30/3/15

Απαντήσεις των Προέδρων της Κυπριακής και της Ελληνικής Δημοκρατίας σε ερωτήσεις των δημοσιογράφων

Απαντήσεις των Προέδρων της Κυπριακής και της Ελληνικής Δημοκρατίας σε ερωτήσεις των δημοσιογράφων
30/03/2015


Σε κοινή συνέντευξη Τύπου που έδωσαν σήμερα, στο Προεδρικό Μέγαρο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης και ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος, απάντησαν σε ερωτήσεις των δημοσιογράφων ως ακολούθως:

Ερώτηση: κ. Πρόεδρε της Ελληνικής Δημοκρατίας, είπατε και εσείς ότι τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου επλήγησαν βάναυσα, ειδικά το τελευταίο διάστημα και θα θυμηθώ τις πρόσφατα, μέχρι πριν μερικά 24ωρα, δηλώσεις του Υπουργού Άμυνας της Τουρκίας ο οποίος προέβαλε διεκδικήσεις κυριαρχίας σε 16 νησιά και βραχονησίδες του Αιγαίου. Ξέρουμε ότι έχετε προσκληθεί από τον κ. Ερντογάν στην Τουρκία και θα ήθελα να σας ρωτήσω αν πιστεύετε ότι η ανάπτυξη του διαλόγου σε όλα τα επίπεδα και στο επίπεδο κορυφής, θα μπορούσε να αναπτύξει καλύτερα τις διμερείς σχέσεις, θα μπορούσε να ανασχέσει ίσως προκλήσεις και εντάσεις.
Προς τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας: κ. Πρόεδρε, διερευνήσατε μήπως με τον Έλληνα ομόλογό σας πρωτοβουλίες που θα μπορούσε να αναλάβει η Ελλάδα, έτσι ώστε αν επαναρχίσουν, όπως επιδιώκετε, οι συνομιλίες για την επίλυση του Κυπριακού να υπάρχει μια βάση, ώστε αυτές να είναι και αποτελεσματικές στο μέλλον;

Πρόεδρος Παυλόπουλος: Στη συνομιλία που είχα με τον κ. Ερντογάν, και αφού τον ευχαρίστησα γιατί συνέβη αμέσως μετά την ορκωμοσία αυτή η επικοινωνία μας, του είπα τα εξής για την πρόσκληση την οποία μου απηύθυνε να επισκεφθώ την Άγκυρα. Είπα και πριν δεν είμαι του πρωτοκόλλου, δεν πιστεύω στους τύπους, ιδίως στις σημερινές εποχές. Είπα και στον κ. Ερντογάν και του το είπα ειλικρινά ότι, έχει νόημα μια επίσκεψη στην Άγκυρα όταν αυτή η επίσκεψη θα σηματοδοτήσει συγκεκριμένα αποτελέσματα προόδου σε δύο βασικά θέματα: και στο Κυπριακό και στο ζήτημα της επίλυσης της καθ’ ημάς μιας και μόνης διαφοράς που έχουμε με την Τουρκία. Εάν δεν υπάρχουν βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση, αν οι δύο πλευρές δεν έχουν συνεργαστεί στενά ώστε να υπάρχουν βήματα προόδου, απτά βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση, τί νόημα θα έχει;
Ζούμε σε μια εποχή που οι απλές επισκέψεις δεν προσθέτουν τίποτε απολύτως. Αντιθέτως, μπορεί να περιπλέξουν τα πράγματα και να παρερμηνευτούν. Εάν λοιπόν δεν υπάρξουν βήματα προόδου και καλής θέλησης από την πλευρά της Τουρκίας και στα δύο αυτά θέματα που για μας είναι ενιαία, τέτοια επίσκεψη δεν μπορεί να υπάρξει όχι γιατί δεν επιθυμούμε καλές σχέσεις με την Άγκυρα, τις επιθυμούμε και τις επιδιώκουμε, αλλά γιατί, το τονίζω, πρέπει οπωσδήποτε να υπάρξει πρόοδος, και όταν λέμε πρόοδος εννοούμε εφαρμογή του διεθνούς και του ευρωπαϊκού Δικαίου. Δυστυχώς, φτάσαμε στο σημείο να απαιτούμε τα αυτονόητα, αλλά αυτή είναι η διεθνής πραγματικότητα και σε αυτή οφείλουμε να προσαρμοστούμε.

