Ομιλία Υπουργού Άμυνας κ. Φώτη Φωτίου στην Εκδήλωση του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου

Ομιλία Υπουργού Άμυνας κ. Φώτη Φωτίου στην Εκδήλωση του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου, στο πλαίσιο του  Πανεπιστημίου της Δευτέρας με θέμα, «Εθνική Φρουρά στις Νέες Συνθήκες της Κύπρου»

(Δευτέρα, 09 Δεκεμβρίου 2013, στις 07:30 μ.μ., στο Πολιτιστικό Κέντρο του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου)

Εκλεκτοί Προσκεκλημένοι,

Φίλες και φίλοι,

Είναι με ιδιαίτερα αισθήματα χαράς που παρευρίσκομαι σήμερα μπροστά από ένα ξεχωριστό ακροατήριο, στο πλαίσιο της εξαίρετης πρωτοβουλίας που αναλαμβάνει το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου, πρωτίστως στους ιδρυτές του Πανεπιστημίου της Δευτέρας, αλλά και σε όλους όσοι συνεισέφεραν με οποιονδήποτε τρόπο, στην επιτυχή υλοποίηση αυτού του θεσμού, ο οποίος συμβάλλει στην κοινωνική και πολιτιστική προαγωγή.

Εκδηλώσεις όπως αυτές που διοργανώνονται από το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο, με τη συνδρομή πολιτικών, πολιτιστικών, επιστημονικών ή άλλων φορέων του τόπου, εξασφαλίζουν την ορθή και τεκμηριωμένη επιμόρφωση του κοινωνικού συνόλου, σε επίκαιρα κοινωνικά ζητήματα. Συμβάλλουν στην εξωτερίκευση της βαθύτερης ανάγκης των ανθρώπων, για κοινωνικοποίηση, επικοινωνία και ενημέρωση.   

Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω όλους εσάς, που δίνετε το παρών σας απόψε σ’ αυτή την συζήτηση, δείχνοντας το έντονο ενδιαφέρον και την αγάπη σας για την ασφάλεια της πατρίδας μας και την Εθνική Φρουρά. Πυλώνας υψίστης σημασίας, ο οποίος κρίνεται ως ζωτικής σημασίας για τη χώρα μας και απαιτεί λεπτομερή οργάνωση και στρατηγικούς σχεδιασμούς.

Εξέχουσα θέση των ενεργειών μας στα θέματα της άμυνας, κατέχει η πιστή προσήλωση στη θέση η οποία διατηρεί και ενισχύει τη συλλογική προσπάθεια όλων των πολιτικών δυνάμεων και του λαού, μακριά από κομματικές διαφορές και αντιπαραθέσεις.

Δράττομαι, λοιπόν, της ευκαιρίας που μου δίνει το εκλεκτό σας βήμα, για να προβώ σε μια γενική αναφορά στην ευρύτερη, διαχρονική αποστολή της Εθνικής Φρουράς, στον αναβαθμισμένο ρόλο των σύγχρονων Ενόπλων Δυνάμεων, και κυρίως στις κοινωνικές και ανθρωποκεντρικές δράσεις που αναπτύσσουν. Θα προσπαθήσω να κάνω γνωστούς τους τομείς αυτούς, πιστεύοντας ότι μέσα από τη συζήτηση, θα σχηματιστεί μια πληρέστερη εικόνα των δράσεων και των σκοπών που εξυπηρετούνται. Επειδή μεγάλο μέρος του ακροατηρίου μας αποτελείται από γονείς και τελειόφοιτους λυκείου οι οποίοι σε σύντομο χρονικό διάστημα θα κληθούν να υπηρετήσουν θητεία στην Εθνική Φρουρά, επιτρέψτε μου να αναφερθώ αρχικά, στην ανάγκη ύπαρξης ισχυρών Ενόπλων Δυνάμεων αλλά και τη διαχρονική αποστολή τους.

Από αρχαιοτάτων χρόνων, τα κράτη προσπαθούσαν να εξασφαλίσουν την εδαφική τους ακεραιότητα, γι΄ αυτό δημιουργούσαν και συντηρούσαν αξιόμαχα στρατεύματα. Στην αρχαία Ελλάδα, η στρατιωτική θητεία ήταν αλληλένδετη με την αγωγή και την εκπαίδευση των νέων, η οποία σε γενικές γραμμές στηριζόταν σε στρατιωτικό υπόβαθρο. Στη Σπάρτη, η αγωγή ήταν κρατική και αποτελούσε κύριο μέλημα της πολιτείας. Ο σκοπός ήταν διπλός. Αφενός, παρείχε έναν ηθικό κώδικα, την καλλιέργεια της ιδέας της αφοσίωσης στην πατρίδα και της υπακοής στους νόμους. Αφετέρου, αποτελούσε μια τεχνική προετοιμασίας για ένα συγκεκριμένο τρόπο ζωής, μια αγωγή στην πειθαρχία, στο ομαδικό στρατιωτικό πνεύμα και στην πολεμική τέχνη. Ο σκοπός επιτυγχανόταν με μακρόχρονη και επίπονη εκπαίδευση από το 7^ο έως το 20^ο έτος της ηλικίας. Σε αντίθεση με τους Σπαρτιάτες, οι Αθηναίοι, δεν ασκούνταν μια ολόκληρη ζωή προκειμένου να διαπρέψουν στον πόλεμο. Όλοι οι έφηβοι της Αθήνας, περί το 18^ο έτος της ηλικίας τους, υπηρετούσαν θητεία δύο χρόνων φρουράς στα σύνορα, ως φύλακες. Η στρατιωτική προετοιμασία των εφήβων, ήταν πολύπλευρη. Η υπηρεσία τους ήταν περίοδος εκπαίδευσης, απομόνωσης από την οικογένεια και την κοινωνία. Όπως ήταν φυσικό, τούτο επέφερε αφόρητη ψυχική και σωματική κούραση, αφού απουσίαζε η όποια κοινωνική επαφή.

