« Επιτυγχάνοντας τη σταθερότητα, την ανάπτυξη και
ευημερία»
Κυρίες και Κύριοι,
Είναι με ιδιαίτερη χαρά που χαιρετίζω σήμερα τις εργασίες του 9ου
Συνεδρίου του Economist στην Κύπρο.
Η φετινή Σύνοδος βρίσκει την Κυπριακή Δημοκρατία να διέρχεται μια από τις
κρισιμότερες περιόδους στη σύγχρονη ιστορία της. Η βίαιη αναδιάρθρωση του κυπριακού τραπεζικού
τομέα, όπως αποφασίστηκε από τους εταίρους μας, το συνεχιζόμενο αρνητικό
εξωτερικό περιβάλλον, η αναγκαία διόρθωση των δημοσιονομικών ανισοσκελιών
αποτελούν παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά την ανάπτυξη της οικονομίας.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, από τον περασμένο Μάρτιο έχουμε ξεκινήσει ένα
φιλόδοξο πρόγραμμα που αποσκοπεί στην αποκατάσταση της οικονομικής σταθερότητας
και στο να τεθούν τα θεμέλια μιας βιώσιμης οικονομικής πορείας ανάπτυξης προς
όφελος του κοινωνικού συνόλου.
Αναμφίβολα,
η οικονομική σταθερότητα κρίνεται ως απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη του
στόχου της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης. Τούτο δε για ένα αριθμό λόγων,
όπως το να καθίσταται η οικονομία ανθεκτική σε εξωτερικές πιέσεις, να μην
επιβαρύνονται οι μελλοντικές γενεές και να χρησιμοποιούνται τα χρήματα των
φορολογουμένων για αναπτυξιακές δαπάνες παρά για την αποπληρωμή του χρέους.
Κυρίες και κύριοι,
Όσον αφορά την Κύπρο ειδικότερα, η οικονομική ανάπτυξη που
απολαμβάναμε μέχρι πρόσφατα ήταν άνευ προηγουμένου, αλλά δεν ήταν
βιώσιμη. Στην πραγματικότητα, η οικονομία μας λειτουργούσε πέραν των
δυνατοτήτων της, με μη διατηρήσιμα δημόσια οικονομικά και έναν υπερμεγέθη
τραπεζικό τομέα που εκτίθετο σε υπερβολικούς κινδύνους.
Είναι για αυτούς τους λόγους που βρισκόμαστε σήμερα αντιμέτωποι με την
πιο δύσκολη οικονομική κρίση των τελευταίων δεκαετιών. Μια κρίση με
ανυπολόγιστες κοινωνικές συνέπειες η οποία αναπόφευκτα επιδεινώθηκε λόγω της
«ειδικής λύσης» που επέβαλαν οι δανειστές μας.
Χρειάζεται όμως όλοι να κάνουμε την αυτοκριτική μας, καθώς πολλά από τα
προβλήματα μας οφείλονται στη δική μας αποτυχία να κτίσουμε ένα βιώσιμο μοντέλο
ανάπτυξης.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο έχουμε διαμορφώσει μια ολοκληρωμένη αναπτυξιακή
στρατηγική που στόχο έχει την αποκατάσταση της σταθερότητας και την επαναφορά
της οικονομίας σε τροχιά ανάπτυξης και προόδου.
Τώρα,
χωρίς καθυστερήσεις και ολιγωρία, παίρνουμε γενναίες αποφάσεις για εφαρμογή
συνετής δημοσιονομικής πολιτικής, αλλάζουμε όσα επιβάλλεται να αλλάξουν και
προχωρούμε σε μεγάλες και τολμηρές διαρθρωτικές αλλαγές. Μετατρέπουμε την κρίση
σε ευκαιρία.
Κάνουμε
ό,τι επιβάλλεται να γίνει για την επανεκκίνηση της οικονομίας, για τη
μεταρρύθμιση και τον εκσυγχρονισμό του κράτους και για την επαναφορά της Κύπρου
σε τροχιά ανάπτυξης.
