Ομιλία Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού κ. Κώστα Καδή

Ομιλία Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού κ. Κώστα Καδή

κατά τη συνέντευξη Τύπου για την Κρατική Φοιτητική Μέριμνα

Με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζω στη σημερινή συνέντευξη Τύπου. Σήμερα είναι μια σημαντική μέρα διότι η Πολιτεία είναι σε θέση να δεχθεί αιτήσεις από τις οικογένειες των φοιτητών μας, για διεκδίκηση κρατικής φοιτητικής μέριμνας, για το ακαδημαϊκό έτος 2015-16, υπό το φως του νέου νομικού πλαισίου που αφορά στην Κρατική Φοιτητική Μέριμνα.

Όπως είναι ήδη γνωστό, από τις 23 Δεκεμβρίου 2015 έχει τεθεί σε ισχύ ο περί Κρατικής Φοιτητικής Μέριμνας Νόμος του 2015. Ο εν λόγω νόμος αποτελεί το επιστέγασμα της μακράς και εντατικής δουλειάς που διενεργήθηκε από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, κατά την περσινή χρονιά 2015, έτσι ώστε να υλοποιηθούν οι δεσμεύσεις και εξαγγελίες της κυβέρνησης για εξορθολογισμό και βελτίωση της κρατικής πολιτικής που αφορά στην οικονομική στήριξη των οικογενειών των φοιτητών μας.

Σε αυτή τη μακρά πορεία πραγματοποιήθηκε διαβούλευση και εποικοδομητικός διάλογος με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (Επιτροπή Παιδείας της Βουλής, ΠΟΦΕΝ, Παγκύπρια Οργάνωση Πολυτέκνων, εμπλεκόμενες κρατικές υπηρεσίες), έτσι ώστε να διαμορφωθούν όσο το δυνατό πιο αποτελεσματικές και ορθολογικές διαδικασίες παραχώρησης της φοιτητικής μέριμνας, καθώς και να εξασφαλιστεί η μέγιστη δυνατή συναίνεση ως προς τις πρόνοιες που θα διέπουν την κρατική πολιτική για την οικονομική στήριξη των φοιτητών. Δοθείσας της ευκαιρίας, για ακόμα μια φορά θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου προς όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, οι οποίοι με σοβαρότητα και υπευθυνότητα συνέβαλαν στην επιτυχή ολοκλήρωση αυτής της προσπάθειας.

Με την ψήφιση του περί Κρατικής Φοιτητικής Μέριμνας Νόμου αρχίζει μια νέα περίοδος για την κρατική οικονομική στήριξη των οικογενειών των φοιτητών μας. Βάσει αυτού του νομοσχεδίου, έχουν επιτευχθεί οι πιο κάτω αλλαγές:

·         Όλα τα επιδόματα/χορηγίες θα παραχωρούνται από έναν φορέα, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, μέσω μίας κοινής αίτησης που θα υποβάλλει ο ενδιαφερόμενος . Με αυτό τον τρόπο θα διευκολυνθούν οι πολίτες, θα μειωθεί η γραφειοκρατία και το διοικητικό κόστος, και θα γίνεται καλύτερος έλεγχος της δημοσιονομικής πολιτικής του κράτους για την παραχώρηση φοιτητικής πρόνοιας.

·         Ενοποιούνται τα επιδόματα που παραχωρεί το κράτος και προωθείται ενιαία πολιτική, η οποία διασφαλίζει την ίση μεταχείριση των οικογενειών των Κύπριων φοιτητών που σπουδάζουν στην Κύπρο και στο εξωτερικό.

·         Γίνεται πιο στοχευμένη και ορθολογική η κατανομή των κρατικών πόρων στη βάση τόσο οικονομικών όσο και κοινωνικών κριτηρίων.

 

Οι οικογένειες των φοιτητών μας μπορούν να διεκδικήσουν, υπό προϋποθέσεις, δύο μορφές οικονομικής στήριξης από την Πολιτεία.

