Δηλώσεις του Κυβερνητικού Εκπροσώπου στο Τρίτο Πρόγραμμα του ΡΙΚ για τον Συνεργατισμό
Ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος κ. Πρόδρομος Προδρόμου
απάντησε σήμερα σε ερωτήσεις για τον Συνεργατισμό στο πλαίσιο της
εκπομπής «Πρωινό Δρομολόγιο» του Τρίτου Προγράμματος του ΡΙΚ ως
ακολούθως:
Ερώτηση: Τι ακριβώς συμβαίνει με τη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα;
Απάντηση: Η Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα ήταν σε μια διαδικασία που με βάση τις αλλαγές που επιβάλλουν οι ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές θα έμπαινε σε μια νέα κατάσταση πραγμάτων με επενδυτές. Είχαμε δει να εκδηλώνεται επενδυτικό ενδιαφέρον. Στο μεσοδιάστημα όμως είδαμε δυστυχώς ένα κύμα διαδόσεων και φήμες, ακόμα και κάποιες δηλώσεις που έγιναν, και δημιούργησαν ένα επισφαλές κλίμα. Υπήρχαν ανησυχίες στο κοινό και αυτό θα ήταν κρίμα και άδικο για την ίδια τη Συνεργατική Τράπεζα που έκανε όλη αυτή την προσπάθεια με θετικά θα έλεγα αποτελέσματα, δηλαδή είχαν βρεθεί επενδυτές.
Εν πάση περιπτώσει, το Υπουργικό Συμβούλιο πήρε μια απόφαση γνωρίζοντας ότι η πορεία ήταν ασφαλής. Αυτό που έχει τώρα σημασία είναι ότι οι καταθέτες – και όλοι οι συμπολίτες μας – μπορούν να είναι σίγουροι ότι τα συμφέροντά τους είναι διασφαλισμένα. Μέχρι το τέλος του μήνα θα ληφθούν οι αποφάσεις που θα φέρουν τη Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα σε μια νέα κατάσταση πραγμάτων. Στο μεσοδιάστημα, η Κυβέρνηση έχει κάνει μια κατάθεση 2,5 δισεκατομμυρίων για την οποία δόθηκαν εξηγήσεις από το Υπουργείο Οικονομικών και είναι εξασφαλισμένη γι’ αυτή την κίνηση που κάνει διότι έχει ως αντίκρισμα τα περιουσιακά στοιχεία. Τα περιουσιακά στοιχεία μιας τράπεζας είναι τα δάνεια. Οι καταθέσεις δεν είναι περιουσιακά στοιχεία, είναι οφειλή. Κάποιοι διαμαρτύρονται και κάνουν σχόλια. Θα έπρεπε όλοι να ήμαστε πιο μετρημένοι. Το ζήτημα με το Συνεργατισμό προέκυψε το 2013 διότι τότε είχε καταγραφεί το πρόβλημα ενώ η ζημιά είχε γίνει προηγουμένως. Όταν όλη η Κύπρος από 20 δισεκατομμύρια ιδιωτικό χρέος το 2003 έφτασε στα 71-72 δισεκατομμύρια το 2013, εκεί ο Συνεργατισμός δυστυχώς είχε υποσκαφθεί και είχε καταλήξει σε κατάσταση που το 2013 η Κυβέρνηση αναγκάστηκε να βάλει το Συνεργατισμό κάτω από πρόγραμμα με κρατικά κεφάλαια. Από τότε γίνεται μια ολόκληρη συζήτηση για τα μη-εξυπηρετούμενα δάνεια.
Όντως υπάρχει η ανάγκη να προστατευτεί η πρώτη κατοικία αλλά αυτή η ανάγκη δεν μπορεί να είναι όλα αυτά τα δισεκατομμύρια που είναι απλήρωτα. Ας είμαστε ειλικρινείς μεταξύ μας. Όλος ο κόσμος λοιπόν δυστυχώς κατάλαβε ότι εδώ στην Κύπρο αρκετοί εκμεταλλεύονται την κατάσταση και δεν πληρώνουν τα δάνειά τους και αυτό είναι πολύ κακό. Θα πρέπει τώρα να προχωρήσουμε στην επόμενη φάση. Είμαστε στην Τραπεζική Ένωση και γι’ αυτό επιβάλλεται να ληφθούν αυτές οι αποφάσεις για το τραπεζικό σύστημα. Θα πρέπει να ξεχωρίσουν τα πράγματα, το είπαμε και στη σύσκεψη που είχαμε με όλα τα πολιτικά κόμματα και σ’ αυτό υπάρχει ομογνωμία.
