Θεωρώ τιμή την παρουσία μου σήμερα εδώ, καθώς το θέμα που επιλέξατε δεν είναι μόνο σημαντικό αλλά και πολύ επίκαιρο. Θέλω να συγχαρώ τους διοργανωτές γιατί με την πρωτοβουλία τους αυτή προσφέρουν ένα γόνιμο βήμα διαλόγου και προβληματισμού σχετικά με τον ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στα θέματα που αφορούν την κοινωνική πολιτική και την απασχόληση.
Η παρουσία σας εδώ μαρτυρεί τη δέσμευση απέναντι στους δημότες σας, για εξεύρεση καλύτερων μηχανισμών για ικανοποίηση των αναγκών τους αφού οι τοπικές αρχές γίνονται πολλές φορές αποδέκτες προβλημάτων για τα οποία καλούνται να βρουν άμεσες λύσεις.
Η συζήτηση γίνεται ακόμη πιο επίκαιρη σήμερα γιατί από τη μια βρισκόμαστε μπροστά στη συζήτηση για τον νέο προϋπολογισμό της ΕΕ – το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο – και, ταυτόχρονα, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τις επιπτώσεις της οξείας οικονομικής και πιστωτικής κρίσης της Ευρώπης με τις συνακόλουθες αρνητικές επιπτώσεις στην απασχόληση και την κοινωνική συνοχή.
Είναι ξεκάθαρο ότι από τις αποφάσεις που θα ληφθούν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η πορεία της Ένωσης, αλλά και των κρατών μελών. Απαιτούνται άμεσες και συγκεκριμένες παρεμβάσεις ιδιαίτερα στην κατεύθυνση της ανάπτυξης και της δημιουργίας θέσεων εργασίας, όσο και στην κατεύθυνση της κοινωνικής προστασίας.
Βασική στρατηγική επιλογή για την περίοδο 2014-2020 αποτελεί η ευρωπαϊκή στρατηγική «Ευρώπη 2020» που αποφασίστηκε στη σύνοδο κορυφής του Μαρτίου 2010. Η νέα στρατηγική θα εφαρμοστεί μέσω επτά «Εμβληματικών πρωτοβουλιών», για τις οποίες οι ευρωπαϊκές και οι εθνικές αρχές θα πρέπει να συντονίσουν τις προσπάθειες τους για να επιτύχουν καλύτερα αποτελέσματα.
Πρωταρχικός στόχος της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»: είναι η «Προαγωγή κοινωνικής ένταξης, ιδίως με τη μείωση της φτώχειας, επιδιώκοντας να βγουν από τον κίνδυνο της φτώχειας ή του αποκλεισμού πάνω από 20 εκατομμύρια πολίτες».
Η επιτυχία της ολοκληρωμένης στρατηγικής «Ευρώπη 2020» εξαρτάται από την αλληλοϋποστήριξη όλων των δράσεών της. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στους τομείς απασχόλησης και της καταπολέμησης της φτώχειας. Η οικονομική ανάπτυξη και ο σχεδιασμός επιτυχών πολιτικών απασχόλησης και εκπαίδευσης διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Η διασφάλιση ίσων ευκαιριών για όλους αποτελούν παράγοντες καθοριστικής σημασίας. Η δράση στον εν λόγω τομέα θα πρέπει να ξεκινήσει από τις οικογένειες και τα παιδιά. Πρέπει να ενισχυθούν οι παρεμβάσεις κατά την πρώιμη παιδική ηλικία.
Είναι απαραίτητη η διασφάλιση της κατάλληλης ισορροπίας μεταξύ εργασίας και ιδιωτικής ζωής και η ενίσχυση της συμμετοχής των γονέων στην αγορά εργασίας. Η διαθεσιμότητα και οι ποιοτικές υπηρεσίες παιδικής φροντίδας, ο σχεδιασμός στοχευμένων καθολικών παροχών αποτελούν σημαντικά μέσα για τον σκοπό αυτό.
Αδιαμφισβήτητα ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην ευημερία και ανάπτυξη των Τοπικών Κοινωνιών είναι πολύ σημαντικός και πολυδιάστατος. Ακριβώς γι΄ αυτό τον ρόλο η Ευρώπη επένδυσε και επενδύει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με κέντρο βάρους το άρθρο 5 της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση που εγγυάται την αρχή της επικουρικότητας σύμφωνα με την οποία εξασφαλίζεται ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται όσο το δυνατό πλησιέστερα στους πολίτες.
Πρόσθετα, αξίζει να σημειωθεί ότι σε ποσοστό 75% περίπου της Νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει εφαρμογή στο τοπικό ή το περιφερειακό επίπεδο και η φωνή των τοπικών αυτοδιοικήσεων είναι πολύ ισχυρή στην επιτροπή των περιφερειών.
