Αγαπητοί διοργανωτές,
Κυρίες και κύριοι,
Εκ μέρους της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων,
κας Σωτηρούλας Χαραλάμπους, χαιρετίζω την
ημερίδα που διοργανώνουν από κοινού η Κίνηση Επιστημονικού Προσωπικού
του Πανεπιστημίου Κύπρου και η Συντεχνία Επιστημονικού Προσωπικού της
ΑΤΗΚ και ευχαριστώ τους διοργανωτές για την πρόσκληση τους.
Το θέμα της ημερίδας “Σύγχρονες προσεγγίσεις
για σύγχρονους οργανισμούς” είναι πάντα επίκαιρο, αφού κάθε οργανισμός
που θέλει να είναι βιώσιμος και ανταγωνιστικός είναι «υποχρεωμένος» να
συμβαδίζει με τις εκάστοτε απαιτήσεις των πελατών του, την τεχνολογία
και τις οικονομικοκοινωνικές συνθήκες. Είναι με άλλα λόγια
«υποχρεωμένος» να εφευρίσκει διαρκώς νέες προσεγγίσεις για να
ανταποκρίνεται στις μεταβαλλόμενες ανάγκες της αγοράς, ώστε να παραμένει
επιτυχημένος στον τομέα του.
Σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη εποχή, η
ανάγκη αυτή καθίσταται επιτακτική. Ζούμε σε μια εποχή αλλαγών: έντονος
ανταγωνισμός και μεγαλύτερες απαιτήσεις εκ μέρους των πελατών,
τεχνολογική αναβάθμιση και γρήγορη ανταλλαγή πληροφοριών, ανάγκη για
αύξηση της παραγωγικότητας και μείωση των δαπανών και των
χρησιμοποιούμενων πόρων. Το περιβάλλον εργασίας των οργανισμών
μεταβάλλεται και μάλιστα μεταβάλλεται μέσα στις συνθήκες της παγκόσμιας
οικονομικής κρίσης, που, όπως είναι φυσικό, δημιουργεί συνθήκες
ανασφάλειας για τους οργανισμούς και για τους εργαζομένους τους. Πώς,
λοιπόν, αναδιοργανώνουμε τους οργανισμούς μας εν μέσω των αρνητικών για
την οικονομία συνθηκών; Πώς διαχειριζόμαστε τους κεφαλαιουχικούς πόρους
μας και το ανθρώπινο δυναμικό μας σε μια εποχή αβεβαιότητας; Ποιες
είναι οι συγκεκριμένες αλλαγές που απαιτούνται
στην οργάνωση και στη διοίκηση των
οργανισμών; Πόσο εύκολο είναι να γίνει η όποια μετάβαση προς ένα νέο
σύστημα διοίκησης και πόσο έτοιμοι είναι οι ίδιοι οι εργαζόμενοι και οι
συντεχνίες τους για τις αλλαγές αυτές;
Ακούμε συχνά για τον σημαντικό, πλέον, ρόλο
της τεχνολογίας σε όλους τους τομείς της προσωπικής και εργασιακής ζωής.
Σαφώς και ο ρόλος αυτός είναι τεράστιος και είναι αμφίβολο εάν
οποιοσδήποτε οργανισμός που δεν έχει ήδη προχωρήσει σε οργάνωση των
εργασιών του βασιζόμενος στην ευρεία χρήση της τεχνολογίας, θα καταφέρει
να παραμείνει ανταγωνιστικός, πόσο μάλλον πρωτοπόρος στον τομέα του.
Πέραν τούτου όμως, ισάξιας σημασίας, αν όχι
και μεγαλύτερης, είναι και ο ανθρώπινος παράγοντας. Κανένας οργανισμός
με την αρτιότερη τεχνολογία εξοπλισμού και συστημάτων δεν θα καταφέρει
πολλά αν δεν έχει ικανό ανθρώπινο δυναμικό και αν δεν διαθέτει τους
ηγέτες εκείνους που θα ξέρουν πώς θα το διοικήσουν και πώς θα πάρουν το
μέγιστο από τον κάθε εργαζόμενο.