Η πρώτη μορφή οικονομικής στήριξης είναι η φοιτητική χορηγία, η οποία θα παραχωρείται βάσει οικονομικών κριτηρίων (τα περιουσιακά και τα χρηματοοικονομικά στοιχεία της οικογένειας του φοιτητή).   Η παραχώρηση φοιτητικής χορηγίας από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού αντικαθιστά τη φοιτητική χορηγία που παραχωρούσε μέχρι τώρα το Υπουργείο Οικονομικών .  Για την παραχώρηση της φοιτητικής χορηγίας έχουν διατηρηθεί οι πρόνοιες που ίσχυαν μέχρι τώρα και έχουν γίνει βελτιώσεις, όπου κρίθηκε αναγκαίο. Συγκεκριμένα, αυτό που αλλάζει είναι το γεγονός ότι ο υπολογισμός των τιμών των ακινήτων θα γίνεται με τις τιμές του 2013, όπως αυτές έχουν καθοριστεί από το κτηματολόγιο για κοστολόγηση των περιουσιών, και όχι με τις τιμές του 1980 που λαμβάνονταν υπόψη μέχρι τώρα, οι οποίες κρίθηκαν ως αναχρονιστικές και καθόλου αντιπροσωπευτικές για την αξιολόγηση των περιουσιακών στοιχείων της οικογένειας του φοιτητή. Το ύψος της φοιτητικής χορηγίας που μπορεί να παραχωρηθεί από την Πολιτεία για έναν φοιτητή θα υπολογίζεται βάσει διαφόρων κριτηρίων και μπορεί να κυμαίνεται από €1.450 μέχρι €2.565.

Η δεύτερη μορφή οικονομικής στήριξης που θα παραχωρεί η πολιτεία είναι τα φοιτητικά επιδόματα. Τα φοιτητικά επιδόματα αποτελούν ουσιαστικά τη νέα μορφή των στοχευμένων μέτρων κρατικής φοιτητικής πρόνοιας (δηλ. του φοιτητικού πακέτου), που παραχωρούσε το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού βάσει αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου, σε Κύπριους και Ευρωπαίους φοιτητές που σπούδαζαν στην Κύπρο. Αντικαθιστούν επίσης το επίδομα που παραχωρούσε το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών, βάσει αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου, σε Κύπριους φοιτητές που σπούδαζαν στο εξωτερικό (φοιτητικό πακέτο εξωτερικού). Πλέον, τόσο οι Κύπριοι φοιτητές που σπουδάζουν στην Κύπρο όσο και οι Κύπριοι φοιτητές που σπουδάζουν στο εξωτερικό, θα τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης από την Πολιτεία και θα μπορούν να διεκδικούν ισότιμα τα φοιτητικά επιδόματα . 

Τα φοιτητικά επιδόματα θα παραχωρούνται επιπρόσθετα από τη φοιτητική χορηγία και αποσκοπούν στην ενίσχυση των οικογενειών των φοιτητών μας, οι οποίες, εκτός από οικονομικές δυσκολίες αντιμετωπίζουν και άλλου είδους κοινωνικά προβλήματα/δυσκολίες, τα οποία θα λαμβάνονται υπόψη, στη βάση κριτηρίων όπως: προβλήματα υγείας φοιτητών ή/και των γονέων τους, φοιτητές μονογονεϊκών οικογενειών, φοιτητές από οικογένειες με περισσότερα από δύο εξαρτώμενα τέκνα, τέκνα προσφύγων και εγκλωβισμένων, κ.ά.