Κυρίες και Κύριοι,
Μέχρι σήμερα, είχαμε δυο θετικές αξιολογήσεις από την Τρόικα, κάτι το
οποίο καταδεικνύει τη δέσμευση μας για την πιστή και έγκαιρη εφαρμογή των
διατάξεων του μνημονίου, προκειμένου να σταθεροποιηθεί και να αποκατασταθεί η
εμπιστοσύνη στην οικονομία μας.
Επιτρέψτε μου να αναφέρω επίσης ότι, με
βάση τα τελευταία στοιχεία, διαφαίνεται ότι το εύρος της οικονομικής ύφεσης θα
είναι μικρότερο από ό,τι αναμενόταν, τουλάχιστον για το 2013.
Θα
ήθελα να τονίσω ότι αποτελεί προσωπική μου πεποίθηση ότι μόνο μέσω της πιστής
εφαρμογής του μνημονίου θα μπορέσουμε να επαναφέρουμε την εμπιστοσύνη των ξένων
επενδυτών αλλά και των ίδιων των συμπολιτών μας προς την κυπριακή οικονομία.
Αναγνωρίζω και είναι γεγονός ότι είναι οδυνηρά τα πλείστα από τα μέτρα που
είμαστε υποχρεωμένοι να αναλάβουμε, αλλά χωρίς τα μέτρα, δυστυχώς, θα
ακολουθήσει μια πορεία κατολίσθησης με επανάληψη φαινομένων αναλόγων άλλων
χωρών που βρίσκονται κάτω από το πρόγραμμα.
Στο
σημείο αυτό θα ήθελα να σημειώσω και τα θετικά σχόλια όπως καταγράφονται από
τους δανειστές μας, ότι «καμία χώρα δεν είχε τις
επιδόσεις της Κύπρου».
Ιδιαίτερα
σε σχέση με τον τραπεζικό τομέα, έχουν αναγνωριστεί τα σημαντικά βήματα που
έχουν επιτευχθεί, όπως η πλήρης ανακεφαλαιοποίηση της Ελληνικής Τράπεζας με
συνεισφορά και ξένων επενδυτών και η έναρξη της αναδιάρθρωσης των Συνεργατικών
Ιδρυμάτων. Επίσης, η Τράπεζα Κύπρου προχωρά με το σχέδιο αναδιάρθρωσης της με
μόνιμο Διοικητικό Συμβούλιο και νέο Διευθύνοντα Σύμβουλο. Τα βήματα αυτά συμβάλουν στη σταθεροποίηση και σταδιακή αναζωογόνηση της
αγοράς και του τομέα των υπηρεσιών.
Γεγονός,
όμως, είναι ότι παραμένουν μεγάλες προκλήσεις στον τομέα αυτό. Γι’ αυτό και
απαιτείται τόλμη και συνέπεια ώστε το συντομότερο να αποκατασταθεί η πλήρης
εμπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστημα. Ένα εξάλλου θέμα που συζητείται είναι η
μείωση των τραπεζικών επιτοκίων και θέλω να ελπίζω ότι μέσα από την
αναδιάρθρωση θα καταστεί δυνατόν, το συντομότερο, να δώσουμε ευκαιρία επιβίωσης
στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις έτσι ώστε να αντέξουν στις προκλήσεις και τα
βάρη που αντιμετωπίζουν.
Την ίδια στιγμή, ασκούμε μεγάλες προσπάθειες στην υλοποίηση μέτρων
τόνωσης της ανάπτυξης. Η
Κυβέρνηση, και εγώ ο ίδιος προσωπικά, έχουμε ξεκινήσει εκστρατεία προσέλκυσης
ξένων επενδύσεων οι οποίες αναμένεται να συνεισφέρουν σημαντικά στη ρευστότητα
της κυπριακής αγοράς. Η προσέλκυση ξένων επενδύσεων συνιστά ύψιστη
προτεραιότητα της Κυβέρνησης, δεδομένων των προκλήσεων που αντιμετωπίζει ο
τραπεζικός μας τομέας. Οι ξένες επενδύσεις είναι καταλύτης για την οικονομική
ανάπτυξη, το επιχειρηματικό περιβάλλον, την απασχόληση και κατ’ επέκταση την
ευημερία της χώρας μας. Η προσέλκυση ξένων επενδύσεων είναι ένας τομέας όπου
χρειάζεται να δώσουμε περισσότερη έμφαση, ακριβώς γιατί προσφέρει ευκαιρίες για
άμεσες δράσεις, ικανές όχι μόνο να αναχαιτίσουν τις επιπτώσεις της κρίσης αλλά
και να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις επανεκκίνησης της οικονομίας.