Πρόεδρος Αναστασιάδης: Όταν λέμε ότι υπάρχει μια αδελφική σχέση και μια αλληλεγγύη και άρρηκτοι δεσμοί, εννοούμε αυτό ακριβώς το οποίο συμβαίνει τελευταία. Μετά την εκλογή της νέας Κυβερνήσεως είχαμε την επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού κ. Τσίπρα. Εν συνεχεία της Προέδρου της Βουλής κας Κωνσταντοπούλου και σήμερα με χαρά και τιμή υποδέχομαι τον φίλο Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας. Και οι τρεις επισκέψεις αποσκοπούσαν, ακριβώς, στο συντονισμό των ενεργειών τόσο όσον αφορά τη στήριξη της Κύπρου σε περίπτωση που επαναρχίσει ο διάλογος που είναι μια ευχή και απόφασή μας, αρκεί να δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις. Ακριβώς συντονισμού ενεργειών προς τα διάφορα φόρα είτε αυτά είναι η ΕΕ είτε είναι τα Ηνωμένα Έθνη είτε είναι φίλες χώρες προς τις οποίες μπορεί μέσα από συντονισμένες δράσεις να επιτύχουμε άσκηση επιρροής πάνω στην Τουρκία, έτσι ώστε να συμβάλει θετικά στην εξεύρεση μιας λύσης που την έχουμε περιγράψει τόσες πολλές φορές και την έχουμε επαναλάβει σήμερα.
Ερώτηση: Θα έχουμε εκλογές στην Τουρκία στις αρχές Ιουνίου, Εάν βρισκόμαστε εκείνες τις μέρες στο μέσω μιας διαδικασίας συνομιλιών για το Κυπριακό βλέπετε αυτό να επηρεάζει νοουμένου ότι ίσως ο κ. Ερντογάν να πάρει περισσότερες εξουσίες στην Τουρκία;
Πρόεδρος Αναστασιάδης: Ανεξαρτήτως των εκλογών στην Τουρκία, για να υπάρξει πρόοδος θα πρέπει να υπάρξει η αποφασιστικότητα της Τουρκικής Κυβέρνησης, υπό οιανδήποτε δομή ή μορφή και αν πάρει το νέο σχήμα που θα κυβερνά την Τουρκία, με πράξεις που να υποδηλώνουν αποφασιστικότητα στην εξεύρεση λύσης του κυπριακού προβλήματος. Συνεπώς, δεν θεωρώ ότι θα είναι καθοριστικό το αποτέλεσμα των γενικών εκλογών, αφού ακόμη και σήμερα φαίνεται ότι η επιρροή του κ. Ερντογάν είναι σημαντική. Συνεπώς, αυτό που θέλουμε, που ελπίζουμε, που επιθυμούμε είναι να δούμε μια αλλαγή πολιτικής που θα συμβάλει στη λύση του κυπριακού προβλήματος.
Η βάση είναι δεδομένη. Η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος, στη βάση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας που θα επιτρέψει και σημαντικά οφέλη – όχι μόνο προς τους συμπατριώτες μας Τουρκοκύπριους, αλλά και προς την ίδια την Τουρκία – ενώ θα δημιουργηθούν προοπτικές, εάν έτσι το επιθυμεί η Τουρκία, και για την ευρωπαϊκή της πορεία.

