Χαιρετισμός Υπουργού Εργασίας κ. Ζ. Αιμιλιανίδου
σε συνέδριο για το Ευρωπαϊκό Ελάχιστο Εισόδημα
Είναι με μεγάλη
ικανοποίηση που χαιρετίζω αυτό το συνέδριο με θέμα «Χτίζουμε τη Συναίνεση,
Δημιουργούμε Δίκτυο για Ευρωπαϊκό Ελάχιστο Εισόδημα». Η ενεργός και έγκαιρη συμμετοχή
των πολιτών στις διαδικασίες διαμόρφωσης της πολιτικής κρίνεται αναγκαία,
ιδιαίτερα όταν αυτή προέρχεται μέσα από προγράμματα που χρηματοδοτούνται από
την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως το «Δίκτυο για Ευρωπαϊκό Ελάχιστο Εισόδημα», που
επιδιώκει να χτίσει τη συναίνεση, ώστε να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα για τη
σταδιακή υιοθέτηση και εφαρμογή προσβάσιμων Σχεδίων ικανοποιητικού ελάχιστου
εγγυημένου εισοδήματος στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η εφαρμογή του Ελάχιστου
Εγγυημένου Εισοδήματος στη χώρα μας, από τον περασμένο Ιούλιο, αποτελεί ένα
μόνο βήμα της συνολικής μεταρρύθμισης της πολιτικής για την Κοινωνική
Πρόνοια. Η επιδείνωση του οικονομικού
περιβάλλοντος και η αύξηση των αναγκών κοινωνικής στήριξης και αλληλεγγύης έχει
καταστήσει την ευρεία και ολιστική αυτή μεταρρύθμιση άμεση προτεραιότητα για
την Κυβέρνηση.
Ένα ορθολογικό και
παραγωγικό σύστημα Κοινωνικής Πρόνοιας πρέπει να χαρακτηρίζεται από την άμεση
και ουσιαστική στήριξη του πολίτη που πραγματικά έχει ανάγκη για τη διαβίωση
του, για όσο χρόνο έχει ανάγκη αυτή τη στήριξη. Για αυτούς τους λόγους η
Κυβέρνηση, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, έχει ήδη προχωρήσει στη
μεταρρύθμιση του συστήματος πρόνοιας και κοινωνικής αλληλεγγύης, με στόχο την
κατοχύρωση σε κάθε άτομο ή οικογένεια ενός ελάχιστου επιπέδου διαβίωσης, στη
βάση κριτηρίων που αφορούν το εισόδημα,
την κινητή και ακίνητη περιουσία, τη σύνθεση της οικογένειας και άλλες
ενδεχόμενες εξειδικευμένες ανάγκες.
Οι βασικοί στόχοι του
νέου συστήματος είναι οι ακόλουθοι:
1. Ένα
σύστημα το οποίο να μπορεί να παρέχει ένα ύστατο δίκτυ προστασίας σε όσους το
έχουν πραγματικά ανάγκη,
2. Η
κατοχύρωση του θεμελιώδους ανθρώπινου δικαιώματος του κάθε συμπολίτη μας για
αξιοπρεπή διαβίωση,
3. Η
διασφάλιση ενός ελάχιστου εισοδήματος σε κάθε άτομο που δεν διαθέτει επαρκείς
πόρους συντήρησης.
Στάδια υλοποίησης του
νέου συστήματος
Το Υπουργείο,
υλοποιώντας τις δεσμεύσεις της Κυβέρνησης, εντός πολύ σύντομου χρονικού
διαστήματος έχει σχεδιάσει και υλοποιήσει ήδη το πρώτο στάδιο της συνολικής
αυτής μεταρρύθμισης, στο οποίο περιλαμβάνονται οι ακόλουθες πραγματικές
καινοτομίες, σε σύγκριση με οποιαδήποτε ανάλογη εργασία που έγινε ενδεχόμενα
στο παρελθόν.
(α) Με τη βοήθεια των κρατικών Υπηρεσιών,
δηλαδή της Στατιστικής Υπηρεσίας και του Τμήματος Ευημερίας, και τη συμμετοχή
έμπειρων ακαδημαϊκών διεθνούς εμβέλειας και επαγγελματιών διατροφολόγων,
καταρτίσθηκε το καλάθι διαβίωσης για την αξιοπρεπή διαβίωση του νοικοκυριού, το
οποίο κοστολογήθηκε και συμφωνήθηκε με τους κοινωνικούς εταίρους. Αξίζει να
αναφερθεί ότι η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε έχει ήδη παρουσιαστεί στους
ευρωπαίους εταίρους μας και έχει προκαλέσει ιδιαίτερα θετικά σχόλια.