Για την παραχώρηση των φοιτητικών επιδομάτων, πρόσφατα έχει εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο το πλαίσιο παραχώρησής τους, μέσω του οποίου η κυβέρνηση έχει διατηρήσει όλες τις   πρόνοιες που ίσχυαν μέχρι τώρα για την παραχώρηση του φοιτητικού πακέτου εσωτερικού (ως προς το είδος των επιδομάτων που θα παραχωρούνται, το ύψος των επιδομάτων, τα κοινωνικά κριτήρια, το σύστημα μοριοδότησης). Έχει γίνει επίσης εναρμόνιση του εν λόγω πλαισίου με τον περί Κρατικής Φοιτητικής Μέριμνας Νόμο του 2015, καθώς επίσης και βελτίωσή του όπου κρίθηκε αναγκαίο. Συγκεκριμένα, εγκρίθηκε η νέα κλίμακα μοριοδότησης των νέων οικονομικών κριτηρίων που θα λαμβάνονται υπόψη για παραχώρηση φοιτητικών επιδομάτων, η οποία, μεταξύ άλλων, προνοεί την ενίσχυση των οικογενειών με περισσότερα από δύο τέκνα, κάτι το οποίο δεν ίσχυε μέχρι σήμερα. Επίσης, προνοείται η ίση μεταχείριση όλων των φοιτητών που σπουδάζουν σε απόσταση μεγαλύτερη των 30 χιλιομέτρων από τον τόπο μόνιμης διαμονής της οικογένειάς τους, αφού πλέον θα λαμβάνουν όλοι τον ίδιο αριθμό μορίων. Οι υπόλοιπες πρόνοιες που ίσχυαν για το φοιτητικό πακέτο θα παραμείνουν οι ίδιες.

Ένας φοιτητής μπορεί να λάβει ως φοιτητικά επιδόματα, επιπρόσθετα από τη φοιτητική χορηγία, μέχρι και το συνολικό ποσό των €3.692. Το ποσό αυτό μπορεί να προκύψει από τις εξής μορφές φοιτητικών επιδομάτων:

·         Επίδομα Στέγασης: μέχρι €1.800

·         Επίδομα Σίτισης: μέχρι €1.092

·         Επίδομα αγοράς πανεπιστημιακών βιβλίων: μέχρι €300

·         Επίδομα αγοράς ή αναβάθμισης ηλεκτρονικού υπολογιστή: μέχρι €500

Σημειώνεται ότι, οι δικαιούχοι φοιτητικών επιδομάτων προκύπτουν μετά από αξιολόγηση των αιτήσεων, η οποία γίνεται βάσει συστήματος μοριοδότησης που προσμετρά τα οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια, μέχρι εξαντλήσεως των διαθέσιμων πιστώσεων .  Η μοριοδότηση της αίτησης θα γίνεται με στόχο την αξιοκρατική κατάταξη όλων των δικαιούχων αιτητών, κατά προτεραιότητα (βάσει του συνόλου των μορίων που συγκεντρώνει ο αιτητής).   Η υποβολή αίτησης για οικονομική ενίσχυση, δεν συνεπάγεται κατ’ ανάγκη την παραχώρηση οικονομικής ενίσχυσης, έστω και αν πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις, λόγω του μεγάλου αριθμού αιτητών σε σχέση με τα ποσά που διατίθενται για τον σκοπό αυτό .  Ως εκ τούτου, στην περίπτωση που το ύψος των επιδομάτων προς τους δικαιούχους είναι μεγαλύτερο από τα διαθέσιμα κονδύλια θα αποκλείονται τα άτομα που έχουν συγκεντρώσει τα λιγότερα μόρια, όπως ίσχυε μέχρι σήμερα.

 

Μια άλλη σημαντική ένδειξη της πρόθεσης του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού για οικονομική στήριξη των οικογενειών των φοιτητών μας που έχουν ανάγκη για βοήθεια, είναι η έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο της εισήγησής του για ενοποίηση όλων των κονδυλιών που υπήρχαν για οικονομική στήριξη των φοιτητών από την πολιτεία, και τη διαχείριση του νέου κονδυλίου από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού με ορθολογιστικό τρόπο προς όφελος των φοιτητών μας, έτσι ώστε να δίνονται χρήματα σε οικογένειες που έχουν πραγματική ανάγκη και να καταπολεμηθεί η πιθανή σπατάλη δημόσιου χρήματος.

Για τον σκοπό αυτό, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού έχει στον προϋπολογισμό του συνολικό κονδύλι ύψους 66,75 εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία θα διατεθούν για την κρατική φοιτητική μέριμνα που αφορά στην ακαδημαϊκή χρονιά 2015-16. Συγκεκριμένα, διατηρήθηκε το ύψος των πιστώσεων που ίσχυαν για το 2015 για παραχώρηση του φοιτητικού πακέτου εσωτερικού (ύψους 3,2 εκατομμυρίων ευρώ) και του φοιτητικού πακέτου εξωτερικού (ύψους 550.000 ευρώ), συνολικού ύψους 3,75 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο θα παραχωρηθεί για τα φοιτητικά επιδόματα, μέχρι εξάντλησης των διαθέσιμων πιστώσεων. Περαιτέρω, διατηρείται το κονδύλι ύψους 63 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο προορίζεται για την παραχώρηση φοιτητικής χορηγίας στους δικαιούχους.

