Χαιρετισμός της Υπουργού Εσωτερικών κας Ελένης Μαύρου στην Ετήσια Γενική Συνέλευση του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Κύπρου, στη Λευκωσία 09/02/2013

Φίλε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι

Σας ευχαριστώ κατ’ αρχάς για την πρόσκληση σας να κηρύξω την έναρξη των εργασιών της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Κύπρου. Μια ιστορική συνέλευση αφού από τη μια σηματοδοτεί τα 30 χρόνια δράσης και προσφοράς του Συλλόγου, και από την άλλη αποτελεί την αφετηρία μιας καινούργιας αρχής για τον κόσμο των αρχιτεκτόνων και των πολιτικών μηχανικών.

Αυτή την περίοδο αισθανόμαστε τις εξαιρετικά δυσμενείς επιπτώσεις της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής κρίσης στην κυπριακή οικονομία, και ιδιαίτερα στον τομέα των κατασκευών και οικοδομών. Υπό το φως αυτών των επιπτώσεων, η Κυβέρνηση έχει προωθήσει μια σειρά μέτρων και πολιτικών για σκοπούς στήριξης του τομέα των κατασκευών, με στόχο την αναζωογόνηση της ανάπτυξης. Μέτρα και πολιτικές που διαμορφώθηκαν σε στενή συνεργασία του Υπουργείου Εσωτερικών με το ΕΤΕΚ, αλλά και άλλους οργανωμένους φορείς και κρατικούς θεσμούς.

Είναι αλήθεια πως αυτή η συνεργασία που αναπτύξαμε με το ΕΤΕΚ και τα οργανωμένα σύνολα των Μηχανικών, μας έχει δώσει τη δυνατότητα ως Υπουργείο Εσωτερικών να προχωρήσουμε σε μια ευρείας κλίμακας μεταρρύθμιση της πολεοδομικής και χωροταξικής μας πολιτικής με την οποία, ουσιαστικά, επαναχαράζουμε το όλο σύστημα στρατηγικού σχεδιασμού, αδειοδότησης και ελέγχου της ανάπτυξης. Τομές και μεταρρυθμίσεις που όχι μόνο δημιουργούν μια αλυσίδα θετικών αποτελεσμάτων σε διάφορους τομείς που επηρεάζουν την καθημερινότητα μας, αλλά και διαμορφώνουν ένα νέο φιλικό περιβάλλον για ορθολογική, αειφόρο και ισόρροπη αναπτυξιακή πολιτική. Δημιουργήσαμε, δηλαδή, ένα υγιές πλαίσιο που προσφέρει κίνητρα, διευκολύνει και ενθαρρύνει την ανάπτυξη.

Πολύ συνοπτικά, θα ήθελα να υπενθυμίσω τα ακόλουθα:

• Την πολεοδομική αμνηστία, με την οποία στοχεύσαμε τον απεγκλωβισμό χιλιάδων αγοραστών με την απόκτηση εκσυγχρονισμένων τίτλων ιδιοκτησίας και τη διευκόλυνση της διαδικασίας αδειοδότησης υφιστάμενων οικοδομών, αντιμετωπίζοντας παράλληλα τη δυσφήμηση της κυπριακής αγοράς ακινήτων στο εξωτερικό.

• Την υιοθέτηση και, στη συνέχεια, την επέκταση του μέτρου του Αυτοελέγχου από τους μελετητές και για μεγαλύτερες και πιο σύνθετες αναπτύξεις.

• Τη δημοσίευση της τρίτης γενιάς Τοπικών Σχεδίων για τις τέσσερις μεγάλες πόλεις, τα οποία περιέχουν πολυάριθμες καινοτόμες πολιτικές και τροποποιήσεις, όπως τα κίνητρα ανέγερσης υψηλών οικοδομών στα αστικά κέντρα, τα κίνητρα για εμπλουτιστικά έργα σε τουριστικές μονάδες με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τουριστικού μας προϊόντος, τα μέτρα για ενεργοποίηση της αδρανούσας γης, την παροχή κοινωνικής στέγης, την ενθάρρυνση της οικιστικής ανάπτυξης στα κέντρα των πόλεων και οικισμών και τη δυνατότητα αύξησης των πυκνοτήτων σε κατάλληλες περιοχές. Επιπρόσθετα, παρέχονται κίνητρα για στροφή στην πράσινη ανάπτυξη, όπως είναι η αύξηση του συντελεστή δόμησης με τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Προνοείται ακόμη ο σχεδιασμός του οδικού δικτύου για περίκλειστες περιοχές, όπου παρουσιάζεται έντονη πίεση για οικιστική ανάπτυξη, και πολλά άλλα.

