Ομιλία
του Επιτρόπου Προεδρίας για Ανθρωπιστικά Θέματα στην κηδεία
του
φονευθέντος κατά το 1974, Ανδρέα Παπαγιάννη
Με
αισθήματα δέους και βαθιάς συγκίνησης συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ για να
απευθύνουμε το ύστατο χαίρε στον Ανδρέα Παπαγιάννη, αγνοούμενο της Τουρκικής
εισβολής. Χρειάστηκε να περάσουν 40 χρόνια από τότε για να μπορέσουν οι δικοί
του να πληροφορηθούν για την τύχη του, να παραλάβουν τα λείψανα του και να
μπορέσουμε μαζί να του αποδώσουμε τις οφειλόμενες τιμές και να προσευχηθούμε
στον Ύψιστο να κατατάξει την ψυχή του σε σκηνές δικαίων, αλλά και να βοηθήσει
στη διακρίβωση της τύχης όλων ανεξαίρετα των αγνοουμένων μας.
Ο
Ανδρέας Παπαγιάννης γεννήθηκε στο Καμπί του Φαρμακά την 1 η
Φεβρουαρίου 1951. Ήταν έγγαμος χωρίς παιδιά και πριν από την εισβολή διέμενε με
τη σύζυγό του, Σωτηρούλα, στον Μαραθόβουνο. Όταν με την έναρξη της τουρκικής
εισβολής έγινε η επιστράτευση, παρουσιάστηκε στη Μονάδα όπου είχε εκπληρώσει,
ένα χρόνο πριν, τη στρατιωτική του θητεία, το 306 Τάγμα Πεζικού. Η έδρα του
Τάγματος βρισκόταν στο Νέο Χωρίο Κυθρέας. Εκεί ο Παπαγιάννης, μαζί με τους
υπόλοιπους άνδρες παρέμεινε μέχρι το βράδυ της 20 ης Ιουλίου, οπόταν
διατάχθηκαν να μεταβούν στην περιοχή του Αγίου Γεωργίου Κερύνειας για απόκρουση
της εισβολής.
Φθάνοντας
κατά τις αυγινές ώρες εκεί, έλαβαν άμεσα μέρος στις πολεμικές επιχειρήσεις. Το
πρωί της 22 ας Ιουλίου, οι Τούρκοι εξαπέλυσαν μεγάλη επιχείρηση,
ενισχυμένοι από δεκάδες άρματα μάχης και υπό την κάλυψη της πολεμικής τους
αεροπορίας και βολών από τις μονάδες του πολεμικού τους ναυτικού.
Οι
μάχες ήταν σφοδρές, αλλά άνισες λόγω της συντριπτικής υπεροπλίας του εχθρού. Οι
άνδρες της Εθνικής Φρουράς πρόβαλαν γενναία αντίσταση, καθώς όμως τα πολεμοφόδια
τους εξαντλούνταν και οι εισβολείς συνέχιζαν να εφορμούν εναντίον τους με όλη τη
δύναμη του πυρός που διέθεταν, πήραν οδηγίες για οπισθοχώρηση και ανασυγκρότηση
τους στην πόλη της Κερύνειας.
Ο
Παπαγιάννης μαζί με άλλους άνδρες της Μονάδας του, έφθασε μέχρι την περιοχή του
σταδίου Γ.Σ. Πράξανδρος, όπου είχαν συγκεντρωθεί και άλλοι εθνοφρουροί. Πολύ
σύντομα, όμως, δέχθηκαν σφοδρή επίθεση από την τουρκική αεροπορία, αλλά και από
άρματα μάχης, με αποτέλεσμα να διασκορπιστούν.
Για
τελευταία φορά ο Παπαγιάννης θεάθηκε ενώ κατευθυνόταν βόρεια προς την περιοχή
της θάλασσας, πορεία που είχαν ακολουθήσει και άλλοι στρατιώτες. Έκτοτε δεν
έδωσε σημεία ζωής. Τα λείψανά του εντοπίστηκαν σε ομαδικό τάφο στην περιοχή
Τέμπλους, στο πλαίσιο του Προγράμματος Εκταφών και Αναγνώρισης Λειψάνων της
Διερευνητικής Επιτροπής.
