Σημεία Ομιλίας Αντρέα Φακοντή, Βουλευτή ΑΚΕΛ– Αριστερά– Νέες Δυνάμεις

Σημεία Ομιλίας Αντρέα Φακοντή,
Βουλευτή ΑΚΕΛ– Αριστερά– Νέες Δυνάμεις,

κατά τη συζήτηση στην  ολομέλεια της Βουλής των Κανονισμών
για τα Ωράρια Λειτουργίας των Καταστημάτων

·         Η ρύθμιση του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων στο λιανικό εμπόριο ήταν και συνεχίζει να είναι ένα δύσκολο, καυτό, ακανθώδες πρόβλημα με αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα.

·         Για ενάμιση χρόνο καλούσαμε την κυβέρνηση να αφουγκραστεί την κραυγή αγωνίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των εργαζομένων και να μην προχωρήσει σε νέα επέκταση του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων που καθιστούσε ολόκληρη την Κύπρο τουριστική περιοχή.

·         Παρόλες τις εκκλήσεις μας (προς την κυβέρνηση) και παρά τη δέσμευση της αρμόδιας Υπουργού ενώπιον της Κ.Ε. Εργασίας για κατάθεση σχετικής νομοθεσίας το Φεβρουάριο του 2014, προκειμένου να επιλύσει το σοβαρό πρόβλημα που δημιουργήθηκε τόσο στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όσο και στους εργαζόμενους με το νέο φιλελεύθερο ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων, από τον Ιούλιο του 2013 μέχρι σήμερα ανανεώθηκαν τα σχετικά διατάγματα 10 φορές, ενώ σήμερα είναι η δεύτερη φορά που η ολομέλεια της Βουλής έχει ενώπιον της κανονισμούς, πανομοιότυπους με τα εν λόγω διατάγματα.

·         Τόσο τα σχετικά διατάγματα όσο και οι προτεινόμενοι κανονισμοί προβλέπουν εργασία 7 μέρες την εβδομάδα, από τη Δευτέρα μέχρι και την Κυριακή με 18 ώρες εργασίας ημερησίως, ολόχρονα. 

·         Το ωράριο αυτό μας οδηγεί σε εργασιακό μεσαίωνα, ενισχύει τον αθέμιτο ανταγωνισμό, ο οποίος δίνει τη χαριστική βολή στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και δημιουργεί πολλά οικογενειακά και κοινωνικά προβλήματα.

·         Παράλληλα, καταστρατηγούνται τα εργασιακά δικαιώματα και σημειώνονται σωρεία παραβιάσεων του κατώτατου μισθού, των ωρών εργασίας και των συλλογικών συμβάσεων.

Κανονισμοί:

• Να θυμίσω ότι η πλειοψηφία του Κοινοβουλίου απέρριψε τους κανονισμούς που είχαν κατατεθεί τον Απρίλιο του 2015, καθώς η προτεινόμενη ρύθμιση συνέχιζε να δημιουργεί αθέμιτο ανταγωνισμό, ανατροπή των υφιστάμενων εργασιακών σχέσεων και πολλά προβλήματα στην οικογενειακή ζωή των εργαζομένων και των ιδιοκτητών μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
• Παράλληλα, το ΑΚΕΛ μαζί με άλλα κοινοβουλευτικά κόμματα και σε μια προσπάθεια ρύθμισης με τον καλύτερο δυνατό τρόπο του προβλήματος, καταθέσαμε σχετική πρόταση νόμου, η οποία ψηφίστηκε από τη συντριπτική πλειοψηφία της Βουλής στις 7/5/2015.
• Από τότε είχαμε, ως ΑΚΕΛ, απευθύνει έκκληση προς το ΠτΔ να σεβαστεί την απόφαση της συντριπτικής πλειοψηφίας των κομμάτων στο Κοινοβούλιο και να αποφύγει την οδό της σύγκρουσης και της αντιπαράθεσης με τη Βουλή.
• Αντ΄ αυτού ο ΠτΔ κατέθεσε αναφορές στο Ανώτατο Δικαστήριο για τη συγκεκριμένη νομοθεσία που υπερψήφισε η συντριπτική πλειοψηφία των κοινοβουλευτικών κομμάτων.
• Σύμφωνα με την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, η οποία εκδόθηκε στις 3/12/2015, ο προαναφερόμενος νόμος κρίθηκε αντισυνταγματικός.
• Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου είναι σεβαστή, παρ’ ότι δημιουργεί πολλά ερωτηματικά.

