Ο Πρωθυπουργός της Ελληνικής
Δημοκρατίας κ. Αλέξης Τσίπρας προέβη σε δηλώσεις μετά από την
ολοκλήρωση των εργασιών της 5ης Συνόδου Κορυφής των Νοτίων Χωρών της ΕΕ
Πραγματοποιήθηκε σήμερα, 29 Ιανουαρίου 2019, στο Συνεδριακό Κέντρο «Φιλοξενία» στην Λευκωσία, η 5η
Σύνοδος Κορυφής των Νοτίων Χωρών της ΕΕ. Τη Σύνοδο φιλοξένησε ο
Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης με τη συμμετοχή του
Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας κ. Emmanuel Macron, των Πρωθυπουργών
της Δημοκρατίας της Μάλτας κ. Joseph Muscat, της Ελληνικής Δημοκρατίας
κ. Αλέξη Τσίπρα, της Ιταλικής Δημοκρατίας κ. Giuseppe Conte, της
Πορτογαλικής Δημοκρατίας κ. Antonio Costa, και του Υπουργού Εξωτερικών
του Βασιλείου της Ισπανίας κ. Josep Borrell Fontelles.
Μετά από την ολοκλήρωση των εργασιών της Συνόδου, οι Αρχηγοί των έξι Κρατών και Κυβερνήσεων και ο Υπουργός Εξωτερικών του Βασιλείου της Ισπανίας, προέβησαν σε δηλώσεις προς τα ΜΜΕ.
Μιλώντας στα Ελληνικά, ο Πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας είπε:
«Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, τον Πρόεδρο και φίλο Νίκο Αναστασιάδη, για τη φιλοξενία του. Να ευχαριστήσω βεβαίως και τον Εμμανουέλ [Μακρόν] αλλά και όλους τους συναδέλφους που είπανε πολύ καλά λόγια σε αυτή τη Σύνοδο για τη σημαντική επιτυχία της Ευρώπης– εγώ έτσι το βλέπω – κι όχι της Ελλάδας και της Βορείας Μακεδονίας για την επίλυση μιας πολύ σημαντικής διαφοράς.
Για μένα, το πιο σημαντικό σήμερα και η πιο σημαντική είδηση, είναι ότι ξαναβρισκόμαστε μαζί και οι επτά μετά από σχεδόν έναν χρόνο, κι ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι ο Νότος της Ευρώπης συναντιέται στο νοτιοανατολικότερο άκρο της Ευρώπης, στην Κύπρο. Και δίδουμε ένα μήνυμα ενότητας και αποφασιστικότητας να υπερασπιστούμε, πάρα τις οποίες διαφορές μπορεί να έχουμε – και έχουμε διαφορές πολιτικές – να υπερασπιστούμε τις βασικές ευρωπαϊκές αξίες, να υπερασπιστούμε την προοπτική της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, να υπερασπιστούμε όμως και το διεθνές δίκαιο και να ‘παίξουμε’ ένα καταλυτικό ρόλο το επόμενο διάστημα, τόσο στις εξελίξεις που αφορούν στην Ευρώπη όσο και στις περιφερειακές εξελίξεις.
Οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, δεν υπάρχει αμφιβολία, βιώσαν το προηγούμενο διάστημα με ιδιαίτερο τρόπο τις σημαντικότερες κρίσεις που πέρασε η Ευρωπαϊκή Ένωση, τόσο την οικονομική κρίση όσο και την μεταναστευτική και προσφυγική κρίση. Συνεπώς, έχουμε ένα λόγο παραπάνω, και μέσα και από την εμπειρία που έχουμε αποκομίσει, να παλεύουμε μαζί για να αντιμετωπίσουμε τις περιφερειακές ανισότητες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μια προοπτική κοινωνικής σύγκλισης και σύγκλισης μεταξύ των χωρών κρατών μελών, αλλά βεβαίως έχουμε και κάθε λόγο να θέλουμε να αντιμετωπιστεί η μεταναστευτική κρίση μέσα από το πρίσμα της Αρχής Αλληλεγγύης και του διαμοιρασμού της ευθύνης, κι όχι μέσα από μια αντίληψη που λέει θέλει τον καθένα να αντιμετωπίζει τα προβλήματα μόνος του, ιδίως, δε, όταν αυτά τα προβλήματα δεν αφορούν τον καθένα ξεχωριστά αλλά αφορούν στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πιστεύω ακράδαντα ότι οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που κυριαρχεί η λογική του απομονωτισμού, η λογική της εθνικής περιχαράκωσης, σε μια εποχή όπου ο ρατσισμός και η ξενοφοβία γίνονται ηγεμονικός πολιτικός λόγος, μπορούν – και μέσα από την παράδοση και την κουλτούρα τους αλλά και τη διαφορετική στοχοπροσήλωσή τους – να δώσουν, να δώσουμε ένα μήνυμα συνεργασίας κι ένα μήνυμα ότι υπάρχουν ευρωπαϊκές λύσεις σε όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε.