Είναι
χρέος μας αυτήν την ώρα να αναλογιστούμε τις τραγικές ώρες που έζησε η Κύπρος
κατά την επίθεση του τουρκικού Αττίλα και ειδικά τις συνθήκες υπό τις οποίες οι
εθνοφρουροί μας προσπάθησαν να υπερασπιστούν το πάτριο έδαφος, δίνοντας πολλοί
για αυτό ακόμα και ό,τι πολυτιμότερο είχαν, την ίδια τους τη ζωή. Να
αναλογιστούμε, επίσης, τη θυσία πολλών άλλων συμπατριωτών μας που έπεσαν θύματα
της τουρκικής βαρβαρότητας, να αναλογιστούμε το δράμα των αιχμαλώτων, των
προσφύγων και των εγκλωβισμένων και, βέβαια, των αγνοουμένων. Να αναλογιστούμε
τα εδάφη μας που τουρκοπατήθηκαν και τα ιερά και τα όσια μας που
βεβηλώθηκαν, και να χαλυβδώσουμε την αποφασιστικότητά μας να ανατρέψουμε τα
δεδομένα της εισβολής, ώστε να επικρατήσουν επιτέλους στο νησί μας συνθήκες
ελευθερίας, δημοκρατίας και δικαιοσύνης.
Μόνο
έτσι θα δικαιωθεί η θυσία των πεσόντων και μαρτύρων μας. Δυστυχώς, είμαστε
αντιμέτωποι με την κλιμακούμενη αδιαλλαξία της Τουρκίας, η οποία με εκβιασμούς
και πιέσεις επιχειρεί να επιβάλει στην πλευρά μας νέα τετελεσμένα,
παρεμβαίνοντας στην περιοχή της Αποκλειστικής Οικονομικής μας Ζώνης.
Στην
ουσία επιτίθεται εκ νέου κατά των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, παρουσιαζόμενη
ότι ενεργεί, δήθεν, εκ μέρους των Τουρκοκυπρίων. Με τη συνεχιζόμενη παρουσία του
τουρκικού ερευνητικού σκάφους Barbaros
στα χωρικά μας ύδατα και στην Αποκλειστική Οικονομική μας Ζώνη, μαζί με την
έκδοση των παράνομων οδηγιών προς ναυτιλομένους, αποκαλύπτεται ο πραγματικός
στόχος της Τουρκίας που δεν είναι άλλος παρά η υπαγωγή, όχι μόνο της Κύπρου,
αλλά ολόκληρης της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου, υπό τον έλεγχο της.
Μπροστά
σε αυτή την επιθετικότητα προτάσσουμε το δίκαιο των θέσεων μας που στηρίζονται
σε απαρασάλευτες αρχές του διεθνούς δικαίου και οι οποίες θα πρέπει να είναι
σεβαστές από το σύνολο της διεθνούς κοινότητας, ως απαραίτητη προϋπόθεση για την
επικράτηση της ειρήνης και της ασφάλειας στην περιοχή. Είμαστε έτοιμοι να
προσέλθουμε και πάλι σε διάλογο για την επίλυση του Κυπριακού, φτάνει η άλλη
πλευρά να τερματίσει τις παράνομες ενέργειες της και να δώσει σαφή δείγματα
καλών προθέσεων για την επίτευξη μιας δίκαιης, λειτουργικής και βιώσιμης λύσης
του Κυπριακού.
Την
ίδια ώρα, αμείωτες είναι οι προσπάθειες μας για τη διαλεύκανση όλων των
περιπτώσεων των αγνοουμένων μας και τον τερματισμό του δράματος των συγγενών
τους. Δεν παραγνωρίζουμε την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, αλλά για να αποδώσει
περαιτέρω καρπούς η προσπάθεια που καταβάλλεται στο πλαίσιο της Διερευνητικής
Επιτροπής, θα πρέπει η τουρκική πλευρά να επιτρέψει την είσοδο των συνεργείων
εκταφών σε όλες τις περιοχές που τώρα χαρακτηρίζονται ως στρατιωτικές, και,
παράλληλα να αποδεχθεί το άνοιγμα των αρχείων του τουρκικού στρατού με στόχο να
αντληθούν τεκμηριωμένες πληροφορίες για όλους τους αγνοουμένους μας.
