Παρέμβαση του
Υπουργού Υγείας κ. Φίλιππου Πατσαλή
στην
ετήσια συνδιάσκεψη της ΔΕΟΚ με θέμα το
Γενικό Σύστημα Υγείας
Χαιρετίζω
θερμά την Ετήσια Συνδιάσκεψη της ΔΕΟΚ,
εκφράζοντας την εκτίμησή μου προς την
ηγεσία, τα στελέχη και τα μέλη της ΔΕΟΚ
για τη μακρόχρονη συμβολή τους στην
κοινωνική και οικονομική πρόοδο του
τόπου μας. Λυπάμαι πραγματικά που λόγοι
πέραν της θέλησής μου δεν επιτρέπουν
τη σημερινή συμμετοχή μου, ωστόσο αναμένω
με ενδιαφέρον τα αποτελέσματα της
συνδιάσκεψης αυτής.
Το
σημερινό θέμα συζήτησης είναι εξόχως
επίκαιρο. Οι σημαντικές προκλήσεις που
αντιμετωπίζει σήμερα ο τομέας της υγείας
στην Κύπρο, αλλά και τα πολλά περιθώρια
που διανοίγονται προς βελτίωση της
λειτουργικότητας και της αποτελεσματικότητας
των υφιστάμενων δομών υγείας προς όφελος
του πολίτη, είναι απαραίτητο να γίνουν
με τη γόνιμη συμμετοχή όλων των
εμπλεκομένων φορέων της κοινωνίας των
πολιτών. Αυτό θεωρώ αναπόσπαστο κομμάτι
της όλης διαδικασίας για καθολική
επιτυχία στα σύντομα χρονικά πλαίσια
που έχουν τεθεί, και η συλλογική εργασία
και συνεργασία είναι για εμάς προϋπόθεση.
Αυτού
λεχθέντος, σήμερα, δρώντας μέσα σε στενά
χρονοδιαγράμματα, καλούμαστε να
συγκεράσουμε απόψεις και θέσεις, να
διαφυλάξουμε δικαιώματα εργαζομένων
αλλά και ασθενών, να μεριμνήσουμε και
να διασφαλίσουμε την καθολικότητα και
τη βιωσιμότητα του ιατροφαρμακευτικού
συστήματος της χώρας μας και την
αναβάθμιση των προσφερόμενων υπηρεσιών
υγείας, να αναδιοργανώσουμε και να
εκσυγχρονίσουμε δομές και να προασπίσουμε
το κοινωνικά ωφέλιμο και δίκαιο μέσα
από την εφαρμογή ενός γενικού σχεδίου
υγείας για τους πολίτες του τόπου μας.
Η
πολυπλοκότητα της σύνθεσης του
μεταρρυθμιστικού αυτού έργου στα χρονικά
πλαίσια που έχουν τεθεί αναγνωρίζεται
πως είναι ένα πολύ φιλόδοξο εγχείρημα
για να επιτευχθεί. Δεν είναι όμως αδύνατο.
Πιστεύω πως τίποτα δεν είναι αδύνατο.
Και δεν είναι αδύνατο για τρεις λόγους:
Πρώτον, η σημερινή πραγματικότητα
απεικονίζεται από ένα υπάρχον σύστημα
το οποίο πάσχει από πολλές ασθένειες.
Πάσχει από την ανεπάρκεια των δημόσιων
οικονομικών να επωμιστούν το υψηλό
κόστος που απαιτείται από την αυξημένη
σε ζήτηση παροχή υπηρεσιών υγείας από
τα δημόσια νοσηλευτήρια, πάσχει από την
ανάγκη για δημιουργία πιο ευέλικτων
και σύγχρονων δομών, από μη ικανοποιητική
ποσοτική στελέχωση, ανεπαρκή οργανωτικό
συντονισμό. Και αυτό πρέπει να «θεραπευτεί».
Δεύτερο, η πολιτική βούληση για να
θεραπευτεί το σύστημα ιατροφαρμακευτικής
περίθαλψης στον τόπο μας υπάρχει. Όχι
επειδή το θέλει η Τρόικα. Επειδή το
χρειάζεται ο λαός μας. Οι αποφάσεις, οι
προτεραιότητες, ο οδικός χάρτης, η
δέσμευση να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματά
εφαρμογής του Γενικού Συστήματος Υγείας
(ΓεΣΥ) είναι εδώ, και πλέον μιλούμε με
στοιχεία απτά, μακριά από ασκήσεις επί
χάρτου, με σοβαρότητα και συλλογικότητα.
Και τρίτο, δεν είναι αδύνατο, διότι αυτή
η πορεία θα υλοποιηθεί με τη συμμετοχή
όλων των φορέων της κοινωνίας μας, μέσα
από διάλογο και επίτευξη της μεγαλύτερης
συναίνεσης.
