Αγαπητοί συνάδελφοι,
Εκλεκτοί προσκεκλημένοι,
Είναι με ιδιαίτερη χαρά που σας καλωσορίζω στην Κύπρο και
στη Διάσκεψη των Προέδρων των Κοινοβουλευτικών Επιτροπών αρμοδίων για
θέματα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, των εθνικών Κοινοβουλίων των κρατών μελών
της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των υπό ένταξη
(και υποψηφίων) χωρών.
Η ανάληψη της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής
Ένωσης από την Κυπριακή Δημοκρατία αποτελεί αναμφίβολα μια ιστορική
πρόκληση για μας, και στην επιθυμία μας να συμβάλουμε στην περαιτέρω
εδραίωση των θεμελιωδών αρχών και αξιών στις οποίες εδράζεται το
ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Η Κυπριακή Προεδρία έχει ως κύριο μέλημά της να συμβάλει
στον μέγιστο δυνατό βαθμό, στην προώθηση μιας καλύτερης και πιο
ανθρώπινης Ευρώπης. Μιας Ευρώπης που να εστιάζεται στην κοινωνική,
πολιτική και οικονομική συνοχή.
Η σημερινή Διάσκεψη καταπιάνεται με θέματα που αφορούν
στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τη
συμφιλίωση της οικογενειακής με την επαγγελματική ζωή και την προστασία
των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις δύσκολες συνθήκες οικονομικής κρίσης
που διανύουμε.
Όπως όλοι γνωρίζουμε, διά μέσου των αιώνων υπήρξε μεγάλη
προσπάθεια κατοχύρωσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με πιο ενδεικτικά
επιτεύγματα την υιοθέτηση της Μεγάλης Χάρτας (Magna Carta), τη Διακήρυξη
της Ανεξαρτησίας των Ηνωμένων Πολιτειών, τη Διακήρυξη των Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη, την Οικουμενική Διακήρυξη των
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών και, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με
την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και τον Χάρτη των
Θεμελιωδών Δικαιωμάτων.
Η Ενωμένη Ευρώπη των «27» πρέπει αδιαμφισβήτητα να έχει
πάντοτε ως κύριο μέλημα της την προάσπιση των θεμελιωδών ανθρωπίνων
δικαιωμάτων διασφαλίζοντας έτσι την αξιοπρέπεια ενός εκάστου των πολιτών
της και τη θωράκιση, μεταξύ άλλων, της ελευθερίας, της ισότητας, της
κοινωνικής συνοχής και της αλληλεγγύης.
Με την εφαρμογή του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, ως
πολύτιμου εργαλείου προάσπισης τους, καθίσταται, επίσης, αναγκαία η
διασφάλιση τους ως αναπόσπαστου τμήματος των νέων νομικών πράξεων της
Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στόχος και επιδίωξη, μια Ευρώπη πλήρης σεβασμού των
ατομικών δικαιωμάτων των πολιτών της.
Οι λαοί της Ευρώπης, εγκαθιδρύοντας μεταξύ τους μια
διαρκώς στενότερη συνεργασία, αποφάσισαν να εργαστούν ενώνοντας τις
δυνάμεις τους για ένα ειρηνικό μέλλον, θεμελιωμένο σε κοινές αξίες. Ως
εκ τούτου, βλέπουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση να συμβάλλει στη διαφύλαξη και
ανάπτυξη των κοινών αξιών, σεβόμενη την πολυμορφία των πολιτισμών και
παραδόσεων των λαών της.
Στόχος μας επίσης πάντοτε, η ισόρροπη και αειφόρος
ανάπτυξη. Η ελεύθερη διακίνηση των προσώπων, των εμπορευμάτων, των
υπηρεσιών και των κεφαλαίων, καθώς και η ελευθερία εγκατάστασης. Για
την επίτευξη του στόχου αυτού είναι αναγκαίο να ενισχυθεί η προστασία
των θεμελιωδών δικαιωμάτων, υπό το φώς και της προόδου που σημειώνεται
ένεκα των επιστημονικών και τεχνολογικών αλμάτων της εποχής μας.
Η Κυπριακή Προεδρία και η σημερινή Διάσκεψη έχουν επίσης
στόχο να ενδιατρίψουν στο σημαντικό θέμα της ανάγκης συμφιλίωσης της
οικογενειακής με την επαγγελματική ζωή, στα πλαίσια της ισότητας των δύο
φύλων. Κάτι που αποτελεί δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 1957, με
τη Συνθήκη της Ρώμης.
Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να χαιρετίσω τη Γραπτή Δήλωση
0032/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με την οποία καλείται η Ευρωπαϊκή
Επιτροπή και όλα τα άλλα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα να κηρύξουν το 2014
Ευρωπαϊκό Έτος για τη Συμφιλίωση της Οικογενειακής και της
Επαγγελματικής Ζωής.
Εξάλλου, ο οδικός χάρτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την
Ισότητα των δύο Φύλων καλύπτει και τη συμφιλίωση της οικογενειακής και
της επαγγελματικής ζωής στοχεύοντας στην προώθηση εθνικών και
ευρωπαϊκών πολιτικών ώστε να προωθείται η υγιής και παραγωγική ισότητα
μεταξύ γυναικών και ανδρών.
