Χαιρετισμός του Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης

Χαιρετισμός του Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης

και Περιβάλλοντος, στην 1^η Συνεδρία της Βουλής της Υπαίθρου

Η οικονομία, η κοινωνία και το περιβάλλον της Υπαίθρου αποτελούν τον πνεύμονα και τη ραχοκοκαλιά κάθε σύγχρονης κοινωνίας και σαν τέτοια οφείλουν να αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο σε κάθε μελλοντικό σχεδιασμό.

Η εξασφάλιση της αειφόρου ανάπτυξης  και ενός ψηλού βιοτικού επιπέδου και ποιότητας ζωής δεν μπορεί παρά να βασίζεται πρωτίστως στην ορθολογική διαχείριση των διαθεσίμων φυσικών και ανθρώπινων πόρων, την προστασία του περιβάλλοντος και σε μια αποδοτική και βιώσιμη αγροτική ανάπτυξη.

Τα πιο πάνω αποτελούν τα βασικά συστατικά ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού για ανάπτυξη της Υπαίθρου και του αγροτικού τομέα. Επιπλέον, η Ύπαιθρος, ως φύτρα μέσα από την οποία διατηρείται η ταυτότητα αλλά και η πολιτιστική κληρονομιά κάθε χώρας, διατηρεί ιδιαίτερη αξία σε μια κατεχόμενη πατρίδα.

Αναγνωρίζοντας αύτη τη βαρύνουσα σημασία που έχει διαχρονικά η Ύπαιθρος, είναι με ιδιαίτερη χαρά που χαιρετίζω τη σημερινή 1 ^η  Συνεδρία της Βουλής της Υπαίθρου. Έναν Θεσμό εξαιρετικά σημαντικό, ο οποίος θα κληθεί να δράσει καταλυτικά στην ευρεία διαβούλευση πάνω στα σημαντικά θέματα που επηρεάζουν την ολοκληρωμένη ανάπτυξη των περιοχών της Υπαίθρου.

Φίλες και φίλοι,

Σήμερα κάτω από δύσκολες και αντίξοες συνθήκες η Ύπαιθρος, όπως και το σύνολο της πατρίδας μας, καλείται να αντεπεξέλθει και να διέλθει με επιτυχία των δυσκολιών που προκάλεσε η οικονομική κρίση.  Πολίτες και Κυβέρνηση καλούμαστε να δούμε τι δεν πράξαμε ορθά, πως μπορούμε να αλλάξουμε και προς τα πού οφείλουμε να πάμε.

Από την πλευρά μας, ως Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, προχωρούμε σε μια γενναία μεταρρύθμιση του συνόλου του αγροτικού τομέα. Έχοντας στο επίκεντρο των πολιτικών μας τον Άνθρωπο και το Περιβάλλον, ενισχύουμε την πορεία της Κύπρου προς μια βιώσιμη ανάπτυξη, με κεντρικό άξονα τη μετάβαση προς μια πράσινη οικονομία.  

Οι πολιτικές του Υπουργείου και τα μέτρα που προωθούμε συνδυάζουν την προστασία του περιβάλλοντος και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή με την ανάπτυξη, εστιάζοντας σε τέσσερις βασικές στρατηγικές επιδιώξεις,

Ø   την Αγροτική Ανάπτυξη,

Ø   την Προστασία της Φύσης,

Ø   την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή και

Ø   την ορθολογική και αειφόρο διαχείριση των φυσικών πόρων.

Αξιοποιώντας κονδύλια από την ΕΕ σε συνδυασμό με τον εξορθολογισμό των λειτουργικών μας δαπανών,

®     δημιουργούμε περιθώριο για αναπτυξιακά προγράμματα και έργα και

®     μετατρέπουμε το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος σε αναπτυξιακή μηχανή.

Στόχος μας είναι να μετατρέψουμε τις υποχρεώσεις μας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και το κόστος που αυτές συνεπάγονται, σε ευκαιρίες

®     για αειφόρο ανάπτυξη,

®     για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και

®     ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Βασικό μας εργαλείο στη μεταρρυθμιστική αύτη προσπάθεια αποτελεί το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020. Διαμέσου αυτού θα διατεθεί ποσό ύψους 243 εκ. ευρώ, με αυξημένη συνεισφορά από την ΕΕ.