• Μετά και την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, το ΥΕΠΚΑ στις 3/12/2015 κατάθεσε τους κανονισμούς που έχουμε σήμερα ενώπιον μας. Κανονισμοί όπως έχω ήδη αναφέρει πανομοιότυποι τόσο με τα διατάγματα, όσο και τους κανονισμούς που απέρριψε στις 7/5/2015 η συντριπτική πλειοψηφία της Βουλής.

• Από νομικής πλευράς δεν θεωρούμε ότι για τους κανονισμούς που έχουμε σήμερα ενώπιον μας, έχουν τηρηθεί όλες οι διαδικασίες που προνοεί η νομοθεσία. Δηλαδή:

ü  Με βάση το άρθρο 27(1) του βασικού νόμου πριν από την κατάθεση των κανονισμών, η αρμόδια Υπουργός θα έπρεπε να είχε λάβει υπόψη της τις εισηγήσεις των Συμβουλευτικών Επιτροπών για καθορισμό των τουριστικών περιοχών, της τουριστικής περιόδου, του ωραρίου λειτουργίας και των αργιών. à Οι Συμβουλευτικές Επιτροπές δεν συγκαλέστηκαν τα τελευταία 3 χρόνια.

ü  Στο άρθρο 27(2)(γ) του βασικού νόμου υπάρχει ξεκάθαρη αναφορά ότι ο Πρόεδρος της Συμβουλευτικής Επιτροπής (Έπαρχος), τη συγκαλεί τουλάχιστον μια φορά κάθε έτος, με σκοπό την υποβολή εισηγήσεων προς τον Υπουργό, πράγμα που δεν έγινε. (Αναφορά για το ρόλο των Συμβουλευτικών Επιτροπών στον καθορισμό των ωραρίων και των περιοχών γίνεται και στην απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου).

ü  Λαμβανομένου υπόψη ότι δεν έγινε η προπαρασκευαστική εργασία, κρίνουμε ότι οι κανονισμοί πάσχουν και κακώς βρίσκονται σήμερα ενώπιον της Βουλής για έγκριση. 

• Από πολιτικής πλευράς αναφέρω τα εξής:

Ø  Σε μια προσπάθεια εξεύρεσης βάσης για συναινετική λύσης, τα μέλη της Κ.Ε. Εργασίας, Πρόνοιας και Κ.Α., αλλά και η μεγάλη πλειοψηφία των εμπλεκομένων φορέων έκαναν κάποια βήματα για επίτευξη συγκλήσεων.

Ø  Παρά την έκκληση της Βουλής προς την κυβέρνηση για δεύτερες, σοφότερες σκέψεις ώστε να εξευρεθούν οι συγκλίσεις που θα επιλύσουν το ακανθώδες πρόβλημα του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων, αυτή εμμένει στην άτεγκτη στάση της.

Ø  Η κυβέρνηση Αναστασιάδη, προσκολλημένη στις δογματικές και αυταρχικές της νοοτροπίες, δεν έκανε ούτε ένα βήμα προς τα εμπρός για να συναντήσει την πλειοψηφία, τόσο των κοινοβουλευτικών κομμάτων, όσο και των επηρεαζόμενων στο λιανικό εμπόριο.

Ø  Η ρύθμιση του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων στο λιανικό εμπόριο ήταν πάντοτε αποτέλεσμα συναίνεσης και έντιμου συμβιβασμού μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Η κυβέρνηση, κρυβόμενη πίσω από την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, επιβάλλει τις νεοφιλελεύθερες της θέσεις, οι οποίες εξυπηρετούν μια χούφτα μεγαλοεπιχειρηματιών, σκοτώνοντας τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα στους εργαζομένους.

Ø  Διερωτόμαστε πραγματικά, γιατί η κυβέρνηση, η οποία αποτελεί τη μειοψηφία στη Βουλή και η οποία επικαλείται και επιζητά τη συναίνεση και την κατανόηση για να προωθεί τις νομοθεσίες της, που στις πλείστες των περιπτώσεων το πετυχαίνει, τώρα επιλέγει τη σύγκρουση και όχι τη συναίνεση και τη συναντίληψη με τη Βουλή.

