Αξιότιμοι κυρίες και κύριοι Πρέσβεις,
Σας καλωσορίζω στην Κύπρο, τη χώρα που για δύο μήνες τώρα και μέχρι το τέλος του χρόνου θα βρίσκεται στο τιμόνι του Συμβουλίου της ΕΕ. Μια θέση που σας διαβεβαιώ ότι μας θέτει μπροστά σε μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που είχαμε ποτέ ως κράτος και ως λαός να διαχειριστούμε. Όμως είμαστε σίγουροι ότι θα ανταποκριθούμε με επιτυχία σε αυτή την ιστορική πρόκληση, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην προώθηση του ευρωπαϊκού συστήματος αρχών και αξιών. Άλλωστε, κεντρικό μήνυμα της Κυπριακής Προεδρίας είναι μια καλύτερη Ευρώπη, πρώτα και κύρια για τους πολίτες της.
Ένα τέτοιο κρίσιμο πεδίο δράσης που προσφέρεται για να οραματιστούμε μια πραγματικά καλύτερη Ευρώπη για τους πολίτες της αποτελεί αναμφίβολα ο τομέας της ενέργειας. Σήμερα δεν θα αναφερθώ στις προτεραιότητες που θέσαμε ως Προεδρία προκειμένου να προωθήσουμε τους τρεις βασικούς πυλώνες της ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αναφέρομαι:
• Στην ενδυνάμωση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού.
• Στη διασφάλιση μιας αειφόρου ανάπτυξης.
• Στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας.
Είμαι βέβαιος πως ο αγαπητός μου Κορνήλιος και τα υπόλοιπα μέλη της αντιπροσωπείας μας στις Βρυξέλλες είχαν ήδη την ευκαιρία να το πράξουν αυτό. Εγώ θα επικεντρωθώ σε κάτι άλλο. Στην νέα προοπτική που ανοίγεται μπροστά μας για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης και που έχει ως αφετηρία την Κύπρο.
Όπως πιθανόν θα γνωρίζετε, η Κύπρος, ασκώντας τα κυριαρχικά της δικαιώματα όπως απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, αφού οριοθέτησε την Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη με την Αίγυπτο, τον Λίβανο και το Ισραήλ, προχώρησε με τη διαδικασία των αδειοδοτήσεων και στη συνέχεια στην πρώτη ερευνητική γεώτρηση, τα αποτελέσματα της οποίας ήταν εξαιρετικά ενθαρρυντικά. Έχουμε επιβεβαιώσει την ύπαρξη 7 tcf φυσικού αερίου και αυτό αποτελεί μόνο την αρχή, αφού όλοι οι ειδικοί μιλούν με βεβαιότητα για την ύπαρξη πολύ μεγαλύτερων ποσοτήτων τόσο εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής μας Ζώνης όσο και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Κέντρου Γεωλογικής Επισκόπησης των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, μόνο η Λεκάνη της Λεβαντίνης, που βρίσκεται στην νοτιο-ανατολική Μεσόγειο και συμπεριλαμβάνει τις ΑΟΖ της Κύπρου, του Ισραήλ και του Λιβάνου, έχει αποθέματα υδρογονανθράκων ίσα με περίπου 1,68 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και 122 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου.
Αυτά τα δεδομένα εξηγούν ίσως και την μεγάλη επιτυχία που σημείωσε ο δεύτερος γύρος αδειοδότησης που προκηρύξαμε για διάθεση επιπρόσθετων τεμαχίων της κυπριακής ΑΟΖ τόσο από πλευράς αριθμού αιτήσεων όσο και ποιότητας των αιτητών, αφού ανάμεσα στους διεκδικητές συμπεριλαμβάνονται και πετρελαϊκές εταιρείες κολοσσοί. Αξιοποιώντας αυτό το νέο μομέντουμ που διαμορφώνεται και συνεπάγεται την αναβάθμιση του γεωστρατηγικού ρόλου της Κύπρου στον ευρωπαϊκό και παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη, η Κυβέρνηση έχει καθορίσει και προχωρεί σταθερά στην υλοποίηση μιας ενεργειακής στρατηγικής που έχει ως βασικούς άξονες, μεταξύ άλλων:
• Την ενεργειακή αυτονομία της Κύπρου, η οποία αποτελεί βασική προϋπόθεση για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της.
• Την μετατροπή της Κύπρου σε περιφερειακό ενεργειακό κέντρο για συγκέντρωση, επεξεργασία, διέλευση ή και διαμετακόμιση ενεργειακών πόρων από την γύρω περιοχή στις ευρωπαϊκές και διεθνείς αγορές.