Επιπλέον, στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού για το 2016, έχει εισαχθεί ειδική πρόνοια για την πλήρη αξιοποίηση πιθανών εξοικονομήσεων που θα προκύψουν από το διαθέσιμο κονδύλι ύψους 63 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο προορίζεται για παραχώρηση φοιτητικής χορηγίας. Σύμφωνα με την πρόνοια αυτή, οποιοδήποτε μη δαπανηθέν ποσό, μετά την καταβολή της φοιτητικής χορηγίας, θα διατεθεί για την παραχώρηση φοιτητικών επιδομάτων ή/και για προγράμματα/έργα/άλλες ενέργειες στήριξης των φοιτητών. Αυτή είναι μία σημαντική καινοτομία στην κρατική πολιτική για στήριξη των φοιτητών μας, η οποία δεν ίσχυε μέχρι σήμερα. Λαμβάνοντας υπόψη τα όσα έχουν αναφερθεί, όχι μόνο δεν μειώνεται το ποσό που καλύπτει τη φοιτητική μέριμνα, αλλά διασφαλίζεται δια νόμου ότι το ποσό αυτό θα παραχωρηθεί στους φοιτητές μας μέχρι και το τελευταίο σεντ.

Μία άλλη καινοτομία, η οποία εγκαινιάζεται σήμερα, είναι η υποβολή μίας κοινής αίτησης από τους πολίτες για διεκδίκηση της κρατικής φοιτητικής μέριμνας. Η ταλαιπωρία των πολιτών για υποβολή αιτήσεων σε τρεις διαφορετικές υπηρεσίες και η συλλογή σωρείας πιστοποιητικών από διάφορες Υπηρεσίες τερματίζεται. Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, ως το αρμόδιο Υπουργείο για την παραχώρηση της κρατικής φοιτητικής μέριμνας, έχει ετοιμάσει μία κοινή αίτηση, την οποία θα συμπληρώνουν οι ενδιαφερόμενοι πολίτες, είτε για να αιτηθούν μόνο τη φοιτητική χορηγία είτε για να αιτηθούν τόσο τη φοιτητική χορηγία όσο και τα φοιτητικά επιδόματα.

Περαιτέρω, η ταλαιπωρία των πολιτών να συλλέγουν διάφορα πιστοποιητικά από διάφορες υπηρεσίες περιορίζεται σημαντικά διότι το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού έχει προβεί σε διασύνδεση με αρκετές υπηρεσίες, από τις οποίες θα αντλεί τις απαραίτητες πληροφορίες που χρειάζεται για την εξέταση των αιτήσεων . Επιπλέον, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού έχει δημιουργήσει ένα σύγχρονο και καινοτόμο λογισμικό πρόγραμμα, μέσω του οποίου θα γίνεται η μηχανογράφηση και η αξιολόγηση των αιτήσεων και έχει μεριμνήσει για την ορθή και επαρκή στελέχωση της Υπηρεσίας Φοιτητικής Πρόνοιας, η οποία υπάγεται στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, καθώς επίσης και για τον εφοδιασμό της με τον κατάλληλο υλικοτεχνικό εξοπλισμό, έτσι ώστε να λειτουργεί όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά. Τα μέτρα αυτά, θα οδηγήσουν σταδιακά, όχι μόνο στην εξάλειψη της γραφειοκρατίας και της ταλαιπωρίας των πολιτών αλλά και σε μηχανισμούς διαφάνειας και αξιοκρατικής εξέτασης των αιτήσεων, στη μείωση του διοικητικού κόστους της δημόσιας υπηρεσίας και κατ’ επέκταση στην ορθή κατανομή των δημόσιων πόρων προς όφελος των πολιτών.

Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, καλώ τις οικογένειες των φοιτητών μας που σπουδάζουν είτε στην Κύπρο είτε στο εξωτερικό, να μελετήσουν τις πρόνοιες για παραχώρηση φοιτητικής πρόνοιας και, εφόσον πληρούν τα σχετικά κριτήρια και προϋποθέσεις, να προχωρήσουν στην υποβολή αιτήσεων για διεκδίκηση της φοιτητικής χορηγίας ή/και των φοιτητικών επιδομάτων. Η υποβολή αιτήσεων αρχίζει σήμερα και ολοκληρώνεται στις 31 Μαρτίου 2016. Οι πολίτες μπορούν να ενημερωθούν, να παραλάβουν και να υποβάλουν τη σχετική αίτηση από τα ακόλουθα σημεία εξυπηρέτησης:

1.      Την Υπηρεσία Φοιτητικής Μέριμνας του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού,

2.      Τα κατά τόπους Κέντρα Εξυπηρέτησης του Πολίτη, ή

3.      Τα Κεντρικά Επαρχιακά Ταχυδρομεία.

Επιπλέον, όλες οι απαραίτητες πληροφορίες έχουν αναρτηθεί και στην I στοσελίδα του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, ενώ τα στοιχεία επικοινωνίας με τα σημεία εξυπηρέτησης των πολιτών ανακοινώθηκαν.

Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω ότι η προσπάθεια της κυβέρνησης για στήριξη των φοιτητών μας, έτσι ώστε να μη διακόπτουν τις σπουδές τους λόγω των δύσκολων οικονομικών συνθηκών που διέρχονται οι οικογένειές τους τη δύσκολη αυτή περίοδο της οικονομικής κρίσης, δεν τερματίζεται εδώ .  

Μια άλλη πρωτοποριακή πολιτική που τέθηκε σε ισχύ για στήριξη των φοιτητών μας ή/και των οικογενειών τους, είναι και η πρωτοβουλία της πρώτης Κυρίας, κας Άντρης Αναστασιάδου, για ίδρυση του Ανεξάρτητου Φορέα Κοινωνικής Στήριξης. Ο εν λόγω Φορέας ιδρύθηκε βάσει του περί Ανεξάρτητου Φορέα Κοινωνικής Στήριξης Νόμου του 2014 και έχει ως σκοπό την οικονομική στήριξη φοιτητών, των οποίων οι οικογένειες δυσπραγούν λόγω έκτακτων κοινωνικών περιστατικών ή άλλων εξαιρετικών συμβάντων, που έχουν επισυμβεί μετά την εγγραφή ή και την εξασφάλιση θέσης τους σε ίδρυμα ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης, έχουν επηρεαστεί άμεσα και παρουσιάζουν σοβαρές δυσκολίες στη συνέχιση της εκπαίδευσης τους. Για την πλήρη λειτουργία του εν λόγω Φορέα, έχουν κατατεθεί στη Βουλή των Αντιπροσώπων σχετικοί Κανονισμοί, οι οποίοι θα συζητηθούν άμεσα στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παιδείας, έτσι ώστε μετά την έγκρισή τους να είναι σε θέση ο Φορέας προχωρήσει άμεσα στην οικονομική στήριξη τέτοιων περιπτώσεων. Ο Ανεξάρτητος Φορέας Κοινωνικής Στήριξης ουσιαστικά δρα συμπληρωματικά ως προς τη Κρατική Φοιτητική Μέριμνα, για άμεση στήριξη των πολύ έκτακτων αναγκών που προκύπτουν σε φοιτητές μας, έτσι ώστε να μην εγκαταλείπουν τις σπουδές τους.

Η κυβέρνηση έχει ως στόχο όχι μόνο την επιτυχημένη υλοποίηση των νέων κρατικών πολιτικών, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, αλλά και τη συνεχή παρακολούθησή και αξιολόγησή τους έτσι ώστε να γίνονται οι απαραίτητες ενέργειες για βελτίωσή τους, όπου και όταν κριθεί αναγκαίο, με απώτερο σκοπό το μέγιστο όφελος για τους πολίτες.

Σας ευχαριστώ πολύ για την παρουσία σας.