Ομιλία Γενικού Γραμματέα ΚΕ ΑΚΕΛ Α. Κυπριανού στην ταφή λειψάνων του Κωστάκη
Παναγιώτη Σάββα
7 Φλεβάρη 2016
Πολλές φορές σχολιάζεται ότι σε ταφές λειψάνων ή και στα μνημόσυνα ηρώων, τα πολιτικά πρόσωπα λένε μεγάλα, κούφια λόγια. Ότι επαναλαμβάνουν εαυτόν ή ακόμα χειρότερα επιλέγουν να κάνουν πολιτική πάνω στη θυσία των ηρώων της Κύπρου. Εμείς νιώθουμε ότι σήμερα είμαστε εδώ για να ξεπληρώσουμε σεμνά και ταπεινά ένα μικρό κομμάτι από το μεγάλο μας χρέος έναντι του ηρωισμού των παλικαριών που χάθηκαν εκείνο το καλοκαίρι. Είμαστε εδώ για να τιμήσουμε τη θυσία ενός πραγματικού ήρωα. Του Κωστάκη Παναγιώτη Σάββα.
Σε αυτή τη χώρα, σε αυτούς τους καιρούς όπου κάποιοι θέλουν να ξεχάσουμε ποιοι ήταν οι πραγματικοί ήρωες και ποιοι ήταν οι προδότες, οφείλουμε να αναρωτηθούμε. Ποιοι ονομάζονται τελικά ήρωες; Από τι υλικό είναι φτιαγμένοι; Όσο πιο ήρωες, τόσο πιο απλοί∙ τόσο πιο άνθρωποι. Ένας τέτοιος άνθρωπος ήταν και ο Κωστάκης Παναγιώτη Σάββα. Ένας άνθρωπος που αγαπούσε πολύ τη ζωή. Τόσο πολύ που την αφιέρωσε θυσία στο θάνατο, «για μια ζωή που δε θα απαιτεί καμιά θυσία» όπως θα έλεγε και ο ποιητής. Ένας άνθρωπος που αγαπούσε τη ζωή όχι στα στενά όρια του μικρού σπιτιού όπου το μεγάλωναν οι γονείς του μαζί με τα υπόλοιπα οχτώ αδέρφια του, αλλά στους πλατιούς ορίζοντες που του άνοιξαν οι αξίες που διδάχθηκε. Αγάπησε εκείνη τη ζωή που ξεκινούσε από τις ταπεινές γωνιές του Πάνω Δικώμου, μοσχομύριζε από το ψωμί που ζύμωνε η μάνα του, απλωνόταν μαζί με την πραμάτεια του πατέρα του σε όλη την Κερύνεια και γινόταν αξία μέγιστη για όλη την οικογένεια. Αγάπησε εκείνη τη ζωή γιατί έκλεινε μέσα της τα νάματα με τα οποία αναστήθηκαν τα εννιά αδέρφια. Δημοκρατία, ελευθερία, αγώνας, αξιοπρέπεια και δημιουργία. Αυτές τις αξίες ταύτισε με τη ζωή και με το θάνατο του ο Κωστάκης. Μόλις στα 18 του χρόνια είχε εξελιχθεί σε ένα ικανότατο χρυσοχόο- αργυροχόο. Ταυτόχρονα ήταν ποδοσφαιριστής αλλά και η ψυχή του Χορευτικού Συγκροτήματος Κυπριακών χορών, των Λαϊκών Οργανώσεων Πάνω Δικώμου, όπου δίδασκε χορό και χόρευε.
Ο Κωστάκης αγαπούσε πολύ τη ζωή, γι’ αυτό και την κρίσιμη ώρα δε δίστασε. Μπορούσε να τρέξει να κρυφτεί, όπως κακά τα ψέματα, έκαναν άλλοι. Δεν το έκανε. Όταν ξέσπασε το μεγάλο κακό της τουρκικής εισβολής, πριν ακόμα τον καλέσουν, πήγε μόνος του να καταταγεί ως έφεδρος στρατιώτης στο Λόχο Διοικήσεως του 361 Τ.Π με έδρα το Κάτω Δίκωμο. Πήγε μαζί με χιλιάδες άλλους να πολεμήσει σε μια μάχη προδομένη. Τον έστειλαν μαζί με όλους τους άλλους Δικωμίτες, άοπλο να πάει στην Κερύνεια. Τα αδέρφια του, ο Σάββας και ο Κυριάκος, από σύμπτωση επιβιβάστηκαν σε διαφορετικά στρατιωτικά φορτηγά. Ο Κωστάκης ήταν στο πρώτο φορτηγό μαζί με άλλους εφέδρους. Καθ’ οδόν προς το Πέλλα Πάις τουρκικά αεροπλάνα χτυπούσαν τους άοπλους έφεδρους. Κατάφεραν να νικήσουν εκείνη την επιδρομή και να μπουν ξανά στα φορτηγά. Έφτασαν έτσι στο Πέλλα Πάις, στην 33Μ.Κ. όπου τους δόθηκε ατομικός οπλισμός. Ο Κωστάκης μαζί με τους συμπολεμιστές του συμμετείχαν σε αρκετές επιχειρήσεις στην Κερύνεια. Την Τρίτη 23 Ιουλίου το πρωί και αφού οι Τούρκοι έκαναν προγεφύρωμα στην Κερύνεια και προέλασαν προς την πλευρά της Λευκωσίας , αποφάσισαν να κινηθούν και αυτοί προς την πλευρά που δεν είχε ακόμα καταληφθεί από τον Τούρκο κατακτητή για να μην εγκλωβιστούν στην περιοχή. Δυστυχώς, σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, έπεσαν σε ενέδρα και έδωσαν μάχη. Σε εκείνη τη μάχη χάθηκε ο Κωστάκης, όπως φάνηκε εκ των υστέρων. Μάταια τον αναζητούσαν τόσα χρόνια οι γονείς του, ο Παναής και η Χρυσταλλού. Έσβησαν με τον καημό του μέσα στην προσφυγιά. Μάταια τον περίμεναν τα αδέρφια του.