• Τη δημοσίευση αριθμού Εντολών και Εγκυκλίων της Υπουργού Εσωτερικών, ώστε να διασφαλίζεται ο ορθολογικός έλεγχος της ανάπτυξης και να διασαφηνίζονται θέματα που απασχολούσαν τον τεχνικό κόσμο και δημιουργούσαν σοβαρές καθυστερήσεις στην αδειοδότηση.

• Τη λήψη σειράς μέτρων για εκσυγχρονισμό της Δημόσιας Διοίκησης, την απλοποίηση των διοικητικών διαδικασιών και την αντιμετώπιση του καρκινώματος που ονομάζεται γραφειοκρατία, προκειμένου να επιτύχουμε την παροχή βελτιωμένων υπηρεσιών προς τους πολίτες γενικότερα, και ειδικότερα, να διευκολύνουμε την επιχειρηματικότητα.

• Τη δρομολόγηση της σύστασης Ενιαίων Αρχών Ελέγχου της Ανάπτυξης με την ανάθεση της εκπόνησης σχετικής μελέτης σε ιδιώτες συμβούλους.

Πέραν των όσων έχω αναφέρει, θεωρώ πολύ σημαντικά προς την κατεύθυνση της τόνωσης της ανάπτυξης και τα δύο νομοσχέδια που προωθούνται και αφορούν τον Αστικό Αναδασμό και το Τέλος Πολεοδομικής Αναβάθμισης. Δύο νομοσχέδια που όχι μόνο θα βοηθήσουν στον απεγκλωβισμό και την ανάπτυξη σημαντικών εκτάσεων αδρανούσας γης, αλλά και θα αποτελέσουν σημαντικά εργαλεία ενεργού πολεοδόμησης. Σημειώνω πως το τρίτο, επίσης σημαντικό, νομοσχέδιο που αφορούσε στη μεταφορά αναπτυξιακών δικαιωμάτων μεταξύ ιδιοκτησιών, στο οποίο προσβλέπαμε για την επίλυση πολλών σημερινών προβλημάτων, υποχρεωθήκαμε δυστυχώς να το αποσύρουμε μετά την επιμονή αριθμού Βουλευτών να εισαγάγουν τροπολογίες που έρχονταν σε σύγκρουση με τις αρχικές, πολεοδομικής φύσης, επιδιώξεις.

Έχοντας ως βάση όσα μέχρι σήμερα επιτύχαμε θα συνεχίσουμε να υλοποιούμε αυτά που προγραμματίσαμε. Δεν θα κάνω εκτενή αναφορά, περιοριζόμενη σε τρεις μόνο στόχους:

• Τον εκσυγχρονισμό της Πολεοδομικής Νομοθεσίας, με στόχο τη συμπλήρωση της ιεραρχίας των Σχεδίων Ανάπτυξης, με την αναδιαμόρφωση των προνοιών για το Σχέδιο για τη Νήσο, την εισαγωγή περιφερειακών Σχεδίων και τη θεσμοθέτηση νέων οργάνων που θα αναλάβουν τον πολεοδομικό σχεδιασμό.
• Την ολοκλήρωση της διαδικασίας εκπόνησης και τροποποίησης Πολεοδομικών Ζωνών για το σύνολο των κοινοτήτων της υπαίθρου, καθώς και της τροποποίησης των κειμένων της Δήλωσης Πολιτικής.
• Τον συνεχή εκσυγχρονισμό των πολιτικών αδειοδότησης και ελέγχου της ανάπτυξης και την επέκταση του προγράμματος μηχανογράφησης των Υπηρεσιών μας, όπως είναι για παράδειγμα, η ανάπτυξη στο Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας διαδικτυακής εφαρμογής για παροχή πληροφοριών για τα τεμάχια γης, αλλά και η ανάπτυξη ολοκληρωμένου συστήματος πληροφορικής στο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως.