Παρά την ψυχοσωματική εξουθένωση, η στράτευση αποτελούσε ύψιστη τιμή για κάθε άρρενα, ο οποίος έθετε το συμφέρον και την ανάπτυξη του κράτους, υπεράνω προσωπικών φιλοδοξιών. Μια τέτοια ύψιστη τιμή, οφείλει να αισθάνεται και ο κάθε νέος μας σήμερα, ο οποίος καλείται να υπηρετήσει τη θητεία του στην Εθνική Φρουρά. Σε μια πατρίδα, η οποία έχει ακόμα νωπές πληγές από την τουρκική εισβολή του 1974, με τα τραγικά αποτελέσματα που όλοι γνωρίζουμε και ακόμα βιώνουμε ως λαός και ως κοινωνία.

Λόγω της θέσεως της στο χάρτη, η πατρίδα μας αποτελεί περιοχή παγκόσμιας στρατηγικής σημασίας. Βρίσκεται στο κέντρο της λεκάνης της Ανατολικής Μεσογείου, πολύ κοντά στη Μέση Ανατολή, μια περιοχή η οποία παραδοσιακά μαστίζεται από αστάθεια, πολεμικές συρράξεις και πολιτικοθρησκευτικό φανατισμό.

Επιπρόσθετα, λόγω της γεωγραφικής της τοποθέτησης, καθίσταται το σταυροδρόμι Ευρώπης, Αφρικής και Ασίας. Η θέση αυτή, πέραν των διαχρονικά αρνητικών συνεπειών, παρέχει εξαίρετες δυνατότητες που μπορούν να μετατραπούν σε ευκαιρίες. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ναυτική και αεροπορική βάση, με ρυθμιστικό ρόλο στον έλεγχο θαλάσσιων και εναέριων οδών, καθώς και οδών μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η προνομιούχα αυτή θέση, καθιστά την Κύπρο γεωστρατηγικό κλειδί στον παγκόσμιο χάρτη.

Στηριζόμενος σε αυτές τις σκέψεις, θέλω να υπερτονίσω την ιδιαίτερη σημασία που έχει για την πατρίδα μας, η διατήρηση ενός σύγχρονου και ικανού στρατεύματος. Οι ξένες επιβουλές από την αρχαιότητα, ταλάνιζαν τον κυπριακό πληθυσμό, ο οποίος πέρασε διαδοχικά υπό την κυριαρχία πολλών κατακτητών, μέχρι την τελική ανεξαρτησία το 1960. Η ύπαρξη αξιόμαχου στρατού, αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα στα κατακτητικά σχέδια κάθε εν δυνάμει εισβολέα. Αποστολή και μέριμνα μας, είναι η στήριξη και η υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας της πολύπαθης πατρίδας μας.

Η ύπαρξη ικανών Ενόπλων Δυνάμεων, δημιουργούν ένα ισχυρό παράγοντα αποτροπής, διατηρώντας αίσθημα ασφάλειας και ειρήνης το οποίο επιτρέπει στο λαό μας να προχωρεί σε πρόοδο και ευημερία. Για την επίτευξη της επιθυμητής αυτής κατάστασης, απαιτείται σκληρή δουλειά, θυσίες και επίδειξη υψηλού επιπέδου πειθαρχίας, πατριωτισμού, εθνικού ζήλου και αφοσίωσης. Και σας διαβεβαιώνω ότι, το προσωπικό που επανδρώνει τις Ένοπλες μας Δυνάμεις, αποτελεί εκλεκτό κομμάτι της κοινωνίας μας. Έχει βαθιά ριζωμένο μέσα του, το αίσθημα ουσιαστικής προσφοράς προς την πατρίδα και τις σωματικές και ψυχικές ικανότητες να το αποδείξει αυτό έμπρακτα, εάν χρειαστεί.