Τί
σημαίνει αυτό; Αυτό
σημαίνει ότι το Υπουργείο Υγείας έχει
μπει σε τροχιά και εργάζεται προς
υιοθέτηση μιας ολοκληρωμένης και
σύγχρονης πολιτικής για την υγεία, η
οποία θα υλοποιηθεί βάσει των υφιστάμενων
σχεδιασμών του Οργανισμού Ασφάλισης
Υγείας και η οποία θα διασφαλίζει στους
πολίτες της χώρας μας το αυτονόητο:
Καθολική πρόσβαση σε υψηλού επιπέδου
υπηρεσίες υγείας μέσα από ένα σύστημα
καθολικό και λειτουργικό, αποδοτικό
και οικονομικά βιώσιμο, που θα παρέχει
αποτελεσματική κοινωνική προστασία σε
εκείνους που την έχουν ανάγκη με τρόπο
που να σέβεται τα χρήματα των φορολογουμένων
και τους πόρους που θα διαχειρίζεται.
Για
να επιτευχθεί αυτό χρειάζονται αλλαγές.
Σημαντικές, μα απαραίτητες αλλαγές που,
όμως, επαναλαμβάνω, πρέπει να γίνουν με
τη γόνιμη και δημιουργική συνεισφορά
όλων των φορέων της κοινωνίας.
Απαραίτητη
προϋπόθεση στους σχεδιασμούς είναι η
αυτονόμηση και αναδιοργάνωση των
κρατικών νοσηλευτηρίων και των άλλων
κρατικών ιατρικών κέντρων, η αυτονόμηση
Τμημάτων, κέντρων παροχής υπηρεσιών
υγείας και άλλων συνδεδεμένων οργανισμών,
αλλά και η αναδιοργάνωση στη δομή και
στο οργανόγραμμα του ίδιου του Υπουργείου
Υγείας. Τις συνθήκες αυτές τις κρίνουμε
ως προαπαιτούμενες για την επιτυχή
εφαρμογή του ΓεΣΥ.
Το
ΓεΣΥ, βάσει των υφιστάμενων σχεδιασμών
οι οποίοι κρίνονται ως η μόνη εναλλακτική
λύση για έγκαιρη αποτροπή της αρνητικής
πορείας του συστήματος υγείας της χώρας
μας, θα είναι ένα κλειστό ασφαλιστικό
σύστημα, δηλαδή μία κρατική ασφάλιση.
Ωστόσο, θα ήταν σοβαρή κοινωνική παράλειψη
εάν στη μελέτη μας δεν περιλαμβανόταν
η δυνατότητα μετεξέλιξης του ΓεΣΥ μέσω
της συμμετοχής ασφαλιστικών εταιρειών,
εάν διαφανεί ότι η συμμετοχή αυτή θα
προσφέρει πρόσθετα οφέλη προς τον Κύπριο
πολίτη. Η αυτονόμηση των δημόσιων
νοσηλευτηρίων και των ιατρικών κέντρων
εντάσσεται στις άμεσες ενέργειες που
δρομολογούνται από το Υπουργείο Υγείας.
Στόχος η μετεξέλιξή τους σε αυτόνομες
οντότητες με νομική, οικονομική,
διοικητική και επιστημονική ανεξαρτησία.
Μεταξύ άλλων, προτείνεται όπως η διοίκηση
των αυτόνομων οργανισμών γίνεται από
Διοικητικό Συμβούλιο, Γενικό Εκτελεστικό
Ιατρικό Διευθυντή και Επιστημονικό
Συμβούλιο. Παράλληλα, δρομολογείται η
πλήρης λειτουργική αναδιοργάνωση των
δημόσιων νοσηλευτηρίων στη βάση διεθνών
προτύπων και βέλτιστων πρακτικών για
ενίσχυση της παραγωγικότητας και της
ποιότητας των υπηρεσιών τους. Μέριμνά
μας πάντα είναι η βελτίωση των διοικητικών
και λειτουργικών δομών του κάθε οργανισμού
και η ενδυνάμωση της δυνατότητάς του
να επιτύχει τους σκοπούς του.
Ως
προς τον ρόλο του Υπουργείου Υγείας,
αυτός θα επικεντρώνεται στον στρατηγικό
σχεδιασμό, στη χάραξη πολιτικών και
γενικότερα στην παρακολούθηση, έλεγχο
και εποπτεία του ευρύτερου τομέα της
υγείας στη χώρα μας. Υποστήριξη προς το
Υπουργείο Υγείας για το τεράστιο
μεταρρυθμιστικό πλάνο ολόκληρου του
συστήματος υγείας της χώρας θα παρέχει
επιστημονική ομάδα Συμβουλευτικής και
Υλοποίησης.
Μία
άλλη σοβαρή καινοτομία του συστήματος
είναι η εισαγωγή του οικογενειακού
γιατρού. Σοβαρές μελέτες κατέδειξαν
την αναγκαιότητα υιοθέτησης του θεσμού
αυτού, καθώς αυτός αποτελεί τον
θεματοφύλακα του όλου συστήματος και
θα καλύπτει την πρωτοβάθμια φροντίδα
υγείας αλλά και τη ρύθμιση πρόσβασης
στους ειδικούς γιατρούς.