Συνεπώς δεν θεωρώ ότι θα διαδραματίσουν τόσο σημαντικό ρόλο στις αποφάσεις της Τουρκίας, όσον αφορά τη συμβολή της στην επίλυση του κυπριακού προβλήματος.
Πρόεδρος Παυλόπουλος: Συμφωνώ απολύτως. Προσθέτω μόνο το γεγονός ότι οι θέσεις της Κύπρου και της Ελλάδας, της Ελλάδας και της Κύπρου στα αισθήματα αυτά είναι διαχρονικώς οι ίδιες και δεν επηρεάζονται από τα οποιαδήποτε αποτελέσματα, ιδίως εκλογικά αποτελέσματα στην Τουρκία.
Εκείνο που μπορώ να πω αυτήν την ώρα είναι τούτο και είναι ένα μήνυμα προς την Τουρκία, προς τον κ. Ερντογάν: Ιδίως στο σημερινό κόσμο, το να πιστεύει κανείς ότι η εξουσία, η ισχύς από μόνη της παρέχει δύναμη είναι μεγάλο λάθος, είναι μια ολέθρια ψευδαίσθηση. Αργά ή γρήγορα, με όλες τις δυσκολίες, το διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο θα επιβληθούν και θα εφαρμοστούν.
Επομένως, ευκαιρία είναι λόγω των εκλογών, αυτή η δύναμη να χρησιμοποιηθεί με τρόπο εποικοδομητικό για να λύσουμε προβλήματα, όχι για να επιβάλουν κάποιοι τη θέληση τους σε άλλους. Αυτό δεν πρόκειται να το δεχθούμε ποτέ.
Ερώτηση: Αυτά που είπατε τώρα για την Κύπρο που είναι μέλος της ΕΕ και για τις ευθύνες που έχει η ΕΕ έναντι της Κύπρου, πώς θα μπορούσε να πεισθεί η ΕΕ να συμμετέχει ενεργά με εκπρόσωπό της, να είναι παρών εκπρόσωπός της στις διαπραγματεύσεις που γίνονται στην Κύπρο; Όταν τίθεται αυτό το θέμα από την Κυπριακή Κυβέρνηση, η ΕΕ απαντά ότι είναι διαδικασία του ΟΗΕ.
Και το δεύτερο, λόγω των οικονομικών προβλημάτων και στην Ελλάδα και στην Κύπρο, είχατε πει προηγουμένως όταν σας καλωσόριζε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας ότι ξεθωριάζουν στην ΕΕ οι αρχές και αξίες της. Εκτιμάτε ότι πλέον φεύγουμε από μια Ευρώπη των 28 και είμαστε σε μια γερμανική Ευρώπη και ότι οι Βρυξέλλες ασκούν έναν εκβιασμό στην Ελλάδα με χρονοδιαγράμματα ασφυκτικά, με απειλές για στάση πληρωμών κλπ;

Και προς τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας: Χθες ο κ. Eide σε μια συνέντευξή του στην Καθημερινή της Κύπρου, όταν ρωτήθηκε από τη συνάδελφο Μέλανη Αντωνίου αν το θέμα των υδρογονανθράκων θα είναι στην ημερήσια διάταξη των συνομιλιών, παρέπεμψε στους ηγέτες των δύο κοινοτήτων. Η θέση η δική σας είναι το θέμα να συζητηθεί μαζί με άλλες εκκρεμότητες στο τέλος μαζί με τη συζήτηση για τους Χάρτες. Αν λοιπόν ο κ. Ερογλου ή κάποιος άλλος Τουρκοκύπριος ηγέτης, γιατί υπάρχει και η εκλογική διαδικασία, θέσουν το ζήτημα αυτό στην αρχή της επανάληψης των διαπραγματεύσεων, έχετε αποφασίσει με τους συνεργάτες σας ποια στάση θα τηρήσετε;