Μέσω του Προγράμματος σχεδιάζουμε και υλοποιούμε δράσεις για:

·        Προώθηση της μεταφοράς γνώσεων και της καινοτομίας,

·        Ενίσχυση της βιωσιμότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και της ανταγωνιστικότητας της γεωργίας,

·        Προώθηση της οργάνωσης της αλυσίδας τροφίμων,

·        Αποκατάσταση, διατήρηση και ενίσχυση των οικοσυστημάτων που συνδέονται με τη γεωργία,

·         Προώθηση της αποδοτικότητας των πόρων και στήριξη της στροφής προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα με ανθεκτικότητα στην αλλαγή του κλίματος,

·        Προώθηση της κοινωνικής ένταξης, της μείωσης της φτώχειας και της οικονομικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές.

Στην προσπάθεια μας για αναβάθμιση του αγροτικού μας τομέα εισάγουμε καινοτόμες πρακτικές όπως:

·        τον θεσμό της κλιματικά έξυπνης γεωργίας που περιλαμβάνει:

Ø    τη χορήγηση για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε αγροτικές εκμεταλλεύσεις,

Ø   Την συλλογή των όμβριων υδάτων,

Ø   την εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων άρδευσης για αποδοτικότερη διαχείριση τα υδατικών μας αποθεμάτων.

·        τον θεσμό της Συμβολαιακής Γεωργίας, ούτως ώστε να διαχειριστούμε σωστά τους πόρους που έχουμε αλλά και να διασφαλίσουμε αξιοπρεπές εισόδημα για τον καθένα από τους αγρότες μας.  

Παράλληλα,  μέσα από το νέο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020, προωθούμε μέτρα ώστε να διασφαλίζεται η προστασία των περιοχών του Δικτύου Natura 2000 και των περιοχών Υψηλής Φυσικής Αξίας και των περιοχών Οικολογικής Εστίασης.   Ανταποκρινόμενοι στις σημερινές προκλήσεις   αναδεικνύουμε και αναπτύσσουμε αυτές τις περιοχές μέσα από το μοντέλο της «Πράσινης Ανάπτυξης και Περιβαλλοντικής Κουλτούρας», ένα μοντέλο το οποίο αντιμετωπίζει το περιβάλλον και την ποιότητά του ως πυλώνα οικονομικής δραστηριότητας και ανάπτυξης.

Παράδειγμα αυτού είναι η ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής Τροόδους, όπου πρόσφατα είχαμε τα εγκαίνια του Γεωπάρκου Τροόδους, το οποίο εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχεδιασμό που δίνει έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος και στην ανάδειξη της φυσικής, πολιτιστικής και θρησκευτικής μας κληρονομιάς και τοπικής παράδοσης.

Στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2007-2013 προωθούνται έργα που ως στόχο έχουν τη διατήρηση και ανάπτυξη της Υπαίθρου, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας αλλά και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων των περιοχών αυτών.

Μέσω του νέου προγράμματος και για την περίοδο 2014-2020 θα συνεχιστεί η χρηματοδότηση δημόσιων υποδομών και έργων ιδιωτικής πρωτοβουλίας που θα συμβάλουν στη διαφοροποίηση της οικονομίας στην υπαίθρου, στοχεύοντας σε μια ολοκληρωμένη ανάπτυξη της υπαίθρου.

Αγαπητοί φίλοι,

Η ορθή σύζευξη ανάπτυξης-περιβάλλοντος και οι ευκαιρίες που αυτή παρέχει δεν μπορεί να γίνει καλύτερα κατανοητή παρά στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων. Έναν τομέα όπου η Κύπρος δεν μπορεί να περηφανεύεται για τις επιδόσεις της τα τελευταία χρόνια, αφού η παραγωγή αποβλήτων στην Κύπρο είναι σε πολύ υψηλότερα επίπεδα από τον αντίστοιχο μέσο όρο της ΕΕ.

Προς αντιμετώπιση του σοβαρού αυτού προβλήματος σχεδιάζουμε και εργαζόμαστε πλέον στη βάση της πρόληψης.

Για αυτό τον λόγο έχουν ήδη ετοιμαστεί: το Σχέδιο Διαχείρισης Δημοτικών Αποβλήτων και το Πρόγραμμα Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων.