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, από τη γένεση της μέχρι σήμερα, πέρασε
από πολλές συμπληγάδες. Από τις πλέον δύσκολες και επώδυνες, όμως,
προκλήσεις που αντιμετώπισε είναι η παρούσα χρηματοοικονομική κρίση, η
οποία κλυδωνίζει συθέμελα την ίδια την ύπαρξη της. Η αύξηση της
ανεργίας και η έλλειψη προοπτικών ανάπτυξης, σε συνδυασμό με την
ακολουθούμενη πολιτική αυστηρής λιτότητας, οδηγούν σε σοβαρές κοινωνικές
αναταραχές. Αναταραχές που έχουν συνδεθεί άμεσα με τη διόγκωση
φαινομένων ξενοφοβίας, ρατσιστικές συμπεριφορές, μη ανοχή στη
διαφορετικότητα, καθώς και την άνοδο ακραίων πολιτικών ομάδων.
Η αυστηρή πολιτική λιτότητας οδηγεί αναπόφευκτα στη
μείωση κοινωνικών παροχών και κρατικών κονδυλίων που στοχεύουν άμεσα και
έμμεσα στην κοινωνική συνοχή. Είναι απαραίτητο να εγκύψουμε στο
πρόβλημα αυτό προωθώντας πολυδιάστατες πολιτικές. Πολιτικές που να
περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, ανάπτυξη, δημιουργία νέων θέσεων εργασίας,
οικονομική εξισορρόπηση και αύξηση της επιχειρηματικότητας στοχεύοντας
στη διαφύλαξη της κοινωνικοπολιτικής συνοχής των κρατών-μελών της
Ένωσης.
Όλοι μας, ο καθένας από το δικό του μετερίζι, θα πρέπει
ακόμη και να υπερβούμε εαυτούς για να τονώσουμε πρώτιστα το ηθικό των
δυσπραγούντων πολιτών μας και να δημιουργήσουμε συνθήκες ανάπτυξης, νέες
θέσεις εργασίας και διεύρυνση του εμπορίου έτσι ώστε κατ’ επέκταση να
διασφαλιστεί και η ίδια η βιωσιμότητα των κρατών-μελών.
Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών
μεταξύ Ανδρών και Γυναικών του Κυπριακού Κοινοβουλίου μελετά θέματα
όπως το καθεστώς των αιτητών ασύλου και τα προβλήματα υγείας ομάδων του
πληθυσμού όπως νεφροπαθείς, καρκινοπαθείς και ανάπηροι και γενικά τα
δικαιώματα των ασθενών. Παρακολουθεί, επίσης, τα προβλήματα που
αντιμετωπίζει το Τμήμα Φυλακών, με κυριότερο αυτό του υπερπληθυσμού,
θέματα βίας και σεξουαλικής κακοποίησης γυναικών και ανηλίκων, θέματα
εμπορίας προσώπων, όπως και τα δικαιώματα των ηλικιωμένων.
Μελετά επίσης θέματα που άπτονται της ισότητας μεταξύ των
δύο φύλων: Της συμφιλίωσης μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής
ζωής, των θετικών δράσεων που εφαρμόζονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη
στήριξη γυναικών και την προώθηση τους στο εθνικό επίπεδο. Επίσης, το
θέμα της βελτίωσης της συμμετοχής των γυναικών στην πολιτική ζωή και στα
διάφορα κέντρα λήψεως αποφάσεων.
Ολοκληρώνοντας, και καθώς πλησιάζει η Παγκόσμια Ημέρα
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, θεωρώ πως θα ήταν παράλειψη μου να μην αναφερθώ
στα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα μου. Το μοναδικό κράτος-μέλος της
Ένωσης διαιρεμένο από το 1974 συνεπεία της τουρκικής εισβολής και με
συνεχιζόμενη την κατοχή πέραν του 36% των εδαφών του.
Ως Κύπριος και ως πρόσφυγας νιώθω την ανάγκη να μοιραστώ
μαζί σας το επί τριάντα οκτώ ολόκληρα χρόνια συνεχιζόμενο δράμα που
βιώνουν οι Κύπριοι. Είτε αυτοί είναι πρόσφυγες είτε συγγενείς
αγνοουμένων και αδηλώτων αιχμαλώτων, είτε εγκλωβισμένοι, είτε συγγενείς
πεσόντων. Ο λαός αυτής της χώρας εξακολουθεί να βιώνει την κατάφωρη
παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και βασικών ελευθεριών του.
Παράλληλα, όμως, θέλω να σας διαβεβαιώσω πως εμείς θα
συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για την επίτευξη δίκαιης και βιώσιμης λύσης
για το καλό όλων των Κυπρίων: Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Αρμενίων,
Μαρωνιτών και Λατίνων. Μιας λύσης που θα επιτρέψει στον τόπο και τον λαό
μας να επανενωθούν και στις μελλοντικές γενεές να ζήσουν σε συνθήκες
ασφάλειας, ειρήνης και ευημερίας.
Με τις σκέψεις αυτές σας καλωσορίζω και πάλι στην Κύπρο
και σας εύχομαι μια παραγωγική και ενδιαφέρουσα Διάσκεψη, όπως και μια
ευχάριστη παραμονή στο νησί μας.