(β) Για την εφαρμογή της νέας κρατικής Πολιτικής
Κοινωνικής Πρόνοιας είναι αναγκαία η δημιουργία ενός μηχανισμού, για τον ταχύ
έλεγχο των εισοδημάτων και της περιουσίας των αιτητών, αφού τα επιδόματα θα
είναι πλέον στοχευόμενα σε όσους εκ των συμπολιτών μας τα έχουν πραγματικά
ανάγκη. Το μηχανογραφημένο σύστημα της Υπηρεσίας Διαχείρισης Επιδομάτων
Πρόνοιας εξασφαλίζει νέες δυνατότητες ελέγχου και επιβεβαίωσης των στοιχείων
που περιέχονται σε υποβαλλόμενες αιτήσεις, μέσω ηλεκτρονικών διασυνδέσεων με
πλειάδα ηλεκτρονικών βάσεων δεδομένων, αφού εξασφαλίσθηκαν οι αναγκαίες άδειες
από τον Επίτροπο Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων
(γ) Η Κυβέρνηση εξαρχής θεώρησε απαραίτητη την
ενεργό και συνεχή συμμετοχή των εμπλεκόμενων φορέων στη διαμόρφωση της
αναγκαίας μεταρρύθμισης, ώστε να διασφαλιστεί, στον μεγαλύτερο βαθμό, ότι το
Κράτος στηρίζει αυτούς που έχουν πραγματική ανάγκη χωρίς σπατάλες και χωρίς
καθυστερήσεις. Ο κοινωνικός διάλογος που προηγήθηκε της ψήφισης της νομοθεσίας
ήταν μακρύς και ουσιαστικός και όλες οι απόψεις, οι ανησυχίες και οι εισηγήσεις
που διατυπώθηκαν από τους εταίρους λήφθηκαν πολύ σοβαρά υπόψη στη διαμόρφωση
της σχετικής νομοθεσίας, επηρεάζοντας σε πολλές περιπτώσεις και τις τελικές
διατάξεις του Νόμου.
Το Ελάχιστο Εγγυημένο
Εισόδημα παρέχει το αναγκαίο ποσό για αξιοπρεπή διαβίωση σε όσους το έχουν
ανάγκη, το οποίο υπολογίζεται αφού ληφθούν υπόψη οι βασικές ανάγκες που
υπολογίζονται μέσω του καλαθιού διαβίωσης.
Ταυτόχρονα, αν ο αιτητής
ενοικιάζει κατοικία ή έχει δάνειο για την οικία του, το ενοίκιο ή οι τόκοι του
δανείου θα περιλαμβάνονται στο Ε.Ε.Ε. υπολογιζόμενα με βάση συγκεκριμένη
μεθοδολογία καθώς και οι δημοτικοί και άλλοι παρόμοιοι φόροι που καταβάλλονται
από τον δικαιούχο Ε.Ε.Ε.
Επίσης, το Ε.Ε.Ε. μπορεί
να καλύπτει και πιθανές έκτακτες ανάγκες που δεν μπορούν να προβλεφθούν εκ των
προτέρων, όπως για παράδειγμα την ανάγκη για επείγουσες επιδιορθώσεις στην
κατοικία του δικαιούχου.
Δικαιούχοι για το νέο
Ε.Ε.Ε. είναι όλοι όσων τα εισοδήματα δεν επαρκούν για να καλύψουν τις βασικές
ανάγκες της αξιοπρεπούς διαβίωσης της οικογένειας τους, ανεξάρτητα από το κατά
πόσο τα εισοδήματα αυτά προέρχονται από την εργασία ή αν οι αιτητές είναι
άνεργοι ή συνταξιούχοι ή αυτοεργοδοτούμενοι.
Σημαντική παράμετρος του
σχεδιασμού του Ε.Ε.Ε. και της επιδοματικής ανάληψης πολιτικής ευρύτερα, είναι η
σύνδεση της παροχής των επιδομάτων με την ανάληψη συγκεκριμένων υποχρεώσεων από
τους δικαιούχους, όπως για παράδειγμα η υποχρέωση αποδοχής εργασίας, η συμμετοχή
σε προγράμματα κατάρτισης ή η συμμετοχή σε ειδικά σχέδια κοινωφελούς εργασίας.
Όταν οποιοσδήποτε
πολίτης καθίσταται δικαιούχος Ε.Ε.Ε., ενισχύονται οι προσπάθειες του Κράτους
για ενεργοποίηση του και επανένταξη ή ένταξη του στην αγορά εργασίας. Η στήριξη
του Κράτους μέσα από προγράμματα κατάρτισης, παροχής ευκαιριών εργοδότησης και
κοινωνικής ενσωμάτωσης θα είναι συνεχής και εντατική στα πλαίσια της νέας
πολιτικής κοινωνικής πρόνοιας. Η συμμετοχή των πολιτών που στηρίζονται από το
Κράτος σε αυτά τα προγράμματα θα πρέπει να είναι συνεχής και ουσιαστική και θα
αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση, ώστε να συνεχίσουν να είναι δικαιούχοι κρατικής
αρωγής. Αυτονόητα, αυτό θα ισχύει μόνο για τους πολίτες που δεν είναι
συνταξιούχοι και όσους μπορούν να εργαστούν.
Κυρίες και κύριοι,
Η κοινωνία της Κύπρου,
πιστεύω και άλλων κρατών μελών, αντιμετωπίζει ισχυρές πιέσεις και προκλήσεις ως
συνέπεια της οικονομικής κρίσης την οποία αντιμετωπίζουμε. Οι μεταρρυθμίσεις
που ήδη έχουν γίνει ή τροχοδρομούνται είναι πολλές. Η εισαγωγή του Ελάχιστου
Εγγυημένου Εισοδήματος στην Κύπρο τον περασμένο Ιούλιο αποτελεί ένα ουσιαστικό
βήμα προς τη συνολική μεταρρύθμιση της κοινωνικής πολιτικής του κράτους, αλλά
και σημείο αναφοράς του εκσυγχρονισμού στον τρόπο αντιμετώπισης του πολίτη από
το κράτος.
Η κυβέρνηση και το
Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, θα συνεχίσουμε να
εργαζόμαστε για την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης του κράτους προνοίας, ενώ
παράλληλα θα εξακολουθήσουμε να στηρίζουμε με πολλούς και ποικίλους τρόπους τις
ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού και όλους τους εργαζόμενους.
____________
Σημ.: Τον χαιρετισμό της Υπουργού Εργασίας διάβασε ο
Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου κ. Ανδρέας Ασσιώτης.