Πόσα και πόσα παλικάρια, γεμάτα όνειρα, έχασαν τη ζωή τους πριν καν τη ζήσουν; Πόσους και πόσους λεβέντες δεν πήρε μαζί της η μεγάλη προδοσία του πραξικοπήματος και της εισβολής το 1974; Πόσο πόνο, πόσα δάκρυα και πόσο καημό ζει μέχρι σήμερα μέσα στο ξεριζωμό του ο λαός μας;
Μήπως πέσαμε θύματα των ραδιουργιών και των συνομωσιών που σχεδίασαν και εκτέλεσαν κάποιοι για εμάς, χωρίς εμάς; Μήπως όταν όλοι είχαμε διαπιστώσει ότι οι ξένοι θα έκαναν ό,τι μπορούσαν για να υποδαυλίσουν συγκρούσεις και να προκαλέσουν αστάθεια στον τόπο μας, ενωθήκαμε και παλέψαμε για να μην περάσουν τα άνομα τους σχέδια; Δυστυχώς κάθε άλλο παρά έτσι είναι η πραγματικότητα. Μπροστά στα δεδομένα που δημιουργήθηκαν, μετά το 1963, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος είχε το θάρρος να διακηρύξει την πολιτική του εφικτού. Να διακηρύξει ότι η πραγματικότητα έθετε ενώπιον του κυπριακού λαού την Κυπριακή Δημοκρατία, το κοινό σπίτι Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Να πει με παρρησία ότι η πραγματικότητα δεν επέτρεπε παλινδρομήσεις στο ευκταίο και ότι η Κύπρος θα παρέμενε πραγματικά ανεξάρτητη μόνο αν ακολουθούσε αδέσμευτη πολιτική.
Όμως, ορισμένοι αρνήθηκαν να δουν αυτή την πραγματικότητα. Έκαναν ό,τι μπορούσαν για να εξαλείψουν κάθε πιθανότητα να ζήσει ο λαός μας ειρηνικά. Όταν η Κύπρος με τα έργα τους βυθίστηκε στην τραγωδία του ξεριζωμού, της προσφυγιάς και της κατοχής, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος είχε τη δύναμη και το πολιτικό θάρρος να προχωρήσει στον έντιμο και οδυνηρό συμβιβασμό της Δικοινοτικής, Διζωνικής Ομοσπονδίας. Είχε την οξυδέρκεια να αντιληφθεί ότι ο χρόνος δεν μπορούσε να γυρίσει πίσω. Ότι η αποκατάσταση όσων προκλήθηκαν με το πραξικόπημα και την εισβολή, μόνο με λύση ομοσπονδίας θα μπορούσε να επέλθει. Τραγική ειρωνεία το γεγονός ότι μέχρι σήμερα, κάποιοι δεν μπορούν να αποδεχθούν αυτή την πραγματικότητα.
Είναι άραγε δυνατόν σήμερα να γυρίσουμε το χρόνο πίσω; Να διεκδικήσουμε κάτι παρόμοιο ή καλύτερο από ότι είχαμε το ’60; Από τότε μέχρι σήμερα μεσολάβησε το πραξικόπημα, η τουρκική εισβολή και η συνεχιζόμενη κατοχή της πατρίδας μας. Ο λαός μας προδόθηκε από τη Χούντα και την ΕΟΚΑ Β΄, που έστρωσαν χαλί στην Τουρκία για να εισβάλει στην Κύπρο. Η κατοχή διχάζει και σήμερα, βίαια τον τόπο και το λαό μας. Εξακολουθούμε να αγωνιζόμαστε για λύση που θα μπορέσει να διασφαλίσει την ειρήνη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα. Αν πράγματι θέλουμε να ανασηκώσει ο λαός μας την πλάτη του και να αποσείσει το ζυγό της κατοχής, θα πρέπει να ενωθούμε και να παλέψουμε για τη σωτηρία του τόπου.