Ας εξετάσουμε τώρα το θέμα της πειθαρχίας στο στράτευμα. Εισερχόμενοι οι νέοι μας στις τάξεις της Εθνικής Φρουράς, εντάσσονται σε ένα σύνολο το οποίο διέπεται από τις αρχές της δικαιοσύνης και της ισότητας. Μαθαίνουν τι σημαίνει πρωτοβουλία, υπευθυνότητα, υποχρέωση, καθήκον. Απομακρύνονται από τις προστατευτικές φιγούρες της οικογένειας και κάνουν τα πρώτα τους ανεξάρτητα βήματα, προβάλλοντας τα στοιχεία της προσωπικότητας και του χαρακτήρα τους. Ενισχύουν τους ήδη ανεπτυγμένους μηχανισμούς  κοινωνικοποίησης ενώ παράλληλα, έρχονται σε επαφή με τα ψυχικά και σωματικά τους όρια. Αυτό, τους προσφέρει ασύγκριτη χαρά και δύναμη. Η θητεία στην Εθνική Φρουρά, προσφέρει στο νέο μας, μια ανεπανάληπτη ευκαιρία για κοινωνικοποίηση και δυνατότητα διαμόρφωσης θετικών συμπεριφορών, μέσα από προσφορά, αυτοκυριαρχία και αυτοέλεγχο. Πειθαρχία, η οποία πηγάζει μέσα από το βαθύτερο είναι μας, και στον στρατό εκλαμβάνεται λανθασμένα, ως επιβολή και καταπάτηση της προσωπικότητας και των ατομικών διαφορών των στρατευσίμων μας. Και εδώ είναι που θέλω να τονίσω ότι η πειθαρχεία σε κανόνες και εντολές, δεν ξεκινά στα στρατόπεδα αλλά στα σπίτια μας. Συνεχίζει να λειτουργεί εσαεί, εφόσον υπάρχει ευνομούμενη πολιτεία. Εφόσον επιθυμούμε να ζούμε σε κράτος δικαίου όπου υποχρεώσεις και δικαιώματα αλληλοσυμπληρώνονται και συσχετίζονται μεταξύ τους. Η πειθαρχεία, λοιπόν, στην Εθνική Φρουρά, δεν καταπατά την ατομική ελευθερία και την ελεύθερη βούληση των εθνοφρουρών μας. Απεναντίας, δημιουργεί αρμονικές σχέσεις που στηρίζονται στον αλληλοσεβασμό και έχουν ως στόχο τον συντονισμό των προσπαθειών για την επίτευξη του κοινού σκοπού.

Ενόσω η πατρίδα μας υποφέρει ακόμα από τις συνέπειες της εισβολής και την παρατεταμένη κατοχή, είμαστε υποχρεωμένοι να διατηρούμαστε σε εγρήγορση, παραμερίζοντας προσωπικές ή άλλες προτεραιότητες και φιλοδοξίες. Η Εθνική Φρουρά γίνεται κοινό εφαλτήριο προσπαθειών, σημείο συνάντησης και συνεργασίας για έξοδο από τις δυσοίωνες προβλέψεις. Οφείλουμε πολλά στους προγόνους μας. Η ιστορία μας καλεί να σταθούμε θεματοφύλακες των παραδόσεων και υπερασπιστές των ιδεωδών του λαού μας.

Εδώ λοιπόν, είναι που θέλω να κακίσω και να αποδοκιμάσω με τον ποιο έντονο τρόπο, την αντίθετη ασυνείδητη συμπεριφορά των φυγόστρατων. Των ολίγων, ευτυχώς, που διαταράσσουν τα θεμέλια της ισονομίας και ισοπολιτείας, προβάλλοντας αστήρικτες δικαιολογίες. Αυτοί, αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης κοινωνικής τάσης, η οποία απαξιώνει την κοινωνική προσφορά, τους θεσμούς και τις αξίες μιας συνεκτικά δομημένης πολιτείας. Η συμπεριφορά αυτή, δυστυχώς, άρχισε να εδραιώνεται τα τελευταία χρόνια και η πάταξή της, αποτελεί ένα από τα κυριότερα θέματα που απασχολούν το Υπουργείο Άμυνας. Οι προσπάθειές μας, επικεντρώνονται στην άρση της αδικίας, η οποία συντελείται εις βάρος του κάθε νομοταγούς πολίτη που υπηρετεί την στρατιωτική του θητεία. Για την πάταξη του φαινομένου αυτού, με τελικό στόχο τη σφαιρική του αντιμετώπιση, προωθούνται συμπληρωματικά μέτρα όπως είναι η ανθρωποκεντρική διοίκηση, η παροχή διευκολύνσεων σε οπλίτες που διαμένουν μακριά από τις Μονάδες τους και η διασύνδεση του αρχείου στρατολογικών υπηρεσιών με το αρχείο της αστυνομίας για κατόχους άδειας πυροβόλου όπλου. Το μέτρο αυτό, θέλω να τονίσω ότι επέφερε άριστα αποτελέσματα, αφού με τον έλεγχο που πραγματοποιήθηκε, εντοπίστηκαν άτομα τα οποία κρίθηκαν ικανά να υπηρετήσουν κανονικά τη θητεία τους. Σε εξέλιξη βρίσκονται και επιπλέον δράσεις όπως:

-        Η διαδικασία διασύνδεσης του αρχείου του Τμήματος Οδικών Μεταφορών, με το αρχείο των στρατολογικών υπηρεσιών, έτσι που να ενημερώνεται το τμήμα κατ’ εφαρμογή κοινοτικής οδηγίας, για όσους έχουν απαλλαγεί από την Εθνική Φρουρά για λόγους υγείας,  και που δυνατόν να επηρεάζουν την ικανότητά τους για οδήγηση. Με τον εντοπισμό τους, θα παραπέμπονται στο Ιατροσυμβούλιο το οποίο θα κρίνει κατά πόσον μπορούν να κατέχουν άδεια οδήγησης.