• Την ενδυνάμωση της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης μέσα από τη δημιουργία του νοτιο-ανατολικού Μεσογειακού διαδρόμου εφοδιασμού των ευρωπαϊκών αγορών με φυσικό αέριο.
• Την ενίσχυση των στενών σχέσεων φιλίας και συνεργασίας που παραδοσιακά η Κύπρος διατηρεί με τους γείτονες της έτσι που, οικοδομώντας σε συνέργιες με το Ισραήλ και τις άλλες χώρες της περιοχής, να εδραιώσουμε την Ανατολική Μεσόγειο ως ένα νέο υπολογίσιμο παίκτη στην παγκόσμια ενεργειακή αγορά.
Σε αυτό το πλαίσιο ενίσχυσης της περιφερειακής ειρήνης και συνεργασίας εμπίπτει και η πρωτοβουλία που ανέλαβε η Κυπριακή Προεδρία για τη διοργάνωση στην Λευκωσία, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Υπουργικής Διάσκεψης με αντικείμενο την ασφάλεια στις υπεράκτιες δραστηριότητες, καθώς και την ασφάλεια της ενεργειακής τροφοδοσίας της ΕΕ. Στη Διάσκεψη, η οποία θα λήξει με την έκδοση Κοινής Διακήρυξης, θα κληθούν να συμμετέχουν τα κράτη μέλη της ΕΕ και οι γειτονικές μας χώρες της Ανατολικής Μεσογείου.
Παραπέμποντας σε παραμέτρους της στρατηγικής που ακολουθούμε αναφέρθηκα στην μετατροπή της Κύπρου σε περιφερειακό ενεργειακό κέντρο, αλλά και στη δημιουργία του Νοτιο-ανατολικού Μεσογειακού διαδρόμου εφοδιασμού των ευρωπαϊκών αγορών με φυσικό αέριο. Τα δύο συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους. Η υλοποίηση τους, όμως, εξαρτάται απόλυτα από την κατασκευή στην Κύπρο σημαντικών έργων υποδομής.
Μια τέτοια υποδομή που να καθιστά τεχνικά εφικτό έναν τέτοιο στόχο αποτελεί η κατασκευή μονάδας υγροποίησης φυσικού αερίου που θα είναι εγκατεστημένη στην Κύπρο. Αυτό το έργο αποτελεί, κατά την άποψή μας, την αναγκαία περιφερειακή ενεργειακή υποδομή που θα συμβάλει στην ουσιαστική διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού, εφόσον θα συνθέτει ένα ευέλικτο κομβικό σημείο για τη διασύνδεση με τις μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου που υπάρχουν στην ευρύτερη Μεσόγειο Θάλασσα και την προώθηση τους στην ευρωπαϊκή, αλλά και στην παγκόσμια αγορά.
Στη βάση αυτών των δεδομένων, αλλά και του έντονου επενδυτικού ενδιαφέροντος που έχει ήδη εκδηλωθεί από μεγάλους επενδυτικούς οργανισμούς και όχι μόνο, η Κυβέρνηση αποφάσισε να ξεκινήσει με τις αναγκαίες διεργασίες για τη δημιουργία του Τερματικού Σταθμού Υγροποίησης Φυσικού Αερίου στην Κύπρο. Για την υλοποίηση διαφόρων αναγκαίων υποδομών προσβλέπουμε και στην αξιοποίηση σχετικών κοινοτικών κονδυλίων που θα διατεθούν από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο της νέας ενεργειακής της πολιτικής.
Όπως αντιλαμβάνεστε, βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη καμπή σε ό,τι αφορά τον τομέα της ενέργειας στην Κύπρο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχουμε σαφή εικόνα των δεδομένων που διαμορφώνονται, γνωρίζουμε πού θέλουμε να φτάσουμε και προχωρούμε σταθερά και δομημένα στο στόχο μας. Ο θαλάσσιος χώρος της ανατολικής Μεσογείου μπορεί να μετατραπεί στον νέο διάδρομο εφοδιασμού της ΕΕ με φυσικό αέριο, συμβάλλοντας έτσι στην ενδυνάμωση της ενεργειακής της ασφάλειας. Είμαστε μέρος της μεγάλης Ευρωπαϊκής οικογένειας. Μας ενδιαφέρει η ενεργειακή της ασφάλεια και προς αυτήν την κατεύθυνση κινούμαστε.
