Χαιρετισμός
του Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος
κ.
Νίκου Κουγιάλη σε ημερίδα του ΤΕΠΑΚ
«Γεωργική
και Περιβαλλοντική Ανάπτυξη: Συνέργειες και Προοπτικές»
Το
Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος είναι ο φορέας της
πολιτικής της Κυβέρνησης στους τομείς της Γεωργίας, της Κτηνοτροφίας, της
Αλιείας, των Φυσικών Πόρων και του Περιβάλλοντος. Επεξεργάζεται και εφαρμόζει
ειδικά σχέδια και προγράμματα με στόχο την ανάπτυξη των τομέων της αρμοδιότητας
του και την αντιμετώπιση των ειδικών προβλημάτων που παρουσιάζονται στους τομείς
αυτούς.
Με
διάφορα θεσμικά, διοικητικά και οικονομικά μέτρα, το Υπουργείο καταβάλλει
συστηματική προσπάθεια για την αναδιάρθρωση της γεωργικής παραγωγής, τη
δημιουργία οικονομικά βιώσιμων μονάδων, την εισαγωγή σύγχρονης τεχνολογίας, την
ενημέρωση και εκπαίδευση των γεωργών, την αύξηση του αγροτικού εισοδήματος και
γενικά τη δημιουργία συνθηκών που να συμβάλλουν στον εκσυγχρονισμό και τη
βελτίωση της απόδοσης του αγροτικού τομέα.
Μετά
την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το Υπουργείο συμμετέχει ενεργά στη
διαμόρφωση της Κοινής Γεωργικής, Αλιευτικής και Περιβαλλοντικής Πολιτικής,
μετέχοντας στα όργανα και τους θεσμούς της ΕΕ, όπως το Συμβούλιο Υπουργών
Γεωργίας και Αλιείας, το Συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος και οι διάφορες
Επιτροπές του Συμβουλίου και της Επιτροπής.
Η
βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων της Κύπρου αποτελεί θέμα ζωτικής σημασίας
για το Υπουργείο. Στο πλαίσιο αυτό, οι γεωργικές και αγροτικές περιοχές που
συνθέτουν τον ξεχωριστό χαρακτήρα του κυπριακού τοπίου, τα δάση, καθώς και άλλες
φυσικές περιοχές και υδάτινα οικοσυστήματα, καταβάλλεται προσπάθεια να
διαφυλαχθούν, να αναδειχθούν και να καταστούν αειφόρα.
Ο
ολοκληρωμένος συντονισμός, η προστασία και αειφόρος διαχείριση του
περιβάλλοντος, των φυσικών πόρων, καθώς και η αειφόρος διαχείριση της γεωργικής,
κτηνοτροφικής και αλιευτικής παραγωγής, έχουν ως απώτερο στόχο τη διασφάλιση
καλύτερης ποιότητας ζωής για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές των
Κυπρίων.
Απαραίτητο
εργαλείο για την αγροτική ανάπτυξη είναι η καινοτόμος εφαρμοσμένη έρευνα, με
συγκεκριμένους βραχυπρόθεσμους, μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους, οι
οποίοι ανταποκρίνονται στην ανάγκη για νέα γνώση στα θέματα της γεωργίας, της
αγροτικής ανάπτυξης και του περιβάλλοντος.
Το
Υπουργείο, μέσω του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών, εργάζεται στον τομέα αυτό για
την παραγωγή νέας γνώσης και καινοτόμων προσεγγίσεων. Γνωρίζω ότι βρίσκεται σε
εφαρμογή Πρωτόκολλο Συνεργασίας του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών με το
Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΤΕΠΑΚ) από το 2006.
Οι
κύριες πολιτικές που αφορούν και επηρεάζουν τη γεωργική έρευνα είναι:
·
Η
πολιτική «Ευρώπη 2020», η οποία φιλοδοξεί να μετατρέψει την ΕΕ σε Ένωση
Καινοτομίας με χρηματοδοτικό εργαλείο τον Ορίζοντα 2020.