-        Η διαδικασία τροποποίησης των νομοθεσιών, για πρόσληψη στη δημόσια και εκπαιδευτική υπηρεσία, έτσι που να ζητείται πιστοποιητικό στρατολογικής κατάστασης με τους ακριβείς λόγους για τους οποίους οι ενδιαφερόμενοι, κρίθηκαν ακατάλληλοι για στράτευση, προκειμένου να προστατευθεί το δημόσιο συμφέρον.

-        Πρόταση για επανεξέταση από την αρμόδια υγειονομική Επιτροπή Εξετάσεως Σωματικής Ικανότητας, όσων κρίθηκαν προσωρινά μη ικανοί για στράτευση, ανά εξάμηνο αντί σε ετήσια βάση που ισχύει σήμερα.

-        Πρωτοβουλία σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, για ενημερωτικές διαλέξεις από Αξιωματικούς της Εθνικής Φρουράς σε σχολεία, ως προληπτικό μέτρο διαφώτισης των νέων μας.

Με τα μέτρα αυτά, πρέπει να γίνει σαφές ότι σε καμία περίπτωση δε στρεφόμαστε κατά των νέων που πάσχουν πραγματικά από προβλήματα υγείας. Εξάλλου αυτοί, δεν εντάσσονται στους φυγόστρατους. Επιδίωξη μας, γίνεται η ριζική αντιμετώπιση του φαινομένου. Η καθολική στράτευση και υπηρέτηση στις Ένοπλες Δυνάμεις, αποτελεί πατριωτικό καθήκον και ενισχύει τις προσπάθειές μας για μείωση της στρατιωτικής θητείας, η οποία εξαρτάται και από πολλούς άλλους παράγοντες.

Ως τέτοιοι, θεωρούνται πρωτίστως η αναδιοργάνωση και ο εκσυγχρονισμός της Εθνικής Φρουράς. Αλλαγές ως προς τη δομή, τη λειτουργία, τους εξοπλισμούς και το νομοθετικό πλαίσιο που την διέπει. Και σίγουρα, αυτό το εγχείρημα είναι αλληλένδετο με τις επικρατούσες συνθήκες και δυνατότητες της πολιτείας, να υλοποιήσει τον στρατηγικό αυτό σχεδιασμό στο σύνολό του, που επιτρέψτε μου να πω ότι, είναι αλληλένδετος με το μέλλον των Ενόπλων μας Δυνάμεων και κατ’ επέκταση της χώρας μας. Θέλουμε σύγχρονες Ένοπλες Δυνάμεις, αντιλαμβανόμενοι ότι η στρατιωτική θητεία είναι μεγάλης χρονικής διάρκειας. Γι’ αυτό προσπαθούμε να πετύχουμε και τα δύο, προς όφελος της πατρίδας και των πολιτών της. Προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνίας μας που το επιζητεί εδώ και χρόνια, με γνώμονα πάντα, τις επιχειρησιακές ανάγκες της Εθνικής Φρουράς. Η μείωση της θητείας, δεν αποτελεί ανεξάρτητο αυτοσκοπό, αλλά αποτέλεσμα μιας σοβαρής και αποφασιστικής αναδιοργάνωσης, με στόχο την επαύξηση των δυνατοτήτων των Ενόπλων μας Δυνάμεων, έτσι που να μπορούν να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στο νέο ρόλο, στις προκλήσεις και στις απειλές στην περιοχή μας. Αποστολές που συνδέονται άμεσα με την θαλάσσια και ενεργειακή ασφάλεια, αλλά και την διασφάλιση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων στην ΑΟΖ και στο FIR της Κυπριακής Δημοκρατίας.          

Απ’ όσα ανέφερα μέχρι τώρα, διαφαίνεται ότι η υποχρέωση υπηρεσίας στην Εθνική Φρουρά ως συνειδητή πράξη, σε συνδυασμό με την προσπάθεια εκσυγχρονισμού των Ενόπλων μας Δυνάμεων, αποτελούν αδήριτη ανάγκη προκειμένου να ανταποκριθούμε επιτυχώς στις νέες συνθήκες. Στα δεδομένα όπως διαμορφώθηκαν με την αναβάθμιση του γεωπολιτικού και γεωστρατηγικού περιβάλλοντος της χώρας μας, με τις οικονομικές συνθήκες της κρίσης και της ανέχειας, με τις κοινωνικές, πολιτικές και άλλες προεκτάσεις τους.  

