Το Υπουργείο Εσωτερικών επιθυμεί να επαναβεβαιώσει τη δέσμευσή του στην διαφύλαξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως αυτά καθορίζονται από το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο, την Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και άλλες διεθνείς συνθήκες. Από αυτή την άποψη η κριτική και η σχετική αναφορά εκ μέρους της Διεθνούς Αμνηστίας εκλαμβάνεται ως μια ευκαιρία η οποία επιτρέπει μια γόνιμη διαβούλευση.
Παρόλα αυτά κρίνεται ότι πολλές από τις κατηγορίες οι οποίες καταγράφονται είναι αβάσιμες. Οι Νόμοι περί Μετανάστευσης και Προσφύγων της Κύπρου είναι σε συμφωνία με το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο και τις διεθνείς συνθήκες που σχετίζονται με δικαιώματα των μεταναστών και προσφύγων. Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ήδη παράσχει προστασία σε περισσότερα από 2800 άτομα. Προτεραιότητα μας είναι να διασφαλίσουμε και να διαφυλάξουμε ότι καμιά παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή κακομεταχείριση δεν πρόκειται να υπάρξει κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες.
Η κράτηση χρησιμοποιείται ως έσχατο μέτρο και μόνο για εκείνους τους υπηκόους τρίτων χωρών οι οποίοι δεν διαθέτουν έγκυρη κάρτα παραμονής και αρνούνται να συμμορφωθούν με την απόφαση για επιστροφή τους όταν η αίτηση και οι ισχυρισμοί τους έχουν εξεταστεί προσεκτικά. Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι δίδεται χρονική περίοδος 7 έως 30 ημερών για εθελούσια αποχώρηση. Η κράτηση παράτυπων μεταναστών (κάποτε συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αιτούνται άσυλο μετά από μακροχρόνια περίοδο παράνομης διαμονής) επιτρέπεται μόνο κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες οι οποίες είναι σύμφωνες με τις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας. Οι υπό κράτηση αιτητές ασύλου είναι παράτυποι μετανάστες που έχουν συλληφθεί και έχουν αιτηθεί άσυλο κατά τη διάρκεια της κράτησής τους. Στη μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων ο παρερχόμενος χρόνος μεταξύ της άφιξης τους στη Κύπρο και της ημερομηνίας υποβολής της αίτησής τους για άσυλο είναι μερικά χρόνια. Στη περίπτωση που ένας αιτητής ασύλου κρατείται, η εξέταση της υπόθεσής του έχει προτεραιότητα καθώς επίσης διασφαλίζεται ότι έχει πλήρη πρόσβαση στα δικαιώματα του/της όπως αυτά καθορίζονται από το νόμο περί προσφύγων.
Καθυστερήσεις προκύπτουν μόνο όταν αιτητές ισχυρίζονται ότι είναι θύματα βασανιστηρίων και επομένως παραπέμπονται στο αρμόδιο Ιατρικό Συμβούλιο για εξέταση. Η εξέταση της αίτησης ασύλου ολοκληρώνεται με την έκδοση της έκθεσης του Ιατρικού Συμβουλίου. Πρέπει να σημειωθεί ότι στην πλειονότητα των υποθέσεων αυτοί οι ισχυρισμοί αποδεικνύονται αβάσιμοι.
Οι συνθήκες και η διάρκεια της κράτησης ρυθμίζονται από την σχετική νομοθεσία της ΕΕ, η οποία έχει ενσωματωθεί στην εθνική νομοθεσία. Πρέπει να τονιστεί ότι το 85% των παράνομων μεταναστών που κρατούνται για σκοπούς απέλασης απελαύνονται εντός 4-5 ημερών. Για τις υπόλοιπες των περιπτώσεων η διάρκεια της κράτησης δεν υπερβαίνει χρονική περίοδο έξι μηνών, όπως καθορίζει η νομοθεσία της ΕΕ. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, αν ο κρατούμενος αρνείται να συνεργαστεί ή αν αναμένεται η παραλαβή ταξιδιωτικών εγγράφων από τρίτη χώρα η κράτηση μπορεί να παραταθεί επιπρόσθετα για μια περίοδο που δεν θα υπερβαίνει συνολικά τους δώδεκα μήνες. Θα πρέπει, επίσης, να τονιστεί ότι οι διατάξεις για την εκδίδουσα αρχή και την αναθεωρητική αρχή των οδηγιών κράτησης και απέλασης καθώς και οι διαδικαστικές διασφαλίσεις και διαθέσιμα ένδικα μέσα είναι σε πλήρη συμμόρφωση με την νομοθεσία της ΕΕ.
Τα κέντρα κράτησης καθημερινά αναβαθμίζονται και βελτιώνονται για να ανταποκρίνονται στα κριτήρια CPT (European Committee for the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatment or Punishment) ούτως ώστε να διασφαλιστεί ότι όλοι οι κρατούμενοι απολαμβάνουν ανθρώπινες και ασφαλείς συνθήκες κράτησης. Πρέπει να σημειωθεί, όμως, ότι οι εγκαταστάσεις είναι παλιές. Για την επίλυση του προβλήματος η Κυβέρνηση έχει ήδη προχωρήσει στη δημιουργία νέου χώρου κράτησης ο οποίος αναμένεται να λειτουργήσει σύντομα και ο οποίος σχεδιάστηκε μόνο για σκοπούς μετανάστευσης και σύμφωνα με τα κριτήρια CPT.