Θα ήθελα να μείνω λίγο περισσότερο στο θέμα της μεταναστευτικής κρίσης. Στη συζήτησή μας, άλλωστε, πήρε ίσως τον περισσότερο χρόνο. Τονίσαμε την ανάγκη η Ευρώπη να αποκτήσει ένα νέο κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου, στη βάση της αλληλεγγύης και του δίκαιου καταμερισμού των ευθυνών. Δεν μπορούμε να μιλάμε όμως για αλληλεγγύη χωρίς αυτό πρακτικά να εκφράζεται, δηλαδή χωρίς τη δημιουργία ενός μηχανισμού αναδιανομής των αιτητών ασύλου μεταξύ των κρατών μελών. Και άρα, αποτελεί για εμάς μια σημαντική προτεραιότητα το επόμενο διάστημα η αναθεώρηση της Συνθήκης του Δουβλίνου. Όπως επίσης, για να περάσω και στα θέματα που απασχόλησαν τη συνάντησή μας, και αφορούν στο μέλλον της Ευρωζώνης και τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που χρειάζονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ευρωζώνη ειδικότερα, συμφωνήσαμε ότι πρέπει το επόμενο διάστημα από κοινού να παλέψουμε και να διεκδικήσουμε εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης την προοπτική ενός προϋπολογισμού της Ευρωζώνης, την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης, καθώς και στην κατεύθυνση της αντιμετώπισης των κοινωνικών ανισοτήτων και της σύγκλισης ενός ευρωπαϊκού ταμείου για την καταπολέμηση της ανεργίας.
Συζητήσαμε και για τις περιφερειακές εξελίξεις –και πως και να μην συζητήσουμε άλλωστε αφού βρισκόμαστε στην Κύπρο– και για την Τουρκία και τη σημασία που έχει η συνεργασία και ο διάλογος της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία σε μια σειρά από τομείς – από την οικονομία, την ενέργεια ως τη μετανάστευση, αλλά και για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Εγώ θα έχω την ευκαιρία την επόμενη εβδομάδα που θα βρεθώ στην Κωνσταντινούπολη να συναντήσω τον Πρόεδρο Ερντογάν, και πέραν από τις δικές μου βεβαίως σκέψεις, θα του μεταφέρω και το κλίμα της σημερινής συνάντησης, διότι πιστεύω ότι και οι εφτά εδώ συμφωνούμε ότι οι σχέσεις της κάθε χώρας ξεχωριστά αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία, πρέπει να βασίζονται στον αμοιβαίο σεβασμό και πάνω από όλα στον σεβασμό του διεθνούς δικαίου. Επιβάλλεται να υπάρξει σεβασμός από την Τουρκιά του διεθνούς δικαίου, τόσο στην Ανατολική Μεσόγειο όσο και στο Αιγαίο. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι αυτονόητο ότι όλοι μας στηρίζουμε την προοπτική μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού, στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ αλλά και στη βάση του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Πράγμα που σημαίνει ότι αυτή η λύση δεν μπορεί να έχει παρεμβάσεις τρίτων, τρίτους εγγυητές, ούτε βεβαίως κατοχικά στρατεύματα. Από την άλλη, θέλω να υπογραμμίσω ότι η όποια λύση θα είναι προς όφελος – και πρέπει να είναι προς όφελος και παλεύουμε να είναι προς όφελος όλου του κυπριακού λαού, δηλαδή Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων – όπως επίσης πιστεύω ότι και τα όποια οφέλη από την αξιοποίηση των φυσικών πόρων που είναι κυριαρχικό δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας και το έχουμε τονίσει αυτό επανειλημμένως πρέπει να είναι οφέλη τα οποία θα μοιραστούν εξίσου και δίκαια, ισότιμα, τόσο σε Ελληνοκύπριους όσο και σε Τουρκοκύπριους.