Σε αυτές τις νέες συνθήκες, η Εθνική Φρουρά συμμετέχει ενεργά προσπαθώντας να αντιτάξει τον δικό της κοινωνικό ρόλο. Οι Ένοπλες Δυνάμεις, διαχρονικά αποτελούσαν πυρήνα κοινωνικής προσφοράς και ανάδειξης του ανθρωπιστικού πνεύματος. Αυτή η δράση, είναι απόλυτα συνυφασμένη με τον χαρακτήρα και το έργο της δύναμης. Εξάλλου, η επίδειξη κοινωνικής ευαισθησίας, αποτελεί την ελάχιστη ανταπόδοση προς την κοινωνία, η οποία τροφοδοτεί ασταμάτητα το στράτευμα με νέους, έτοιμους να υπερασπιστούν την πατρίδα και την κυριαρχία της. Στο πλαίσιο της αμφίδρομης σχέσης κοινωνίας και Εθνικής Φρουράς, στο πλαίσιο της επιβαλλόμενης αλληλεγγύης και συμμετοχής των Ενόπλων Δυνάμεων στις ανησυχίες, στους προβληματισμούς και στις νέες δράσεις που αναλαμβάνει η πολιτεία για εκσυγχρονισμό και εξοικονόμηση πόρων, η κοινωνική δράση κρίνεται σκόπιμη και επιβεβλημένη. Η προσφορά προς τον πάσχοντα συνάνθρωπο, προς τα μέλη και τους Εθνοφρουρούς μας αλλά και προς το περιβάλλον, αποτελούν μονόδρομη εξελικτική πορεία.

Η καταπολέμηση της ουσιοεξάρτησης, αποτελεί ένα από τους σημαντικότερους στόχους, στο πλαίσιο της κοινωνικής προσφοράς του Υπουργείου μας. Σε συνεργασία με το Αντιναρκωτικό Συμβούλιο Κύπρου, τον ανώτατο συντονιστικό φορέα του κράτους για την χάραξη της εθνικής πολιτικής για την ουσιοεξάρτηση, καταβάλλουμε μια σοβαρή προσπάθεια υλοποίησης της εξαγγελθείσας Εθνικής Στρατηγικής για αντιμετώπιση των εξαρτήσεων από παράνομες ουσίες, καθώς και την επιβλαβή κατανάλωση αλκοόλ μέσα στα στρατόπεδα. Το σχέδιο δράσης το οποίο αναπτύχθηκε, επιδιώκει τη μείωση των πιθανοτήτων έναρξης και χρήσης τέτοιων ουσιών κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής θητείας. Παράλληλα, ενθαρρύνει την αποδοχή θεραπείας, με τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε θεραπευτικές δομές.

Θεωρούμε ότι η πρόληψη, αποτελεί το σημαντικότερο βήμα για την καταπολέμηση της μάστιγας των εξαρτησιογόνων ουσιών. Ως μέτρο ενίσχυσης της προληπτικής μας πολιτικής, υποβλήθηκε πρόταση για επέκταση των επιμορφωτικών σεμιναρίων του Υπουργείου Παιδείας, μέσα σε Στρατόπεδα και σε Φυλάκια της Εθνικής Φρουράς. Πέραν τούτου, σε στενή συνεργασία με την ΥΚΑΝ και τον Οργανισμό Νεολαίας Κύπρου, συνδιοργανώνουμε επιμορφωτικά σεμινάρια για την ενημέρωση και τις μεθόδους θεραπείας, καθώς και για προγράμματα διαχείρισης κρίσεων. Υπόψη σας ότι αυτά τα θέματα, ενδιαφέρουν και προβληματίζουν το σύνολο του στρατιωτικού προσωπικού.  

Με πρωτοβουλία του Υπουργείου, έγινε τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας για να παρέχεται το δικαίωμα εξέτασης οπλιτών υποψήφιων βαθμοφόρων και υπηρετούντων στα επίλεκτα τμήματα της Εθνικής Φρουράς. Το μέτρο αυτό, προνοεί όπως η Διεύθυνση Υγειονομικού του ΓΕΕΦ, πραγματοποιεί περιοδικούς αλλά και έκτακτους υγειονομικούς ελέγχους, προκειμένου να διακριβωθεί κατά πόσο οι οπλίτες αυτοί, είναι χρήστες εξαρτησιογόνων ουσιών. Λόγω της επιτυχίας του παραπάνω μέτρου, έχουμε διαμορφώσει σχετικό νομοσχέδιο για να καλύπτει το σύνολο των Εθνοφρουρών μας.

Είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουν οι νέοι μας ότι, ο δρόμος της ουσιοεξάρτησης, είναι δρόμος χωρίς επιστροφή. Εφόσον θέλουμε να αποφύγουμε τέτοιες καταστροφικές επιλογές, οφείλουμε ως κοινωνία, να ενημερώσουμε τους Εθνοφρουρούς μας και να λάβουμε τα κατάλληλα προληπτικά μέτρα. H πρόληψη της εξάρτησης, αφορά σε παρεμβάσεις που αποσκοπούν στον εντοπισμό, περιορισμό και εξάλειψη των αιτιών που συμβάλουν στη γένεση της χρήσης και εξάρτησης από νόμιμες και παράνομες εξαρτησιογόνες ουσίες. Αυτό, είναι και ένα από τα πολλά, χρήσιμα συμπεράσματα της δημόσιας διαβούλευσης που έγινε την προηγούμενη Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου, και είχε ως θέμα την ουσιοεξάρτηση. Η διαβούλευση αυτή, επιτρέψτε μου να πω ότι έδειξε το υψηλό επίπεδο ωριμότητας και υπευθυνότητας των εθνοφρουρών μας. Το βάθος και τη φιλοσοφημένη σκέψη με την οποία προσεγγίζουν τα σοβαρά θέματα που τους απασχολούν.    

