Θα
ήθελα να σας καλωσορίσω στο εργαστήρι με θέμα την αειφόρο διαχείριση
των οικιακών αποβλήτων, το οποίο διοργανώνεται από την Ομοσπονδία
Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου και το Τμήμα Περιβάλλοντος του
Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος. Στόχος του
εργαστηρίου αυτού είναι η ανάδειξη της σημασίας μέτρων και δράσεων για
την πρόληψη, μείωση και διαλογή στην πηγή, των αποβλήτων.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσα από την εφαρμογή της
νέας Οδηγίας για τα απόβλητα, θέτει ως προτεραιότητα την πρόληψη της
δημιουργίας αποβλήτων και στη συνέχεια την επαναχρησιμοποίηση. Ακολουθεί
η ανακύκλωση, η ανάκτηση ενέργειας και, τέλος, η διάθεση σε χώρους
ταφής ως τελευταία επιλογή.
Στα πλαίσια του περί Αποβλήτων Νόμου θα
ετοιμαστούν μέχρι τη 12η Δεκεμβρίου 2013 προγράμματα πρόληψης
δημιουργίας αποβλήτων, τα οποία μπορούν να ενσωματωθούν στα σχέδια
διαχείρισης αποβλήτων ή σε άλλα προγράμματα περιβαλλοντικής πολιτικής.
Επίσης, σύμφωνα με τη νομοθεσία, μέχρι το 2015 πρέπει να καθιερωθεί η
χωριστή συλλογή τουλάχιστον για το χαρτί, το μέταλλο, το πλαστικό και το
γυαλί, ενώ μέχρι το 2020 θα πρέπει να επιτευχθεί ο στόχος του 50%
επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης ως προς το συνολικό βάρος αυτών των
τεσσάρων ρευμάτων αποβλήτων από τα νοικοκυριά και αυτών που είναι
παρόμοια με τα απόβλητα των νοικοκυριών.
Στα πλαίσια της αποτελεσματικής εφαρμογής
αυτής της νομοθεσίας υπήρξε ανάγκη για ετοιμασία νέου Σχεδίου
Διαχείρισης για τα Οικιακά Απόβλητα. Το Τμήμα Περιβάλλοντος έχει
ολοκληρώσει τη διαδικασία για την ετοιμασία του, και το Σχέδιο, το οποίο
έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Τμήματος, προτείνει σημαντικές
δράσεις για πρόληψη και μείωση των αποβλήτων και χωριστή συλλογή
οργανικών και άλλων αποβλήτων. Μερικές από τις δράσεις και ενέργειες που
προτείνονται στο Σχέδιο αφορούν τη δημιουργία Εθνικής Στρατηγικής, η
οποία να προάγει την ενίσχυση και εκπαίδευση των Τοπικών Αρχών, τις
περιβαλλοντικές συμφωνίες με τη βιομηχανία και τις επιχειρήσεις και την
έναρξη εθνικών εκστρατειών εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης με στόχο
νοικοκυριά και σχολεία.
Άλλες δράσεις του νέου Σχεδίου αφορούν τα
πράσινα βραβεία ως κίνητρο, την ενίσχυση της δράσης «πληρώνω για όσα
πετάω», την εφαρμογή φόρου ταφής, την ενίσχυση της ανακύκλωσης
συσκευασιών, την επιτάχυνση των έργων για τα πράσινα σημεία, και την
προώθηση ερευνητικών και πιλοτικών προγραμμάτων.
Η πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων είναι
στην κορυφή της ιεράρχησης των αποβλήτων και η κοινωνία χρειάζεται να
στραφεί στη μείωση της ποσότητας και της επικινδυνότητας των αποβλήτων
καθώς και στην επαναχρησιμοποίηση ή παράταση της διάρκειας ζωής των
προϊόντων.
Σημαντική είναι και η προώθηση διαλογής στην
πηγή, δηλαδή της συλλογής μιας ροής αποβλήτων που διατηρείται χωριστά
με βάση τον τύπο και τη φύση τους για να διευκολυνθεί η ειδική
επεξεργασία τους και να παραχθεί καλύτερης ποιότητας ανακυκλώσιμο υλικό
για ανάκτηση φυσικών πόρων.
Τα οικιακά απορρίμματα, η διαχείριση και η
τελική τους διάθεση αποτελεί σημαντική πρόκληση και αφορά όλους μας αφού
η Κύπρος βρίσκεται στις υψηλότερες θέσεις στην Ευρώπη για τη μεγάλη
παραγωγή οικιακών απορριμμάτων.
Αποτελεί υποχρέωση μας ως κράτος να
προωθήσουμε τις προαναφερόμενες δράσεις για πρόληψη, μείωση, διαλογή
στην πηγή, έχοντας υπόψη και τα χρονοδιαγράμματα που έχουν τεθεί
νομοθετικά για επίτευξη συγκεκριμένων ποσοτικών στόχων. Θα ήθελα να
τονίσω ότι υπάρχει η βούληση γι’ αυτή την προσπάθεια. Απαραίτητο όμως
συστατικό στοιχείο για την επιτυχία της προσπάθειας επίτευξης όλων των
προαναφερόμενων στόχων αποτελεί η συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων
φορέων, με εποικοδομητική και αποδοτική ανταλλαγή απόψεων για καλύτερο
συντονισμό των απαιτούμενων δράσεων.
Το Τμήμα Περιβάλλοντος θα δώσει μεγάλη
έμφαση την προσεχή περίοδο αναλώνοντας σημαντική προσπάθεια και πόρους
προς την κατεύθυνση αυτή. Είμαι βέβαιος ότι με τη συμβολή όλων των
εμπλεκομένων Αρχών, όσο και του ιδιωτικού τομέα θα έχουμε σημαντικά
αποτελέσματα.
Θα ήθελα, κλείνοντας, να συγχαρώ την
Ομοσπονδία Περιβαλλοντικών Οργανώσεων και τους λειτουργούς του Τμήματος
Περιβάλλοντος για τη διοργάνωση του σημερινού εργαστηρίου, το οποίο
αναμφίβολα θα συμβάλει στον διάλογο με τα οργανωμένα σύνολα με στόχο την
αειφόρο διαχείριση των οικιακών αποβλήτων. Εύχομαι καλή επιτυχία στις
εργασίες σας.