Για εμάς η μόνη σωτηρία είναι η απελευθέρωση και η επανένωση της Κύπρου. Αυτό είναι και το μεγαλύτερο μας χρέος έναντι της θυσίας του Κωστάκη και όλων των ηρώων του τόπου. Η μόνη σωτηρία είναι η επίλυση του Κυπριακού. Το πλαίσιο λύσης είναι δεδομένο. Δε ζητούμε τίποτε περισσότερο από αυτό. Λύση βασισμένη σε αρχές και αξίες του διεθνούς και του ευρωπαϊκού δικαίου. Βασισμένη στα σχετικά Ψηφίσματα του ΟΗΕ και τις Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου. Λύση που να διασφαλίζει την αποστρατιωτικοποίηση και την αποχώρηση των εποίκων. Λύση που να επανενώνει τη χώρα και το λαό μας στα πλαίσια δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως αυτή καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας θα οδηγεί σε ενωμένο κράτος με μία κυριαρχία, διεθνή προσωπικότητα και ιθαγένεια. Θα διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες όλων των Κυπρίων. Θα αποκλείει τις εγγυήσεις και το όποιο μονομερές δικαίωμα επέμβασης. Επιδιώκουμε λύση που να επανενώνει το κράτος και το λαό μας και όχι να θεσμοθετεί τη χωριστή διαβίωση Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Ως ΑΚΕΛ στηρίξαμε από την αρχή τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων για τη λύση του Κυπριακού, ασκώντας καλόπιστη κριτική εκεί και όπου κρίναμε ότι ήταν αναγκαίο. Τώρα διεξάγονται διαπραγματεύσεις. Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε τις εξελίξεις και να κρίνουμε αναλόγως. Δεν πρόκειται όμως ποτέ να προσπαθήσουμε να αποκοιμίσουμε το λαό με αυταπάτες. Αρκετό κακό έκαναν στον τόπο μας τα μεγάλα λόγια, ο αλυτρωτισμός και οι αυταπάτες.
Η Κύπρος δεν είναι μια χώρα όπως όλες τις άλλες. Είναι μια μικρή χώρα, που έζησε μια μεγάλη τραγωδία. Μια χώρα που μάτωσε από ένα μεγάλο έγκλημα. Μια χώρα όπου οι λίγοι αποφάσισαν πως κάποιοι έπρεπε να εξαφανιστούν, να πεθάνουν, να μην δουν ποτέ ξανά τους γονείς και τους φίλους τους. Ο Κωστάκης Παναγιώτη Σάββα και πολλοί άλλοι ήρωες δε δείλιασαν ούτε για μια στιγμή μπροστά στο θάνατο. Δε λογάριασαν την υπεροχή του Αττίλα. Υπερασπίστηκαν την πατρίδα, κι ας ήξεραν ότι η προδοσία τούς είχε καταδικάσει σε άνισο και χαμένο αγώνα. Γι’ αυτό χρωστάμε στους ήρωες μας τη δικαίωση. Τους χρωστάμε να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές μια ειρηνική και ευημερούσα Κύπρο. Θα συνεχίσουμε να αφιερώνουμε όλες μας τις δυνάμεις για να ξημερώσει η μέρα που η επανενωμένη ομοσπονδιακή Κύπρος θα είναι φάρος και παράδειγμα για όλο τον κόσμο. Θα είναι σύγχρονο πρότυπο αρμονικής συμβίωσης δύο κοινοτήτων διαφορετικής εθνικότητας που θα συνδιαχειρίζονται το κοινό τους κράτος. Θα είναι χώρα που θα έχει καταφέρει να διώξει τους στρατούς και θα διοχετεύει όλες της τις δυνάμεις και τους πόρους στις κοινωνικές επενδύσεις και στην οικονομική ανάπτυξη.
Η Κύπρος μας δεν είναι μια χώρα όπως όλες τις άλλες. Είναι μια χώρα που σήκωσε και σηκώνει στις πλάτες της ένα βαρύ σταυρό. Η μοίρα της Κύπρου, δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι αυτή. Η Κύπρος πρέπει να ανθίσει ξανά και γεμάτη ομορφιές να αγκαλιάσει όλα της τα παιδιά και με τα δύο της χέρια. Αυτή θα είναι η μεγαλύτερη και καλύτερη τιμή στο αίμα που έχυσε ο Κωστάκης, που έχυσαν οι ήρωες μας. Αιωνία του η μνήμη.