Τα θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα, αποτελούν όπως και η ουσιοεξάρτηση, μια μάστιγα της σύγχρονης κυπριακής πραγματικότητας. Παρά τις αξιέπαινες προσπάθειες που γίνονται από κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς οι οποίες έχουν πετύχει αισθητή μείωση του αριθμού των θανατηφόρων ατυχημάτων, εντούτοις, ο φόρος αίματος στην άσφαλτο, μας στερεί αδιάκοπα από συνανθρώπους μας, ιδιαιτέρως νεαρής ηλικίας.

Οι έρευνες που κατά καιρούς διενεργούνται, φανερώνουν ότι οι ηλικιακά νεαρότεροι οδηγοί, είναι πολύ περισσότερο επιρρεπείς στα τροχαία ατυχήματα. Η Εθνική Φρουρά, σε αρκετές περιπτώσεις θρήνησε τον αδόκητο χαμό πολλών νέων παιδιών της. Γι’ αυτό, σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς, λαμβάνονται μέτρα για την πάταξη αυτού του τραγικού διαχρονικού προβλήματος.

Η οδική ασφάλεια, δεν αποτελεί για εμάς πρόσκαιρο σύνθημα στερούμενο νοήματος. Είναι ένα αναγκαίο, αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας μας, ενσυνείδητη πράξη και βίωμα, που πρέπει να ενστερνιστούν οι Εθνοφρουροί και οι νέοι μας γενικότερα.

Για την επίτευξη του στόχου αυτού, πραγματοποιούνται στα Κέντρα Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων, διαλέξεις και επιδείξεις οδήγησης ως βιωματικό μέσο προβληματισμού και αλλαγής στάσης.

Οι πρωτοβουλίες αυτές, αγκαλιάστηκαν ένθερμα από τους νεαρούς εθνοφρουρούς μας, οι οποίοι επέδειξαν ζωηρό ενδιαφέρον. Αυτή η αντιμετώπιση, ενθαρρύνει και ενισχύει τις προσπάθειες για καλλιέργεια ορθής οδικής συμπεριφοράς στις τάξεις της Εθνικής Φρουράς. Η επίτευξη οδικής συνείδησης, αποτελεί για μας τον τελικό στόχο.

Το ευρύ φάσμα διαφώτισης και πληροφόρησης των Εθνοφρουρών μας, εκτείνεται και σε θέματα πρόληψης σοβαρών ασθενειών. Σε συνεργασία με άλλους φορείς όπως το Κέντρο Υποστήριξης Φορέων του AIDS (ΚΥΦΑ) αλλά και τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Καρκινοπαθών και Φίλων (ΠΑΣΥΚΑΦ), διοργανώνεται σειρά ενημερωτικών διαλέξεων.

Πιο συγκεκριμένα, σε συνεργασία με τον ΚΥΦΑ, προγραμματίζονται σεμινάρια διαφώτισης των εθνοφρουρών μας, σε θέματα που αφορούν στην πρόληψη εξάπλωσης του ιού του AIDS.

Με τον ΠΑΣΥΚΑΦ, έχει ήδη υπογραφεί Μνημόνιο Συνεργασίας το οποίο, περιλαμβάνει κοινή δράση με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των νέων μας σε θέματα που αφορούν στην αντιμετώπιση του καρκίνου και ειδικότερα του ανδρικού, μέσω της πρόληψης.

Σε μια καινοτόμο διαδικασία για την Εθνική Φρουρά, μέσα στο πλαίσιο μιας συστηματικής και εντατικής εκστρατείας, λαμβάνονται μέτρα, με στόχο την δημιουργία ενός προστατευτικού δικτύου για πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση των σοβαρών αυτών ασθενειών.