Σας καλωσορίζω στην Κύπρο, τη χώρα που για δύο μήνες τώρα και μέχρι το τέλος του χρόνου θα βρίσκεται στο τιμόνι του Συμβουλίου της ΕΕ. Μια θέση που σας διαβεβαιώ ότι μας θέτει μπροστά σε μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που είχαμε ποτέ ως κράτος και ως λαός να διαχειριστούμε. Όμως είμαστε σίγουροι ότι θα ανταποκριθούμε με επιτυχία σε αυτή την ιστορική πρόκληση, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην προώθηση του ευρωπαϊκού συστήματος αρχών και αξιών. Άλλωστε, κεντρικό μήνυμα της Κυπριακής Προεδρίας είναι μια καλύτερη Ευρώπη, πρώτα και κύρια για τους πολίτες της.
Ένα τέτοιο κρίσιμο πεδίο δράσης που προσφέρεται για να οραματιστούμε μια πραγματικά καλύτερη Ευρώπη για τους πολίτες της αποτελεί αναμφίβολα ο τομέας της ενέργειας. Σήμερα δεν θα αναφερθώ στις προτεραιότητες που θέσαμε ως Προεδρία προκειμένου να προωθήσουμε τους τρεις βασικούς πυλώνες της ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αναφέρομαι:
• Στην ενδυνάμωση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού.
• Στη διασφάλιση μιας αειφόρου ανάπτυξης.
• Στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας.
Είμαι βέβαιος πως ο αγαπητός μου Κορνήλιος και τα υπόλοιπα μέλη της αντιπροσωπείας μας στις Βρυξέλλες είχαν ήδη την ευκαιρία να το πράξουν αυτό. Εγώ θα επικεντρωθώ σε κάτι άλλο. Στην νέα προοπτική που ανοίγεται μπροστά μας για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης και που έχει ως αφετηρία την Κύπρο.
Όπως πιθανόν θα γνωρίζετε, η Κύπρος, ασκώντας τα κυριαρχικά της δικαιώματα όπως απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, αφού οριοθέτησε την Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη με την Αίγυπτο, τον Λίβανο και το Ισραήλ, προχώρησε με τη διαδικασία των αδειοδοτήσεων και στη συνέχεια στην πρώτη ερευνητική γεώτρηση, τα αποτελέσματα της οποίας ήταν εξαιρετικά ενθαρρυντικά. Έχουμε επιβεβαιώσει την ύπαρξη 7 tcf φυσικού αερίου και αυτό αποτελεί μόνο την αρχή, αφού όλοι οι ειδικοί μιλούν με βεβαιότητα για την ύπαρξη πολύ μεγαλύτερων ποσοτήτων τόσο εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής μας Ζώνης όσο και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Κέντρου Γεωλογικής Επισκόπησης των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, μόνο η Λεκάνη της Λεβαντίνης, που βρίσκεται στην νοτιο-ανατολική Μεσόγειο και συμπεριλαμβάνει τις ΑΟΖ της Κύπρου, του Ισραήλ και του Λιβάνου, έχει αποθέματα υδρογονανθράκων ίσα με περίπου 1,68 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και 122 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου.
Αυτά τα δεδομένα εξηγούν ίσως και την μεγάλη επιτυχία που σημείωσε ο δεύτερος γύρος αδειοδότησης που προκηρύξαμε για διάθεση επιπρόσθετων τεμαχίων της κυπριακής ΑΟΖ τόσο από πλευράς αριθμού αιτήσεων όσο και ποιότητας των αιτητών, αφού ανάμεσα στους διεκδικητές συμπεριλαμβάνονται και πετρελαϊκές εταιρείες κολοσσοί. Αξιοποιώντας αυτό το νέο μομέντουμ που διαμορφώνεται και συνεπάγεται την αναβάθμιση του γεωστρατηγικού ρόλου της Κύπρου στον ευρωπαϊκό και παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη, η Κυβέρνηση έχει καθορίσει και προχωρεί σταθερά στην υλοποίηση μιας ενεργειακής στρατηγικής που έχει ως βασικούς άξονες, μεταξύ άλλων:
• Την ενεργειακή αυτονομία της Κύπρου, η οποία αποτελεί βασική προϋπόθεση για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της.
• Την μετατροπή της Κύπρου σε περιφερειακό ενεργειακό κέντρο για συγκέντρωση, επεξεργασία, διέλευση ή και διαμετακόμιση ενεργειακών πόρων από την γύρω περιοχή στις ευρωπαϊκές και διεθνείς αγορές.