·
Η
«Κοινή Αγροτική Πολιτική 2014-2020», η οποία εμπερικλείει την Ευρωπαϊκή Σύμπραξη
Καινοτομίας (ΕΣΚ) για τη γεωργική παραγωγικότητα και βιωσιμότητα» και στοχεύει
στη διασφάλιση της επισιτιστικής επάρκειας και της ασφάλειας τροφίμων
λαμβάνοντας υπόψη τους περιορισμούς των φυσικών πόρων και τις αναμενόμενες
επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή, με παράλληλη στροφή προς τη βιοοικονομία.
·
Η
πολιτική της Μόνιμης Επιτροπής Γεωργικής Έρευνας (SCAR Committee) για την έξυπνη
εξειδίκευση.
Όλες
οι προηγούμενες πολιτικές, αναφέρονται στην κύρια πρόκληση που καλείται να
αντιμετωπίσει η ευρωπαϊκή και, κατ’ επέκταση, η κυπριακή γεωργία στο μέλλον.
Δηλαδή, όχι μόνο να παράγει περισσότερο, αλλά να το επιτυγχάνει με ένα βιώσιμο
και κοινωνικά αποδεκτό τρόπο. Η πρόκληση δε αυτή δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί
χωρίς να δοθεί σημαντική ώθηση στην έρευνα και την καινοτομία και, ιδιαίτερα, αν
δεν έρθουν κοντά οι ερευνητές, οι γεωργοί και άλλοι παίκτες, για να επιταχυνθεί
η μεταφορά τεχνολογίας από την επιστήμη στη γεωργική πρακτική και να επιτευχθεί
συστηματική ανατροφοδότηση για τις ανάγκες της γεωργίας προς την επιστήμη.
Ενδεικτικές
περιοχές προτεραιότητας για πρωτοβουλίες έρευνας και καινοτομίας στην
προγραμματική περίοδο μέχρι το 2020 είναι:
·
Η
αύξηση της παραγωγικότητας της γεωργίας, της παραγωγής και της
αποτελεσματικότητας των πόρων που στοχεύει στην αύξηση της γεωργικής παραγωγής,
με παράλληλη εξασφάλιση της αποτελεσματικής και αειφόρου χρήσης των πόρων.
·
Καινοτομίες
προς στήριξη της βιο-οικονομίας που έχει ως στόχο την αναζήτηση λύσεων για τη
βιοδιύλιση, την ανακύκλωση και την έξυπνη χρήση της βιομάζας από τις
καλλιέργειες, τα δάση και τα απορρίμματα τροφών, χωρίς μείωση της οργανικής
ουσίας του εδάφους.
·
Βιοποικιλότητα,
υπηρεσίες οικοσυστήματος και λειτουργικότητα του εδάφους που προωθεί τα
συστήματα ολοκληρωμένης οικολογικής γεωργικής παραγωγής, όπως η ενίσχυση της
βιοποικιλότητας του εδάφους, η δέσμευση του άνθρακα, η συγκράτηση του νερού, η
σταθερότητα του οικοσυστήματος και η ανθεκτικότητα και οι λειτουργίες
επικονίασης.
·
Καινοτόμα
προϊόντα και υπηρεσίες για την ολοκληρωμένη αλυσίδα εφοδιασμού που στοχεύει στην
ανάπτυξη και διάδοση καινοτόμων προϊόντων, συσκευών και υπηρεσιών, παράλληλα με
τη δημιουργία διαφανούς και βιώσιμης αλυσίδας εφοδιασμού.
·
Ποιότητα
τροφίμων, ασφάλεια τροφίμων και υγιεινός τρόπος ζωής που προωθεί την ανάπτυξη
νέων καθεστώτων για την ποιότητα των τροφίμων και συστημάτων προστασίας της
υγείας των ζώων.
Η
υπογραφή Πρωτοκόλλου Συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής
Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και του ΤΕΠΑΚ δίνει το στίγμα της κυβερνητικής
πολιτικής για στήριξη της έρευνας στον τομέα της γεωργίας. Έρευνας, η οποία θα
στηρίζει την αγροτική πολιτική του κράτους, θα δίνει απαντήσεις στα ερωτήματα
που απασχολούν τους εμπλεκόμενους στον αγροδιατροφικό τομέα και θα προσθέτει
αξία στα γεωργικά προϊόντα της Κύπρου.
