηρίων.
Η ιστορία για κάθε κράτος και λαό είναι τεράστιας σημασίας τόσο για τον αυτοπροσδιορισμό τους όσο και για τη γνώση και αξιολόγηση του παρελθόντος τους. Γι’ αυτό, άλλωστε, οι συζητήσεις για το τι αντιπροσωπεύει και πού αποσκοπεί η ιστορία έχουν μεγάλη διάρκεια που χάνεται στα βάθη της αρχαιότητας. Δεν είναι λίγοι αυτοί που για να καταδείξουν ότι η ιστορία αποτελεί αντικείμενο συζήτησης από αρχαιοτάτων χρόνων παραπέμπουν στις θεωρίες αλλά και τις διαφορετικές προσεγγίσεις του Θουκυδίδη και του Ηρόδοτου.
Δεν είναι βέβαια αντικείμενο του παρόντος χαιρετισμού η θεωρία της ιστορίας. Λαμβάνουμε ως δεδομένο και υιοθετούμε αυτό που όλοι παραδέχονται και υπογραμμίζουν. Δηλαδή, τη σημαντικότητα του ρόλου της ιστορίας.
Ο ρόλος της ιστορίας είναι σημαντικός από τη στιγμή που αυτή ουσιαστικά αναπαράγει και αναστοχάζεται το παρελθόν στο σήμερα. Το αποτέλεσμα δε του αναστοχασμού αξιοποιείται για τη στήριξη της προοπτικής του αύριο.
Ο αναστοχασμός του παρελθόντος επιβάλλει την αξιολόγηση και την εκτίμηση ιστορικών γεγονότων και προσώπων, αποφάσεων, ενεργειών και εξελίξεων. Επιβάλλει την αντιπαραβολή του αποτελέσματος με τους επιδιωκόμενους στόχους για να κριθεί η ευστοχία ή η αστοχία των αποφάσεων. Το αποτέλεσμα είναι το κριτήριο της ορθότητας και της εγκυρότητας των όποιων αποφάσεων και ενεργειών, της όποιας πολιτικής ακολουθήθηκε προς εκπλήρωση συγκεκριμένων στόχων.
Η ιστορία προσφέρει απλόχερα εμπειρίες και γνώσεις για τον ορθό προσανατολισμό της πολιτικής. Για να επιτελεί, όμως, έναν τέτοιο ρόλο επιβάλλεται οι προσεγγίσεις και οι αναγνώσεις της ιστορίας να είναι διαλεκτικές, σφαιρικές, επιστημονικές και ορθολογικές. Να επιμετρούνται τα αντικειμενικά δεδομένα κάθε εποχής και ιστορικής περιόδου και με συνέπεια, μακριά από συναισθηματισμούς, να καθορίζονται στόχοι, να οριοθετούνται πορείες και να λαμβάνονται αποφάσεις.
Ιστορία δεν είναι η απλή καταγραφή ή η παράθεση γεγονότων. Η ιστορία επιτελεί τον πιο ουσιαστικό από τους πολλαπλούς ρόλους της, αυτόν της καθοδηγητικής πυξίδας, όταν μετατρέπεται σε διερευνητική διαδικασία, όταν φτάνει πίσω από τα γεγονότα για να εντοπίσει αίτια και αιτιατά, για να αναδείξει συμφέροντα, κίνητρα και σκοπιμότητες έτσι ώστε η αλληλουχία των γεγονότων να αποκτά λογική.
Είναι αδιαμφισβήτητη αλήθεια ότι η πολιτική πρέπει πρώτα και πάνω απ’ όλα να στηρίζεται στη λογική, χωρίς όμως να παραγνωρίζει αρχές και αξίες. Αντίθετα! Πρέπει να καθοδηγείται από αυτές. Μόνο όταν στηρίζεται στη λογική και στα πραγματικά δεδομένα και εμπνέεται από αρχές η όποια πολιτική μπορεί να είναι έγκυρη και αποτελεσματική.