Είναι πεποίθηση μας ότι οι εθνικοί και ευρωπαϊκοί στόχοι για την απασχόληση στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση, δεν μπορούν να επιτευχθούν χωρίς την ενεργή συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας. Η κινητοποίηση των τοπικών φορέων αποτελεί ισχυρό μέσο για επίτευξη των στόχων που σχετίζονται με τις πολιτικές απασχόλησης και κοινωνικής συνοχής. Οι τοπικοί φορείς από τη φύση τους γνωρίζουν πολύ καλύτερα τις ανάγκες, τις προτεραιότητες και τις προοπτικές των κοινωνιών που εκπροσωπούν.
Η Κύπρος και το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων αναγνωρίζοντας πλήρως τη σημασία και τον ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης υποστηρίζει την εμπλοκή των εκπροσώπων της σε πρωτοβουλίες και δράσεις, σε συνεργασία με άλλους κοινωνικούς εταίρους και μη κυβερνητικές οργανώσεις, οι οποίες δράσεις να είναι συνυφασμένες με τους στρατηγικούς στόχους που σχετίζονται με τη μείωση της ανεργίας, της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Όπως τόνισα τον περασμένο Ιούλιο στην άτυπη συνάντηση των Υπουργών Απασχόλησης και Κοινωνικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία, με θέμα τη σημασία της ενδυνάμωσης της εμπλοκής των κοινωνικών εταίρων των μη κυβερνητικών οργανώσεων και της τοπικής αυτοδιοίκησης προς επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» θα πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα στην ανάπτυξη και δημιουργία θέσεων εργασίας και ιδιαίτερα να εγκύψουμε ως κοινωνία και κράτος στο μεγάλο πρόβλημα της ανεργίας των νέων δίνοντας έμφαση σε πολιτικές που σχετίζονται με τις πολιτικές απασχόλησης και τις πολιτικές εκπαίδευσης. Στο σημείο αυτό επιθυμώ να αναφερθώ στην πρωτοβουλία “Youth Guarantee” και στις δράσεις που απορρέουν από αυτή όπως - εκπαίδευση, επιχειρηματικότητα, εργασία - μέντορινγκ, μαθητεία, κινητικότητα για εργασία και διά βίου μάθηση. Στα πλαίσια των πιο πάνω δράσεων και για την επιτυχία τους, προσβλέπουμε στη συνεργασία όλων των κοινωνικών εταίρων και οπωσδήποτε αναμένουμε ότι η συμβολή και συνεργασία των αρχών και φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης θα είναι καθοριστική.
Κατά την προηγούμενη προγραμματική περίοδο 2007 - 2013, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων έχει υλοποιήσει δράσεις επιμόρφωσης και ενεργοποίησης των φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης σε θέματα προώθησης της απασχόλησης.
Για τη νέα προγραμματική περίοδο 2014 - 2020, στόχος είναι να υπάρξει ενεργοποίηση και εμπλοκή των τοπικών κοινωνιών τόσο σε επίπεδο οργανωμένων φορέων όσο και σε επίπεδο κοινωνίας των πολιτών για εφαρμογή των πιο κάτω:
• Σχεδιασμού και προώθησης τοπικών σχεδίων δράσης για την απασχόληση και την κοινωνική προστασία
• Ενσωμάτωσης της διάστασης της απασχόλησης σε όλες τις πολιτικές
• Ανάπτυξης πρότυπων λειτουργίας για επιχειρήσεις του κοινωνικού τομέα της οικονομίας
• Ανάπτυξης χρηματοδοτικών πλαισίων για την υποστήριξη νέων μορφών επιχειρηματικής δραστηριότητας, νέων μορφών εργασίας και παραγωγής που εισαγάγουν καινοτομίες
Για την αντιμετώπιση της ανεργίας και των συνεπειών της οικονομικής κρίσης, καθίσταται ακόμη πιο επιτακτική η ανάγκη συνεργασίας όλων ούτως ώστε μέσα από συνέργειες και συμπράξεις να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι συνέπειες της ανεργίας και της κοινωνικής δυσπραγίας.
Τελειώνοντας τονίζω ακόμη μια φορά ότι ως κράτος και αρμόδιο Υπουργείο για την απασχόληση και κοινωνική προστασία επενδύουμε τα μέγιστα στη συνεργασία με τους εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης με όραμα τη σωστή εξυπηρέτηση των πολιτών και υιοθετούμε πλήρως την άποψη ότι ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης κατέχει κυριαρχική θέση σύμφωνα με την αρχή της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης όπως οριοθετούνται στη νέα Συνταγματική Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μέσα από τον συντονισμό των διαφόρων δράσεων σε τοπικό επίπεδο, πιστεύω ότι θα δοθεί η αναγκαία ώθηση για λύση των προβλημάτων και την ευημερία της χώρας μας.