Αποτελέσματα πρόσφατων μελετών δείχνουν ότι η
από καθέδρας διοίκηση δεν είναι πλέον αποτελεσματική -αν βέβαια υπήρξε
ποτέ- και σίγουρα δεν είναι αποδεκτή. Οι ειδικοί στον τομέα της
Διεύθυνσης κάνουν πλέον λόγο για συμμετοχική διοίκηση, δηλαδή ένα
δημοκρατικό, συμμετοχικό μοντέλο διοίκησης που να συμπεριλαμβάνει τον
εργαζόμενο. Σε ένα τέτοιο μοντέλο, η έκφραση άποψης εκ μέρους των
εργαζομένων ενθαρρύνεται, οι ιδέες τους λαμβάνονται σοβαρά υπόψη και οι
αποφάσεις είναι αποτέλεσμα συζήτησης και ομαδικής εργασίας. Οι νέες
τάσεις στη διοίκηση λαμβάνουν, γενικότερα, υπόψη σε μεγαλύτερο βαθμό από
ότι παλαιότερα, τον εργαζόμενο ως άτομο και δίνουν έμφαση στη
δημιουργία ενός ευχάριστου περιβάλλοντος εργασίας, στην καλλιέργεια
αρμονικών, ακόμη και φιλικών σχέσεων μεταξύ του προσωπικού, στην
παραχώρηση αυξημένου βαθμού ανεξαρτησίας, ώστε ο υπάλληλος να αναπτύξει
πρωτοβουλίες, να χρησιμοποιήσει τη δημιουργικότητά του και να εφαρμόσει
τις δικές του ιδέες.
Σίγουρα, στόχος του κάθε οργανισμού είναι να
επιτυγχάνει υψηλά επίπεδα παραγωγικότητας και φυσικά, κερδοφορίας. Ο
στόχος δεν είναι πάντοτε εύκολος, αλλά είναι πάντοτε συνδεδεμένος με τις
αποφάσεις της διοίκησης, οι οποίες αφορούν και στο ανθρώπινο δυναμικό.
Η κατάρτιση έπαιζε πάντα ζωτικό ρόλο στην κατάκτηση υψηλού επιπέδου
παραγωγικότητας, αλλά πλέον έχει γίνει αντιληπτό ότι τα πολλά και
ποιοτικά προσόντα από μόνα τους δεν εξασφαλίζουν παραγωγικότητα για τον
οργανισμό και επιτυχία για τον εργαζόμενο. Η έμφαση είναι τώρα στη
σύζευξη των προσόντων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων με τα καθήκοντα που
καλείται ο υπάλληλος να εκτελέσει και, τελικά, στην ικανότητα της
διοίκησης να εκτιμά τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τα ιδιαίτερα
χαρακτηριστικά των υπαλλήλων και να τους αναθέτει τους ρόλους που τους
ταιριάζουν, με άλλα λόγια να τοποθετεί τον κατάλληλο άνθρωπο στην
κατάλληλη θέση. Η πρακτική αυτή, όχι μόνο συμβάλλει σε υψηλότερα
επίπεδα παραγωγικότητας, αλλά δημιουργεί και το αίσθημα της ουσιαστικής
ικανοποίησης από την εργασία.
Το αίσθημα της ικανοποίησης από την εργασία
είναι άμεσα συνυφασμένο και με την απουσία εργασιακού άγχους. Είναι εδώ
που η οργάνωση χώρου, εργασίας και του ίδιου του οργανισμού έρχεται να
διαδραματίσει σημαντικότατο ρόλο. Η οργάνωση του χώρου φαντάζει ίσως
περιττή πολυτέλεια, έχει όμως αποδειχθεί στην πράξη ότι συμβάλλει
σημαντικά στην αποτελεσματικότερη διεκπεραίωση της εργασίας. Και η ίδια
όμως η εργασία πρέπει να οργανώνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε οι
προτεραιότητες να ιεραρχούνται, τα χρονοδιαγράμματα να είναι ρεαλιστικά
και ο φόρτος εργασίας να επιμερίζεται όσο πιο δίκαια γίνεται.