Ø  Τα ερωτήματα που δημιουργούνται είναι πολλά και ο καθένας μπορεί να εξαγάγει τα δικά του συμπεράσματα.

• Αναφορικά με τα επιχειρήματα της κυβέρνησης ότι η διεύρυνση των ωραρίων δημιούργησε νέες θέσεις εργασίας και αύξησε τον κύκλο εργασιών σημειώνουμε τα εξής:

Ø  Τα επιχειρήματα των κυβερνώντων έχουν καταρριφθεί μέσα από τα επίσημα στοιχεία τόσο του ιδίου του Υπουργείου, όσο και από τα στοιχεία του Τμήματος Στατιστικής και Ερευνών.

Ø  Μέσα από τα στοιχεία τόσο του Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, όσο και της Υπηρεσίας Στατιστικής επιβεβαιώνεται η δραματική αύξηση της μερικής απασχόλησης και η συρρίκνωση της πλήρους και μόνιμης εργασίας, ενώ ο κύκλος εργασιών ανακατανεμήθηκε από τις μικρομεσαίες οικογενειακές επιχειρήσεις, οι οποίες κλείνουν η μία μετά την άλλη, στις μεγάλες επιχειρήσεις του λιανικού εμπορίου.

Ø  Συγκεκριμένα:

ü  Ενώ ο αριθμός των απασχολουμένων γενικά έχει αυξηθεί η απασχόληση στον κλάδο του λιανικού εμπορίου από το 2012 μέχρι σήμερα μειώθηκε κατά 2,500 άτομα.

ü  Τα επίσημα στοιχεία καταδεικνύουν ότι με τη λειτουργία των διευρυμένων ωραρίων οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις συνεχίζουν να κλείνουν η μία μετά την άλλη, αναδιανέμοντας έτσι τον κύκλο εργασιών των μικρομεσαίων, ανεξάρτητων επιχειρήσεων στις μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων. Συγκεκριμένα, το 80% των συνολικών πωλήσεων στο λιανικό εμπόριο το 2014 πραγματοποιήθηκε από τις μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων.

ü  Από το σύνολο των νεοπροσληφθέντων το 50% αμείβεται με μισθό κάτω των €800, ενώ ο αριθμός των εργοδοτουμένων με μισθό κάτω από €350 έχει αυξηθεί κατά 100% σε σύγκριση με το 2011. Επίσης, ο αριθμός των εργοδοτουμένων με απολαβές από €350 - €500 έχει αυξηθεί κατά 50%, ενώ ο αριθμός των εργαζομένων με μισθό πέραν των €800 έχει μειωθεί κατά 5,000 άτομα σε σύγκριση με το 2011. 

ü  Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι από το 2013, σε σύγκριση με το 2012 απωλέσθηκαν €103εκ σε μισθούς στο λιανικό εμπόριο (το 2012 πληρώθηκαν για μισθούς στο λιανικό εμπόριο €653εκ, ενώ το 2013 €550εκ).

ü  Μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2015 έγιναν 123 ποινικές διώξεις εναντίον εργοδοτών και 52 παράπονα από εργαζομένους για παράβαση των όρων εργοδότησης και των ωραρίων λειτουργίας. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης δήλωσε ότι έστω και μια καταχώριση καταγγελίας να γίνει για παράβαση του ωραρίου, τότε θα προχωρήσει στην κατάργηση της ρύθμισης των διευρυμένων ωραρίων. Εάν ο ΠτΔ σέβεται τις δεσμεύσεις του θα έπρεπε να καταργήσει την εν λόγω ρύθμιση 123 φορές μέχρι σήμερα και όχι να επιμένει στην μονιμοποίηση της.

Ø  Τα ως άνω στοιχεία καταρρίπτουν το μύθο που έπλασε η κυβέρνηση για 8,000 νέες θέσεις εργασίας.

Ø  Αυτό που η κυβέρνηση έχει πετύχει είναι η εδραίωση της μερικής απασχόλησης με εξευτελιστικούς μισθούς σε βάρος της πλήρους και μόνιμης εργασίας.

