Ομιλία
της Υπουργού Εργασίας στην εκδήλωση που διοργανώνει η
ΣΕΚ
στη μνήμη των θυμάτων των εργατικών ατυχημάτων
A
νταποκρινόμενοι στο κάλεσμα της ΣΕΚ, συγκεντρωθήκαμε για να αποτίσουμε φόρο
τιμής στους εργαζόμενους που έχασαν τη ζωή τους από εργατικά ατυχήματα και
επαγγελματικές ασθένειες.
Δυστυχώς,
παρά τις βελτιώσεις που έχουν σημειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες στον τομέα της
ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων, κάθε χρόνο εξακολουθούν να χάνουν τη ζωή
τους άνθρωποι λόγω ατυχημάτων στους χώρους εργασίας ή εξαιτίας επαγγελματικών
ασθενειών.
Οι
εκτιμήσεις για τους αριθμούς και το κόστος των εργατικών ατυχημάτων και των
επαγγελματικών ασθενειών, ποικίλλουν.
Το σίγουρο, όμως, είναι ότι κάθε εργατικό ατύχημα συνοδεύεται και από
ανθρώπινο πόνο, που δύσκολα μπορεί να αποτιμηθεί με οικονομικούς πόρους, καθώς
και από ευθύνες για εκείνους που δεν έπραξαν αυτά που έπρεπε και για εκείνους
που αδιαφόρησαν ή καθυστέρησαν να λάβουν μέτρα.
Είναι φανερό ότι, για τη βελτίωση της ασφάλειας και υγείας στους χώρους
εργασίας απαιτείται συντονισμένη προσπάθεια από πολλούς. Απαιτείται δημιουργία συνείδησης ασφάλειας
και υγείας σε όλους τους πολίτες, στενή συνεργασία μεταξύ εργοδοτών και
εργαζομένων για την εκτίμηση των
κινδύνων και εφαρμογή αποτελεσματικών μέτρων προστασίας και πρόληψης στους
χώρους εργασίας και αυστηρή παρακολούθηση της εφαρμογής της νομοθεσίας από τους
αρμόδιους κρατικούς φορείς.
Δεν
είναι τυχαίο, λοιπόν, που η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας επέλεξε ως θέμα της
εκστρατείας της, για το 2015, τη «Συμμετοχή στην οικοδόμηση μιας κουλτούρας
πρόληψης για την Επαγγελματική Ασφάλεια και Υγεία», η οποία έχει ως στόχο την
επικέντρωση του διεθνούς ενδιαφέροντος στα θέματα πρόληψης των εργατικών
ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών.
Η
κουλτούρα στην επαγγελματική ασφάλεια και υγεία διασφαλίζει το δικαίωμα σε ένα
ασφαλές και υγιές εργασιακό περιβάλλον, το οποίο είναι σεβαστό σε όλα τα
επίπεδα, και οι κυβερνήσεις, οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι συμμετέχουν ενεργά
στη διασφάλισή του, μέσω ενός συστήματος καθορισμένων δικαιωμάτων, ευθυνών και
καθηκόντων, όπου προτεραιότητα δίνεται στην αρχή της πρόληψης. Η πρόληψη αφορά στη διαχείριση των κινδύνων
στην εργασία, και η διαχείριση των κινδύνων στην εργασία επιτυγχάνεται με τη
συνεργασία όλων.
Η
προσέγγιση που βασίζεται στην πρόληψη αποφέρει καρπούς μόνο όταν, ανεξαρτήτως
του μεγέθους μια επιχείρησης, υπάρχει η δέσμευση της σύνθεσης και η ενεργός
συμμετοχή των εργαζομένων. Γιατί, αν
και είναι καθήκον των εργοδοτών να διασφαλίζουν χώρους εργασίας όπου οι κίνδυνοι
για τη ζωή, την αρτιμέλεια και την υγεία βρίσκονται υπό έλεγχο, η νομοθεσία
απαιτεί και τη συνδρομή των εργαζομένων στην προσπάθεια αυτή. Η συμμετοχή των εργαζομένων στη διαμόρφωση
συστημάτων ασφαλούς εργασίας παρέχει τη δυνατότητα να υποβάλλουν προτάσεις και
να ζητούν βελτιώσεις, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη μέτρων για την πρόληψη των
εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών έγκαιρα και με οικονομικά
αποδοτικό τρόπο.