Πρόεδρος Παυλόπουλος: Στο πρώτο ερώτημα που θέσατε: Ευχής έργο θα ήταν κατανοητό από πλευράς ΕΕ ότι έπρεπε, τα θεσμικά μέσα υπάρχουν, να μετέχει σε αυτού του είδους συνομιλίες με την έννοια ότι θα μπορούσε να είναι ο εγγυητής του εάν και κατά πόσον η οποιαδήποτε πρόταση από τις δύο πλευρές είναι συμβατή με το ευρωπαϊκό δίκαιο. Αλλά και αν ακόμα αυτό δεν καταστεί εφικτό, μην ξεχνάτε ότι έχουμε τη δυνατότητα, έχει η Κύπρος τη δυνατότητα ως πλήρες μέλος της ΕΕ, να απευθύνει τέτοια ερωτήματα προς τις αρμόδιες νομικές Υπηρεσίες. Ο δρόμος είναι ανοικτός. Δεν μπορεί να το αρνηθεί αυτό η ΕΕ, να ρωτηθούν τα αρμόδια νομικά φόρα, τα οποία υπάρχουν σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εάν και κατά πόσον η οποιαδήποτε λύση είναι συμβατή με το θεσμικό ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Για το δεύτερο για το οποίο με ρωτήσατε, εγώ δεν τολμώ να σκεφτώ καν ότι οποιοσδήποτε επιχειρεί στο πλαίσιο της ΕΕ - αυτής της ΕΕ που δημιουργήθηκε με όλα εκείνα τα οράματα τα οποία ξέρουμε τί ήθελαν να αποφύγουν αμέσως μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο - ότι οιοσδήποτε σκέφτεται, όση ισχύ μπορεί και να έχει, με όρους εκβιασμών. Δεν το επιτρέπω στον εαυτό μου ως Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Δεν θα ήθελα ποτέ να σκεφτώ, όταν γνωρίζω πραγματικά τη σοφία που υπάρχει, όχι μόνο στο γερμανικό πνεύμα, αλλά και στην πολιτική ζωή της Γερμανίας ότι μπορεί η πλειοψηφία, τουλάχιστον, του γερμανικού πολιτικού συστήματος, να θεωρεί ότι είναι δυνατόν να υπάρξει η ΕΕ ως μια γερμανική Ευρώπη. Η ίδια η Γερμανία πρέπει να επιδιώκει να υπάρχει ως Γερμανία εντός της ΕΕ. Δηλαδή η ίδια η Γερμανία πρέπει να επιδιώκει να είναι μια ευρωπαϊκή Γερμανία και αυτήν την αντίληψη έχω, ακόμα και από τη συνομιλία που είχα με τον Υπουργό Οικονομικών, φίλο από τα παλιά όταν ήμουν Υπουργός Εσωτερικών κ. Σόιμπλε.

Είναι πεπεισμένος ότι όλες αυτές οι περιπέτειες που έχουμε περάσει θα λήξουν με τον καλύτερο τρόπο για την ίδια την ΕΕ. Γιατί μην ξεχνάμε, και σε αυτό πρέπει να είμαστε ειλικρινείς, ότι και οι δύο χώρες πλήγηκαν από μνημονιακή διαδικασία. Βεβαίως και από λάθη τα οποία συνέβησαν εντός της Κύπρου, εντός της Ελλάδας, αλλά πρέπει να ξέρουμε ότι η πορεία γενικότερα, προς τα μνημόνια, αλλά και στην εφαρμογή των μνημονίων, εμπεριείχε σφάλματα τα οποία δεν αφορούν τις δύο χώρες, αλλά στην απειρία και την ανετοιμότητα της ΕΕ και της Ευρωζώνης να αντιμετωπίσουν μια παγκόσμια οικονομική κρίση. Αλλά να υπάρχει κατανόηση σε ό,τι αφορά τις αντίστοιχες ευθύνες. Και επειδή είμαι πεπεισμένος ότι με την πικρή εμπειρία που έχουν με την παγκόσμια οικονομική κρίση, οι σημερινοί ηγέτες της ΕΕ αντιλαμβάνονται το χρέος τους και είμαι πεπεισμένος ότι και η πορεία της Ευρωζώνης και της ΕΕ θα είναι τέτοια που θα ξαναγυρίσει στις ρίζες της, τις ρίζες των δικαιωμάτων του ανθρώπου, του κοινωνικού κράτους, και ιδίως στην αντίληψη ότι η ΕΕ είναι πρωτίστως η Ευρώπη των αρχών και των αξιών. Η οικονομική ένωση και η νομισματική ένωση, δεν είναι αυτοσκοπός. Είναι πολιτικές, οι οποίες πρέπει να ακολουθούνται και να τηρούνται ακριβώς για να καταστούν δυνατές εκείνες οι αρχές και αξίες πάνω στις οποίες θεμελιώθηκε η ΕΕ.