Το θέμα των απολαβών είναι συχνά ακανθώδες
για οποιονδήποτε οργανισμό, πόσο μάλλον σήμερα, σε εποχές οικονομικής
στενότητας. Παρά τα όποια προβλήματα, είναι σημαντικό να μην υπάρχουν
σοβαρές και ξαφνικές μεταβολές στις απολαβές των εργαζομένων οι οποίες
μπορεί να επιφέρουν βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα, μείωση στο κόστος
λειτουργίας, αλλά και να δημιουργούν και αρνητικά αποτελέσματα με
επιπτώσεις στην ίδια την επιχείρηση. Στο σημείο αυτό είναι ιδιαίτερα
σημαντικό να υπογραμμιστεί ότι οι αποφάσεις για αλλαγή στους όρους
απασχόλησης χρειάζεται να λαμβάνονται πάντοτε με σεβασμό στον κοινωνικό
διάλογο και στο σύστημα εργασιακών σχέσεων. Μονομερείς ενέργειες και
αυθαίρετες αποφάσεις, παραβιάσεις συμφωνιών και πρακτικών, οδηγούν σε
εντάσεις και συγκρούσεις που κάθε άλλο παρά βοηθούν στην ομαλότητα της
εργασίας.
Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών
Ασφαλίσεων καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για αποφυγή τέτοιων
φαινομένων. Στόχος μας είναι να λειτουργούμε με τρόπο που να βρίσκουμε
τις αναγκαίες συγκλίσεις για ισορροπημένες λύσεις κοινά αποδεκτές.
Ταυτόχρονα, αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία στην κατάρτιση και επιμόρφωση
ως απαιτούμενο παράγοντα για βελτίωση της λειτουργικότητας και
ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.
Ιδιαίτερη σημασία δίνουμε στον τομέα της
Διευθυντικής Ανάπτυξης. Μέσα από τα προγράμματα του Μεσογειακού
Ινστιτούτου Διεύθυνσης του Κέντρου Παραγωγικότητας, καταφέρνουμε εδώ και
χρόνια, να εφοδιάζουμε την αγορά εργασίας με διευθυντικά στελέχη με
υψηλό επίπεδο γνώσεων και δεξιοτήτων, έτοιμα να αντιμετωπίσουν τις
όποιες προκλήσεις. Μέσα από τα μέτρα που προωθούμε, εργαζόμαστε, επίσης,
για τη βελτίωση των συνθηκών ασφάλειας και υγείας στην εργασία, για τη
συμφιλίωση της εργασιακής με την προσωπική ζωή, για την προώθηση της
τεχνολογίας στο δημόσιο τομέα, ώστε να διευκολύνουμε το έργο όλων των
πολιτών και φορέων που συνεργάζονται μαζί μας. Ταυτόχρονα,
επικεντρωνόμαστε στην προώθηση των πράσινων δεξιοτήτων και γενικότερα
στην ανάπτυξη και βελτίωση του επιπέδου των τεχνικών μας στην Κύπρο. Η
προσπάθεια είναι πάντα εξελικτική και είμαστε πάντα πρόθυμοι να
ακούσουμε τις ιδέες και εισηγήσεις οποιοδήποτε φορέα και πολίτη, για
βελτίωση των υπηρεσιών που αυτή τη στιγμή παρέχουμε. Σίγουρα τα
αποτελέσματα της ημερίδας αυτής, θα συμβάλουν προς αυτή την κατεύθυνση.
----------------------
Το χαιρετισμό μετέφερε εκ μέρους της
Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ο Διευθυντής του Κέντρου
Παραγωγικότητας κ. Ντίνος Καθητζιώτης.