Όλα
τα πιο πάνω όπως και οι επιμέρους αλλαγές
που απαιτούνται θα υλοποιηθούν σε τρεις
φάσεις αντί σε δύο, όπως αρχικά μας
πρότεινε η Τρόικα. Και αυτό είναι
ιδιαιτέρως σοβαρό να τονισθεί καθότι
η προσθήκη μίας ακόμη φάσης ως προς τον
χρόνο της υλοποίησης υποβοηθά την
ομαλοποίηση της εφαρμογής. Επιγραμματικά,
το ΓεΣΥ θα τεθεί σε εφαρμογή σε τρεις
φάσεις, με στόχο την πλήρη εφαρμογή του
συστήματος στα μέσα του 2016 ως ακολούθως:
Την
1η Ιουλίου 2015 θα εφαρμοστεί το ΓεΣΥ για
τις Υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας
Υγείας, δηλαδή επισκέψεις σε οικογενειακούς
ιατρούς και παιδίατρους.
Την
1η Ιανουαρίου 2016 θα εφαρμοστεί το ΓεΣΥ
για επιπρόσθετες
υπηρεσίες εξωνοσοκομειακής περίθαλψης,
δηλαδή για επισκέψεις σε όλες τις
ειδικότητες ιατρών και εξωνοσοκομειακά
φάρμακα.
Την
1η Ιουλίου 2016 θα έχουμε πλήρη εφαρμογή
του ΓεΣΥ, που θα αφορά όλες τις υπηρεσίες
δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας ιατρικής
φροντίδας, εργαστηριακές και κλινικές
εξετάσεις και νοσηλεία εσωτερικών
ασθενών.
Η
εφαρμογή του ΓεΣΥ και των προαναφερόμενων
μεταρρυθμίσεων από το Υπουργείο Υγείας
θα γίνει σε συνεργασία με άλλα αρμόδια
Τμήματα και φορείς. Στην πορεία αυτή,
λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη και μελετούμε
με πάσα σοβαρότητα τις παρατηρήσεις
και τις ανησυχίες του κάθε φορέα της
κοινωνίας που εμπλέκεται ή επηρεάζεται
με τον οιοδήποτε τρόπο από την εφαρμογή
του ΓεΣΥ. Πολιτική μας είναι πως το ΓεΣΥ
για να υπάρξει, να λειτουργήσει και να
προσφέρει το βέλτιστο προς τους πολίτες
του τόπου μας χρειάζεται τη γόνιμη
συνεισφορά όλων των φορέων της κοινωνίας.
Οι μεταρρυθμίσεις δεν μπορούν να είναι
οτιδήποτε άλλο εκτός από προϊόν συλλογικής
προσπάθειας και διαβούλευσης. Τον δρόμο
αυτό, για να τον διαβούμε αποτελεσματικότερα,
χρειαζόμαστε τη συνεισφορά όλων των
φορέων της κοινωνίας. Στα βήματα προς
τα μπροστά σας θέλουμε μαζί μας για να
χαράξουμε νέες ή να εκσυγχρονίσουμε
υφιστάμενες πολιτικές μέσα από τις
δικές σας παρεμβάσεις ως συμμέτοχοι
πολίτες.
Κυρίες και
κύριοι,
Είμαστε
μία ομάδα με κοινό όραμα: Ο άνθρωπος να
τεθεί στο επίκεντρο και να αναδειχθεί
το βέλτιστο στην τομέα της υγείας η
οποία αποτελεί το πολυτιμότερο αγαθό.
Παρότι τα χρονοδιαγράμματα για την
εφαρμογή του ΓεΣΥ είναι ασφυκτικά,
θεωρούμε υποχρέωση να ακούσουμε ξανά
τις απόψεις όλων φορέων της κοινωνίας
που σχετίζονται με το ΓεΣΥ. Είμαστε
έτοιμοι για την κάθε δημιουργική κριτική,
για την κάθε δημιουργική πρόταση στο
πλαίσιο της πολιτικής που ακολουθεί το
Υπουργείο Υγείας για την εξασφάλιση
ενός ποιοτικού και αναβαθμισμένου
σχεδίου υγείας. Η συλλογικότητα είναι
απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή
του Γενικού Συστήματος Υγείας και ο
δημόσιος διάλογος θα ενισχυθεί με τη
συμμετοχή όλων ανεξαιρέτως των εταίρων.
--------------------
Σημ.: Τον
χαιρετισμό διάβασε εκ μέρους του Υπουργού
Υγείας, ο δρ Χριστόδουλος Καϊσής, Πρώτος
Ιατρικός Λειτουργός και επικεφαλής της
Συντονιστικής Ομάδας ΓεΣΥ.
