25/10/12

Ομιλία του Υπουργού Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού κ. Νεοκλή Συλικιώτη κατά την εναρκτήρια τελετή του 11ου Ευρωπαϊκού Φόρουμ Τουρισμού 2012, στο Συνεδριακό Κέντρο «Φιλοξενία» 25/10/2012

Σας καλωσορίζω στην Κύπρο, το νησί του τουριστικού προορισμού εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο, σε αυτή τη φιλόξενη γέφυρα μεταξύ της Δύσης και της Ανατολής, εδώ που η μακρά ιστορία, ο πολιτισμός και οι παραδόσεις σμίγουν σε ένα χορευτικό συναπάντημα με τις έντονες γεύσεις, τα χρώματα και τις αισθήσεις. Σε αυτό το ξεχωριστό μεσογειακό περιβάλλον, η Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ με ιδιαίτερη ικανοποίηση φιλοξενεί τις εργασίες του 11ου Ευρωπαϊκού Φόρουμ Τουρισμού.


Ένα Φόρουμ που φιλοδοξούμε να συμβάλει στον κεντρικό στόχο που θέσαμε ως Προεδρία, από κοινού να εργαστούμε για μια καλύτερη Ευρώπη.


Μια Ευρώπη καλύτερη για τους πολίτες της αλλά και μια Ευρώπη που στηρίζει, προωθεί και προβάλλει ακόμη καλύτερα τον δικό της πολιτισμό και το σύστημα αρχών και αξιών στον υπόλοιπο κόσμο. Όλα αυτά τα στοιχεία, δηλαδή, που τροφοδοτούν και αναζωογονούν την τουριστική μας παράδοση.


Η έγκριση και η εφαρμογή της Συνθήκης της Λισαβόνας, μέσω και του άρθρου 195, έχει ανοίξει νέους ορίζοντες και έχει ενισχύσει τον ρόλο του ευρωπαϊκού τουρισμού. Η Ένωση έχει πλέον την αρμοδιότητα να αναλαμβάνει δράσεις για την υποστήριξη, τον συντονισμό ή και τη συμπλήρωση των δράσεων των κρατών μελών, με στόχο την ενθάρρυνση της δημιουργίας ευνοϊκού επιχειρηματικού περιβάλλοντος και της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών καθώς και μεταξύ όλων των ευρωπαϊκών οργανισμών με τα κράτη μέλη.


Είναι ακριβώς αυτή τη νέα ώθηση που δόθηκε στην ευρωπαϊκή πολιτική που όλοι εμείς, οι φορείς του τουριστικού τομέα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καλούμαστε να αξιοποιήσουμε. Επιδίωξή μας θα πρέπει να είναι δράσεις ευρωπαϊκής διάστασης αλλά και μεγαλύτερου εύρους.


Δράσεις με πρόσθετη αξία που θα προωθηθούν στη βάση πάντα της αρχής της επικουρικότητας, όπως ορίζεται άλλωστε και στη Συνθήκη.


Η αειφόρος και βιώσιμη ανάπτυξη του τουρισμού στην Ευρώπη καθώς και οι συνεργασίες και συνέργειες μεταξύ των κρατών μελών αποτελούν ίσως μονόδρομο για τη διατήρηση της παγκόσμιας πρωτιάς στον τομέα. Το σύνολο των λαών της Ευρώπης, με τις ομοιότητες και πολλές φορές την κοινή πορεία στην ιστορία και στον πολιτισμό αλλά και στη σύνθετη πολυμορφία τους, έχει όλα τα εφόδια για να επιτύχει τον επιδιωκόμενο στόχο για διατήρηση αυτής της πρωτιάς.


Η Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του Ιουνίου του 2010 με τίτλο «Η Ευρώπη, ο πρώτος τουριστικός προορισμός στον κόσμο – ένα νέο πλαίσιο πολιτικής για τον ευρωπαϊκό τουρισμό», θέτει τις βάσεις για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης ως τουριστικού προορισμού καθώς και της ικανότητάς της να αναπτύσσεται με βιώσιμο τρόπο. Με κατεύθυνση τους τέσσερις τομείς προτεραιότητας του νέου αυτού πλαισίου πολιτικής για στήριξη του τουρισμού, η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί πλέον να αναπτύξει δράσεις και να αναλάβει ενέργειες για ένα αειφόρο, βιώσιμο και ποιοτικό τουριστικό προϊόν.


Οι τρεις πρώτοι τομείς προτεραιότητας αφορούν στην ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας στον τουρισμό, στην ανάπτυξη αειφόρου, υπεύθυνου και ποιοτικού τουριστικού προϊόντος καθώς και στην ενοποίηση της εικόνας και του προφίλ της Ευρώπης ως μίας συλλογή από ποιοτικούς προορισμούς. Ο τέταρτος τομέας προτεραιότητας αφορά στη μεγιστοποίηση της προοπτικής των ευρωπαϊκών πολιτικών και χρηματοοικονομικών εργαλείων για την ανάπτυξη του τουρισμού.