• Την ενδυνάμωση της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης μέσα από τη δημιουργία του νοτιο-ανατολικού Μεσογειακού διαδρόμου εφοδιασμού των ευρωπαϊκών αγορών με φυσικό αέριο.
• Την ενίσχυση των στενών σχέσεων φιλίας και συνεργασίας που παραδοσιακά η Κύπρος διατηρεί με τους γείτονες της έτσι που, οικοδομώντας σε συνέργιες με το Ισραήλ και τις άλλες χώρες της περιοχής, να εδραιώσουμε την Ανατολική Μεσόγειο ως ένα νέο υπολογίσιμο παίκτη στην παγκόσμια ενεργειακή αγορά.
Σε αυτό το πλαίσιο ενίσχυσης της περιφερειακής ειρήνης και συνεργασίας εμπίπτει και η πρωτοβουλία που ανέλαβε η Κυπριακή Προεδρία για τη διοργάνωση στην Λευκωσία, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Υπουργικής Διάσκεψης με αντικείμενο την ασφάλεια στις υπεράκτιες δραστηριότητες, καθώς και την ασφάλεια της ενεργειακής τροφοδοσίας της ΕΕ. Στη Διάσκεψη, η οποία θα λήξει με την έκδοση Κοινής Διακήρυξης, θα κληθούν να συμμετέχουν τα κράτη μέλη της ΕΕ και οι γειτονικές μας χώρες της Ανατολικής Μεσογείου.
Παραπέμποντας σε παραμέτρους της στρατηγικής που ακολουθούμε αναφέρθηκα στην μετατροπή της Κύπρου σε περιφερειακό ενεργειακό κέντρο, αλλά και στη δημιουργία του Νοτιο-ανατολικού Μεσογειακού διαδρόμου εφοδιασμού των ευρωπαϊκών αγορών με φυσικό αέριο. Τα δύο συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους. Η υλοποίηση τους, όμως, εξαρτάται απόλυτα από την κατασκευή στην Κύπρο σημαντικών έργων υποδομής.
Μια τέτοια υποδομή που να καθιστά τεχνικά εφικτό έναν τέτοιο στόχο αποτελεί η κατασκευή μονάδας υγροποίησης φυσικού αερίου που θα είναι εγκατεστημένη στην Κύπρο. Αυτό το έργο αποτελεί, κατά την άποψή μας, την αναγκαία περιφερειακή ενεργειακή υποδομή που θα συμβάλει στην ουσιαστική διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού, εφόσον θα συνθέτει ένα ευέλικτο κομβικό σημείο για τη διασύνδεση με τις μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου που υπάρχουν στην ευρύτερη Μεσόγειο Θάλασσα και την προώθηση τους στην ευρωπαϊκή, αλλά και στην παγκόσμια αγορά.
Στη βάση αυτών των δεδομένων, αλλά και του έντονου επενδυτικού ενδιαφέροντος που έχει ήδη εκδηλωθεί από μεγάλους επενδυτικούς οργανισμούς και όχι μόνο, η Κυβέρνηση αποφάσισε να ξεκινήσει με τις αναγκαίες διεργασίες για τη δημιουργία του Τερματικού Σταθμού Υγροποίησης Φυσικού Αερίου στην Κύπρο. Για την υλοποίηση διαφόρων αναγκαίων υποδομών προσβλέπουμε και στην αξιοποίηση σχετικών κοινοτικών κονδυλίων που θα διατεθούν από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο της νέας ενεργειακής της πολιτικής.
Όπως αντιλαμβάνεστε, βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη καμπή σε ό,τι αφορά τον τομέα της ενέργειας στην Κύπρο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχουμε σαφή εικόνα των δεδομένων που διαμορφώνονται, γνωρίζουμε πού θέλουμε να φτάσουμε και προχωρούμε σταθερά και δομημένα στο στόχο μας. Ο θαλάσσιος χώρος της ανατολικής Μεσογείου μπορεί να μετατραπεί στον νέο διάδρομο εφοδιασμού της ΕΕ με φυσικό αέριο, συμβάλλοντας έτσι στην ενδυνάμωση της ενεργειακής της ασφάλειας. Είμαστε μέρος της μεγάλης Ευρωπαϊκής οικογένειας. Μας ενδιαφέρει η ενεργειακή της ασφάλεια και προς αυτήν την κατεύθυνση κινούμαστε.
