Σας
καλωσορίζω σε αυτή τη σεμνή εκδήλωση που τελείται προς τιμή των
πρωτεργατών του εθνικο-απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-1959, και
κυρίως, του αρχηγού και πρωταγωνιστή, στρατηγού Γεωργίου Γρίβα Διγενή,
με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 60 χρόνων από την περιπετειώδη, εύτολμη
και ηρωική άφιξή του στον ιερό αυτό χώρο, τον Νοέμβριο του 1954.
Για όλους εμάς, τούτος ο χώρος είναι ιερός
γιατί εδώ άναψε η πρώτη φλόγα ενός υπέροχου αγώνα μέσα από τον οποίο
αναδείχθηκε το ακατάβλητο της ελληνικής ψυχής, η απεριόριστη αγάπη για
την πατρίδα και ο ασίγαστος πόθος για ελευθερία. Αρετές που ενέπνεαν τον
αρχηγό Διγενή και τους αγωνιστές και τους ήρωες της ΕΟΚΑ.
Αρετές που συνεπήραν το σύνολο του κυπριακού
ελληνισμού που μέχρι τότε στέναζε κάτω από τον αγγλικό ζυγό και
προσδοκούσε το πρώτο σάλπισμα για τον αγώνα της απελευθέρωσης.
Θέλω να εκφράσω τη συγκίνηση και υπερηφάνειά
μου που βρίσκομαι σήμερα μαζί σας, εδώ που ο αρχηγός Διγενής κατέγραψε
στην κυπριακή γη το πρώτο βήμα του τετραετούς, ένδοξου εκείνου αγώνα.
Θέλω να ευχαριστήσω θερμά τους αγωνιστές και συγγενείς των δεκάδων ηρώων
της κυπριακής ελευθερίας για την τιμητική πρόσκληση που μου απευθύνατε.
Αναπολώντας την ιστορική εκείνη απόβαση του
αρχηγού της ΕΟΚΑ, για την οποία μας μίλησε με τόση αφοσίωση και
συγκίνηση ο αγαπητός φίλος και μοναδικός εν ζωή της ομάδας υποδοχής,
Μιχαλάκης Παπαντωνίου, τιμούμε τον αρχηγό της ΕΟΚΑ. Τιμούμε τους ήρωες
και τους αγωνιστές της ελευθερίας της Κύπρου, των οποίων ο αγώνας και οι
θυσίες απέδωσαν το κράτος το οποίο μας διασφαλίζει την εθνική και
φυσική επιβίωση, παρά την τουρκική κατοχή που βιώνουμε.
Αγαπητοί φίλες και φίλοι,
Ο αγώνας της ΕΟΚΑ συνιστά ιστορική στιγμή
αμφισβήτησης της δουλείας, της ξένης τυραννίας και της καταπίεσης. Ήταν
το προϊόν της πίστης στην ελευθερία και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια που οι
τότε κατακτητές επιχείρησαν να πλήξουν χρησιμοποιώντας βάναυσες και
απάνθρωπες μεθόδους.
Η κατάληξη εκείνου του αγώνα δεν εκπλήρωνε
τις μεγάλες προσδοκίες των Ελλήνων της Κύπρου και ειδικά των ηρωικών
αγωνιστών της ΕΟΚΑ. Ο αγώνας τους, όμως, ιστορικά έχει δικαιωθεί.
Η δημιουργία του ανεξάρτητου κράτους μας,
παρά τα επαχθή βάρη που επωμίστηκε, εξακολουθεί έως και σήμερα να
αποτελεί το ισχυρότερο όπλο μας στον αγώνα για απελευθέρωση από την
τουρκική κατοχή, την επανένωση της χώρας μας και την επιβίωση του λαού
μας.
Κάτω από τις σημερινές, δυσμενείς για την
πατρίδα μας συνθήκες στρέφουμε τη σκέψη πίσω στον υπέροχο αγώνα του λαού
μας, ως μία πράξη αφύπνισης, ως βήμα εθνικής ανάτασης και ως έμπνευση
για τις διαχρονικά άφθορες αξίες της ελευθερίας και της δικαιοσύνης.
Συμπατριώτισσες και συμπατριώτες,
Η 60η επέτειος της άφιξης του αρχηγού της
ΕΟΚΑ, Γεωργίου Γρίβα Διγενή στην Κύπρο, μας βρίσκει να αγωνιζόμαστε
ακόμα, κάτω από τις δυσμενέστερες παρά ποτέ συνθήκες, για τον τερματισμό
της τουρκικής κατοχής και για μια λύση που να δικαιώνει τους αγώνες του
λαού της.
Γνωρίζετε ότι η κυβέρνηση και εγώ προσωπικά,
αντιμετωπίζουμε το Κυπριακό ως τη μεγαλύτερη εθνική πρόκληση, ως το
βασικό και κυρίαρχο σκοπό της ύπαρξής μας. Παρά την ειλικρίνεια, την
αποφασιστικότητα και την τόλμη με τις οποίες εργαζόμαστε για την
επίτευξη λύσης, εντούτοις δεν έγινε κατορθωτό να πετύχουμε το στόχο μας.