Πέραν της σωματικής, η ψυχική υγεία του προσωπικού της Εθνικής Φρουράς, αποτελεί σημαντικό στόχο για το Υπουργείο μας. Για την εκπλήρωσή του, λαμβάνεται μια σειρά από μέτρα και γίνονται ανάλογοι σχεδιασμοί, για την επίτευξη και διατήρηση της άριστης ψυχολογικής κατάστασης του προσωπικού μας. Ειδικότερα των στρατευμένων παιδιών μας, τα οποία με την απότομη εναλλαγή περιβάλλοντος, επηρεάζονται ψυχολογικά σε σημαντικό βαθμό. Σε συνεργασία με φορείς και συνδέσμους, διατηρήσαμε και διευρύναμε την επιτυχημένη πρωτοβουλία ενίσχυσης του Τμήματος Ψυχικής Υγείας του ΓΕΕΦ, με δύο εγγεγραμμένους Κλινικούς Ψυχολόγους, καθώς και δύο Διδακτορικούς Φοιτητές Κλινικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Αυτό που επιδιώκουμε, είναι η διατήρηση της ψυχοσωματικής υγείας του προσωπικού μας. Σε αυτή μας την προσπάθεια, σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν η Διοίκηση και οι δομές υγείας, αλλά πολύ περισσότερο το υποστηρικτικό κοινωνικό πλαίσιο που αρχίζει από την οικογένεια και επεκτείνεται μέσα στα Στρατόπεδα. Η ουσιαστική επικοινωνία με τους νέους μας και η εμψύχωση τους στις δύσκολες στιγμές, μπορεί να αποδώσει καρπούς και να αποτρέψει δύσκολες καταστάσεις.  

Το Υπουργείο Άμυνας και η Εθνική Φρουρά, διαχρονικά ανταποκρίνονταν  θετικά στα κοινωνικά «καλέσματα αλληλεγγύης», με τη συμμετοχή σε αιμοδοσίες και συνδρομή σε εκδηλώσεις ανθρωπιστικής βοήθειας. Οι εκδηλώσεις αυτές, έχουν ως στόχο την προσφορά προς το κοινωνικό σύνολο και την υποβοήθηση του βαρυσήμαντου έργου που αναλαμβάνεται από διάφορους φορείς και συνδέσμους.

Αναντίλεκτα, οι αυξημένες οικονομικές δυσκολίες, απότοκο της οικονομική κρίσης, προκαλούν σωρεία κοινωνικών προβλημάτων. Σε αυτή τη δυσμενή κατάσταση που περιήλθαμε ως λαός, θεωρούμε ότι ο εθελοντισμός στην Εθνική Φρουρά, έχει να διαδραματίσει έναν πολύ σημαντικό ρόλο. Με στόχο την ευαισθητοποίηση του προσωπικού μας, προχωρήσαμε στην ενεργοποίηση του θεσμού, για την καλλιέργεια εθελοντικής συνείδησης. Ενεργό συμμετοχή σε αυτό το πρόγραμμα, έχουν οι Εθνοφρουροί αλλά και τα Στελέχη μας. Ο εθελοντισμός, δεν είναι μια ευκαιριακή, περιστασιακή πράξη προσφοράς. Είναι μια ευρύτερη στάση ζωής, η οποία ενστερνίζεται ιδιαίτερες αξίες και αρετές και βοηθά τους νέους μας να κτίσουν αντιστάσεις μπροστά στις σύγχρονες κοινωνικές προκλήσεις. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι, τα άτομα που εμπλέκονται ενεργά σε εθελοντικές πράξεις, απέχουν από παραβατικές συμπεριφορές και χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών, ενώ καλλιεργούν την ενσυναίσθηση και την αλληλεγγύη.

Για την επίτευξη του στόχου μας, σε στενή συνεργασία με τον Επίτροπο Εθελοντισμού αλλά και το Παγκύπριο Συντονιστικό Συμβούλιο Εθελοντισμού, λάβαμε αποφάσεις οι οποίες αφορούν:

-        Στη δημιουργία Σώματος Εθελοντών στην Εθνική Φρουρά, με εθελοντική συμμετοχή του προσωπικού.

-        Στην πραγματοποίηση διαλέξεων και ενημερωτικών σεμιναρίων για το θέμα του εθελοντισμού σε στρατόπεδα της Εθνικής Φρουράς.

-        Στη δημιουργία κόμβου «απόψεων - εισηγήσεων» στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Άμυνας, για ανάρτηση απόψεων σε θέματα κοινωνικής προσφοράς της Εθνικής Φρουράς.

Τέλος, θα ήθελα να σας αναφέρω λίγα πράγματα που αφορούν στην περιβαλλοντική πολιτική του Υπουργείου μας, γνωρίζοντας ότι οι νέοι μας σήμερα, είναι πολύ συνειδητοποιημένοι στα θέματα προστασίας του περιβάλλοντος.

Εδώ και αρκετό καιρό, το Υπουργείο Άμυνας, ανέλαβε μια πρωτοβουλία τροποποίησης των στρατιωτικών εγκαταστάσεων σε «πράσινα» στρατόπεδα», προχωρώντας στη μελέτη για εφαρμογή συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης σε δέκα στρατόπεδα της Εθνικής Φρουράς. Με την εφαρμογή και την λειτουργία τους, επιδιώκεται σημαντικό περιβαλλοντικό όφελος και μείωση των λειτουργικών εξόδων μέσα από δραστικές εξοικονομήσεις.

Παράλληλα, συμμετέχουμε στο προοδευτικό Πρόγραμμα «GoGreen»του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας, το οποίο προβλέπει την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων στην Αεροπορική Βάση «Ανδρέας Παπανδρέου». Γενικότερα, με την ένταξη μας στα προγράμματα περιβαλλοντικής πολιτικής, επιδιώκουμε αρχικά την μερική και εν συνεχεία την ολική απεξάρτηση των Ενόπλων Δυνάμεων, από την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας.