Κουβεντιάσαμε και για τα ενεργειακά, και θα κουβεντιάσουμε και στο δείπνο για αυτά. Θα ήθελα να πω ότι ιδιαίτερης γεωπολιτικής σημασίας ενεργειακό έργο για τη μεταφορά ενεργειακών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου στην Ευρώπη, είναι ο αγωγός Eastmed και πιστεύω ότι αυτό το έργο είναι ένα έργο που πρέπει να μας βρει όλους να συνεργαζόμαστε στην προοπτική της υλοποίησής του αλλά και στην προοπτική της εξασφάλισης της ασφαλούς μεταφοράς των ενεργειακών πόρων από την Ανατολική Μεσόγειο στον ευρωπαϊκό χώρο, στο πλαίσιο της πολλαπλότητας των πηγών και των δρόμων ενέργειας, μια αρχή την οποία όλοι στηρίζουμε.
Με αυτές τις σκέψεις θα ήθελα για άλλη μια φορά να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, τον φίλο Νίκο, για τη φιλοξενία και να επαναλάβω ότι, το μήνυμα που δίδουμε σήμερα εδώ είναι ένα μήνυμα συμπόρευσης προς την κατεύθυνση εξεύρεσης κοινών ευρωπαϊκών λύσεων. Το μήνυμα που δίδει η προσπάθεια η επιτυχής που είχαμε σε ό,τι αφορά στην τριακονταετή διαφωνία που είχαμε με τη Βόρεια Μακεδονία για την ονομασία είναι επίσης ένα μήνυμα ότι υπάρχουν ευρωπαϊκές λύσεις μέσα από τον διάλογο και μέσα από την αλληλοκατανόηση. Πιστεύουμε σε μια Ευρώπη που μπορεί να δίδει λύσεις αντί να βυθίζεται στην εσωστρέφεια και βεβαίως, πιστεύουμε και σε μια Ευρώπη που θα είναι πιο αποτελεσματική και ταυτόχρονα πιο δημοκρατική και πιο κοινωνική. Και βεβαίως, σε μια Ευρώπη η οποία θα μπορεί, πέραν από το να λύνει τα δικά της προβλήματα, να παίζει κι έναν ουσιαστικό στη διεθνή σκηνή ως πυλώνας ειρήνης και σταθερότητας, και θέλω να επαναλάβω ότι η προσπάθειά μας και των εφτά εδώ ιδιαίτερα στην Κύπρο, σηματοδοτεί ότι είμαστε αποφασισμένοι να δουλέψουμε για την ειρήνη και τη σταθερότητα σε αυτήν την αποσταθεροποιημένη περιοχή της Ευρώπης, που είναι η νοτιοανατολική Μεσόγειος.»
Μετά από την ολοκλήρωση των εργασιών της Συνόδου, οι Αρχηγοί των έξι Κρατών και Κυβερνήσεων και ο Υπουργός Εξωτερικών του Βασιλείου της Ισπανίας, προέβησαν σε δηλώσεις προς τα ΜΜΕ.
Μιλώντας στα Ελληνικά, ο Πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας είπε:
«Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, τον Πρόεδρο και φίλο Νίκο Αναστασιάδη, για τη φιλοξενία του. Να ευχαριστήσω βεβαίως και τον Εμμανουέλ [Μακρόν] αλλά και όλους τους συναδέλφους που είπανε πολύ καλά λόγια σε αυτή τη Σύνοδο για τη σημαντική επιτυχία της Ευρώπης– εγώ έτσι το βλέπω – κι όχι της Ελλάδας και της Βορείας Μακεδονίας για την επίλυση μιας πολύ σημαντικής διαφοράς.
Για μένα, το πιο σημαντικό σήμερα και η πιο σημαντική είδηση, είναι ότι ξαναβρισκόμαστε μαζί και οι επτά μετά από σχεδόν έναν χρόνο, κι ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι ο Νότος της Ευρώπης συναντιέται στο νοτιοανατολικότερο άκρο της Ευρώπης, στην Κύπρο. Και δίδουμε ένα μήνυμα ενότητας και αποφασιστικότητας να υπερασπιστούμε, πάρα τις οποίες διαφορές μπορεί να έχουμε – και έχουμε διαφορές πολιτικές – να υπερασπιστούμε τις βασικές ευρωπαϊκές αξίες, να υπερασπιστούμε την προοπτική της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, να υπερασπιστούμε όμως και το διεθνές δίκαιο και να ‘παίξουμε’ ένα καταλυτικό ρόλο το επόμενο διάστημα, τόσο στις εξελίξεις που αφορούν στην Ευρώπη όσο και στις περιφερειακές εξελίξεις.
Οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, δεν υπάρχει αμφιβολία, βιώσαν το προηγούμενο διάστημα με ιδιαίτερο τρόπο τις σημαντικότερες κρίσεις που πέρασε η Ευρωπαϊκή Ένωση, τόσο την οικονομική κρίση όσο και την μεταναστευτική και προσφυγική κρίση. Συνεπώς, έχουμε ένα λόγο παραπάνω, και μέσα και από την εμπειρία που έχουμε αποκομίσει, να παλεύουμε μαζί για να αντιμετωπίσουμε τις περιφερειακές ανισότητες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μια προοπτική κοινωνικής σύγκλισης και σύγκλισης μεταξύ των χωρών κρατών μελών, αλλά βεβαίως έχουμε και κάθε λόγο να θέλουμε να αντιμετωπιστεί η μεταναστευτική κρίση μέσα από το πρίσμα της Αρχής Αλληλεγγύης και του διαμοιρασμού της ευθύνης, κι όχι μέσα από μια αντίληψη που λέει θέλει τον καθένα να αντιμετωπίζει τα προβλήματα μόνος του, ιδίως, δε, όταν αυτά τα προβλήματα δεν αφορούν τον καθένα ξεχωριστά αλλά αφορούν στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πιστεύω ακράδαντα ότι οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που κυριαρχεί η λογική του απομονωτισμού, η λογική της εθνικής περιχαράκωσης, σε μια εποχή όπου ο ρατσισμός και η ξενοφοβία γίνονται ηγεμονικός πολιτικός λόγος, μπορούν – και μέσα από την παράδοση και την κουλτούρα τους αλλά και τη διαφορετική στοχοπροσήλωσή τους – να δώσουν, να δώσουμε ένα μήνυμα συνεργασίας κι ένα μήνυμα ότι υπάρχουν ευρωπαϊκές λύσεις σε όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε.
Θα ήθελα να μείνω λίγο περισσότερο στο θέμα της μεταναστευτικής κρίσης. Στη συζήτησή μας, άλλωστε, πήρε ίσως τον περισσότερο χρόνο. Τονίσαμε την ανάγκη η Ευρώπη να αποκτήσει ένα νέο κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου, στη βάση της αλληλεγγύης και του δίκαιου καταμερισμού των ευθυνών. Δεν μπορούμε να μιλάμε όμως για αλληλεγγύη χωρίς αυτό πρακτικά να εκφράζεται, δηλαδή χωρίς τη δημιουργία ενός μηχανισμού αναδιανομής των αιτητών ασύλου μεταξύ των κρατών μελών. Και άρα, αποτελεί για εμάς μια σημαντική προτεραιότητα το επόμενο διάστημα η αναθεώρηση της Συνθήκης του Δουβλίνου. Όπως επίσης, για να περάσω και στα θέματα που απασχόλησαν τη συνάντησή μας, και αφορούν στο μέλλον της Ευρωζώνης και τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που χρειάζονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ευρωζώνη ειδικότερα, συμφωνήσαμε ότι πρέπει το επόμενο διάστημα από κοινού να παλέψουμε και να διεκδικήσουμε εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης την προοπτική ενός προϋπολογισμού της Ευρωζώνης, την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης, καθώς και στην κατεύθυνση της αντιμετώπισης των κοινωνικών ανισοτήτων και της σύγκλισης ενός ευρωπαϊκού ταμείου για την καταπολέμηση της ανεργίας.