Πρόσθετα, η αντιμετώπιση της ανεργίας αποτελεί άλλη μια από τις κύριες ανησυχίες μας. Η νεανική απασχόληση και οι προσπάθειες για
αντιμετώπιση της ανεργίας στους νέους ήταν στο επίκεντρο της παρέμβασής
μου στην Ειδική Σύνοδο των ηγετών της ΕΕ για τη νεανική απασχόληση. Το θέμα της
απασχόλησης των νέων αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για την Κυπριακή Κυβέρνηση
και στο πλαίσιο αυτό, στα τέλη Δεκεμβρίου, η Κύπρος
θα παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης, στο οποίο θα περιληφθούν και οι
συστάσεις «Εγγυήσεις για τη Νεολαία».
Επιτρέψτε μου στο σημείο αυτό να
σημειώσω με ικανοποίηση τις πρόσφατες εξαγγελίες του Προέδρου της Ευρωπαϊκής
Τράπεζας Επενδύσεων κ. Werner Hoyer για τα δυο προγράμματα χρηματοδοτήσεων που
ανακοίνωσε ευρισκόμενος στην Κύπρο, ύστερα από τις συνομιλίες που είχαμε μαζί
του.
Και τα
δύο προγράμματα απευθύνονται στον ιδιωτικό τομέα ο οποίος, όπως γνωρίζουμε,
έχει πληγεί περισσότερο από την οικονομική κρίση. Επίσης, γνωρίζουμε πως οι
προοπτικές δημιουργίας θέσεων εργασίας και ανάκαμψης θα προέλθουν από τον
ιδιωτικό τομέα. Είναι γι’ αυτό που επαναλαμβάνουμε τη δεδηλωμένη πρόθεση της Κυβέρνησης
να αξιοποιήσει κάθε χρηματοοικονομικό εργαλείο που προσφέρεται από την
Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Έτσι θα δώσουμε πηγές χρηματοδότησης στους τομείς
όπου υπάρχει η μεγαλύτερη δυσκολία.
Θυμίζω
και την πρόσφατη πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για χορηγία €200 εκ. ως
έκτακτη βοήθεια προς την Κύπρο, λόγω της μνημονιακής σύνδεσης της οικονομίας
της χώρας μας, στα πλαίσια του Προγράμματος 2014-2020.
Σημαντικό,
επίσης, είναι το γεγονός ότι στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πετύχαμε ως
Κυβέρνηση την αύξηση της συγχρηματοδότησης έργων από 60% σε 95%, με επανεξέταση
το 2016 και με ενδεχόμενη επέκταση ακόμα για περισσότερα χρόνια. Με την εξέλιξη
αυτή διανοίγονται προοπτικές για επιτάχυνση της υλοποίησης έργων ανάπτυξης τα
οποία θα δώσουν ώθηση στην οικονομία με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Κυρίες
και Κύριοι,
Από όλα τα ανωτέρω, εύκολα συμπεραίνεται ότι είναι θετική η απάντηση στο
ερώτημα του Συνεδρίου για το εάν η οικονομία της Κύπρου Κύπρος βρίσκεται σε
θετική πορεία αναδιάρθρωσης. Αναμφίβολα, το οικονομικό
περιβάλλον θα εξακολουθήσει να είναι δύσκολο. Η Κυβέρνηση όμως θα συνεχίσει να
παρακολουθεί στενά και συστηματικά τις εξελίξεις και θα
εντείνουμε τις προσπάθειες μας για επίτευξη ανάπτυξης, ούτως ώστε να ανακάμψει
το συντομότερο δυνατό η οικονομία της χώρας μας.