Το Σχέδιο Δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποτελεί ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο ενεργειών προς την εφαρμογή της Ανακοίνωσης και ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του Συμβουλίου. Η πολιτική βούληση για δράσεις στον τομέα υπερθεματίζεται από τα Συμπεράσματα του Συμβουλίου του Οκτωβρίου του 2010, το οποίο ευελπιστεί σε σημαντική πρόοδο και προτίθεται να προβεί σε αξιολόγηση της πορείας και των αποτελεσμάτων των δράσεων αυτών εντός του 2013.


Ουσιαστικό στοιχείο βέβαια στην όλη προσπάθεια για την επίτευξη των προτεραιοτήτων της Ανακοίνωσης του 2010, είναι η παραχώρηση της δυνατότητας προγραμματισμού και υλοποίησης των δράσεων με μεσοπρόθεσμο, αν όχι με μακροπρόθεσμο, ορίζοντα, η ανάλογη οικονομική υποστήριξη καθώς και ο συνεχής διάλογος μεταξύ των διαφόρων σχετικών υποτομέων οι οποίοι καθορίζουν πολιτικές που έχουν άμεση ή έμμεση επιρροή στον τουρισμό.


Η Κυπριακή Προεδρία θεωρεί την 4η προτεραιότητα ιδιαίτερα σημαντική λόγω του διατομεακού και εγκάρσιου χαρακτήρα του τουρισμού που έχει ως αποτέλεσμα να επηρεάζεται από ένα μεγάλο μέρος των υπόλοιπων ευρωπαϊκών πολιτικών. Είναι για αυτόν τον λόγο που ενθαρρύναμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προωθήσει την εκπόνηση της σχετικής μελέτης η οποία ολοκληρώθηκε και δημοσιεύτηκε από την Επιτροπή μόλις αυτό τον μήνα. Αναμένουμε ότι θα αξιοποιηθεί δεόντως.


Η μελέτη αξιολογεί τον αντίκτυπο των διαφόρων μέτρων και πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, νομοθετικών ή μη, για τη στήριξη του τουρισμού και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Επίσης, παρέχει έναν συμπληρωματικό οδηγό για τα χρηματοοικονομικά εργαλεία της Ένωσης ώστε οι εμπλεκόμενοι φορείς του τομέα να έχουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση.


Ο τουρισμός αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους τομείς της οικονομίας της Ένωσης. Η βιομηχανία του τουρισμού αντιπροσωπεύει την τρίτη μεγαλύτερη κοινωνική και οικονομική δραστηριότητά της, μετά τους τομείς του εμπορίου, της διανομής και των κατασκευών.


Παράγει πέραν του 5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της ΕΕ, με περίπου 1,8 εκατομμύρια επιχειρήσεις να απασχολούν 5,2% του συνολικού εργατικού δυναμικού, το οποίο μεταφράζεται σε 9,7 εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Αν ληφθούν υπόψη όλοι οι κλάδοι, τότε η συνεισφορά του τουρισμού στο ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ακόμα πιο εντυπωσιακή: Έμμεσα ο τουρισμός παράγει πάνω από το 10% του ΑΕΠ της ΕΕ και απασχολεί περίπου το 12% του εργατικού δυναμικού.


Είναι προφανής, λοιπόν, η σημασία και ο ρόλος του τομέα στην οικονομική μεγέθυνση και απασχόληση στην Ευρώπη. Έτσι, η Κυπριακή Προεδρία στηρίζει όλες τις προσπάθειες και πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τη διασφάλιση της βιωσιμότητας και της αειφορίας του ευρωπαϊκού τουριστικού τομέα, προς όφελος των πολιτών της Ένωσης. Ταυτόχρονα, είναι συνοδοιπόρος στην επίτευξη του στόχου της διατήρησης της πρωτιάς που κατέχει η Ευρώπη στον διεθνή τουριστικό χάρτη.


Όπως όλοι γνωρίζουμε, η παρούσα οικονομική κρίση έχει αφήσει βαρύ το στίγμα της στην πραγματική οικονομία. Απαιτείται επομένως επείγουσα δράση για την πυροδότηση της ανάπτυξης και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.


Ο τουρισμός αποτελεί έναν τομέα μεγάλης σημασίας, με δυνατότητες δημιουργίας προϋποθέσεων που συμβάλλουν στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη και με προοπτική με ιδιαίτερα θετικό αντίκτυπο στις επενδύσεις και στην απασχόληση.


Το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Τουρισμού, το οποίο διοργανώθηκε για πρώτη φορά το 2002, έχει καθιερωθεί πλέον ως ετήσιος ευρωπαϊκός θεσμός για τον τομέα του τουρισμού. Αποτελεί τη μεγαλύτερη πλατφόρμα συζήτησης και ανταλλαγής απόψεων μεταξύ φορέων, δημόσιων και ιδιωτικών, κοινωνικών και οργανωμένων συνόλων, ακαδημαϊκών και ερευνητών, εθνικών, τοπικών, περιφερειακών και άλλων Αρχών.