Γιατί, δυστυχώς, ούτε η τουρκική πλευρά
είναι ειλικρινής και αποφασισμένη για τη λύση, ούτε οι διεθνείς εκείνοι
παράγοντες που ενδιαφέρονται, δείχνουν αποφασισμένοι να ασκήσουν την
επιρροή τους προς την κατεύθυνση αυτή.
Βρισκόμαστε και πάλι, αντιμέτωποι με την
τουρκική προκλητικότητα. Την ώρα, ακριβώς, που η ανάγκη απαιτούσε
εποικοδομητικό κλίμα, συναίνεση και καλλιέργεια αισθήματος εμπιστοσύνης
και ενώ βρισκόμασταν μόλις μερικά εικοσιτετράωρα πριν από την έναρξη του
ουσιαστικού διαλόγου, η Τουρκία δυναμίτισε εκ θεμελίων την όλη
διαδικασία.
Με τις προκλήσεις της εντός της ΑΟΖ της
Κυπριακής Δημοκρατίας, όχι μόνον προκάλεσε τη δυσπιστία των
Ελληνοκυπρίων καθώς και κάθε καλόπιστου αντικειμενικού παρατηρητή, αλλά
ήγειρε και σοβαρότατες αμφιβολίες για τις πραγματικές προθέσεις της στο
Κυπριακό.
Παραβιάζοντας απρόκλητα και κατάφωρα το
διεθνές δίκαιο, η τουρκική ηγεσία διάψευσε και όσους πίστεψαν στις
διαβεβαιώσεις της για ουσιαστική συμβολή στην προσπάθεια επίλυσης του
Κυπριακού και κατέρριψε κάθε ισχυρισμό για τις καλές, δήθεν, προθέσεις
της.
Οι ενέργειες της Άγκυρας, εις βάρος των
διεθνώς αναγνωρισμένων κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής
Δημοκρατίας, δεν μου επέτρεπαν να μετέχω ενός, υπό απειλή των τουρκικών
πολεμικών, διαλόγου. Η αναστολή της συμμετοχής μας στη διαδικασία των
συνομιλιών, ήταν το ολιγότερο που μπορούσαμε να πράξουμε, προκειμένου να
καταδείξουμε την έντονη αντίδρασή μας και την καταδίκη των τουρκικών
προκλήσεων.
Ήταν υποχρέωσή μας απέναντι στις αρχές του
διεθνούς δικαίου και στα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής
Δημοκρατίας, αλλά και απέναντι στον κυπριακό λαό που επιθυμεί λύση του
Κυπριακού. Αν δεν αντιδρούσαμε με τον εντονότερο δυνατό τρόπο και δεν
διακηρύτταμε την αντίθεση μας στην αμφισβήτηση της κυπριακής ΑΟΖ, θα
επιδεικνύαμε ασυγχώρητη ανοχή που μερικοί ίσως να ερμήνευαν και ως
αποδοχή.
Το είπαμε και το έχουμε αποδείξει πολλές
φορές, ότι επιθυμία, και η βούληση και η αποφασιστικότητά μας για την
επίλυση του κυπριακού προβλήματος, είναι πέραν των δεδομένων. Αλλά η
συμμετοχή μας σε μια διαδικασία που στην ουσία θα αποδέχεται την
αμφισβήτηση της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΑΟΖ της,
πρέπει να αποκλείεται.
Αυτό το καθαρό και ειλικρινές μήνυμα
οφείλουν να το συλλάβουν τόσον όσοι έχουν πεισθεί για τις δήθεν καλές
προθέσεις της Τουρκίας, όσο και η ίδια η Άγκυρα.
Η τουρκική ηγεσία αποκαλύπτει τις
πραγματικές προθέσεις της, όταν επικαλείται τα δικαιώματα των
Τουρκοκυπρίων στον υποθαλάσσιο πλούτο της Κυπριακής Δημοκρατίας,
επιστρατεύοντας τις παράνομες συμφωνίες που υπέγραψε με ένα ψευδοκράτος
που η ίδια δημιούργησε και ελέγχει απόλυτα.
Εμείς, δεν χρειαζόμαστε την υπόδειξη της
Τουρκίας για να δεχτούμε πως και οι Τουρκοκύπριοι έχουν δικαιώματα στο
φυσικό αέριο. Πρώτοι εμείς το αναγνωρίζουμε.
Αλλά, δεν μπορεί να απαιτείται από την
Κυπριακή Δημοκρατία να απεμπολεί κυριαρχικά της δικαιώματα. Η μόνη
ρεαλιστική οδός για να απολαύσουν και οι Τουρκοκύπριοι, όταν υπάρξουν τα
οφέλη από το φυσικό αέριο, είναι η λύση του πολιτικού μας προβλήματος.