Η σταθερή πορεία ανάκαμψης και τα περιθώρια που έχουμε επιτρέπουν εκείνο που δεν έκανε η Κύπρος το 2011. Ίσως θυμάστε ότι η Γερμανία και η Γαλλία έλεγαν «να στηρίξουμε τις τράπεζες για να μην την πληρώσει ο κόσμος». Η Κύπρος δυστυχώς τότε δεν μπορούσε να κάνει κάτι και καταλήξαμε σε μνημόνιο.
Το κράτος αυτήν τη στιγμή γίνεται ο καταθέτης στέλνοντας το μήνυμα στους υπόλοιπους καταθέτες ότι μπορούν να παραμείνουν ήσυχοι και ψύχραιμοι. Δεν κινδυνεύουν οι καταθέσεις τους. Έτσι θα δοθεί η δυνατότητα για να ληφθούν όσο γίνεται πιο συμφέρουσες αποφάσεις για το δημόσιο συμφέρον σχετικά με τις επενδυτικές προτάσεις που έχουν κατατεθεί. Το χρονικό περιθώριο που έχουμε είναι μόνο μερικές εβδομάδες για να τελειώσει η διαδικασία και να μπούμε σε νέο περιβάλλον.
Ερώτηση: Υπάρχει επίσημη απόφαση;
Απάντηση: Όπως αναφέρει και η σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών, όλα γίνονται σε διαρκή συνεννόηση με τις ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές. Δεν είμαστε μόνοι μας. Όλοι ξέρουμε ότι η Συνεργατική Τράπεζα είναι κάτω από την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ξέρουμε ότι τέλη Απρίλη η διαδικασία θα έχει τελειώσει. Το γενικότερο ορόσημο είναι ότι η Τραπεζική Ένωση προχωρεί σε βήματα παραπέρα από τα μέσα του έτους και μέχρι τότε θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι. Οι καταθέσεις θα είναι σε όλη την Τραπεζική Ένωση εξασφαλισμένες από όλους μαζί αμοιβαία. Αυτό είναι μία μεγάλη εξέλιξη. Μακάρι να υπήρχε πριν από το 2013, θα ευνοούσε και την Κύπρο.
Ερώτηση: Η κατάθεση των 2,5 δισεκατομμυρίων θα παραμείνει στον Συνεργατισμό;
Απάντηση: Θα τύχει του ίδιου χειρισμού όπως κάθε άλλη κατάθεση. Δεν μπορώ να πω με ακρίβεια τι θα γίνει, θα το δούμε στη διαδρομή. Το ποσό όμως καλύπτει παν ενδεχόμενο με τα στοιχεία που υπάρχουν ενώπιων του Υπουργείου Οικονομικών.
Ερώτηση: Τώρα που τα μη-εξυπηρετούμενα θα καταλήξουν στο κράτος, τα πράγματα δεν θα γίνουν χειρότερα;
Απάντηση: Το σύστημα ταυτόχρονα θα μεταρρυθμιστεί. Οι κακοπληρωτές θα πάψουν να είναι στην προστατευτική σκιά των προστατευόμενων. Θα αλλάξουν νομοθεσίες και διαδικασίες για να έχει νόημα αυτή η παρέμβαση του κράτους και να αποδίδεται δικαιοσύνη στον πολίτη τα λεφτά του οποίου θα χρησιμοποιηθούν. Επομένως, δεν θα εκμεταλλευτεί κανένας το σύστημα, ούτε καν αυτοί των οποίων τα δάνεια προστατεύονται. Και εδώ θα πρέπει να πούμε στον κόσμο ότι ναι μεν κάποιοι αντιμετωπίζουν έκτακτες δυσκολίες αλλά αυτό δεν θα ισχύει για πάντα. Αυτά δεν χαρίζονται. Αν μετά από κάποιο χρονικό διάστημα το «σπίτι τους» εξακολουθεί να μην είναι «σπίτι τους», θα πρέπει να πάρουν αποφάσεις οι ίδιοι. Το δημόσιο θα έρθει να διευκολύνει αυτούς τους ανθρώπους με καλύτερους όρους, όπως ήδη κάνει με παρεμβάσεις, π.χ. σχέδια αναδιάρθρωσης. Έχουν γίνει αναδιαρθρώσεις δισεκατομμυρίων. Δεν ήταν όμως αρκετές διότι η Κύπρος είχε φτάσει στο σημείο να έχει ιδιωτικά δάνεια ρεκόρ, 70 δισεκατομμύρια για χώρα με προϊόν 18 δισεκατομμύρια. Αυτά ήταν τα μεγέθη που μας έπνιξαν. Τώρα μπορούμε πιο συντονισμένα και με πολιτική συναίνεση να πάρουμε τις πιο συμφέρουσες αποφάσεις για τον πολίτη.