Πρόεδρος Αναστασιάδης: Όσον αφορά το ερώτημα σας που απευθυνόταν σε μένα, η απάντηση είναι πως συγκρατώ αυτό το οποίο είπε επίσης ο κ. Eide, ότι η πρόταση του Προέδρου Αναστασιάδη είναι θετικότατη ή θετική.
Δεύτερο, η μεθοδολογία έχει συμφωνηθεί και η ημερήσια διάταξη καθορίζεται με βάση τα όσα έχουν συμφωνηθεί, με την υπόδειξη της κάθε πλευράς όσον αφορά τα θέματα που θέλει να συζητηθούν. Θέλω να πω ότι η εισήγηση για τη συμπλήρωση των τυχόν κενών που υπάρχουν σε όσες συγκλίσεις έχουν επιτευχθεί στο θέμα των υδρογονανθράκων δεν μπορεί να συζητηθεί παρά στο τέλος, όπως ήταν η αρχική πρόταση. Δεν τίθεται θέμα αλλαγής στάσης.

Ερώτηση: Ως Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας προτίθεστε να αναλάβετε πρωτοβουλία με διεθνείς ηγέτες για προώθηση θεμάτων που αφορούν την ελληνική οικονομία;
Πρόεδρος Παυλόπουλος: Ξέρετε πολύ καλά το πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας κατά το ελληνικό Σύνταγμα. Σε αυτό οι έννομες τάξεις των δύο χωρών μας διαφέρουν σημαντικά. Πλην, όμως, ο ρόλος του Προέδρου της Δημοκρατίας στην Ελλάδα καθορίζεται και από την έννοια του ρυθμιστή του πολιτεύματος. Κυρίως αυτές τις κρίσιμες στιγμές, κάθε ρυθμιστής του πολιτεύματος πρέπει, σαφώς και σε συνεργασία με την Κυβέρνηση, η οποία φέρει την ευθύνη της χάραξης της γενικότερης πολιτικής και ιδίως οικονομικής πολιτικής, να συμπαρίσταται σε αυτόν τον αγώνα που είναι πραγματικά ένας εθνικός αγώνας. Θα πάρω όλες τις πρωτοβουλίες που θα μπορέσουν να στηρίξουν την προβολή των δίκαιων αιτημάτων της Ελλάδας σχετικά με τα ζητήματα που αφορούν την έξοδο της οικονομίας της από αυτή τη βαριά κρίση και, ιδίως, την αντιμετώπιση ανθρωπιστικής κρίσης που περνάει η Ελλάδα, γιατί περνάμε μια πραγματική ανθρωπιστική κρίση. Θα πάρω τις ορθές πρωτοβουλίες εντός του πλαισίου του Συντάγματος και σε πλήρη συνεννόηση με την Κυβέρνηση. Αλλά οι αρμοδιότητες του Προέδρου θα ασκηθούν μέχρι το ακραίο όριο τους για να μπορέσει ο προεδρικός θεσμός να είναι χρήσιμος και όχι απλώς να παραμένει με όρους πρωτοκόλλου.