Θα ήθελα τέλος να σημειώσω πως η προσπάθεια του Υπουργείου Εσωτερικών για υποστήριξη του κατασκευαστικού τομέα είναι πολυδιάστατη. Αναφέρω για παράδειγμα την πολιτική για έκδοση αδειών μετανάστευσης σε υπηκόους τρίτων χωρών, η οποία διαμορφώθηκε με ταχύτητα από το Υπουργείο και έχει δημιουργήσει ορατά και πολύ θετικά αποτελέσματα, κυρίως στην επαρχία Πάφου για την ώρα. Επιπρόσθετα, οι προσπάθειες μας για την απεμπλοκή πολλών από τις αιτήσεις για γήπεδα γκολφ και μαρίνες θα λειτουργήσουν ευεργετικά για την οικοδομική βιομηχανία, νοουμένου ότι οι κάτοχοι των αδειών θα επιτύχουν να προσελκύσουν επενδύσεις από το εξωτερικό.

Αγαπητοί φίλοι,

Μέσα στο νέο περιβάλλον που έχει δημιουργήσει η κρίση, τα ευρωπαϊκά κράτη, ιδιαίτερα τα αστικά κέντρα, εκτός από τα χρόνια προβλήματά τους, έχουν να αντιμετωπίσουν και νέες προκλήσεις: καινούργιες μορφές κοινωνικών, εισοδηματικών, περιβαλλοντικών και άλλων ανισορροπιών. Στο πλαίσιο αυτό αναζητούν νέες προτάσεις διακυβέρνησης, καινούργιες λύσεις και προοπτικές. Στους προβληματισμούς μας λοιπόν δεν μπορούμε να αφήνουμε εκτός τις κοινωνικές παραμέτρους και την επίδραση τους, καθώς κάτι τέτοιο μπορεί να οδηγήσει στην αναπαραγωγή ανισοτήτων και προβλημάτων ακόμα και μέσα από τον πολεοδομικό σχεδιασμό.

Η αρχιτεκτονική δεν είναι – και δεν θα μπορούσε να είναι – αποκομμένη από αυτό το μετεξελισσόμενο πλαίσιο. Άλλωστε, όπως κι εσείς σημειώνετε, τα αρχιτεκτονικά έργα αποτελούν στοιχείο δημόσιου πλούτου και κληροδοτήματα με κοινωνικές προεκτάσεις. Σε αυτή την περίοδο λοιπόν, των προκλήσεων αλλά και των ευκαιριών, είναι σημαντικό να δράσουμε με γνώμονα, όχι μόνο στεγνά ωφελιμιστικές παραμέτρους αλλά ιεραρχώντας τους στόχους και τα διαθέσιμα μέσα με κοινωνική ευαισθησία και όραμα για το μέλλον.

Είναι πεποίθηση μου πως, παρά την κρίση που βιώνει η αγορά, λόγω του αναπόφευκτου επηρεασμού της από την παγκόσμια οικονομική κρίση, η Κύπρος εξακολουθεί να προσφέρει ένα σταθερά ψηλό και ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον και ένα άριστο δίκτυο υπηρεσιών που την καθιστούν σημαντικό οικονομικό και επιχειρηματικό κέντρο της ανατολικής Μεσογείου. Αυτά τα χαρακτηριστικά είναι που πρέπει να αξιοποιήσουμε ακόμα περισσότερο.

Προτού κλείσω θέλω να προσθέσω και τα δικά μου συγχαρητήρια στους βραβευθέντες και κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών της Γενικής σας Συνέλευσης, θέλω να ευχαριστήσω τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Κύπρου για τη συνεχή και αδιάλειπτη συμμετοχή του σε όλες τις προσπάθειες που συλλογικά καταβάλλουμε τα τελευταία πέντε σχεδόν χρόνια. Εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες της Ετήσιας Γενικής σας Συνέλευσης.

Σας ευχαριστώ.