Ενδεικτικά, αναφέρονται μέτρα και δράσεις που προωθούνται και αφορούν:

®     τη δημιουργία υποδομών, όπως η κατασκευή Μονάδας Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Αποβλήτων στη Λεμεσό,

®     το δίκτυο πράσινων σημείων και οι αποκαταστάσεις χωματερών,

®     τα Προγράμματα πρόληψης, χωριστής συλλογής και αξιοποίησης δημοτικών αποβλήτων στους παραλιακούς Δήμους και στην ορεινή/ημιορεινή Κύπρο,

®     το  «Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα πρόληψης, μείωσης, χωριστής συλλογής και αξιοποίησης δημοτικών αποβλήτων – Προώθηση Συστήματος Πληρώνω όσο Πετάω».

Προωθείται ακόμα, σχέδιο χορηγιών ύψους 7 εκατομμύριων ευρώ για τη διαχείριση αποβλήτων σε ιδιωτικούς φορείς.

Να μου επιτρέψετε να πω ότι η Κύπρος, ως μικρό νησί, δεν μπορεί να προγραμματίζει και να σχεδιάζει πολιτικές για την Ύπαιθρο χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις παράκτιες μας περιοχές και τον τομέα της αλιείας. Λόγω του μικρού γεωγραφικού μας μεγέθους ο καθορισμός ενός συνεκτικού σχεδιασμού είναι αδήριτη ανάγκη.

Στοχεύουμε σε μια πιο ανταγωνιστική και βιώσιμη αλιεία, που θα συμβάλει στην τόνωση της οικονομίας μας και σε νέες ευκαιρίες απασχόλησης, διασφαλίζοντας παράλληλα την ποιότητα ζωής και προστατεύοντας το περιβάλλον.

Στο πλαίσιο αυτό προχωρούμε στη βάση ενός σχεδιασμού εξαντλώντας κάθε δυνατότητα εξασφάλισης ευρωπαϊκών πόρων. Ήδη έχουμε εξασφαλίσει 39,7 εκατομμύρια ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας την περίοδο 2014-2020, ποσό διπλάσιο από αυτό που μας είχε δοθεί από τα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περίοδο 2007-2013. Μαζί με τους κρατικούς πόρους έχουμε στα χέρια μας ένα εργαλείο 53 εκ. για ανάπτυξη στις παράκτιες περιοχές.

Τέλος, θα ήθελα να σας αναφέρω ότι αντιμετωπίζεται για πρώτη φορά στη βάση ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού το διαχρονικό πρόβλημα της λειψυδρίας με την   αξιοποίηση του ανακυκλωμένου νερού ως εναλλακτικού υδάτινου πόρου, για την παροχή αξιόπιστων ποσοτήτων νερού για άρδευση και ενίσχυση του υδατικού ισοζυγίου. Αυτός ο σχεδιασμός οδηγεί στη μείωση της χρήσης αφαλατωμένου νερού, εξοικονομώντας έτσι κόστος και ενέργεια.

Ο σχεδιασμός για την κατασκευή έργων υποδομής προχωρά και από το 2017 θα εντάσσονται σταδιακά επιπρόσθετες ποσότητες στο υδατικό ισοζύγιο της Κύπρου, ωσότου το 2020 θα μπορούμε να αυξήσουμε κατά 25% το νερό άρδευσης.

Μέσα από στοχευόμενες δράσεις και μέτρα επιδιώκουμε να ενισχύσουμε τον κοινωνικό ιστό, να δημιουργήσουμε ανάπτυξη, έργα και νέες θέσεις εργασίας στην ύπαιθρο. Ενισχύουμε τους αγρότες και τις μικρές επιχειρήσεις που αποτελούν την ραχοκοκαλιά της κοινωνίας μας και προσπαθούμε να σταθεροποιήσουμε τα εισοδήματα των συμπολιτών μας.

Να αναφέρω εδώ πως μέσα από το νέο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης θα δημιουργηθούν 600 νέες θέσεις εργασίας στον τομέα της γεωργίας και της μεταποίησης, ενώ άλλες 50 θέσεις θα δημιουργηθούν στον τομέα της αλιείας.  

Κλείνοντας και αφού συγχαρώ τους διοργανωτές για τη σημερινή συνεδρία, εύχομαι όπως οι δύσκολες οικονομικές συνθήκες αποτελέσουν το έναυσμα που απαιτείτο για αλλαγή στον τρόπο σκέψης και λειτουργίας μας.

Από κοινού ας επανατοποθετήσουμε την Ύπαιθρο εκεί που της αξίζει.