Συζητήσαμε και για τις περιφερειακές εξελίξεις –και πως και να μην συζητήσουμε άλλωστε αφού βρισκόμαστε στην Κύπρο– και για την Τουρκία και τη σημασία που έχει η συνεργασία και ο διάλογος της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία σε μια σειρά από τομείς – από την οικονομία, την ενέργεια ως τη μετανάστευση, αλλά και για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Εγώ θα έχω την ευκαιρία την επόμενη εβδομάδα που θα βρεθώ στην Κωνσταντινούπολη να συναντήσω τον Πρόεδρο Ερντογάν, και πέραν από τις δικές μου βεβαίως σκέψεις, θα του μεταφέρω και το κλίμα της σημερινής συνάντησης, διότι πιστεύω ότι και οι εφτά εδώ συμφωνούμε ότι οι σχέσεις της κάθε χώρας ξεχωριστά αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία, πρέπει να βασίζονται στον αμοιβαίο σεβασμό και πάνω από όλα στον σεβασμό του διεθνούς δικαίου. Επιβάλλεται να υπάρξει σεβασμός από την Τουρκιά του διεθνούς δικαίου, τόσο στην Ανατολική Μεσόγειο όσο και στο Αιγαίο. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι αυτονόητο ότι όλοι μας στηρίζουμε την προοπτική μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού, στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ αλλά και στη βάση του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Πράγμα που σημαίνει ότι αυτή η λύση δεν μπορεί να έχει παρεμβάσεις τρίτων, τρίτους εγγυητές, ούτε βεβαίως κατοχικά στρατεύματα. Από την άλλη, θέλω να υπογραμμίσω ότι η όποια λύση θα είναι προς όφελος – και πρέπει να είναι προς όφελος και παλεύουμε να είναι προς όφελος όλου του κυπριακού λαού, δηλαδή Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων – όπως επίσης πιστεύω ότι και τα όποια οφέλη από την αξιοποίηση των φυσικών πόρων που είναι κυριαρχικό δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας και το έχουμε τονίσει αυτό επανειλημμένως πρέπει να είναι οφέλη τα οποία θα μοιραστούν εξίσου και δίκαια, ισότιμα, τόσο σε Ελληνοκύπριους όσο και σε Τουρκοκύπριους.
Κουβεντιάσαμε και για τα ενεργειακά, και θα κουβεντιάσουμε και στο δείπνο για αυτά. Θα ήθελα να πω ότι ιδιαίτερης γεωπολιτικής σημασίας ενεργειακό έργο για τη μεταφορά ενεργειακών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου στην Ευρώπη, είναι ο αγωγός Eastmed και πιστεύω ότι αυτό το έργο είναι ένα έργο που πρέπει να μας βρει όλους να συνεργαζόμαστε στην προοπτική της υλοποίησής του αλλά και στην προοπτική της εξασφάλισης της ασφαλούς μεταφοράς των ενεργειακών πόρων από την Ανατολική Μεσόγειο στον ευρωπαϊκό χώρο, στο πλαίσιο της πολλαπλότητας των πηγών και των δρόμων ενέργειας, μια αρχή την οποία όλοι στηρίζουμε.
Με αυτές τις σκέψεις θα ήθελα για άλλη μια φορά να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, τον φίλο Νίκο, για τη φιλοξενία και να επαναλάβω ότι, το μήνυμα που δίδουμε σήμερα εδώ είναι ένα μήνυμα συμπόρευσης προς την κατεύθυνση εξεύρεσης κοινών ευρωπαϊκών λύσεων. Το μήνυμα που δίδει η προσπάθεια η επιτυχής που είχαμε σε ό,τι αφορά στην τριακονταετή διαφωνία που είχαμε με τη Βόρεια Μακεδονία για την ονομασία είναι επίσης ένα μήνυμα ότι υπάρχουν ευρωπαϊκές λύσεις μέσα από τον διάλογο και μέσα από την αλληλοκατανόηση. Πιστεύουμε σε μια Ευρώπη που μπορεί να δίδει λύσεις αντί να βυθίζεται στην εσωστρέφεια και βεβαίως, πιστεύουμε και σε μια Ευρώπη που θα είναι πιο αποτελεσματική και ταυτόχρονα πιο δημοκρατική και πιο κοινωνική. Και βεβαίως, σε μια Ευρώπη η οποία θα μπορεί, πέραν από το να λύνει τα δικά της προβλήματα, να παίζει κι έναν ουσιαστικό στη διεθνή σκηνή ως πυλώνας ειρήνης και σταθερότητας, και θέλω να επαναλάβω ότι η προσπάθειά μας και των εφτά εδώ ιδιαίτερα στην Κύπρο, σηματοδοτεί ότι είμαστε αποφασισμένοι να δουλέψουμε για την ειρήνη και τη σταθερότητα σε αυτήν την αποσταθεροποιημένη περιοχή της Ευρώπης, που είναι η νοτιοανατολική Μεσόγειος.»