Ερώτηση: Τι αλλάζει τώρα με την κατάθεση των 2,5 δισεκατομμυρίων;
Απάντηση: Αντικειμενικά η πολιτική βούληση ήταν να δημιουργηθεί ένας φορέας. Εφόσον δημιουργηθεί, θα αφορούσε και τη Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα. Αυτό όμως δεν προδιαθέτει κατ’ ανάγκη τις αποφάσεις που θα ληφθούν για τη Συνεργατική.
Ερώτηση: Τότε, πώς διευρύνονται οι επενδυτικές επιλογές που υπάρχουν για τη Συνεργατική Τράπεζα;
Απάντηση: Υπάρχει άνεση χωρίς καμιά πίεση για να ληφθούν οι αποφάσεις που πρέπει. Δεν θα έπρεπε όμως να προσπαθήσουμε να μαντέψουμε ή να προκαταλάβουμε. Θα είναι η πιο συμφέρουσα απόφαση βάσει της κατάστασης πραγμάτων και ταυτόχρονα πρέπει να μεριμνήσουμε για το σύνολο του τραπεζικού συστήματος. Με την κίνηση αυτή όμως η Κυβέρνηση επιδιώκει κυρίως το να μην διακυβευθεί η σταθερότητα και να συνεχίσουμε με ασφάλεια.
(ΝΝ/ΑΧ)
Ερώτηση: Τι ακριβώς συμβαίνει με τη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα;
Απάντηση: Η Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα ήταν σε μια διαδικασία που με βάση τις αλλαγές που επιβάλλουν οι ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές θα έμπαινε σε μια νέα κατάσταση πραγμάτων με επενδυτές. Είχαμε δει να εκδηλώνεται επενδυτικό ενδιαφέρον. Στο μεσοδιάστημα όμως είδαμε δυστυχώς ένα κύμα διαδόσεων και φήμες, ακόμα και κάποιες δηλώσεις που έγιναν, και δημιούργησαν ένα επισφαλές κλίμα. Υπήρχαν ανησυχίες στο κοινό και αυτό θα ήταν κρίμα και άδικο για την ίδια τη Συνεργατική Τράπεζα που έκανε όλη αυτή την προσπάθεια με θετικά θα έλεγα αποτελέσματα, δηλαδή είχαν βρεθεί επενδυτές.