Καλούμε την Τουρκία, αν πράγματι
ενδιαφέρεται για τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων και όχι για δικές της
επεκτατικές βλέψεις, να εργαστεί για την εκτόνωση της κρίσης που ίδια
έχει προκαλέσει. Αν πραγματικά επιθυμεί τη λύση του Κυπριακού, ας
προχωρήσει αμέσως στην ακύρωση των παράνομων και προκλητικών ενεργειών
της στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας, έτσι
ώστε να επαναρχίσει η διαπραγματευτική διαδικασία και να φθάσουμε σε
λύση το συντομότερο.
Αλλά, και πάλιν δυστυχώς, η απάντηση της
τουρκικής ηγεσίας στην καλοπροαίρετη έκκλησή μας για εκτόνωση της κρίσης
που έχει προκαλέσει και επιστροφή σε ένα ευνοϊκό και εποικοδομητικό
κλίμα διαπραγματεύσεων, ήταν απολύτως αρνητική.
Με την προχθεσινή απόφασή του το Συμβούλιο
Εθνικής Ασφαλείας της Τουρκίας με την οποία επαναλαμβάνεται η τουρκική
αρνητικότητα με τη συνέχιση της προκλητικής επέμβασής της στην ΑΟΖ της
Κυπριακής Δημοκρατίας, απομακρύνεται περαιτέρω η ελπίδα για επανάληψη
των συνομιλιών και επίτευξη μιας σύντομης λύσης στο κυπριακό.
Θέλω να κάνω ξεκάθαρο πως αν είναι μια
πλευρά που ενδιαφέρεται για τη συντομότερη δυνατή λύση του Κυπριακού,
είναι η ελληνοκυπριακή. Γιατί είναι οι Ελληνοκύπριοι που υποφέρουμε από
τη συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή, που κινδυνεύουμε από τις τουρκικές
προκλήσεις, που ζημιώνουμε από τη συνέχιση του σημερινού στάτους κβο.
Είναι οι Ελληνοκύπριοι που έχουμε ανάγκη να
δούμε να επανενώνεται η πατρίδα μας, να αποχωρούν τα κατοχικά
στρατεύματα, να ζήσουμε, επιτέλους, μέσα σε ένα ενωμένο ευρωπαϊκό
κράτος.
Αυτό που θέλουμε είναι να ενεργοποιήσουμε
όσους μπορούν να συμβάλουν θετικά στην αντιμετώπιση του μεγάλου εθνικού
προβλήματος και στην αποκατάσταση του διεθνούς δικαίου, προς όφελος όχι
μόνο της ελληνοκυπριακής πλευράς, αλλά και της τουρκοκυπριακής
κοινότητας, καθώς και της ειρήνης και της σταθερότητας στην ευρύτερη
περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Αναμένουμε την πιο έμπρακτη και ουσιαστική
αλληλεγγύη των φίλων και συμμάχων μας στην αντιμετώπιση των απαράδεκτων
τουρκικών προκλήσεων. Την ίδια ώρα, θέλω εκφράσω τη μεγάλη μου
ικανοποίηση από τη συμπαράσταση και τη στήριξη που ομόφωνα το Ευρωπαϊκό
Συμβούλιο πρόσφερε στην Κυπριακή Δημοκρατία, σε σχέση με την άρνηση της
Τουρκίας να αναγνωρίσει τόσο την Κυπριακή Δημοκρατία όσο και τα
κυριαρχικά της δικαιώματα στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της,
προσδοκώντας στην πρακτική εφαρμογή αυτής της σημαντικής πολιτικής
θέσης.
Το ίδιο πρέπει να πω και για την θετική
αντίδραση και άλλων φίλων κρατών και οργανισμών που με τη στάση τους,
αφενός μας ενισχύουν και μας ενθαρρύνουν, και αφετέρου δικαιώνουν τις
στρατηγικές επιλογές της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Αγαπητοί φίλες και φίλοι,
Θέλω να βεβαιώσω όλους, εντός και εκτός της
Κύπρου, πως δεν θα κουραστώ να εργάζομαι και να επαναλαμβάνω την
επιθυμία μας το συντομότερο να εξευρεθεί λύση. Μια λύση που θα
ανταποκρίνεται στις προσδοκίες όλων των Κυπρίων, Ελληνοκυπρίων,
Τουρκοκυπρίων και όλων των νόμιμων κατοίκων της χώρας.
Έχουμε χρέος να παραδώσουμε στα παιδιά μας
μια ενωμένη, ελεύθερη, δημοκρατική και ευημερούσα Κύπρο. Αυτό το χρέος
το οφείλουμε προς την πατρίδα, προς τον αρχηγό της ΕΟΚΑ που σήμερα
τιμούμε, και προς όλους τους ήρωες μας και τους αγωνιστές της
ελευθερίας.
____________
Σημείωση: Την ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας ανέγνωσε ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Σωκράτης Χάσικος, ο οποίος τον εκπροσώπησε |