Φίλες και φίλοι,
Η Κυπριακή Δημοκρατία ανήκει στην κατηγορία των νεότερων κρατών που απέκτησαν την ανεξαρτησία τους με την αποτίναξη της αποικιοκρατίας έπειτα από σκληρό και μακρύ αγώνα. Η Δημοκρατία μας έχει συμπληρώσει φέτος μισό αιώνα ζωής, επέτειο την οποία τιμούμε με περηφάνια. Μέσα σ’ αυτήν τη σχετικά μικρή χρονική περίοδο χώρεσαν πολλά. Και θετικά και αρνητικά. Και χαρές και λύπες. Και κατακτήσεις, αλλά και τραγωδίες.
Από τη μια αυτή η πορεία, που είναι διάσπαρτη με τόσο αντιφατικά δεδομένα, είναι έκφραση των δυνατοτήτων και των προοπτικών που δημιούργησε το χαρμόσυνο γεγονός της έστω υπό δεσμεύσεις ανεξαρτησίας, παρότι οι πόθοι έμειναν αδικαίωτοι και οι στόχοι ανεκπλήρωτοι από την κατάληξη του απελευθερωτικού αγώνα. Από την άλλη, η αντιφατική πορεία οδήγησε σε τραγωδίες και καταστροφές, αποτέλεσμα ξένων επιβουλών, συνομωσιών αλλά και πολιτικών που στόχευαν στην εξυπηρέτηση αλλότριων στυγνών συμφερόντων που διακυβεύονταν στο πεδίο της γεωστρατηγικής. Η Κύπρος έπεσε θύμα πολιτικών που στόχευαν στην εξυπηρέτηση αυτών των συμφερόντων επειδή κατέχει μια εξαιρετικής σημασίας γεωγραφική θέση στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων. Είναι αλήθεια, όμως, ότι στις τραγωδίες οδήγησαν, δυστυχώς, και δικά μας λάθη, λανθασμένες αποφάσεις και ενέργειες με αποκορύφωμα το προδοτικό, φασιστικό πραξικόπημα της Χούντας των Αθηνών και της ΕΟΚΑ Β’ , το οποίο τελικά εκμεταλλεύτηκε η Τουρκία το 1974 για να εισβάλει παράνομα και έκτοτε να παραβιάζει την εδαφική ακεραιότητα και την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας με την κατοχή του 37% του εδάφους της χώρας μας.
Υπό το φως του συνεχιζόμενου για τριάντα έξι χρόνια αντικατοχικού αγώνα του λαού μας, η σύγχρονη κυπριακή ιστορία πρέπει να αποτελεί πυξίδα για ορθό προσανατολισμό της πολιτικής μας. Μιας πολιτικής που να στηρίζεται σε αρχές και να χαρακτηρίζεται ταυτόχρονα από ρεαλισμό. Μιας πολιτικής που στοχεύει στον τερματισμό της κατοχής και στην επανένωση του εδάφους, του λαού, των θεσμών και της οικονομίας στα πλαίσια μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ, για ένα κράτος με μια κυριαρχία, ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα. Ένα κράτος στο οποίο θα γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι βασικές ελευθερίες ολόκληρου του λαού. Σε ένα κράτος όπου όλοι οι πολίτες – Ελληνοκύπριοι, Τουρκοκύπριοι, Μαρωνίτες, Αρμένιοι και Λατίνοι – να συνεργάζονται αρμονικά σε συνθήκες πλήρους ελευθερίας, μόνιμης ειρήνης και ασφάλειας και να οικοδομούν το μέλλον της κοινής τους πατρίδας χωρίς έξωθεν επεμβάσεις.
Για την εκπλήρωση αυτού του στόχου, αυτού του μεγαλεπήβολου οράματος που θα ανοίξει νέες προοπτικές και νέους ορίζοντες στην πατρίδα και το λαό μας, θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε.
Ας ελπίσουμε ότι σύντομα θα προκύψει η ανάγκη για συγγραφή ενός ακόμα τόμου, του έκτου, για να καταγράψει τις ιστορικές στιγμές της επίτευξης λύσης στο Κυπριακό που θα σημάνει τη δικαίωση του λαού μας.
Εκφράζω ξανά στο «Φιλελεύθερο» και στους συντελεστές του έργου τα συγχαρητήριά μου. Καλή συνέχεια!
Σημ: Το χαιρετισμό διάβασε εκ μέρους του Προέδρου της Δημοκρατίας ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος κ. Στέφανος Στεφάνου.