Απώτερος στόχος μας για το 11ο Ευρωπαϊκό Φόρουμ Τουρισμού είναι όπως στο τέλος των διήμερων εργασιών μας καταλήξουμε σε συμπεράσματα και εισηγήσεις που θα αποτελέσουν τροφή για σκέψη για τις παραπέρα ενέργειες στα δύο κύρια θέματα που θα συζητηθούν.


Συγκεκριμένα, το πρώτο θέμα εστιάζει στην εδραίωση της εικόνας και της προβολής της Ευρώπης ως συνόλου βιώσιμων και ποιοτικών προορισμών, που εμπίπτει στον 3ο άξονα της Ανακοίνωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του Ιουνίου του 2010.


Αύριο το πρωί θα συζητήσουμε εκτενώς και θα αγγίξουμε προβληματισμούς που αντικατοπτρίζονται στον 4ο άξονα της ίδιας Ανακοίνωσης για «μεγιστοποίηση του δυναμικού των πολιτικών και των χρηματοδοτικών μέσων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανάπτυξη του τουρισμού».


Αποτελεί πρόκληση να επιτύχουμε την προβολή της Ευρώπης ως συνόλου τουριστικών προορισμών με κοινά και ταυτόχρονα διαφορετικά χαρακτηριστικά. Είναι σημαντικό η εικόνα που θα διαμορφώσουν οι δυνητικοί επισκέπτες να επιβεβαιώνει ότι η Ευρώπη αποτελεί έναν ενιαία ποιοτικό, ώριμο και σύγχρονο τουριστικό προορισμό, με υψηλό επίπεδο υπηρεσιών και δραστηριοτήτων σε όλους τους τομείς.


Αναμένουμε πραγματικά με ενδιαφέρον τις παρουσιάσεις από τους διακεκριμένους ομιλητές μας. Ευελπιστώ ότι η συζήτηση θα αναδείξει τη σημασία της συμπληρωματικότητας των ενεργειών στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα. Οι συνέργειες και η πρόσθετη αξία που προκύπτουν από τέτοιες συνεργασίες είναι αδιαμφισβήτητα μεγάλης σημασίας.


Ταυτόχρονα, η συζήτηση που θα αναπτυχθεί αναμένουμε να αναδείξει την επιδίωξη της προσπάθειας αυτής ως προς την εξασφάλιση μιας οριζόντιας εξάπλωσης των θετικών αποτελεσμάτων και επιπτώσεων από τις ενέργειες που θα αναληφθούν. Επίσης, αναμένουμε ότι το αποτέλεσμα θα είναι ισορροπημένο σε όλα τα επίπεδα και σε όλους τους εμπλεκόμενους – κράτη μέλη, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο και επιχειρήσεις όλων των μεγεθών. Εξάλλου, είναι γνωστές οι ιδιαιτερότητες στα διάφορα αυτά επίπεδα που προκύπτουν από τους παράγοντες απόσταση, προσβασιμότητα, ελκυστικότητα και σύνθεση τουριστικού ρεύματος.


Υπάρχει ένα αξιόλογο ανεκμετάλλευτο δυναμικό περιηγητών από αναδυόμενες αγορές και χώρες που πρέπει να αξιοποιηθεί. Η παρουσίαση καλών πρακτικών και τρόπων που υιοθετήθηκαν από κράτη μέλη για την αντιμετώπιση, έστω και μερικώς, του θέματος της διευκόλυνσης της πρόσβασης περιηγητών από τρίτες χώρες σε κράτη μέλη της Ένωσης θα πρέπει να αποτελέσει τροφή για σκέψη αλλά και εφαλτήριο για την ανάληψη περαιτέρω δράσεων. Θα πρέπει να μελετήσουμε τρόπους και μεθόδους προκειμένου να καταστεί η έκδοση θεωρήσεων όσο το δυνατόν πιο φιλική προς τον χρήστη, εύκολη και αποτελεσματική, χωρίς ωστόσο να τίθενται σε κίνδυνο τα θέματα ασφάλειας.


Επιπρόσθετα, μέσω της συζήτησης θα διαφανεί και θα αναδειχθεί η σημασία της εκ των προτέρων εξέτασης της επίδρασης των υπόλοιπων πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα του τουρισμού καθώς και της δημιουργίας καναλιών συνεργασίας κατά τη διαμόρφωση και διαφοροποίηση των πολιτικών αυτών.


Έχοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το τι θα διαμειφθεί κατά τις δύο αυτές ημέρες, ολοκληρώνω την ομιλία μου ευχαριστώντας θερμά εκ μέρους της Κυπριακής Προεδρίας όλους εσάς που μας τιμάτε με την παρουσία σας και κηρύττω την έναρξη των εργασιών του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Τουρισμού 2012.