Επίλογος:

• Για όλους αυτούς τους λόγους, το ΑΚΕΛ δεν θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να συναινέσει στην έγκριση των εν λόγω κανονισμών, οι οποίοι επιβάλλουν ετσιθελικά την πλήρη φιλελευθεροποίηση του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων στο λιανικό εμπόριο, εφτά μέρες την εβδομάδα, από το πρωί μέχρι αργά το βραδύ, ολόχρονα, σ’ όλη την Κύπρο.

• Ως ΑΚΕΛ, λυπούμαστε πραγματικά που η άτεγκτη στάση της κυβέρνησης μας εξαναγκάζει να προχωρήσουμε στην απόρριψη των κανονισμών για ρύθμιση του ωραρίου στο λιανικό εμπόριου. Σε καμία περίπτωση δεν είναι αυτό που θέλαμε, αλλά δεν μας μένει άλλη επιλογή.
• Υπογραμμίζουμε για ακόμη μια φορά ότι το ΑΚΕΛ δεν πρόκειται να υποκύψει σε κανένα εκβιασμό.
• Για την όποια αναταραχή στον τομέα του λιανικού εμπορίου οι κυβερνώντες θα φέρουν ακεραία την ευθύνη.
• Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης να αναλάβει κατ’ αυτόν τον τρόπο ακεραία την ευθύνη για το γεγονός ότι θα προκύψει κενό στην ισχύουσα νομοθεσία, αφού έτσι θα παραμείνει σε ισχύ η σχετική νομοθεσία του 2006 χωρίς τους κανονισμούς, η οποία  προβλέπει την χωρίς εξαιρέσεις απαγόρευση λειτουργίας όλων των καταστημάτων τα απογεύματα της Τετάρτης και τις Κυριακές.
• Ως ΑΚΕΛ θα θέλαμε να καταγγείλουμε από το επίσημο βήμα της Βουλής, τη στάση και τις έμμεσες απειλές των λίγων, μεγάλων επιχειρηματιών του λιανικού εμπορίου, οι οποίοι προειδοποιούν να προχωρήσουν σε απόλυση προσωπικού σε περίπτωση κατάργησης της Κυριακής ως εργάσιμης ημέρας.

·         Δηλώσαμε και δηλώνουμε ότι τυχόν μαζικές απολύσεις δεν μπορεί να χαρακτηριστούν οτιδήποτε άλλο εκτός από εκδικητικές.

• Ως εκ τούτου, ως ΑΚΕΛ τονίζουμε ξεκάθαρα ότι δεν θα ανεχθούμε θυματοποίηση των εργαζομένων στο βωμό της περαιτέρω αύξησης των κερδών του μεγάλου κεφαλαίου.
• Επίσης, θέλουμε να στιγματίσουμε και να κακίσουμε τις δηλώσεις εκπροσώπων της ΟΕΒ, του ΚΕΒΕ κλπ, ότι τα μεγάλα καταστήματα θα συνεχίσουν να λειτουργούν με το υφιστάμενο διευρυμένο ωράριο και εάν καταγγελθούν για παραβίαση του νόμου, τότε θα προσφύγουν στο δικαστήριο για να ακύρωση του βασικού νόμου του 2006 και της τροποποίησης για αφαίρεση της εξουσίας του εκάστοτε Υπουργού για έκδοση διαταγμάτων. Οι απειλές δεν περνούν και αυτό θα πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους.

• Κλείνοντας, θα ήθελα να αναφέρω ότι ως ΑΚΕΛ είμαστε έτοιμοι και πρόθυμοι να επανεξετάσουμε το όλο θέμα, νοουμένου ότι το περιεχόμενο των κανονισμών θα είναι τέτοιο που θ΄ ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της μεγάλης πλειοψηφίας των εμπλεκομένων και θα πλησιάζει τις δικές μας θέσεις.
• Ως εκ τούτου, τόσο για καθαρά νομικούς λόγους, καθώς δεν τηρήθηκαν οι δέουσες διαδικασίες από την Υπουργό (σύγκλιση των Συμβουλευτικών Επιτροπών για υποβολή εισηγήσεων για τα ωράρια κλπ πριν την κατάθεση των κανονισμών), αλλά και για καθαρά πολιτικούς λόγους, καθώς διαφωνούμε με το περιεχόμενο των κανονισμών (τουριστική ολόκληρη η Κύπρος, εργασία 7 ημέρες την εβδομάδα, ολόχρονα) ως ΑΚΕΛ απορρίπτουμε τους κανονισμούς.

10/12/2015