Έχει
παρέλθει από τότε πάρα πολύ χρόνος και δεν επιτρέπεται άλλη καθυστέρηση. Είναι
κατοχυρωμένη διεθνώς η απαίτηση των συγγενών να πάρουν όλες τις απαντήσεις που
ζητούν για την τύχη των αγαπημένων τους. Εξάλλου, τα γεγονότα για τις ευθύνες
βοούν και η αλήθεια είναι εκεί και δεν μπορεί να αποκρυβεί.
Ιδιαίτερα
μας συγκλονίζουν οι περιπτώσεις εσκεμμένης μετακίνησης οστών, με πιο
χαρακτηριστική εκείνη της μετακίνησης και εξαφάνισης των οστών 70 Ασσιωτών που
εκτελέστηκαν εν ψυχρώ και οι σοροί τους ρίφθηκαν σε δυο πηγάδια στην τοποθεσία
Ορνίθι της Αφάνειας.
Για
αυτό το ανοσιούργημα της που προσβάλλει όλη την ανθρωπότητα, η Τουρκία στήθηκε
στο εδώλιο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που με απόφαση των Προέδρων όλων των
πολιτικών του ομάδων συζήτησε το θέμα και εξέδωσε καταδικαστικό ψήφισμα κατά της
Τουρκίας. Ειδικότερα, το ψήφισμα καταδικάζει την μετακίνηση οστών στο Ορνίθι,
όπως και σε άλλες περιοχές ως μεγάλη ασέβεια προς τους αγνοουμένους και ως
κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων των οικογενειών τους να γνωρίζουν τελικά τις
πραγματικές συνθήκες του θανάτου των αγαπημένων τους. Με το ψήφισμα η Τουρκία
καλείται να συμμορφωθεί προς το διεθνές δίκαιο, να παράσχει τις απαιτούμενες
πληροφορίες προς τη Διερευνητική Επιτροπή, αλλά και πρόσβαση στις στρατιωτικές
ζώνες, ώστε να διευκολύνει την προσπάθεια διακρίβωσης της τύχης των αγνοουμένων.
Είναι σημαντικό ακόμα ότι καλείται ρητώς η Άγκυρα να εφαρμόσει την περσινή
απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καταβάλλοντας τις
επιδικασθείσες αποζημιώσεις στους συγγενείς των αγνοουμένων.
Για
αυτή την πολύ θετική εξέλιξη και ειδικά για τις προσπάθειες που κατέβαλαν,
εκφράζουμε προς όλους τους Ευρωβουλευτές μας τις πιο θερμές μας
ευχαριστίες.
Η
Τουρκία θα πρέπει να αποδεχθεί όλες τις πρόνοιες του ψηφίσματος και να
συγκατανεύσει στην εφαρμογή τους. Και αυτό, το συντομότερο για να δοθεί
επιτέλους τέρμα στο δράμα που βιώνουν οι συγγενείς.Δεν επαιτούμε από την
Τουρκία. Απαιτούμε με όλη τη δύναμη της ψυχής μας, αλλά και με όλα τα νόμιμα
μέσα που μας παρέχει το διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο τα οποία οι νέο-Οθωμανοί
ηθελημένα παραγνωρίζουν.
Είναι
απάνθρωπο να πεθαίνουν γονείς, όπως έγινε δυστυχώς και με τους γονείς του Ανδρέα
Παπαγιάννη, καθώς και σύζυγοι και άλλοι συγγενείς με ανοικτές ακόμη τις πληγές
στη ψυχή τους για την εξαφάνιση των αγαπημένων τους. Είναι καιρός να λήξει αυτό
το δράμα, και, σε ό,τι αφορά στη δική μας πλευρά, θα εντείνουμε ακόμη
περισσότερο τις προσπάθειές μας.
Το
οφείλουμε σε όλους τους πεσόντες και τους αγνοουμένους μας, σε όλους τους ήρωες
μας. Το οφείλουμε και στον Ανδρέα Παπαγιάννη που κατευοδώνουμε σήμερα. Αιωνία ας
είναι η μνήμη του.
______________