Εν πάση περιπτώσει, το Υπουργικό Συμβούλιο πήρε μια απόφαση γνωρίζοντας ότι η πορεία ήταν ασφαλής. Αυτό που έχει τώρα σημασία είναι ότι οι καταθέτες – και όλοι οι συμπολίτες μας – μπορούν να είναι σίγουροι ότι τα συμφέροντά τους είναι διασφαλισμένα. Μέχρι το τέλος του μήνα θα ληφθούν οι αποφάσεις που θα φέρουν τη Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα σε μια νέα κατάσταση πραγμάτων. Στο μεσοδιάστημα, η Κυβέρνηση έχει κάνει μια κατάθεση 2,5 δισεκατομμυρίων για την οποία δόθηκαν εξηγήσεις από το Υπουργείο Οικονομικών και είναι εξασφαλισμένη γι’ αυτή την κίνηση που κάνει διότι έχει ως αντίκρισμα τα περιουσιακά στοιχεία. Τα περιουσιακά στοιχεία μιας τράπεζας είναι τα δάνεια. Οι καταθέσεις δεν είναι περιουσιακά στοιχεία, είναι οφειλή. Κάποιοι διαμαρτύρονται και κάνουν σχόλια. Θα έπρεπε όλοι να ήμαστε πιο μετρημένοι. Το ζήτημα με το Συνεργατισμό προέκυψε το 2013 διότι τότε είχε καταγραφεί το πρόβλημα ενώ η ζημιά είχε γίνει προηγουμένως. Όταν όλη η Κύπρος από 20 δισεκατομμύρια ιδιωτικό χρέος το 2003 έφτασε στα 71-72 δισεκατομμύρια το 2013, εκεί ο Συνεργατισμός δυστυχώς είχε υποσκαφθεί και είχε καταλήξει σε κατάσταση που το 2013 η Κυβέρνηση αναγκάστηκε να βάλει το Συνεργατισμό κάτω από πρόγραμμα με κρατικά κεφάλαια. Από τότε γίνεται μια ολόκληρη συζήτηση για τα μη-εξυπηρετούμενα δάνεια.
Όντως υπάρχει η ανάγκη να προστατευτεί η πρώτη κατοικία αλλά αυτή η ανάγκη δεν μπορεί να είναι όλα αυτά τα δισεκατομμύρια που είναι απλήρωτα. Ας είμαστε ειλικρινείς μεταξύ μας. Όλος ο κόσμος λοιπόν δυστυχώς κατάλαβε ότι εδώ στην Κύπρο αρκετοί εκμεταλλεύονται την κατάσταση και δεν πληρώνουν τα δάνειά τους και αυτό είναι πολύ κακό. Θα πρέπει τώρα να προχωρήσουμε στην επόμενη φάση. Είμαστε στην Τραπεζική Ένωση και γι’ αυτό επιβάλλεται να ληφθούν αυτές οι αποφάσεις για το τραπεζικό σύστημα. Θα πρέπει να ξεχωρίσουν τα πράγματα, το είπαμε και στη σύσκεψη που είχαμε με όλα τα πολιτικά κόμματα και σ’ αυτό υπάρχει ομογνωμία.
Η σταθερή πορεία ανάκαμψης και τα περιθώρια που έχουμε επιτρέπουν εκείνο που δεν έκανε η Κύπρος το 2011. Ίσως θυμάστε ότι η Γερμανία και η Γαλλία έλεγαν «να στηρίξουμε τις τράπεζες για να μην την πληρώσει ο κόσμος». Η Κύπρος δυστυχώς τότε δεν μπορούσε να κάνει κάτι και καταλήξαμε σε μνημόνιο.
Το κράτος αυτήν τη στιγμή γίνεται ο καταθέτης στέλνοντας το μήνυμα στους υπόλοιπους καταθέτες ότι μπορούν να παραμείνουν ήσυχοι και ψύχραιμοι. Δεν κινδυνεύουν οι καταθέσεις τους. Έτσι θα δοθεί η δυνατότητα για να ληφθούν όσο γίνεται πιο συμφέρουσες αποφάσεις για το δημόσιο συμφέρον σχετικά με τις επενδυτικές προτάσεις που έχουν κατατεθεί. Το χρονικό περιθώριο που έχουμε είναι μόνο μερικές εβδομάδες για να τελειώσει η διαδικασία και να μπούμε σε νέο περιβάλλον.
Ερώτηση: Υπάρχει επίσημη απόφαση;
Απάντηση: Όπως αναφέρει και η σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών, όλα γίνονται σε διαρκή συνεννόηση με τις ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές. Δεν είμαστε μόνοι μας. Όλοι ξέρουμε ότι η Συνεργατική Τράπεζα είναι κάτω από την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ξέρουμε ότι τέλη Απρίλη η διαδικασία θα έχει τελειώσει. Το γενικότερο ορόσημο είναι ότι η Τραπεζική Ένωση προχωρεί σε βήματα παραπέρα από τα μέσα του έτους και μέχρι τότε θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι. Οι καταθέσεις θα είναι σε όλη την Τραπεζική Ένωση εξασφαλισμένες από όλους μαζί αμοιβαία. Αυτό είναι μία μεγάλη εξέλιξη. Μακάρι να υπήρχε πριν από το 2013, θα ευνοούσε και την Κύπρο.