Ταυτόχρονα,
ρόλος της πολιτείας είναι να κατοχυρώνει την πρόληψη μέσω της συστηματικής και
υπεύθυνης εφαρμογής κατάλληλης νομοθεσίας, με την επίβλεψη της εφαρμογής της
αλλά και με την προώθηση της πρόληψης και την καλλιέργεια νοοτροπίας ασφάλειας
και υγείας.
Η
πολιτική βούληση της Υπουργού Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, για
αυστηρή εφαρμογή των προνοιών της νομοθεσίας, είναι δεδομένη. Στην προσπάθειά του αυτή το Υπουργείο δίδει
ιδιαίτερη σημασία στη συνεργασία με όλους τους κοινωνικούς εταίρους και ειδικά
τις Εργοδοτικές και Συνδικαλιστικές Οργανώσεις.
Η
άριστη μέχρι σήμερα συνεργασία έχει συμβάλει, άλλωστε, τα τελευταία χρόνια στη
βελτίωση των επιπέδων ασφάλειας και υγείας στην Κύπρο και θα συνεχίσει να
επιδιώκεται, καθώς υπάρχει η δέσμευση όλων, η οποία έχει επισημοποιηθεί μέσα
από την υπογραφή της νέας Στρατηγικής
της Κύπρου για την Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία. Η Στρατηγική αυτή καλύπτει
την περίοδο 2013 – 2020 και καθορίζει τις κατευθύνσεις και τις προτεραιότητες
που τίθενται για τη συνεχή και σταθερή βελτίωση των επιπέδων ασφάλειας και
υγείας στους χώρους εργασίας.
Κυρίες
και Κύριοι,
Η
ασφάλεια και υγεία στην εργασία αποτελούν παράγοντες επωφελείς για τις
επιχειρήσεις, τους εργαζόμενους και την κοινωνία στο σύνολό της. Συχνά, όμως,
παραβλέπονται υπό την πίεση χρονικών προθεσμιών, κοντόφθαλμων εξοικονομήσεων ή
και από επιπολαιότητα ή ανευθυνότητα.
Σήμερα, που η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει όλους τους τομείς
οικονομικής δραστηριότητας, είναι κατανοητό ότι οι εργαζόμενοι αγωνιούν για τη
διατήρηση της εργασίας τους και οι άνεργοι για
την εξασφάλιση μιας νέας θέσης εργασίας.
Όμως, σε καμιά περίπτωση δεν θα επιτραπεί αυτή η ανάγκη να τυγχάνει
εκμετάλλευσης από οποιονδήποτε και η οικονομική κρίση δεν μπορεί να
χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για εκπτώσεις στα θέματα ασφάλειας και υγείας στην
εργασία.
Στις
περιπτώσεις αυτές, αντί να αντιμετωπίζονται η ασφάλεια και υγεία ως
γραφειοκρατικές επιβαρύνσεις, είναι πιο αναγκαίο από ποτέ να υπάρχει αναγνώριση
των κινδύνων και να λαμβάνονται ουσιαστικά μέτρα αντιμετώπισής τους. Και αυτό γιατί πετυχημένες επιχειρήσεις θα
είναι στο μέλλον εκείνες που κατορθώνουν στο παρόν να συνδυάζουν το όραμα με την
προνοητικότητα και να επενδύουν στην καινοτομία και στην ασφάλεια και υγεία των
εργαζομένων τους.
Οι
προσπάθειες για βελτίωση των συνθηκών ασφάλειας και υγείας θα πρέπει να
ενταθούν, μέσα σε πνεύμα συλλογικότητας και συνεργασίας ώστε να μην προστεθούν
νέα θύματα στον κατάλογο των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών
ασθενειών και η εργασία να καταστεί ασφαλής και αξιοπρεπής για όλους, όπως
επιβάλλεται από τα πρότυπα μιας σύγχρονης και υγιούς κοινωνίας.
----------------------