Ταυτόχρονα, σε συνεργασία με την Επίτροπο Περιβάλλοντος, προωθείται η οικολογική ευαισθητοποίηση των στρατευμένων παιδιών μας, και η ανάπτυξη περιβαλλοντικών προτύπων. Ομολογουμένως, γίνεται μια καλή προσπάθεια προώθησης περιβαλλοντικών συνηθειών στην Εθνική Φρουρά. Τα μέτρα αυτά, αποσκοπούν στη δημιουργία μιας γενικότερης περιβαλλοντικής συνείδησης, στο ευρύτερο πλαίσιο της κοινωνίας. Ας μην ξεχνάμε το γεγονός ότι οι σημερινοί Εθνοφρουροί, θα αποτελέσουν τους αυριανούς πολίτες της Δημοκρατίας. Η επιτυχής διάδοση της περιβαλλοντικής πολιτικής στο πλαίσιο της Εθνικής Φρουράς, θα έχει ως αποτέλεσμα την επίτευξη μακροπρόθεσμων θετικών εξελίξεων στα θέματα της περιβαλλοντικής προστασίας.

Επίλογος

Αναντίλεκτα, η οικονομική λιτότητα στις μέρες μας, αποτελεί χαρακτηριστικό της κοινωνίας μας και δεν μπορεί να αφήνει ανεπηρέαστο το Υπουργείο Άμυνας. Εκφράζοντας εμπιστοσύνη στην εθνική προσπάθεια και ακολουθώντας πιστά τη γενική κοινωνική στάση για έξοδο από την κρίση, προχωρούμε σε αναδιοργάνωση και εκσυγχρονισμό των Ενόπλων μας Δυνάμεων.  

Αν και η οικονομία είναι άκρως αλληλένδετη με την αμυντική θωράκιση, εντούτοις υπάρχει η πολιτική βούληση και είμαι βέβαιος ότι μέσα από κατάλληλη οργάνωση, συλλογικότητα και μακρύ στρατηγικό σχεδιασμό, μπορούμε να δημιουργήσουμε προϋποθέσεις επιτυχίας στον τομέα της άμυνας και ασφάλειας της πατρίδας μας. Ο οικονομικός εξορθολογισμός σε κάθε περίπτωση, γίνεται χωρίς να επηρεάζει τους βασικούς στόχους της Εθνικής Φρουράς, που είναι η διατήρηση του αξιόμαχου των δυνάμεων της και η ικανότητα αποτροπής της όποιας εχθρικής επιβουλής.

Εδώ, θέλω να επαναλάβω για πολλοστή φορά, τη σημαντικότατη σημασία που έχει για την Εθνική Φρουρά, η υπηρέτηση στρατιωτικής θητείας. Οι  γεωπολιτικές εξελίξεις και η συνεχιζόμενη τουρκική απειλή, δεν αφήνουν περιθώρια χαλάρωσης και εφησυχασμού. Το συνεχώς διαμορφούμενο γεωστρατηγικό περιβάλλον στην ευρύτερη περιοχή, η ανάγκη θαλάσσιας ασφάλειας σε συνδυασμό με την εξασφάλιση των απαραιτήτων συνθηκών ενεργειακής ασφάλειας, επιβάλλουν επαγρύπνηση και τήρηση ισχυρών, σύγχρονων και ικανών Ενόπλων Δυνάμεων, για αντιμετώπιση των πολλαπλών προκλήσεων.

Χωρίς καμία αμφιβολία, οι ώρες που διερχόμαστε ως λαός είναι εξαιρετικά κρίσιμες. Το γεγονός αυτό, δεν μεταβάλει το ήθος και την μαχητικότητα του κυπριακού λαού. Η ιστορία, αποδεικνύει με τα λαμπρότερα παραδείγματα ότι, στις δύσκολες στιγμές του Ελληνισμού, πρυτανεύει η συλλογικότητα, η ομοψυχία και το πνεύμα συνεργασίας. Με στόχο την ανατροπή των αρνητικών δεδομένων, κοιτάμε με αξιοπρέπεια μπροστά και διεκδικούμε το μέλλον που αρμόζει στα παιδιά μας. Επιδιώκουμε επιστροφή στους θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και ευημερία στο λαό μας.

Θα ήθελα να εκφράσω για μια ακόμα φορά, την ευαρέσκειά μου για την εξαιρετική αυτή προσπάθεια ενημέρωσης του κοινωνικού συνόλου, ιδιαίτερα των νέων μας, μέσω του βήματος του Πανεπιστημίου της Δευτέρας.  

Αναμένω ότι, μέσα από τον εποικοδομητικό διάλογο ο οποίος θα ακολουθήσει, θα πετύχουμε μια σφαιρική ενημέρωση των μελλοντικών Εθνοφρουρών μας, των γονιών τους αλλά και του ευρύτερου κοινού το οποίο ανησυχεί, αγωνιά και συμμετέχει στα δρώμενα της άμυνας και ασφάλειας του τόπου μας.

Σας ευχαριστώ θερμά που με ακούσατε.