Ερώτηση: Η κατάθεση των 2,5 δισεκατομμυρίων θα παραμείνει στον Συνεργατισμό;
Απάντηση: Θα τύχει του ίδιου χειρισμού όπως κάθε άλλη κατάθεση. Δεν μπορώ να πω με ακρίβεια τι θα γίνει, θα το δούμε στη διαδρομή. Το ποσό όμως καλύπτει παν ενδεχόμενο με τα στοιχεία που υπάρχουν ενώπιων του Υπουργείου Οικονομικών.
Ερώτηση: Τώρα που τα μη-εξυπηρετούμενα θα καταλήξουν στο κράτος, τα πράγματα δεν θα γίνουν χειρότερα;
Απάντηση: Το σύστημα ταυτόχρονα θα μεταρρυθμιστεί. Οι κακοπληρωτές θα πάψουν να είναι στην προστατευτική σκιά των προστατευόμενων. Θα αλλάξουν νομοθεσίες και διαδικασίες για να έχει νόημα αυτή η παρέμβαση του κράτους και να αποδίδεται δικαιοσύνη στον πολίτη τα λεφτά του οποίου θα χρησιμοποιηθούν. Επομένως, δεν θα εκμεταλλευτεί κανένας το σύστημα, ούτε καν αυτοί των οποίων τα δάνεια προστατεύονται. Και εδώ θα πρέπει να πούμε στον κόσμο ότι ναι μεν κάποιοι αντιμετωπίζουν έκτακτες δυσκολίες αλλά αυτό δεν θα ισχύει για πάντα. Αυτά δεν χαρίζονται. Αν μετά από κάποιο χρονικό διάστημα το «σπίτι τους» εξακολουθεί να μην είναι «σπίτι τους», θα πρέπει να πάρουν αποφάσεις οι ίδιοι. Το δημόσιο θα έρθει να διευκολύνει αυτούς τους ανθρώπους με καλύτερους όρους, όπως ήδη κάνει με παρεμβάσεις, π.χ. σχέδια αναδιάρθρωσης. Έχουν γίνει αναδιαρθρώσεις δισεκατομμυρίων. Δεν ήταν όμως αρκετές διότι η Κύπρος είχε φτάσει στο σημείο να έχει ιδιωτικά δάνεια ρεκόρ, 70 δισεκατομμύρια για χώρα με προϊόν 18 δισεκατομμύρια. Αυτά ήταν τα μεγέθη που μας έπνιξαν. Τώρα μπορούμε πιο συντονισμένα και με πολιτική συναίνεση να πάρουμε τις πιο συμφέρουσες αποφάσεις για τον πολίτη.
Ερώτηση: Τι αλλάζει τώρα με την κατάθεση των 2,5 δισεκατομμυρίων;
Απάντηση: Αντικειμενικά η πολιτική βούληση ήταν να δημιουργηθεί ένας φορέας. Εφόσον δημιουργηθεί, θα αφορούσε και τη Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα. Αυτό όμως δεν προδιαθέτει κατ’ ανάγκη τις αποφάσεις που θα ληφθούν για τη Συνεργατική.
Ερώτηση: Τότε, πώς διευρύνονται οι επενδυτικές επιλογές που υπάρχουν για τη Συνεργατική Τράπεζα;
Απάντηση: Υπάρχει άνεση χωρίς καμιά πίεση για να ληφθούν οι αποφάσεις που πρέπει. Δεν θα έπρεπε όμως να προσπαθήσουμε να μαντέψουμε ή να προκαταλάβουμε. Θα είναι η πιο συμφέρουσα απόφαση βάσει της κατάστασης πραγμάτων και ταυτόχρονα πρέπει να μεριμνήσουμε για το σύνολο του τραπεζικού συστήματος. Με την κίνηση αυτή όμως η Κυβέρνηση επιδιώκει κυρίως το να μην διακυβευθεί η σταθερότητα και να συνεχίσουμε με ασφάλεια.
(ΝΝ/ΑΧ)
